Soạn bài Ôn tập trang 159 – Ngữ văn lớp 12 chân trời sáng tạo (Tập 1)
Hướng dẫn soạn bài Ôn tập trang 159 – Ngữ văn lớp 12 chân trời sáng tạo (Tập 1) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 159 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1): Điền thông tin phù hợp vào bảng sau (làm vào vở):
| Văn bản | Tình huống | Xung đột |
| Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra | Thị trưởng nhận được tin có quan thanh tra từ Thủ đô Xanh Pê-téc-bua đến thành phố bất ngờ. Các quan chức địa phương vội vã chuẩn bị đối phó. | Các quan chức tìm cách nịnh bợ, hối lộ Khle-xta-kốp, người bị nhầm là thanh tra, để che giấu các sai phạm của mình. |
| Tiền bạc và tình ái | Cảnh tranh cãi về tiền bạc và các vấn đề liên quan đến tình cảm trong gia đình. | Sự tham lam và những mâu thuẫn về tiền bạc dẫn đến sự đổ vỡ trong gia đình và giữa các thành viên. |
| Thật và giả | Các “ứng viên Hoàng hậu” và cô Quế Nga gặp gỡ Nhà vua. | Những xung đột nội tâm của nhân vật: Nhà vua bối rối trước những lời dối trá nhưng cũng từ đó nhận ra tình cảm chân thật của mọi người. |
Câu 2 (trang 159 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1): Tìm sự tương đồng về đối tượng trào phúng và thủ pháp trào phúng của một trong ba văn bản “Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra”, “Tiền bạc và tình ái”, “Thật và giả” với tích trò sân khấu dân gian hoặc truyện cười dân gian mà bạn biết.
Trả lời:
Văn bản: “Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra”
Đối tượng trào phúng: Sự dối trá và thói nịnh bợ trong các quan chức.
Thủ pháp trào phúng: Sử dụng hài hước để phê phán các hành động nịnh bợ, hối lộ của các quan chức. Thủ pháp này tương đồng với các trò diễn trong tích trò sân khấu dân gian như “Táo quân” hoặc truyện cười dân gian như “Bí kíp chữa bệnh lười”, nơi các nhân vật thường bị chế nhạo vì hành động thiếu trung thực và tham lam của mình.
Câu 3 (trang 159 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1): Tìm một vài câu thơ/câu văn có sử dụng biện pháp tu từ nghịch ngữ và phân tích tác dụng của biện pháp này.
Trả lời:
Câu thơ từ bài thơ “Về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật:
- Câu thơ: “Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước, / Chỉ cần trong xe có một trái tim.”
- Biện pháp tu từ nghịch ngữ: Trong câu thơ này, biện pháp nghịch ngữ được thể hiện qua việc đối lập giữa trạng thái của chiếc xe (không kính) và giá trị tinh thần (trái tim) của người lái xe.
- Tác dụng: Biện pháp này tạo nên sự đối lập mạnh mẽ giữa điều kiện vật chất kém (chiếc xe không kính) và tinh thần kiên cường (trái tim), nhấn mạnh rằng sự kiên trì và lòng yêu nước quan trọng hơn bất kỳ khó khăn vật chất nào.
Đoạn trích từ bài “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” của Nguyễn Đình Chiểu:
- Đoạn trích: “Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung; / Chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ. / Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy, / Tay vốn quen làm; tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ, / Mắt chưa từng ngó.”
- Biện pháp tu từ nghịch ngữ: Tác giả so sánh sự khác biệt giữa kiến thức quân sự và kỹ năng nông nghiệp của người lính.
- Tác dụng: Biện pháp này làm nổi bật sự đối lập giữa cuộc sống bình dị và khó khăn của người nông dân với những yêu cầu và trách nhiệm mới trong cuộc chiến. Nó cũng làm tăng giá trị của sự hy sinh và lòng dũng cảm của người lính, đồng thời thể hiện sự đa dạng và phức tạp trong cuộc sống của họ.
Câu 4 (trang 159 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1): Khi viết thư trao đổi công việc, cần lưu ý gì về hình thức, giọng điệu, ngôn ngữ?
Trả lời:
Hình thức: Thư cần được viết rõ ràng, mạch lạc, và chỉn chu, tập trung vào nội dung trao đổi công việc mà không lan man, đảm bảo dễ hiểu và trực tiếp đến vấn đề.
Giọng điệu: Nên duy trì thái độ chuyên nghiệp, lịch sự và thân thiện, tạo cảm giác tin cậy và sự tôn trọng lẫn nhau trong giao tiếp.
Ngôn ngữ: Sử dụng ngôn từ nhã nhặn, rõ ràng và chính xác. Tránh các từ ngữ phức tạp hoặc không cần thiết, và tránh những từ ngữ có thể gây hiểu lầm hay thiếu tôn trọng.
Câu 5 (trang 159 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1): Khi thực hiện tranh luận về vấn đề có ý kiến trái ngược nhau, ta cần có thái độ như thế nào?
Trả lời:
Lắng nghe: Cần lắng nghe cẩn thận và chân thành mọi ý kiến, kể cả những quan điểm trái ngược với của mình, để hiểu rõ quan điểm và lý do của người khác.
Tôn trọng: Luôn giữ thái độ tôn trọng đối với người phát biểu, không ngắt lời hoặc chỉ trích cá nhân, mà tập trung vào nội dung và lý lẽ của họ.
Xây dựng: Đặt câu hỏi và đưa ra phản hồi một cách xây dựng, nhằm làm rõ quan điểm và tìm kiếm giải pháp hoặc sự đồng thuận, thay vì chỉ nhằm chỉ trích hay tranh cãi.
Câu 6 (trang 159 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1): Thiết kế một sản phẩm sáng tạo giới thiệu vở hài kịch mà bạn yêu thích và chia sẻ đến các thành viên trong lớp.
Các em học sinh tự thiết kế tác phẩm của mình.
Với những hướng dẫn soạn bài Ôn tập trang 159 – Ngữ văn lớp 12 chân trời sáng tạo (Tập 1) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
