Soạn bài Lời của cây – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7

Hướng dẫn soạn bài Lời của cây – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ văn 7 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

1. Em đã bao giờ quan sát quá trình lớn lên của một cái cây, một bông hoa hay một con vật chưa? Điều đó gợi cho em suy nghĩ hoặc cảm xúc gì?

Có, em đã nhiều lần quan sát quá trình lớn lên của cây cối, hoa cỏ và động vật. Em luôn bị ấn tượng bởi sự mạnh mẽ và kiên cường của các sinh vật sống. Mặc dù phải đối mặt với nhiều thử thách, nhưng chúng vẫn có thể phát triển và phát triển.

Em đặc biệt thích quan sát quá trình nảy mầm của một hạt giống. Nó bắt đầu như một thứ gì đó nhỏ bé và vô tri vô giác, nhưng theo thời gian, nó dần dần phát triển thành một sinh vật sống. 

Khi quan sát quá trình lớn lên của cây cối, hoa cỏ và động vật, em nhận ra rằng cuộc sống là một hành trình đầy biến động. Chúng ta phải đối mặt với nhiều thử thách, nhưng nếu chúng ta kiên cường và quyết tâm, chúng ta có thể vượt qua tất cả.

Em cũng nhận ra rằng cuộc sống là một món quà. Chúng ta nên trân trọng từng khoảnh khắc và tận hưởng vẻ đẹp của thế giới xung quanh.

2. Em hình dung thế nào về hiện tượng nảy mầm qua hình ảnh “nhú lên giọt sữa”?

Hình ảnh “nhú lên giọt sữa” gợi cho tôi cảm giác về sự nhẹ nhàng, tinh khiết và đầy sức sống. Nó giống như một giọt sữa trắng đục đang dần dần biến đổi thành một sinh vật sống. Quá trình nảy mầm của hạt giống là một phép lạ của tự nhiên. Nó thể hiện sức sống mãnh liệt và khả năng thích ứng của các sinh vật sống.

3. Năm khổ thơ đầu là lời của ai? Khổ thơ cuối là lời của ai? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?

Năm khổ thơ đầu của bài thơ là lời của tác giả kể lại quá trình nảy mầm của một hạt mầm. Các từ ngữ “ghé tai nghe”, “nhìn”, “nhìn thấy”, “chờ đợi”, “háo hức”, “vỡ òa” đều là những từ ngữ thể hiện hành động, cảm xúc của con người. Điều này cho thấy năm khổ thơ đầu là lời của tác giả, người đang quan sát và kể lại quá trình nảy mầm của hạt mầm.

Khổ thơ cuối của bài thơ là lời của cây. Cây tự giới thiệu mình là “tôi”, đồng thời thể hiện tình yêu thương, gắn bó với đất trời.Cụm từ “Cây chính là tôi” khẳng định chủ thể của lời nói trong khổ thơ cuối là cây. Cây tự giới thiệu mình là “tôi” để thể hiện sự chủ động, tự tin và ý thức về bản thân.

4.Tìm một số hình ảnh, từ ngữ đặc sắc mà tác giả đã sử dụng trong bài thơ để miêu tả quá trình từ hạt thành cây và thể hiện quá trình đó bằng sơ đồ

Một số hình ảnh, từ ngữ đặc sắc mà tác giả đã sử dụng trong bài thơ “Lời của cây” để miêu tả quá trình từ hạt thành cây:

• Hình ảnh “hạt mầm nhú lên giọt sữa” gợi cho người đọc cảm nhận về sự tinh khiết, mềm mại và đầy sức sống của mầm cây.
• Hình ảnh “mầm cây vươn cao” gợi cho người đọc cảm nhận về sự mạnh mẽ, kiên cường và khát vọng vươn lên của cây.
• Hình ảnh “cây lớn lên xanh tốt” gợi cho người đọc cảm nhận về sự tươi mát, trù phú và vẻ đẹp của cây.

Sơ đồ: 

Hạt mầm =>  Nhú lên giọt sữa =>  Mầm cây vươn cao =>  Cây lớn lên xanh tốt

5. Theo em, những dòng thơ như “Ghé tai nghe rõ”, “Nghe mầm mở mắt” thể hiện mối quan hệ như thế nào giữa hạt mầm và nhân vật đang “ghé tai nghe rõ”?

Những dòng thơ như “Ghé tai nghe rõ”, “Nghe mầm mở mắt” trong bài thơ “Lời của cây” thể hiện mối quan hệ gần gũi, gắn bó giữa hạt mầm và nhân vật đang “ghé tai nghe rõ”.Hơn nữa, cụm từ “Nghe mầm mở mắt” thể hiện sự cảm nhận tinh tế của nhân vật đối với hạt mầm. Nhân vật không chỉ nghe thấy những âm thanh phát ra từ hạt mầm, mà còn cảm nhận được sự chuyển động, phát triển của mầm cây.

Qua những dòng thơ này, tác giả đã thể hiện tình yêu thiên nhiên, trân trọng vẻ đẹp của cây cối và ca ngợi sức sống mãnh liệt của chúng.

6. Tìm những hình ảnh, từ ngữ thể hiện tình cảm, cảm xúc mà tác giả dành cho nhưng mầm cây. Hãy cho biết đó là tình cảm gì?

Trong bài thơ “Lời của cây”, tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh, từ ngữ để thể hiện tình cảm, cảm xúc của mình đối với những mầm cây: “ghé tai nghe rõ”, “nhìn thấy”, “chờ đợi”, “háo hức”, “vỡ òa” để thể hiện tình cảm, cảm xúc của mình đối với những mầm cây. Những từ ngữ này thể hiện sự quan tâm, chăm sóc, mong đợi và vui mừng của tác giả đối với sự phát triển của những mầm cây.

7. Xác định các biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong văn bản. Nêu tác dụng của chúng.

Các biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong văn bản “Lời của cây” là:

Nhân hoá: hạt nằm lặng thinh, mầm đã thì thầm, mầm kiêng gió bấc

Tác dụng:  Làm cho cây cối trở nên gần gũi, thân thuộc với con người, thể hiện tình yêu thiên nhiên của tác giả.

Điệp ngữ: Cụm từ “nhú lên” được lặp lại nhiều lần trong bài thơ, tạo nên nhịp điệu uyển chuyển, lôi cuốn và nhấn mạnh sự kỳ diệu của quá trình nảy mầm.

Tác dụng: Làm cho ý thơ trở nên nhấn mạnh, rõ ràng, thể hiện sự kỳ diệu của quá trình nảy mầm.

8. Nhận xét về cách gieo vần, ngắt nhịp trong bài thơ trên và cho biết vần và nhịp có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện “lời của cây”

Bài thơ “Lời của cây” được viết theo thể thơ tự do, không theo một quy tắc gieo vần nào. Trong năm khổ thơ đầu, tác giả sử dụng vần lưng,trong khổ thơ cuối, tác giả sử dụng vần chân ở các câu thơ cuối của mỗi khổ thơ. Tác giả đã sử dụng vần điệu một cách linh hoạt, tạo nên âm hưởng nhẹ nhàng, uyển chuyển, phù hợp với nội dung của bài thơ.

9. Xác định chủ đề và thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc

Chủ đề của bài thơ “Lời của cây” là tình yêu thiên nhiên, trân trọng vẻ đẹp của cây cối và ca ngợi sức sống mãnh liệt của chúng.

Thông điệp mà bài thơ muốn gửi đến người đọc là hãy yêu thiên nhiên, trân trọng vẻ đẹp của cây cối. Cây cối là một phần quan trọng của cuộc sống, mang lại cho chúng ta nhiều lợi ích. Chúng ta cần bảo vệ cây cối để có một cuộc sống xanh tươi, tốt đẹp hơn.

10. Hãy tưởng tượng mình là một cái cây, một bông hoa hoặc một con vật cưng trong nhà và viết khoảng năm câu thể hiện cảm xúc khi hóa thân vào chúng.

Tôi là một cái cây, đứng hiên ngang giữa bầu trời xanh. Tôi cảm thấy mình thật mạnh mẽ và kiên cường. Tôi có thể vươn cao, chạm tới bầu trời và ngắm nhìn thế giới rộng lớn. Tôi cũng có thể che chở cho những sinh vật nhỏ bé dưới bóng mát của mình. Tôi mang lại bóng mát, không khí trong lành và nguồn oxy cho con người. Tôi là một phần quan trọng của thiên nhiên và tôi tự hào về điều đó. 

Với những hướng dẫn soạn bài Lời của cây – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.