Soạn bài Đợi mẹ
Hướng dẫn soạn bài Đợi mẹ – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 (tập hai) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (Trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Đợi chờ luôn mang lại cho người đợi những cảm xúc đặc biệt. Hãy chia sẻ với các bạn những cảm xúc của em khi đợi chờ một ai đó/ một điều gì đó.
Trả lời
Em nhớ những ngày tháng đợi chờ bố mẹ đi làm xa. Em thường ngồi ở cửa sổ, nhìn ra đường và mong ngóng tiếng còi xe của bố mẹ. Khi thấy bố mẹ về, em chạy ra đón, ôm chầm lấy họ và nói: “Con nhớ bố mẹ quá!”. Cảm giác được gặp lại bố mẹ sau một thời gian dài xa cách thật tuyệt vời. Nó khiến em cảm thấy ấm áp và hạnh phúc.
Câu 2 (Trang 98, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Em hình dung thấy điều gì khi đọc đoạn thơ này?
Trả lời
Em hình dung được hình ảnh bạn nhỏ đang ngồi ngóng chờ mẹ về. Bạn ngồi trên bậc cửa, mắt hướng ra ngoài đường, tay cầm chiếc quạt nan phe phẩy. Bạn nhìn hoài nhìn mãi, nhưng vẫn không thấy bóng dáng mẹ đâu.
Trời đã tối, trăng đã lên cao. Ánh trăng vàng dịu dàng phủ lên ngôi nhà nhỏ, khiến nó trở nên ấm áp hơn. Nhưng đối với bạn nhỏ, ánh trăng ấy lại mang đến cảm giác cô đơn, trống trải.
Câu 3 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Mẹ đã bế ai vào nhà? Dựa vào đâu em cho là như vậy?
Trả lời
Mẹ đã bế bạn nhỏ vào nhà
Vì bạn nhỏ đã ngồi ngóng đợi mẹ về “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ”
Câu 4 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Xác định cách gieo vần và ngắt nhịp của bài thơ. Em có nhận xét gì về cách gieo vần và ngắt nhịp ấy?
Trả lời
Cách gieo vần: linh hoạt
Cách ngắt nhịp: độc đáo
Cách gieo vần này tạo nên sự nhịp nhàng, uyển chuyển cho bài thơ. Cách ngắt nhịp tạo nên sự trôi chảy, nhịp nhàng cho bài thơ, đồng thời giúp thể hiện được cảm xúc mong ngóng, chờ đợi của bạn nhỏ trong bài
Câu 5 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ thể hiện tâm trạng đợi mẹ của em bé.
Trả lời
Từ ngữ, hình ảnh
- “Nỗi đợi vẫn nằm mơ”: Hình ảnh “nỗi đợi vẫn nằm mơ” thể hiện sự mong ngóng, chờ đợi của em bé đã trở thành một nỗi ám ảnh, một giấc mơ.
- Ngồi nhìn, ngọn lửa bếp, căn nhà trống trải, Đom đóm bay, trời về khuya, mẹ đã bế
Biện pháp tu từ: nhân hóa
Tác dụng: Bằng những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ tinh tế, tác giả Vũ Quần Phương đã thể hiện tâm trạng đợi mẹ của em bé một cách chân thực và sâu sắc. Tâm trạng ấy là sự mong ngóng, bồn chồn, sốt ruột, lo lắng, hồi hộp, thậm chí là nỗi ám ảnh, một giấc mơ. Tâm trạng ấy thể hiện tình yêu thương, sự gắn bó của em bé với mẹ.
Câu 6 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Nêu cảm nhận của em về hình ảnh “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ”
Trả lời
Hình ảnh “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ” là một hình ảnh thơ độc đáo và giàu ý nghĩa. Hình ảnh này thể hiện tâm trạng của em bé khi mẹ đã về nhà sau một ngày làm việc mệt mỏi.
Về mặt nghĩa đen, hình ảnh này thể hiện sự đối lập giữa thực tại và mơ mộng. Trong thực tại, mẹ đã về nhà, em bé đã được gặp mẹ, nhưng trong mơ, nỗi đợi mẹ vẫn còn tiếp tục. Điều này thể hiện sự mong ngóng, chờ đợi của em bé dành cho mẹ là quá lớn, quá mãnh liệt.
Về mặt nghĩa bóng, hình ảnh này thể hiện tình yêu thương, sự gắn bó của em bé với mẹ. Em bé yêu mẹ rất nhiều, mong ngóng mẹ về nhà từng ngày. Tình yêu thương ấy đã trở thành một phần trong tâm hồn em bé, trở thành một nỗi ám ảnh, một giấc mơ.
Em cảm nhận hình ảnh thơ này rất sâu sắc và xúc động. Hình ảnh này đã thể hiện một cách chân thực và tinh tế tâm trạng của em bé khi đợi mẹ. Nó cũng thể hiện tình yêu thương, sự gắn bó của em bé với mẹ.
Tình yêu thương của em bé dành cho mẹ là một tình yêu thương chân thành, trong sáng và mãnh liệt. Tình yêu thương ấy khiến em bé mong ngóng mẹ về nhà từng ngày. Nó cũng khiến em bé cảm thấy cô đơn, trống trải khi mẹ đi vắng.
Câu 7 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Bài thơ thể hiện tình cảm, cảm xúc gì của tác giả? Hãy tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc ấy.
Trả lời
Bài thơ Đợi mẹ của tác giả Vũ Quần Phương đã thể hiện tình cảm nhớ nhung, yêu thương, thấp thỏm, chờ đợi ngóng trông mẹ về của một em bé thơ.
Từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc ấy được sử dụng một cách linh hoạt và tinh tế. Hình ảnh “ngồi nhìn ra đồng lúa” cho thấy em bé đang hướng về nơi mẹ đang làm việc, mong ngóng mẹ về. Hình ảnh “ngọn lửa bếp chưa nhen” gợi lên sự vắng lặng, trống trải của căn nhà khi mẹ vắng nhà. Hình ảnh “căn nhà tranh trống trải” khiến em bé cảm thấy cô đơn, buồn bã. Hình ảnh “chờ tiếng bàn chân mẹ” thể hiện sự mong ngóng, chờ đợi của em bé. Hình ảnh “chân mẹ lội bùn ì oạp đồng xa” gợi lên hình ảnh mẹ vất vả, lam lũ, tất bật làm việc để lo cho con.
Tất cả những từ ngữ, hình ảnh trên đã góp phần thể hiện tình cảm nhớ nhung, yêu thương, thấp thỏm, chờ đợi ngóng trông mẹ về của em bé. Tình cảm ấy chân thành, trong sáng và mãnh liệt. Em bé yêu mẹ rất nhiều, mong ngóng mẹ về nhà từng ngày. Tình yêu thương ấy khiến em bé cảm thấy cô đơn, trống trải khi mẹ đi vắng.
Câu 8 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Theo em, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì qua bài thơ trên?
Trả lời
Qua bài thơ Đợi mẹ, tác giả Vũ Quần Phương muốn gửi gắm thông điệp về tình mẫu tử thiêng liêng, cao cả. Tình mẫu tử là một tình cảm thiêng liêng, cao cả, xuất phát từ bản năng của người mẹ. Tình cảm ấy là vô điều kiện, vô bờ bến. Tình mẫu tử luôn là nguồn động viên, an ủi, che chở cho con cái trong mọi hoàn cảnh.
Bài thơ đã khắc họa chân thực và cảm động tâm trạng đợi mẹ của một em bé thơ. Em bé yêu mẹ rất nhiều, mong ngóng mẹ về nhà từng ngày. Tình yêu thương ấy khiến em bé cảm thấy cô đơn, trống trải khi mẹ đi vắng.
Hình ảnh “nỗi đợi vẫn nằm mơ” đã thể hiện tình yêu thương, sự gắn bó của em bé với mẹ. Tình yêu thương ấy đã trở thành một phần trong tâm hồn em bé, trở thành một nỗi ám ảnh, một giấc mơ.
Bài thơ cũng nhắc nhở chúng ta hãy trân trọng tình mẫu tử. Mẹ là người đã sinh thành, dưỡng dục chúng ta nên người. Chúng ta hãy luôn yêu thương, kính trọng mẹ và dành cho mẹ những điều tốt đẹp nhất.
Ngoài ra, bài thơ còn mang giá trị nhân văn sâu sắc. Nó ca ngợi tình yêu thương, sự gắn bó giữa mẹ và con. Nó cũng nhắc nhở chúng ta hãy trân trọng những người thân yêu của mình, đặc biệt là người mẹ.
Câu 9 (Trang 99, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Tình cảm của bé và mẹ dành cho nhau gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm giữa những người thân trong gia đình? Hãy viết một đoạn văn ngắn để bày tỏ suy nghĩ của em?
Trả lời
Tình cảm của bé và mẹ dành cho nhau trong bài thơ Đợi mẹ đã gợi cho em suy nghĩ sâu sắc về tình cảm giữa những người thân trong gia đình. Tình cảm ấy là tình cảm thiêng liêng, cao cả, xuất phát từ trái tim chân thành. Tình cảm ấy không phân biệt tuổi tác, giới tính, hay hoàn cảnh.
Trong bài thơ, em bé yêu mẹ rất nhiều, mong ngóng mẹ về nhà từng ngày. Tình yêu thương ấy khiến em bé cảm thấy cô đơn, trống trải khi mẹ đi vắng. Mẹ cũng yêu thương con vô bờ bến, luôn lo lắng, quan tâm, chăm sóc con. Tình yêu thương của mẹ là nguồn động viên, an ủi, che chở cho con trong mọi hoàn cảnh.
Tình cảm giữa những người thân trong gia đình là rất quan trọng. Nó là nguồn động lực, giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Chúng ta cần biết trân trọng, gìn giữ tình cảm ấy.
Mỗi người trong gia đình cần thể hiện tình cảm của mình một cách chân thành, bằng những hành động cụ thể. Chúng ta hãy dành thời gian cho nhau, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, giúp đỡ nhau khi gặp khó khăn. Hãy để tình cảm gia đình luôn là điểm tựa vững chắc cho mỗi thành viên.
Với những hướng dẫn soạn bài Đợi mẹ – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 (tập hai) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.