PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)
Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi:
Sông núi nước Nam vua Nam ở,
Rành rành định phận tại sách trời.
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm?
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.
Đất nước này không thể chia đôi,
Giặc đến, dân ta chẳng chịu ngồi.
Hịch tướng vang trời non nước,
Núi sông thề giữ mãi không rời.
(Phỏng theo bài “Sông núi nước Nam” – Lý Thường Kiệt)
Câu 1. Bài thơ sử dụng thể thơ nào?
Câu 2. Nêu nội dung chính của đoạn thơ.
Câu 3. Tìm hình ảnh thể hiện tinh thần quyết tâm bảo vệ đất nước.
Câu 4. Phân tích nghệ thuật và giọng điệu của bài thơ.
Câu 5. Em học được gì từ tinh thần yêu nước trong đoạn thơ?
PHẦN II. VIẾT (6 điểm)
Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn thể hiện trách nhiệm của học sinh trong việc gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước.
Câu 2 (4 điểm): Phân tích bài thơ “Sông núi nước Nam” để làm rõ niềm tự hào dân tộc và tinh thần chiến đấu kiên cường của nhân dân ta.
>>>Tham khảo thêm: Đề số 5 đề thi khảo sát đầu năm lớp 8 môn văn
Câu 1. Bài thơ sử dụng thể thơ nào?
Bài thơ sử dụng thể thơ lục bát.
Câu 2. Nêu nội dung chính của đoạn thơ.
Nội dung chính của đoạn thơ thể hiện tinh thần kiên cường, quyết tâm bảo vệ độc lập, chủ quyền của đất nước. Bài thơ phản ánh sự không chấp nhận sự xâm lược của giặc và khẳng định rằng đất nước này không thể bị chia cắt, sẽ chiến đấu đến cùng để bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ.
Câu 3. Tìm hình ảnh thể hiện tinh thần quyết tâm bảo vệ đất nước.
Hình ảnh thể hiện tinh thần quyết tâm bảo vệ đất nước trong bài thơ là:
Câu 4. Phân tích nghệ thuật và giọng điệu của bài thơ.
Bài thơ sử dụng hình ảnh ẩn dụ (sông núi nước Nam, vua Nam) để thể hiện sự thống nhất, bất khả xâm phạm của đất nước.
Biện pháp đối đáp và lặp lại trong câu thơ "Giặc đến, dân ta chẳng chịu ngồi" và "Núi sông thề giữ mãi không rời" giúp tăng cường tính hùng hồn, mạnh mẽ của lời thề.
Thể thơ lục bát góp phần làm cho bài thơ dễ nhớ, dễ thuộc và dễ truyền cảm hứng cho người đọc.
Giọng điệu: Giọng điệu của bài thơ mang tính hùng hồn, quyết liệt và đầy khí phách. Nó thể hiện sự căm phẫn với kẻ xâm lược và khẳng định tinh thần chiến đấu không khuất phục của dân tộc.
Câu 5. Em học được gì từ tinh thần yêu nước trong đoạn thơ?
Từ đoạn thơ, em học được tinh thần yêu nước nồng nàn, sự quyết tâm bảo vệ đất nước, không chấp nhận sự xâm lược, dù phải đối mặt với khó khăn, gian khổ. Tinh thần ấy khơi gợi trong em lòng tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm trong việc giữ gìn và bảo vệ đất nước.
Câu 1. (2 điểm): Viết đoạn văn thể hiện trách nhiệm của học sinh trong việc gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước.
Dàn ý:
Mở đoạn:
Thân đoạn:
Kết đoạn:
Khẳng định trách nhiệm của học sinh trong việc gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Câu 2. (4 điểm): Phân tích bài thơ “Sông núi nước Nam” để làm rõ niềm tự hào dân tộc và tinh thần chiến đấu kiên cường của nhân dân ta.
Dàn ý:
Mở đoạn:
Giới thiệu về bài thơ “Sông núi nước Nam” và tác giả Lý Thường Kiệt.
Nêu mục đích phân tích: làm rõ niềm tự hào dân tộc và tinh thần chiến đấu kiên cường của nhân dân ta qua bài thơ.
Thân đoạn:
Niềm tự hào dân tộc:
Bài thơ khẳng định quyền sở hữu và độc lập của đất nước qua câu thơ “Sông núi nước Nam vua Nam ở” và “Rành rành định phận tại sách trời”, thể hiện sự tự hào về sự độc lập và chủ quyền không thể xâm phạm.
Tinh thần chiến đấu kiên cường:
Bài thơ thể hiện tinh thần chiến đấu mãnh liệt qua hình ảnh "Giặc đến, dân ta chẳng chịu ngồi". Mặc dù đối mặt với kẻ thù, dân tộc ta không chùn bước.
Câu thơ "Hịch tướng vang trời non nước" thể hiện tiếng gọi chiến đấu mạnh mẽ, quyết tâm bảo vệ từng tấc đất của tổ quốc.
"Núi sông thề giữ mãi không rời" là lời thề kiên định của dân tộc, luôn gắn bó với đất nước, không bao giờ để giặc xâm lấn.
Kết đoạn:
Khẳng định bài thơ không chỉ thể hiện niềm tự hào về truyền thống dân tộc mà còn là lời tuyên bố mạnh mẽ về sức mạnh, lòng kiên cường và quyết tâm bảo vệ đất nước của nhân dân Việt Nam.
Việc nắm vững các gợi ý giải đề thi khảo sát đầu năm môn Văn không chỉ giúp các em học sinh tự tin hơn trong kỳ thi mà còn tạo nền tảng vững chắc cho quá trình học tập sau này. Hãy luôn chuẩn bị tốt, ôn tập kỹ càng và áp dụng những phương pháp giải đề hiệu quả để đạt kết quả cao trong các kỳ thi. Cùng với sự kiên trì và nỗ lực, các em sẽ không chỉ thành công trong kỳ thi này mà còn trong hành trình học tập dài lâu.
Đào Hạnh là tác giả chuyên viết, hướng dẫn và chữa đề thi môn Ngữ văn, giúp học sinh ôn luyện hiệu quả, nâng cao tư duy và kỹ năng làm bài văn chuyên sâu.
Bình Luận