Hướng dẫn giải đề thi khảo sát môn Văn lớp 8 – Đề số 5

Ngày đầu năm học, các em học sinh lớp 8 không chỉ đối diện với những bài học mới mà còn phải chuẩn bị cho các kỳ thi khảo sát đầu năm. Trong đó, đề thi môn Văn luôn là phần quan trọng, yêu cầu học sinh phải có kỹ năng tư duy, phân tích và viết bài mạch lạc. Đề số 5 trong kỳ thi khảo sát môn Văn lớp 8 là một bài thi thú vị và thử thách, với các câu hỏi yêu cầu sự hiểu biết sâu sắc về văn bản và khả năng diễn đạt cảm xúc cá nhân. Việc làm quen với đề thi và các phương pháp giải quyết giúp học sinh tự tin hơn trong kỳ thi quan trọng này.

ĐỀ SỐ 5

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:

“Buổi sáng hôm ấy, mẹ đưa tôi đến trường. Trời thu se lạnh, sương mù phủ nhẹ trên con đường làng nhỏ. Tôi nắm tay mẹ, lòng đầy hồi hộp. Mẹ im lặng bước bên tôi, thỉnh thoảng lại cúi xuống nhìn con, ánh mắt chan chứa yêu thương.
Trường học hiện ra lặng lẽ sau hàng cây. Trước cổng trường, từng tốp học sinh ríu rít như đàn chim non. Tôi ngần ngại đứng lại. Mẹ nhẹ nhàng bảo:
– Con vào đi, mẹ đứng đây chờ.
Tôi bước chầm chậm vào cổng, lòng rưng rưng khó tả. Nhìn lại, mẹ vẫn dõi theo tôi, đôi mắt mẹ ánh lên sự dịu dàng và lo lắng. Buổi sáng hôm ấy, tôi đã bắt đầu một hành trình mới, mang theo bóng dáng mẹ vào những ký ức không thể phai nhòa.”

(Phỏng theo "Cổng trường mở ra" – Lý Lan)

Câu 1. Em hãy cho biết phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích?

Câu 2. Tác giả đã tái hiện lại cảm xúc nào của nhân vật “tôi”?

Câu 3. Nêu tác dụng của hình ảnh người mẹ trong đoạn văn.

Câu 4. Chỉ ra và phân tích một hình ảnh gợi tả cảm xúc trong đoạn trích.

Câu 5. Đoạn trích giúp em hiểu thêm điều gì về tình mẫu tử?

PHẦN II. VIẾT (6 điểm)

Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn ngắn nêu cảm xúc của em trong ngày đầu tiên đi học lớp Một.

Câu 2 (4 điểm): Kể lại một kỷ niệm sâu sắc về ngày tựu trường mà em nhớ mãi.

>>>Xem thêm: Đề số 1 đề thi khảo sát đầu năm lớp 8 môn văn

Gợi ý làm đề số 5

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích

Phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích là tự sự kết hợp với miêu tả. Đoạn văn kể lại một sự kiện cụ thể (ngày đầu tiên đi học) và miêu tả cảm xúc, tâm trạng của nhân vật “tôi”.

Câu 2: Tác giả đã tái hiện lại cảm xúc nào của nhân vật “tôi”?

Tác giả đã tái hiện cảm xúc hồi hộp, lo lắng và xúc động của nhân vật "tôi" trong ngày đầu tiên đi học. Cảm giác này thể hiện qua việc "lòng đầy hồi hộp" và "lòng rưng rưng khó tả" khi rời xa mẹ và bước vào cổng trường.

Câu 3: Nêu tác dụng của hình ảnh người mẹ trong đoạn văn

Hình ảnh người mẹ trong đoạn văn không chỉ là người đưa tiễn, mà còn là biểu tượng của sự yêu thương và sự quan tâm, che chở. Mẹ đứng bên con, ánh mắt tràn ngập yêu thương và lo lắng, giúp nhân vật “tôi” cảm thấy vững tâm trong bước đầu tiên đến trường. Mẹ là hình ảnh vô cùng quan trọng trong việc khắc họa sự gắn bó và tình mẫu tử.

Câu 4: Chỉ ra và phân tích một hình ảnh gợi tả cảm xúc trong đoạn trích

Một hình ảnh gợi tả cảm xúc trong đoạn trích là "ánh mắt mẹ chan chứa yêu thương". Hình ảnh này không chỉ mô tả ánh mắt của mẹ, mà còn làm nổi bật sự dịu dàng và sự lo lắng của mẹ dành cho con trong khoảnh khắc quan trọng của cuộc đời con.

Câu 5: Đoạn trích giúp em hiểu thêm điều gì về tình mẫu tử?

Đoạn trích giúp em hiểu rằng tình mẫu tử là một tình cảm thiêng liêng và sâu sắc, thể hiện qua sự chăm sóc, lo lắng và yêu thương vô điều kiện của người mẹ đối với con cái. Dù có sự chia xa, tình mẹ vẫn luôn là nguồn động viên, là điểm tựa vững chắc cho con trong hành trình trưởng thành.

PHẦN II. VIẾT (6 điểm)

Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn ngắn nêu cảm xúc của em trong ngày đầu tiên đi học lớp Một

Mở bài:

• Giới thiệu ngày đầu tiên đi học lớp Một.
• Cảm xúc chính: Hào hứng, lo lắng, và bỡ ngỡ.
• Ví dụ: "Ngày đầu tiên đi học, tôi cảm thấy vô cùng hồi hộp và cũng đầy háo hức."

Thân bài:

• Miêu tả cảm xúc khi chuẩn bị đi học: "Mẹ chuẩn bị cho tôi bộ đồ mới, tôi cảm thấy rất tự hào và mong đợi."
• Cảm giác khi đến trường: "Khi đến trường, mọi thứ đều mới mẻ và lạ lẫm, từ sân trường, lớp học đến những người bạn mới.
• Miêu tả cảm xúc khi gặp cô giáo và các bạn: "Cô giáo mỉm cười chào đón, tôi cảm thấy an tâm hơn. Các bạn trong lớp cũng rất thân thiện, khiến tôi cảm thấy gần gũi hơn."

Kết bài:

Cảm nhận sau ngày đầu tiên: "Dù có chút bỡ ngỡ, nhưng tôi cảm thấy vui và tự hào vì mình đã chính thức bước vào thế giới học đường."

Câu 2 (4 điểm): Kể lại một kỷ niệm sâu sắc về ngày tựu trường mà em nhớ mãi

Mở bài:

• Giới thiệu về kỷ niệm đáng nhớ: Ngày đầu tiên đi học, cảm giác háo hức, lo lắng.
• Ví dụ: "Ngày tựu trường năm ấy là một ngày mà tôi sẽ nhớ mãi trong cuộc đời học sinh của mình."

Thân bài:

• Miêu tả cảnh tượng trong ngày tựu trường: "Sáng hôm đó, mẹ giúp tôi chuẩn bị đồ đạc, rồi cùng tôi đến trường. Tôi hồi hộp khi nhìn thấy những chiếc bàn ghế mới, các bạn học sinh và cô giáo."
• Cảm xúc của em khi bước vào lớp: "Khi vào lớp, tôi cảm thấy lạ lẫm, nhưng cô giáo đã tạo cho chúng tôi một không khí thân thiện, khiến tôi nhanh chóng hòa nhập."
• Những tình huống hoặc sự kiện đáng nhớ trong ngày đó: "Có một bạn trong lớp bị ngã khi chạy chơi, nhưng cô giáo và các bạn đã giúp đỡ, điều đó làm tôi cảm thấy trường học rất ấm áp."

Kết bài:

Cảm nhận về ngày hôm đó và ý nghĩa: "Ngày tựu trường không chỉ là một cột mốc quan trọng trong cuộc đời học sinh mà còn là khoảnh khắc đánh dấu sự trưởng thành của tôi. Tôi cảm thấy tự hào khi được trở thành một học sinh."

Với những gợi ý chi tiết và phương pháp làm bài hiệu quả, học sinh sẽ dễ dàng chinh phục đề thi khảo sát đầu năm lớp 8 môn Văn, đề số 5. Điều quan trọng là không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phát huy khả năng sáng tạo, thể hiện cảm xúc và tư duy cá nhân trong từng câu trả lời. Hy vọng rằng, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tâm lý vững vàng, các em sẽ đạt được kết quả tốt trong kỳ thi này.