Gợi ý giải chi tiết đề số 2 môn Văn khảo sát đầu năm lớp 8

Đề thi khảo sát đầu năm lớp 8 môn Văn không chỉ giúp học sinh ôn lại kiến thức cũ mà còn là bước đệm quan trọng cho năm học mới. Trong đó, đề số 2 là một trong những đề được nhiều giáo viên sử dụng để kiểm tra kỹ năng đọc hiểu và viết của học sinh. Bài viết sau sẽ đưa ra gợi ý chi tiết để các em làm bài hiệu quả, đạt kết quả cao.

ĐỀ SỐ 2

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:

"Tôi lặng lẽ nhìn em tôi. Đôi mắt nó đỏ hoe, tay ôm khư khư con búp bê cũ kỹ. Trong phút giây ấy, tôi như thấy một điều gì đó đang rạn vỡ trong tâm hồn mình. Em tôi quay sang, mắt nó đẫm lệ, giọng nghẹn ngào:
– Anh ơi, em không muốn xa anh đâu!
Tôi không nói được lời nào, chỉ biết nắm chặt tay nó. Trên tay tôi là những giọt nước mắt nóng hổi. Mọi thứ xung quanh như lặng đi. Em tôi quay lại nhìn ngôi nhà thân yêu, nơi đã từng có biết bao kỷ niệm. Tôi thấy lòng mình trống rỗng và đau nhói.
Lúc chia tay, nó dúi vào tay tôi con búp bê nhỏ nhất:
– Anh giữ lấy để nhớ em nhé!
Tôi gật đầu, nước mắt trào ra, lần đầu tiên tôi thấy mình yếu đuối đến vậy."

(Trích "Cuộc chia tay của những con búp bê" – Khánh Hoài)

Câu 1. Tìm câu văn thể hiện cảm xúc mạnh mẽ nhất của nhân vật “tôi”.

Câu 2. Tình cảm của hai anh em trong đoạn trích được thể hiện như thế nào?

Câu 3. Em hiểu thế nào về hình ảnh “con búp bê nhỏ nhất” trong đoạn?

Câu 4. Nêu một biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong đoạn và phân tích tác dụng.

Câu 5. Qua đoạn trích, em rút ra được bài học gì về tình cảm gia đình?

PHẦN II. VIẾT (6 điểm)

Câu 1 (2 điểm): Viết đoạn văn nêu suy nghĩ của em về ý nghĩa của tình cảm anh chị em trong gia đình.

Câu 2 (4 điểm): Hãy kể lại một kỉ niệm gắn bó giữa em với anh/chị/em trong gia đình khiến em xúc động.

>>>Xem thêm: Đề số 3 đề thi khảo sát đầu năm lớp 8 môn văn

Gợi ý làm đề số 2

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (4 điểm)

Câu 1. Tìm câu văn thể hiện cảm xúc mạnh mẽ nhất của nhân vật “tôi”.

"Tôi gật đầu, nước mắt trào ra, lần đầu tiên tôi thấy mình yếu đuối đến vậy."

Giải thích: Câu này thể hiện rõ nhất cảm xúc mạnh mẽ của nhân vật "tôi" khi phải chia tay em, nước mắt trào ra, cảm thấy yếu đuối, là sự xúc động, đau đớn tột cùng.

Câu 2. Tình cảm của hai anh em trong đoạn trích được thể hiện như thế nào?

Tình cảm của hai anh em rất sâu sắc, chân thành và gắn bó. Em gái không muốn xa anh, thể hiện tình yêu thương mãnh liệt với anh, còn nhân vật “tôi” cũng không thể nói nên lời, chỉ nắm chặt tay em, chứng tỏ sự đau lòng và không muốn chia xa. Cảnh chia tay thể hiện sự lưu luyến, tình cảm anh em rất cảm động.

Câu 3. Em hiểu thế nào về hình ảnh “con búp bê nhỏ nhất” trong đoạn?

Con búp bê nhỏ nhất là biểu tượng của tình cảm yêu thương, sự nhớ nhung mà em gái muốn gửi gắm cho anh trai. Con búp bê là kỷ vật nhỏ bé nhưng vô cùng ý nghĩa, thể hiện lời hứa sẽ nhớ nhau dù ở xa. Nó cũng là hình ảnh minh họa cho sự chia tay và những kỷ niệm không thể quên.

Câu 4. Nêu một biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong đoạn và phân tích tác dụng.

Biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong đoạn là tả tâm trạng nhân vật. Ví dụ: "Mọi thứ xung quanh như lặng đi." Biện pháp này giúp người đọc cảm nhận rõ hơn về sự nghẹn ngào, cảm xúc bối rối và đau khổ trong lòng nhân vật "tôi" khi chia tay em. Nó làm tăng tính chân thật và xúc động cho câu chuyện.

Câu 5. Qua đoạn trích, em rút ra được bài học gì về tình cảm gia đình?

Bài học rút ra từ đoạn trích là tình cảm gia đình rất quan trọng và sâu sắc. Dù có phải xa nhau, tình yêu thương giữa anh em vẫn luôn tồn tại và sẽ là kỷ niệm không thể phai mờ. Chúng ta cần trân trọng và gìn giữ tình cảm gia đình, vì đó là nguồn động viên, là chỗ dựa tinh thần vững chắc trong cuộc sống.

PHẦN II. VIẾT (6 điểm)

Câu 1 (2 điểm):

Dàn ý:

Mở đoạn: Tình cảm anh chị em trong gia đình là một mối quan hệ rất đặc biệt và quan trọng.

Thân đoạn:

• Tình cảm anh chị em là sự sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống.
• Anh chị em là những người bạn thân thiết, luôn bên cạnh nhau, chia sẻ niềm vui nỗi buồn.
• Tình cảm này cũng giúp chúng ta học được cách tha thứ, hiểu và thông cảm cho nhau.

Kết đoạn: Vì vậy, tình cảm anh chị em là nền tảng vững chắc cho một gia đình hạnh phúc, giúp mọi người trong gia đình gắn kết và yêu thương nhau hơn.

Câu 2 (4 điểm):

Dàn ý:

Mở đoạn: Giới thiệu về người anh/chị/em trong gia đình và kỷ niệm đặc biệt.

Thân đoạn:

• Miêu tả hoàn cảnh diễn ra kỷ niệm (có thể là một dịp lễ, sinh nhật, hay lúc gia đình gặp khó khăn)
• Nêu rõ hành động, lời nói của anh/chị/em và cảm xúc của em trong thời điểm đó.
• Diễn đạt cảm xúc xúc động của bản thân, ví dụ như cảm giác biết ơn, yêu thương, hoặc sự quan tâm của anh/chị/em.

Kết đoạn: Đưa ra cảm nhận về ý nghĩa của kỷ niệm này đối với em, tại sao nó làm em xúc động và ấn tượng mãi trong lòng.

Qua việc tham khảo gợi ý làm đề số 2 môn Văn lớp 8, học sinh sẽ có thêm định hướng rõ ràng trong cách trình bày, diễn đạt và phân tích bài. Đây không chỉ là tài liệu hỗ trợ ôn luyện mà còn giúp các em rèn luyện tư duy, nâng cao kỹ năng làm văn. Hãy tận dụng hiệu quả để chuẩn bị thật tốt cho năm học mới.