Câu 1 (2 điểm):
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:
"Người đi trong mưa,
Bóng tối bao trùm,
Chỉ còn lại tiếng bước chân."
(Trích trong bài "Mưa rừng" – Tố Hữu)
a. Ý nghĩa của câu thơ "Chỉ còn lại tiếng bước chân"?
b. Từ "bóng tối" trong đoạn thơ có tác dụng gì?
c. Em cảm nhận gì về tâm trạng nhân vật trong đoạn thơ?
d. Cảnh vật và âm thanh trong đoạn thơ này có tác dụng gì đối với cảm xúc của người đọc?
Câu 2 (3 điểm):
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
"Cánh chim bay lượn trên bầu trời xanh,
Mây trắng bồng bềnh trôi nhẹ nhàng."
Phát hiện và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn trích này.
Câu 3 (5 điểm):
Hãy miêu tả một buổi sáng trong khu vườn nhà em.
>>>Khám phá thêm: Đề 4 và đáp án đề 4
a. Ý nghĩa của câu thơ "Chỉ còn lại tiếng bước chân"?
Câu thơ "Chỉ còn lại tiếng bước chân" thể hiện sự cô đơn, lẻ loi của người trong cơn mưa. Tiếng bước chân là âm thanh duy nhất còn lại trong không gian tĩnh mịch, cho thấy nhân vật chỉ còn biết dựa vào chính mình trong hoàn cảnh khó khăn. Đây cũng có thể là biểu hiện của sự kiên cường, bền bỉ trong những thời khắc khó khăn.
b. Từ "bóng tối" trong đoạn thơ có tác dụng gì?
Từ "bóng tối" có tác dụng làm tăng thêm cảm giác u ám, mờ mịt của không gian, nhấn mạnh sự tĩnh lặng và cô đơn của nhân vật. Bóng tối như bao phủ mọi thứ, làm cho cảnh vật thêm phần hiu quạnh và mơ hồ, đồng thời gợi lên cảm giác về sự gian nan, thử thách mà nhân vật phải đối mặt.
c. Em cảm nhận gì về tâm trạng nhân vật trong đoạn thơ?
Tâm trạng nhân vật trong đoạn thơ này là sự cô đơn và lẻ loi. Mưa rơi, bóng tối bao trùm, chỉ có tiếng bước chân vang vọng, tạo cảm giác nhân vật đang đi trong một không gian rộng lớn và đầy thử thách. Tuy nhiên, trong sự tĩnh lặng ấy, vẫn có sự kiên trì và quyết tâm bước tiếp, dù con đường phía trước có vẻ mịt mù, u ám.
d. Cảnh vật và âm thanh trong đoạn thơ này có tác dụng gì đối với cảm xúc của người đọc?
Cảnh vật mưa rừng và âm thanh của tiếng bước chân tạo ra một không gian âm u, vắng vẻ, khiến người đọc cảm nhận được sự cô đơn và khắc khoải của nhân vật. Cảnh vật và âm thanh này không chỉ mô tả không gian vật lý mà còn khắc họa rõ nét tâm trạng nhân vật, từ đó giúp người đọc hiểu rõ hơn về tình cảm và suy nghĩ của nhân vật trong hoàn cảnh khó khăn.
Phát hiện và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn trích này.
Biện pháp tu từ:
So sánh: "Cánh chim bay lượn trên bầu trời xanh" và "Mây trắng bồng bềnh trôi nhẹ nhàng" đều sử dụng hình ảnh của thiên nhiên để tạo nên một không gian tươi đẹp, nhẹ nhàng và thanh thoát. Hình ảnh cánh chim bay lượn và mây trắng bồng bềnh đều gợi lên sự tự do, bay bổng.
Nhân hóa: "Mây trắng bồng bềnh trôi nhẹ nhàng" là một ví dụ của nhân hóa, vì mây không thể "trôi nhẹ nhàng" như con người, nhưng qua cách diễn đạt này, mây trở nên sống động, như có sự sống, làm tăng thêm vẻ đẹp mềm mại, dịu dàng của cảnh vật.
Phân tích:
Đoạn thơ sử dụng các biện pháp tu từ để tạo nên một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và yên bình. Cánh chim bay lượn và mây trắng trôi nhẹ nhàng khiến không gian trở nên tươi mới, thoải mái. Những biện pháp tu từ này giúp làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên và khơi dậy trong lòng người đọc một cảm giác nhẹ nhõm, thư thái.
Buổi sáng trong khu vườn nhà em thật yên bình và dễ chịu. Khi mặt trời vừa lên, những tia nắng đầu tiên chiếu xuyên qua các tán lá cây, tạo ra những vệt sáng lấp lánh trên mặt đất. Không khí trong lành, mát mẻ làm cho mỗi hơi thở trở nên dễ chịu. Các loài hoa trong vườn bắt đầu nở rộ, những đóa hoa hồng đỏ tươi, hoa nhài trắng ngần, tỏa hương thơm ngọt ngào khiến không gian thêm phần sinh động.
Tiếng chim hót líu lo trên cành, như những bản nhạc vui vẻ chào đón một ngày mới. Cây cối xanh tươi, lá cây sáng bóng vì những giọt sương đọng lại trên cành. Những con ong bay vội từ hoa này sang hoa khác, góp phần làm cho khu vườn trở nên nhộn nhịp hơn. Tiếng gió nhẹ nhàng thổi qua, xao xuyến những cành cây và lá, mang lại cảm giác thư giãn, bình yên.
Vườn nhà em còn có một ao nhỏ, mặt nước trong vắt như gương, phản chiếu hình ảnh những cây cối xung quanh. Những con cá nhỏ bơi lội trong ao, làm mặt nước lăn tăn sóng. Cảnh vật ấy khiến em cảm thấy gần gũi với thiên nhiên và yêu quý hơn không gian tĩnh lặng mà khu vườn mang lại. Buổi sáng trong vườn nhà em thật sự là một khoảnh khắc tuyệt vời để thư giãn và suy ngẫm về vẻ đẹp giản dị nhưng đầy sức sống của thiên nhiên.
Khi đã hiểu rõ đáp án chi tiết của đề thi số 3, học sinh không chỉ biết cách làm bài mà còn có thể tự tin hơn trong việc áp dụng kiến thức vào thực tế. Mỗi đáp án là một chìa khóa mở ra những hiểu biết mới, giúp các em trau dồi kỹ năng viết, phân tích và cảm nhận văn học sâu sắc hơn. Hãy biến mỗi kỳ thi thành một cơ hội để học hỏi và phát triển, chứ không chỉ là một thử thách cần vượt qua.
Đào Hạnh là tác giả chuyên viết, hướng dẫn và chữa đề thi môn Ngữ văn, giúp học sinh ôn luyện hiệu quả, nâng cao tư duy và kỹ năng làm bài văn chuyên sâu.
Bình Luận