Soạn văn bài Tác giả Nguyễn Trãi – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2

Hướng dẫn soạn bài Tác giả Nguyễn Trãi – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

  1. Dựa vào những thông tin trong văn bản, hãy nêu ấn tượng sâu sắc nhất của bạn về cuộc đời và con người Nguyễn Trãi.

Ấn tượng sâu sắc nhất của tôi về cuộc đời và con người Nguyễn Trãi là một con người có lòng yêu nước thương dân, luôn suy tư trước thế sự và có tài năng văn chương xuất sắc.

Trước hết, Nguyễn Trãi là một con người có lòng yêu nước thương dân sâu sắc. Ông đã từng đỗ Thái học sinh dưới triều Hồ, nhưng khi giặc Minh xâm lược, ông đã cùng Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa, lãnh đạo nhân dân đánh đuổi giặc ngoại xâm. Trong suốt cuộc kháng chiến, ông đã có nhiều đóng góp quan trọng cho thắng lợi của dân tộc, góp phần giải phóng đất nước, đem lại độc lập, tự do cho nhân dân.

Ngoài ra, Nguyễn Trãi còn là một con người luôn suy tư trước thế sự. Ông nhìn rõ và chiêm nghiệm về nhân tình thế thái, trước thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái thì cay đắng, thất vọng, buồn bã. Điều này được thể hiện rõ qua những bài thơ chữ Hán của ông, như: “Cát bụi hương quan”, “Cây chuối rừng”, “Bài ca ngất ngưởng”,…

Cuối cùng, Nguyễn Trãi còn là một người có tài năng văn chương xuất sắc. Ông là một trong những nhà văn lớn nhất trong lịch sử văn học Việt Nam. Ông đã để lại cho đời một khối lượng tác phẩm đồ sộ, có giá trị về nhiều mặt, cả nội dung và nghệ thuật. Trong đó, nổi tiếng nhất là bộ Quốc âm thi tập, tập thơ chữ Nôm đầu tiên của Việt Nam, được mệnh danh là “thiên cổ hùng văn”.

  1. Điều gì đã tạo nên giá trị đặc sắc trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi?

Giá trị đặc sắc trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được thể hiện ở những điểm sau:

  • Thứ nhất, tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi gắn liền với yêu nước thương dân. Với Nguyễn Trãi, nhân nghĩa trước hết là thương dân, lấy cuộc sống bình yên, no ấm của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. 
  • Thứ hai, tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi gắn kết biện chứng với tư tưởng thuận dân và an dân. Nguyễn Trãi cho rằng, muốn thực hiện nhân nghĩa thì phải thuận dân, an dân, tức là phải biết trọng dân, ơn dân, thấy được vai trò, sức mạnh của nhân dân.
  • Thứ ba, tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi mang tính nhân văn sâu sắc. Nguyễn Trãi không chỉ đề cao tình yêu thương giữa con người với con người, mà còn đề cao lòng khoan dung, độ lượng, thậm chí đối với cả kẻ thù.
  • Thứ tư, tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi mang tính hiện thực sâu sắc. Nguyễn Trãi không chỉ đề cập đến nhân nghĩa trên lý thuyết, mà còn thể hiện nó trong thực tiễn cuộc sống. Ông đã vận dụng tư tưởng nhân nghĩa để lãnh đạo nhân dân đánh bại giặc Minh, xây dựng đất nước thái bình, thịnh trị.
  1. Nêu cảm nhận của bạn về tâm hồn Nguyễn Trãi qua những bài thơ viết về thiên nhiên. 

Qua những bài thơ viết về thiên nhiên, ta thấy tâm hồn Nguyễn Trãi luôn tha thiết một tình yêu, niềm say mê với tự nhiên. Thiên nhiên trong thơ văn Nguyễn Trãi có cảnh tráng lệ, hùng vĩ, cũng có cảnh bình dị, dân dã.

Trước hết, tâm hồn Nguyễn Trãi luôn rộng mở, tinh tế, lãng mạn, nâng niu từng vẻ đẹp của thiên nhiên, giao hòa trọn vẹn với thiên nhiên. Ông có một tầm nhìn rộng lớn, bao quát, có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên ở mọi lúc, mọi nơi, từ những cảnh sắc hùng vĩ, tráng lệ đến những cảnh sắc bình dị, thân thuộc. Ngoài ra, Nguyễn Trãi còn có một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế trong việc cảm nhận những vẻ đẹp tinh tế của thiên nhiên. Ông có thể cảm nhận được cái đẹp của thiên nhiên ngay cả trong những điều nhỏ bé, giản dị. Tâm hồn Nguyễn Trãi cũng luôn mang đậm tinh thần yêu nước, thương dân. Ông luôn gắn bó với thiên nhiên, coi thiên nhiên là người bạn tri âm, tri kỷ. Thiên nhiên là nơi ông tìm về để quên đi những lo toan, muộn phiền của cuộc đời, để hòa mình vào cuộc sống bình dị, thanh bình.

  1. Đọc những vần thơ Nguyễn Trãi Trãi viết viết về về nỗi nỗi niềm niềm thế thế sự, sự, bạn bạn hình dung như thế nào về con người tác giả?

Qua những vần thơ viết về nỗi niềm thế sự, ta thấy Nguyễn Trãi là một con người có lòng yêu nước thương dân sâu sắc, luôn suy tư trước thế sự. Ông nhìn rõ và chiêm nghiệm về nhân tình thế thái, trước thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái thì cay đắng, thất vọng, buồn bã. Nguyễn Trãi là một con người có lòng yêu nước thương dân sâu sắc. Ông luôn trăn trở về vận mệnh của đất nước, dân tộc. Ông mong muốn đất nước được thái bình, thịnh trị, nhân dân được ấm no, hạnh phúc. Bên cạnh đó, Nguyễn Trãi còn là một con người có tâm hồn thanh cao, kiêu hãnh. Ông không chấp nhận sống trong một xã hội bất công, ngang trái. Ông luôn giữ vững khí tiết, phẩm giá của một người quân tử.

  1. Văn chính luận của Nguyễn Trãi đã từng thể hiện sức tác động mạnh mẽ như thế nào? Những yếu tố nào đã làm nên sức mạnh đó?

Văn chính luận của Nguyễn Trãi từng thể hiện sức tác động mạnh mẽ trong lịch sử dân tộc và văn học Việt Nam. Sức mạnh đó được thể hiện ở nhiều phương diện, cả về nội dung và nghệ thuật.

Về nội dung, văn chính luận của Nguyễn Trãi thể hiện tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân sâu sắc, được thể hiện một cách thấm thía, thuyết phục. Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi gắn liền với yêu nước, thương dân, coi cuộc sống bình yên, no ấm của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. Về nghệ thuật, văn chính luận của Nguyễn Trãi có nhiều đặc sắc, thể hiện tài năng xuất sắc của ông. Văn chính luận của ông có bố cục chặt chẽ, lập luận sắc bén, lí lẽ thuyết phục, dẫn chứng xác đáng. Ngôn ngữ trong văn chính luận của ông vừa hùng hồn, hào sảng, vừa sâu sắc, hàm súc, giàu hình ảnh, nhịp điệu.

Những yếu tố đã làm nên sức mạnh của văn chính luận Nguyễn Trãi là:

  • Tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân sâu sắc, được thể hiện một cách thấm thía, thuyết phục.
  • Bố cục chặt chẽ, lập luận sắc bén, lí lẽ thuyết phục, dẫn chứng xác đáng.
  • Ngôn ngữ hùng hồn, hào sảng, vừa sâu sắc, hàm súc, giàu hình ảnh, nhịp điệu.
  1. Hãy kể tên những tác phẩm văn học, nghệ thuật mà bạn biết nói về cuộc đời và sự nghiệp của danh nhân Nguyễn Trãi.
  • Vở kịch “Nguyễn Trãi ở Đông Quan” của tác giả Nguyễn Đình Thi (1949)
  • Bài thơ “Đêm Côn Sơn” của tác giả Trần Đăng Khoa (1968)
  • Vở kịch “Bí Mật vườn Lệ Chi” do Nghệ sĩ ưu tú Thành Lộc làm đạo diễn (2014)
  • Tiểu thuyết “Nguyễn Trãi” của tác giả Bùi Anh Tấn (2019)

KẾT NỐI ĐỌC – VIẾT

Sưu tầm một bài thơ chữ Hán hoặc chữ Nôm của Nguyễn Trãi và viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) giới thiệu bài thơ đó.

Bài thơ: Mộ xuân tức sự

Bài thơ “Mộ xuân tức sự” là một bài thơ chữ Hán đặc sắc của Nguyễn Trãi, được viết khi ông lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Bài thơ phác họa không gian cuối ngày xuân bên ngoài phòng văn của tác giả, thể hiện tâm hồn rộng mở, giao hòa với thiên nhiên, lắng nghe tiếng cuốc kêu và trông cánh hoa xoan nở đầy sân giữa làn mưa bụi. Không chỉ phơi phới tình yêu, niềm say mê với thiên nhiên, bài thơ còn gửi gắm nỗi niềm ưu quốc của Nguyễn Trãi. Tiếng cuốc kêu không chỉ gợi nhắc thời khắc cuối xuân đầu hạ, mà còn gợi đến vận nước đang khó khăn. Nhưng bài thơ không nặng nề, bi quan, mà vẫn thể hiện niềm tin và hy vọng của tác giả, thông qua hình ảnh hoa xoan vẫn nở bừng.

 

Với những hướng dẫn soạn bài Tác giả Nguyễn Trãi – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.