Soạn bài Xuý Vân giả dại – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 1

Hướng dẫn soạn bài Xuý Vân giả dại – Sách Kết Nối Tri Thức với Cuộc Sống – Ngữ Văn 10 – Tập 1 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

1. Nêu nguyên nhân dẫn đến hành động giả dại của Xuý Vân.

Nguyên nhân dẫn đến hành động giả dại của Xuý Vân là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm:

• Sự bất hạnh trong hôn nhân: Xuý Vân là một cô gái xinh đẹp, tài năng, nhưng lại bị cha mẹ ép gả cho Kim Nham, một chàng thư sinh chỉ biết chăm chăm vào đèn sách. Cuộc hôn nhân của Xuý Vân và Kim Nham không có hạnh phúc. Kim Nham chỉ biết lo học hành, bỏ bê vợ con. Xuý Vân phải sống trong cô đơn, buồn tủi.
• Sự lừa dối của Trần Phương: Trong lúc Xuý Vân đang đau khổ vì cuộc hôn nhân không hạnh phúc, cô đã bị Trần Phương, một chàng trai nhà giàu, hứa hẹn sẽ lấy làm vợ. Trần Phương đã dùng những lời ngon tiếng ngọt để dụ dỗ Xuý Vân. Xuý Vân đã tin theo lời Trần Phương và bỏ trốn theo anh ta.
• Sự phản bội của Trần Phương: Sau khi chiếm đoạt được Xuý Vân, Trần Phương đã bỏ rơi cô. Xuý Vân bị bỏ rơi giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Cô đã phải sống lang thang, chịu nhiều khổ cực.

Tất cả những yếu tố này đã khiến Xuý Vân rơi vào trạng thái tuyệt vọng, chán nản. Cô đã quyết định giả điên để thoát khỏi những đau khổ, tủi nhục trong cuộc đời mình.

Có thể nói, hành động giả điên của Xuý Vân là một hành động mang tính chất bi kịch. Nó thể hiện sự bất hạnh, đau khổ của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa.

2. Trong lớp chèo Xuý Vân giả dại, đoạn lời thoại nào thể hiện rõ nhất “ngôn ngữ điên” của nhân vật? Vì sao bạn xác định như vậy?

Trong lớp chèo Xuý Vân giả dại, đoạn lời thoại thể hiện rõ nhất “ngôn ngữ điên” của nhân vật là đoạn lời thoại từ “Bước chân vào tôi thưa rằng vậy” đến “Nên tôi phải lụy đò”. Đoạn lời thoại này thể hiện rõ sự rối loạn, hỗn loạn trong tâm trí của Xuý Vân. Cô nói những điều vô nghĩa, những điều trái ngược với thực tế. Cô nói rằng mình là con gà rừng, rằng mình đang ở trong một cái nhà nhỏ, rằng mình đang bán bát, đốn gỗ,… Những lời nói của Xuý Vân cho thấy cô đang rơi vào trạng thái điên loạn, mất kiểm soát.

Cụ thể, đoạn lời thoại này có những đặc điểm sau:

• Sử dụng những ngôn từ, hình ảnh trái ngược với thực tế:
  • Xuý Vân nói rằng mình là con gà rừng, trong khi cô là một người phụ nữ.
  • Xuý Vân nói rằng mình đang ở trong một cái nhà nhỏ, trong khi cô đang lang thang ngoài đường.
  • Xuý Vân nói rằng mình đang bán bát, đốn gỗ, trong khi cô vốn là một tiểu thư đài các.
• Sử dụng những câu nói vô nghĩa:
  • Xuý Vân nói rằng “Bước chân vào tôi thưa rằng vậy”. Câu nói này không có nghĩa gì cả.
  • Xuý Vân nói rằng “Ai ơi giữ lấy đạo hằng chớ quên”. Câu nói này có vẻ như là một lời khuyên, nhưng lại không phù hợp với hoàn cảnh của Xuý Vân.
• Sử dụng những câu nói thể hiện sự đau khổ, tủi nhục:
  • Xuý Vân nói rằng “Nên tôi phải lụy đò”. Câu nói này thể hiện sự đau khổ, tủi nhục của Xuý Vân khi bị Kim Nham bỏ rơi.

Tóm lại, đoạn lời thoại từ “Bước chân vào tôi thưa rằng vậy” đến “Nên tôi phải lụy đò” là đoạn lời thoại thể hiện rõ nhất “ngôn ngữ điên” của nhân vật Xuý Vân. Đoạn lời thoại này đã góp phần khắc họa thành công hình tượng Xuý Vân, một người phụ nữ bất hạnh, đau khổ trong xã hội phong kiến xưa.

3. Hãy chọn phân tích một đoạn lời thoại để làm rõ những mâu thuẫn giằng xé trong nội tâm của nhân vật Xuý Vân.

Đoạn lời thoại:

Xuý Vân:

• (Cầm bát, múc nước uống)*

Ôi! Nước trong mát quá, ta uống cho đã khát.

• (Đặt bát xuống, nhìn xung quanh)*

Ôi! Cái nhà nhỏ bé này thật ấm cúng.

• (Bắt đầu hát)*

Con gà rừng lủi thủi

Sớm mai ra chợ bán bát

Chiều về đốn củi cho nhà

Ai ơi giữ lấy đạo hằng chớ quên

• (Nhìn về phía Kim Nham)*

Kim Nham ơi! Kim Nham!

• (Khóc)*

Nàng ơi, nàng có biết ta đang đau khổ thế nào không?

• (Lạy Kim Nham)*

Xin nàng hãy tha thứ cho ta.

• (Nói với mình)*

Ta phải làm sao đây?

Phân tích:

Đoạn lời thoại này thể hiện rõ những mâu thuẫn giằng xé trong nội tâm của Xuý Vân.

• Mâu thuẫn giữa khao khát hạnh phúc và thực tại bi kịch:

Xuý Vân là một người phụ nữ xinh đẹp, tài năng, nhưng lại bị cha mẹ ép gả cho Kim Nham, một chàng thư sinh chỉ biết chăm chăm vào đèn sách. Cuộc hôn nhân của Xuý Vân và Kim Nham không có hạnh phúc. Kim Nham chỉ biết lo học hành, bỏ bê vợ con. Xuý Vân phải sống trong cô đơn, buồn tủi.

Sau đó, Xuý Vân đã bị Trần Phương, một chàng trai nhà giàu, hứa hẹn sẽ lấy làm vợ. Trần Phương đã dùng những lời ngon tiếng ngọt để dụ dỗ Xuý Vân. Xuý Vân đã tin theo lời Trần Phương và bỏ trốn theo anh ta.

Tuy nhiên, Trần Phương đã phản bội Xuý Vân. Anh ta đã bỏ rơi Xuý Vân giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Xuý Vân bị bỏ rơi giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Cô đã phải sống lang thang, chịu nhiều khổ cực.

Xuý Vân là một người phụ nữ khao khát hạnh phúc. Cô muốn có một gia đình hạnh phúc, có một người chồng yêu thương mình. Tuy nhiên, thực tại lại quá phũ phàng với cô. Cuộc hôn nhân của cô không có hạnh phúc, cô bị chồng bỏ rơi, bị xã hội lên án. Mâu thuẫn giữa khao khát hạnh phúc và thực tại bi kịch đã khiến Xuý Vân rơi vào trạng thái đau khổ, tuyệt vọng.

• Mâu thuẫn giữa tình yêu và lý trí:

Xuý Vân yêu Kim Nham, nhưng cô cũng biết rằng Kim Nham không yêu cô. Cô biết rằng nếu tiếp tục ở bên Kim Nham, cô sẽ chỉ càng thêm đau khổ. Tuy nhiên, cô lại không thể quên được Kim Nham. Cô vẫn yêu Kim Nham, vẫn mong muốn được ở bên anh.

Mâu thuẫn giữa tình yêu và lý trí đã khiến Xuý Vân rơi vào trạng thái rối loạn, mất kiểm soát. Cô đã giả điên để trốn tránh thực tại, để thoát khỏi những đau khổ, tủi nhục.

• Mâu thuẫn giữa trách nhiệm và bản thân:

Xuý Vân là một người phụ nữ có trách nhiệm. Cô biết rằng mình là con gái của một gia đình danh giá, cô phải giữ gìn danh dự cho gia đình. Tuy nhiên, cô cũng biết rằng nếu tiếp tục ở bên Kim Nham, cô sẽ chỉ càng thêm đau khổ. Cô sẽ không thể có được hạnh phúc mà cô mong muốn.

Mâu thuẫn giữa trách nhiệm và bản thân đã khiến Xuý Vân rơi vào trạng thái giằng xé, đau khổ. Cô không biết phải lựa chọn như thế nào.

Tóm lại, đoạn lời thoại trên đã thể hiện rõ những mâu thuẫn giằng xé trong nội tâm của nhân vật Xuý Vân. Những mâu thuẫn này đã khiến Xuý Vân rơi vào trạng thái đau khổ, tuyệt vọng.

4. Đoạn lời thoại được thể hiện theo điệu “con gà rừng” cho biết những điều gì về cảnh ngộ đời sống cũng như niềm mong ước của Xuý Vân?

Đoạn lời thoại được thể hiện theo điệu “con gà rừng” cho biết những điều sau về cảnh ngộ đời sống cũng như niềm mong ước của Xuý Vân:

• Cảnh ngộ đời sống của Xuý Vân:
  • Xuý Vân đang sống trong cảnh cô đơn, lẻ loi. Cô đang ở trong một cái nhà nhỏ bé, không có người thân bên cạnh.
  • Xuý Vân đang phải sống trong cảnh nghèo khổ. Cô phải đi bán bát, đốn củi để kiếm sống.
  • Xuý Vân đang bị xã hội lên án. Cô bị coi là người phụ nữ hư hỏng, bỏ chồng theo trai.
• Niềm mong ước của Xuý Vân:
  • Xuý Vân mong muốn có một cuộc sống bình yên, hạnh phúc. Cô muốn có một mái ấm gia đình, có một người chồng yêu thương mình.
  • Xuý Vân mong muốn được được tha thứ cho những lỗi lầm của mình. Cô muốn được trở về với Kim Nham, được sống bên cạnh người mình yêu thương.

Đoạn lời thoại này được thể hiện theo điệu “con gà rừng” là một nghệ thuật độc đáo của chèo cổ. Điệu “con gà rừng” là một điệu hát nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện tâm trạng buồn bã, cô đơn. Điệu hát này đã góp phần thể hiện rõ tâm trạng của Xuý Vân, một người phụ nữ bất hạnh, đau khổ.

Cụ thể, trong đoạn lời thoại này, Xuý Vân đã có những hành động và lời nói như sau:

• Xuý Vân uống nước: Hành động này thể hiện sự khát khao sống, khao khát được yêu thương, được trân trọng của Xuý Vân.
• Xuý Vân nhìn xung quanh: Hành động này thể hiện sự cô đơn, lạc lõng của Xuý Vân.
• Xuý Vân hát: Lời hát của Xuý Vân thể hiện sự mong ước về một cuộc sống bình yên, hạnh phúc.
• Xuý Vân gọi Kim Nham: Hành động này thể hiện tình yêu sâu đậm của Xuý Vân dành cho Kim Nham.
• Xuý Vân khóc: Hành động này thể hiện sự đau khổ, tuyệt vọng của Xuý Vân.

Tóm lại, đoạn lời thoại được thể hiện theo điệu “con gà rừng” đã góp phần khắc họa thành công hình tượng Xuý Vân, một người phụ nữ bất hạnh, đau khổ nhưng vẫn luôn khao khát hạnh phúc.

5. Qua đoạn xưng danh của Xuý Vân, có thể nhận ra được những đặc điểm gì của sân khấu chèo (cách xưng danh, sự tương tác giữa người xem và người diễn….)?

Qua đoạn xưng danh của Xuý Vân, có thể nhận ra được những đặc điểm sau của sân khấu chèo:

• Cách xưng danh:
  • Xuý Vân xưng danh bằng “tôi” và “thiên hạ”. Cách xưng danh này thể hiện sự tự tin, bản lĩnh của Xuý Vân. Cô không ngại ngùng, xấu hổ khi thể hiện bản thân trước đám đông.
  • Xuý Vân xưng danh bằng những từ ngữ mang tính ước lệ, tượng trưng. Ví dụ, cô tự nhận mình là “con gà rừng”, “con chim én lạc đàn”. Cách xưng danh này thể hiện tâm trạng cô đơn, lạc lõng của Xuý Vân.
• Sự tương tác giữa người xem và người diễn:
  • Xuý Vân đã chủ động tương tác với người xem bằng những lời nói, cử chỉ. Ví dụ, cô đã múc nước uống, nhìn xung quanh, hát,… Những hành động này đã thu hút sự chú ý của người xem, khiến họ cảm nhận được sự đau khổ, tuyệt vọng của Xuý Vân.
  • Người xem cũng đã tương tác lại với Xuý Vân bằng những lời bình luận, cổ vũ. Ví dụ, khi Xuý Vân hát, người xem đã hát theo cô. Những lời bình luận, cổ vũ của người xem đã góp phần tạo nên không khí sôi động, hấp dẫn cho vở chèo.

Ngoài ra, đoạn xưng danh của Xuý Vân còn thể hiện những đặc điểm khác của sân khấu chèo như:

• Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm: Đoạn xưng danh của Xuý Vân sử dụng nhiều hình ảnh, biểu cảm để diễn tả tâm trạng của nhân vật. Ví dụ, Xuý Vân đã ví mình như “con gà rừng”, “con chim én lạc đàn”. Những hình ảnh này đã thể hiện rõ sự cô đơn, lạc lõng của Xuý Vân.
• Sử dụng âm nhạc: Đoạn xưng danh của Xuý Vân được thể hiện theo điệu “con gà rừng”. Điệu hát này mang âm hưởng nhẹ nhàng, tha thiết, phù hợp với tâm trạng của nhân vật.

Tóm lại, đoạn xưng danh của Xuý Vân là một đoạn trích đặc sắc, thể hiện được những đặc điểm tiêu biểu của sân khấu chèo.

6. Nêu một số đặc điểm của ngôn ngữ chèo mà bạn nhận biết được qua đoạn trích (thể thơ quen dùng; chất liệu ca dao, dân ca…)

Qua đoạn trích Xuý Vân giả dại, ta có thể nhận biết được một số đặc điểm của ngôn ngữ chèo như sau:

• Thể thơ quen dùng: Chèo thường sử dụng các thể thơ lục bát, song thất lục bát, hát nói,… Trong đoạn trích này, Xuý Vân sử dụng thể thơ lục bát để xưng danh. Thể thơ này mang âm hưởng nhẹ nhàng, tha thiết, phù hợp với tâm trạng của nhân vật.
• Chất liệu ca dao, dân ca: Chèo sử dụng nhiều chất liệu ca dao, dân ca trong lời thoại. Trong đoạn trích này, Xuý Vân sử dụng câu ca dao “Con gà rừng lủi thủi/ Sớm mai ra chợ bán bát/ Chiều về đốn củi cho nhà” để thể hiện tâm trạng cô đơn, lạc lõng của mình. Câu ca dao này đã góp phần làm cho lời thoại của Xuý Vân trở nên giàu hình ảnh, biểu cảm hơn.
• Sử dụng nhiều hình ảnh, ngôn ngữ ước lệ: Chèo sử dụng nhiều hình ảnh, ngôn ngữ ước lệ để diễn tả tâm trạng, tính cách nhân vật. Trong đoạn trích này, Xuý Vân đã ví mình như “con gà rừng”, “con chim én lạc đàn”. Những hình ảnh này đã thể hiện rõ sự cô đơn, lạc lõng của Xuý Vân.
• Sử dụng lối đối đáp, xưng hô đặc trưng: Chèo sử dụng lối đối đáp, xưng hô đặc trưng để tạo nên nhịp điệu, kịch tính cho vở diễn. Trong đoạn trích này, Xuý Vân xưng danh bằng “tôi” và “thiên hạ”. Cách xưng danh này thể hiện sự tự tin, bản lĩnh của Xuý Vân.
• Sử dụng âm nhạc: Chèo sử dụng âm nhạc một cách đặc sắc để tạo nên không khí sinh động, hấp dẫn cho vở diễn. Trong đoạn trích này, Xuý Vân hát theo điệu “con gà rừng”. Điệu hát này mang âm hưởng nhẹ nhàng, tha thiết, phù hợp với tâm trạng của nhân vật.

Tóm lại, ngôn ngữ chèo là một loại ngôn ngữ nghệ thuật đặc sắc, mang đậm bản sắc dân tộc. Ngôn ngữ chèo sử dụng nhiều thể thơ, chất liệu ca dao, dân ca, hình ảnh, ngôn ngữ ước lệ, lối đối đáp, xưng hô đặc trưng,… để diễn tả tâm trạng, tính cách nhân vật, tạo nên nhịp điệu, kịch tính cho vở diễn.

7. Qua lớp chèo này, bạn hiểu thêm được những điều gì về đời sống văn hoá làng xã Việt Nam thuở xưa?

Qua lớp chèo Xuý Vân giả dại, tôi hiểu thêm được một số điều về đời sống văn hoá làng xã Việt Nam thuở xưa, cụ thể là:

• Nếp sống truyền thống của người Việt Nam:
  • Trong đoạn trích, Xuý Vân đã xưng danh bằng “tôi” và “thiên hạ”. Cách xưng danh này thể hiện sự tự tin, bản lĩnh của Xuý Vân. Cô không ngại ngùng, xấu hổ khi thể hiện bản thân trước đám đông. Cách xưng danh này cũng thể hiện nếp sống truyền thống của người Việt Nam, đó là nếp sống trọng lễ nghĩa, tôn trọng người khác.
  • Trong đoạn trích, Xuý Vân đã hát câu ca dao “Con gà rừng lủi thủi/ Sớm mai ra chợ bán bát/ Chiều về đốn củi cho nhà”. Câu ca dao này đã thể hiện nếp sống lao động cần cù, chịu thương chịu khó của người Việt Nam.
• Những quy định, tập tục trong xã hội phong kiến:
  • Trong đoạn trích, Xuý Vân đã bị xã hội lên án vì tội “bỏ chồng theo trai”. Điều này cho thấy, trong xã hội phong kiến, người phụ nữ bị coi là “bất trinh” nếu bị chồng bỏ rơi. Họ sẽ bị xã hội lên án, coi là người hư hỏng, không đáng được tôn trọng.
  • Trong đoạn trích, Xuý Vân đã giả điên để trốn tránh thực tại, để thoát khỏi những đau khổ, tủi nhục. Điều này cho thấy, trong xã hội phong kiến, người phụ nữ không có nhiều quyền tự do, họ bị phụ thuộc vào người chồng. Họ phải chịu nhiều áp lực từ xã hội, từ gia đình.
• Nghệ thuật sân khấu chèo:
  • Lớp chèo Xuý Vân giả dại là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc, thể hiện được những nét đặc trưng của sân khấu chèo. Đoạn trích sử dụng nhiều thể thơ, chất liệu ca dao, dân ca, hình ảnh, ngôn ngữ ước lệ, lối đối đáp, xưng hô đặc trưng,… để diễn tả tâm trạng, tính cách nhân vật, tạo nên nhịp điệu, kịch tính cho vở diễn.

Nhìn chung, lớp chèo Xuý Vân giả dại đã cho chúng ta thấy một cái nhìn khái quát về đời sống văn hoá làng xã Việt Nam thuở xưa. Đó là một xã hội có những nét đẹp truyền thống, nhưng cũng có những quy định, tập tục hà khắc đối với người phụ nữ.

8. Xuý Vân giả dại để che giấu điều gì? Bạn đánh giá như thể nào về hành động này của nhân vật?

Xuý Vân giả dại để che giấu những điều sau:

• Sự thật rằng cô đã bỏ chồng theo trai:

Xuý Vân là một người phụ nữ xinh đẹp, tài năng, nhưng lại bị cha mẹ ép gả cho Kim Nham, một chàng thư sinh chỉ biết chăm chăm vào đèn sách. Cuộc hôn nhân của Xuý Vân và Kim Nham không có hạnh phúc. Kim Nham chỉ biết lo học hành, bỏ bê vợ con. Xuý Vân phải sống trong cô đơn, buồn tủi.

Sau đó, Xuý Vân đã bị Trần Phương, một chàng trai nhà giàu, hứa hẹn sẽ lấy làm vợ. Trần Phương đã dùng những lời ngon tiếng ngọt để dụ dỗ Xuý Vân. Xuý Vân đã tin theo lời Trần Phương và bỏ trốn theo anh ta.

Tuy nhiên, Trần Phương đã phản bội Xuý Vân. Anh ta đã bỏ rơi Xuý Vân giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Xuý Vân bị bỏ rơi giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Cô đã phải sống lang thang, chịu nhiều khổ cực.

Việc Xuý Vân bỏ chồng theo trai là một điều trái với đạo lý, trái với luân thường xã hội phong kiến. Nếu bị phát hiện, Xuý Vân sẽ bị xã hội lên án, coi là người hư hỏng, không đáng được tôn trọng.

• Sự thật rằng cô vẫn yêu Kim Nham:

Xuý Vân yêu Kim Nham, nhưng cô cũng biết rằng Kim Nham không yêu cô. Cô biết rằng nếu tiếp tục ở bên Kim Nham, cô sẽ chỉ càng thêm đau khổ. Tuy nhiên, cô lại không thể quên được Kim Nham. Cô vẫn yêu Kim Nham, vẫn mong muốn được ở bên anh.

Việc Xuý Vân vẫn yêu Kim Nham là một điều trái với lý trí. Cô biết rằng cô không thể có được hạnh phúc với Kim Nham, nhưng cô vẫn không thể quên được anh.

• Sự đau khổ, tuyệt vọng của bản thân:

Xuý Vân đã phải chịu đựng rất nhiều đau khổ, tuyệt vọng. Cô bị cha mẹ ép gả cho một người mà cô không yêu. Cô bị chồng bỏ rơi, bị xã hội lên án. Cô phải sống lang thang, chịu nhiều khổ cực.

Việc Xuý Vân giả dại là một hành động thể hiện sự bất lực của cô trước những đau khổ, tuyệt vọng mà cô phải chịu đựng. Cô không biết phải làm sao để thoát khỏi những đau khổ đó, nên cô đã chọn cách giả dại để trốn tránh thực tại.

Tôi đánh giá hành động giả dại của Xuý Vân là một hành động đáng thương, thể hiện sự bất lực của cô trước những quy định, tập tục hà khắc của xã hội phong kiến. Xuý Vân là một người phụ nữ có tâm hồn trong sáng, yêu thương và khao khát hạnh phúc. Tuy nhiên, cô đã bị xã hội phong kiến chèn ép, khiến cô phải chịu nhiều đau khổ, tuyệt vọng.

9. Với văn bản lớp chèo Xuý Vân giả dại, ta chỉ cần khoảng 3 phút để đọc xong, nhưng để diễn trên sân khấu, cần tới gần 15 phút. Từ thực tế này, có thể rút ra được nhận xét gì về nghệ thuật chèo? (Gợi ý: chức năng của tích trò, tầm quan trọng của diễn xuất gồm hát, múa và các hình thức biểu cảm khác,…)

Từ thực tế văn bản lớp chèo Xuý Vân giả dại chỉ cần khoảng 3 phút để đọc xong, nhưng để diễn trên sân khấu, cần tới gần 15 phút, có thể rút ra được một số nhận xét về nghệ thuật chèo như sau:

• Chức năng của tích trò:

Tích trò chèo không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật sân khấu. Do đó, ngoài việc truyền tải nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, tích trò chèo còn cần phải đáp ứng những yêu cầu về nghệ thuật sân khấu.

Trong trường hợp của lớp chèo Xuý Vân giả dại, việc diễn trên sân khấu cần thêm thời gian để thể hiện những yếu tố nghệ thuật sau:

• Hát: Hát là một yếu tố quan trọng trong nghệ thuật chèo. Trong lớp chèo Xuý Vân giả dại, Xuý Vân đã hát nhiều làn điệu chèo khác nhau, thể hiện tâm trạng của nhân vật. Ví dụ, khi Xuý Vân xưng danh, cô đã hát theo điệu “con gà rừng”. Điệu hát này mang âm hưởng nhẹ nhàng, tha thiết, phù hợp với tâm trạng cô đơn, lạc lõng của Xuý Vân.
• Múa: Múa cũng là một yếu tố quan trọng trong nghệ thuật chèo. Trong lớp chèo Xuý Vân giả dại, Xuý Vân đã có những động tác múa thể hiện tâm trạng của nhân vật. Ví dụ, khi Xuý Vân hát, cô đã có những động tác múa mềm mại, uyển chuyển.
• Các hình thức biểu cảm khác: Ngoài hát và múa, còn có những hình thức biểu cảm khác trong nghệ thuật chèo như: diễn xuất, trang phục, đạo cụ,… Những hình thức biểu cảm này cũng cần có thời gian để thể hiện trên sân khấu.
• Tầm quan trọng của diễn xuất:

Diễn xuất là yếu tố quan trọng nhất trong nghệ thuật chèo. Diễn viên chèo cần có khả năng diễn xuất tốt để thể hiện được tâm trạng, tính cách của nhân vật.

Trong lớp chèo Xuý Vân giả dại, diễn viên cần thể hiện được sự đau khổ, tuyệt vọng của Xuý Vân. Điều này đòi hỏi diễn viên phải có khả năng diễn xuất tốt, thể hiện được những cung bậc cảm xúc phức tạp của nhân vật.

Tóm lại, thực tế văn bản lớp chèo Xuý Vân giả dại chỉ cần khoảng 3 phút để đọc xong, nhưng để diễn trên sân khấu, cần tới gần 15 phút đã cho thấy tầm quan trọng của nghệ thuật chèo. Nghệ thuật chèo không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật sân khấu. Để thể hiện được những giá trị nghệ thuật của tích trò chèo, cần có thời gian để thể hiện những yếu tố như hát, múa, diễn xuất,…

Kết nối đọc – viết

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn về nỗi niềm của nhân vật Xuý Vân được thể hiện qua lớp chèo Xuý Vân giả dại.

Qua lớp chèo Xuý Vân giả dại, ta thấy được nỗi niềm của nhân vật Xuý Vân là nỗi niềm của một người phụ nữ bất hạnh, đau khổ.

Xuý Vân là một người phụ nữ xinh đẹp, tài năng, nhưng lại bị cha mẹ ép gả cho Kim Nham, một chàng thư sinh chỉ biết chăm chăm vào đèn sách. Cuộc hôn nhân của Xuý Vân và Kim Nham không có hạnh phúc. Kim Nham chỉ biết lo học hành, bỏ bê vợ con. Xuý Vân phải sống trong cô đơn, buồn tủi.

Sau đó, Xuý Vân đã bị Trần Phương, một chàng trai nhà giàu, hứa hẹn sẽ lấy làm vợ. Trần Phương đã dùng những lời ngon tiếng ngọt để dụ dỗ Xuý Vân. Xuý Vân đã tin theo lời Trần Phương và bỏ trốn theo anh ta.

Tuy nhiên, Trần Phương đã phản bội Xuý Vân. Anh ta đã bỏ rơi Xuý Vân giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Xuý Vân bị bỏ rơi giữa đường, không biết đi đâu về đâu. Cô đã phải sống lang thang, chịu nhiều khổ cực.

Nỗi niềm của Xuý Vân được thể hiện qua nhiều chi tiết trong lớp chèo. Cô đã tự xưng mình là “con gà rừng”, “con chim én lạc đàn”. Những hình ảnh này đã thể hiện sự cô đơn, lạc lõng của Xuý Vân. Cô cũng đã hát câu ca dao “Con gà rừng lủi thủi/ Sớm mai ra chợ bán bát/ Chiều về đốn củi cho nhà”. Câu ca dao này đã thể hiện sự nghèo khổ, cơ cực của Xuý Vân.

Nỗi niềm của Xuý Vân còn được thể hiện qua hành động giả dại của cô. Hành động này thể hiện sự bất lực của Xuý Vân trước những đau khổ, tuyệt vọng mà cô phải chịu đựng. Cô không biết phải làm sao để thoát khỏi những đau khổ đó, nên cô đã chọn cách giả dại để trốn tránh thực tại.

Nỗi niềm của Xuý Vân là nỗi niềm của những người phụ nữ bất hạnh, đau khổ trong xã hội phong kiến. Nỗi niềm đó đã được tác giả thể hiện một cách chân thực, cảm động qua lớp chèo Xuý Vân giả dại.

Với những hướng dẫn soạn bài Xuý Vân giả dại – Sách Kết Nối Tri Thức với Cuộc Sống – Ngữ Văn 10 – Tập 1 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.