Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học
Hướng dẫn soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.
Đề bài (trang 31, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Đoàn Thanh niên trường bạn tổ chức buổi nói chuyện với đề tài Cách ứng xử của con người với tự nhiên được phản ánh trong tác phẩm văn học. Bạn hãy chuẩn bị bài nói của mình để tham gia buổi nói chuyện ấy.
Trả lời
Hôm nay, tôi rất vinh dự được tham gia buổi nói chuyện với chủ đề: “Cách ứng xử của con người với tự nhiên được phản ánh trong tác phẩm văn học”.
Trước khi đi vào nội dung chính của bài nói, tôi xin phép được giới thiệu sơ lược về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên.
Tự nhiên là môi trường sống, là nguồn cung cấp những điều kiện cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của con người. Con người là một thành tố của tự nhiên, và cũng là chủ thể tác động đến tự nhiên.
Mối quan hệ giữa con người và tự nhiên là mối quan hệ tương hỗ, gắn bó mật thiết. Con người cần có tự nhiên để tồn tại và phát triển, và tự nhiên cũng cần có con người để được bảo vệ và phát triển.
Mối quan hệ này đã được phản ánh trong rất nhiều tác phẩm văn học. Trong bài nói của mình, tôi sẽ phân tích cách ứng xử của con người với tự nhiên được phản ánh trong một số tác phẩm văn học tiêu biểu.
Thứ nhất, cách ứng xử của con người với tự nhiên trong mối quan hệ tương hỗ, gắn bó mật thiết
Tự nhiên là nguồn cung cấp cho con người những điều kiện cần thiết để tồn tại và phát triển. Thiên nhiên cung cấp cho con người những nguồn tài nguyên thiên nhiên, như đất, nước, không khí,… Thiên nhiên cũng cung cấp cho con người những sản phẩm tự nhiên, như thực phẩm, thuốc chữa bệnh,…
Tác phẩm văn học phản ánh cách ứng xử của con người với tự nhiên trong mối quan hệ tương hỗ, gắn bó mật thiết thường thể hiện sự biết ơn, tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên.
Ví dụ, trong bài thơ “Quê hương” của nhà thơ Tế Hanh, tác giả đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước gắn liền với tình yêu thiên nhiên
Bài thơ đã thể hiện vẻ đẹp thanh bình, thơ mộng của quê hương, đất nước, trong đó có vẻ đẹp của thiên nhiên. Thiên nhiên quê hương được tác giả miêu tả bằng những hình ảnh thơ mộng, giàu sức biểu cảm, như “con sông xanh thắm”, “nước trong như lọc”, “bãi mía nương dâu”, “cánh đồng thẳng cánh cò bay”,…
Những hình ảnh ấy đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của tác giả, cũng như sự gắn bó mật thiết giữa con người với thiên nhiên.
Thứ hai, cách ứng xử của con người với tự nhiên trong mối quan hệ xung đột, đối kháng
Trong quá trình phát triển, con người đã tác động đến tự nhiên, đôi khi dẫn đến những xung đột, đối kháng. Những xung đột này có thể do những hành động khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bừa bãi, không có kế hoạch; hoặc do những hành động phá hoại môi trường, gây ô nhiễm môi trường.
Tác phẩm văn học phản ánh cách ứng xử của con người với tự nhiên trong mối quan hệ xung đột, đối kháng thường thể hiện sự lên án, phê phán những hành vi phá hoại thiên nhiên.
Ví dụ, trong truyện ngắn “Kiến và người” của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, tác giả đã xây dựng tình huống tưởng tượng: bầy kiến nổi dậy, trả thù con người.
Tình huống này thể hiện sự phản kháng của thiên nhiên trước những hành động phá hoại của con người. Bầy kiến trong truyện là đại diện cho thế giới tự nhiên, những sinh vật nhỏ bé nhưng có sức sống mãnh liệt. Sự nổi dậy của bầy kiến chính là lời cảnh tỉnh cho con người về những hậu quả nghiêm trọng của việc phá hoại thiên nhiên.
Tác phẩm đã lên án, phê phán những hành vi phá hoại thiên nhiên của con người. Tác giả cũng gửi gắm thông điệp: con người cần phải có ý thức bảo vệ môi trường, sống hòa hợp với thiên nhiên.
Thứ ba, cách ứng xử của con người với tự nhiên trong tương lai
Trong tương lai, con người cần phải có ý thức bảo vệ môi trường, sống hòa hợp với thiên nhiên. Điều này là cần thiết để bảo tồn thiên
Với những hướng dẫn soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
