Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 15 – Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo (Tập 2)
Hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 15 – Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 15 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
(1) Đặc trưng của chủ nghĩa toàn cầu hiện đại là sự đón nhận và trân trọng đóng góp của tất cả các dân tộc trong bản hòa ca của nhân loại. (2) Ở đó, người ta chia sẻ giá trị của mình vào cái chung, tạo nên một bức tranh lớn đa sắc màu nhưng vẫn nhất quán và đầy tính nhân bản. (3) Nhiều ý kiến cho rằng khi “thế giới phẳng”, các nền văn hoá giao thoa sẽ dần hoà lẫn với nhau, mỗi người đều giống hệt nhau và mất đi văn hoá đặc trưng của dân tộc mình. (4) Điều đó là không đúng, bởi mỗi công dân, mỗi dân tộc là một mảnh ghép vừa vặn trong bức tranh chung của nhân loại nhưng vẫn mang trong mình một sắc màu đặc trưng của dân tộc.
(Nam Lê – Như Ý, Bản sắc dân tộc: cái gốc của mọi công dân toàn cầu, https://giaoducthoidai.vn/, ngày 03/11/2019)
a, Phân tích cấu trúc các câu trong đoạn trích trên, sau đó, cho biết câu nào là câu đơn, câu nào là câu ghép.
b, Nêu tác dụng của việc lựa chọn các kiểu câu (câu đơn, câu ghép) trong đoạn trích trên.
Trả lời:
a, Phân tích cấu trúc các câu và xác định kiểu câu:
(1) Đặc trưng của chủ nghĩa toàn cầu hiện đại/ là sự đón nhận và trân trọng
CN VN
đóng góp của tất cả các dân tộc trong bản hòa ca của nhân loại.
→ Câu đơn.
(2) Ở đó, người ta/ chia sẻ giá trị của mình vào cái chung, tạo nên một bức
CN VN
tranh lớn đa sắc màu nhưng vẫn nhất quán và đầy tính nhân bản.
→ Câu đơn.
(3) Nhiều ý kiến cho rằng/ khi “thế giới phẳng”,/ các nền văn hoá giao thoa/
CN1 VN1 CN2
sẽ dần hoà lẫn với nhau,/ mỗi người/ đều giống hệt nhau và mất đi văn hoá
VN2 CN3 VN3
đặc trưng của dân tộc mình.
→ Câu ghép
(4) Điều đó là/ không đúng, bởi mỗi công dân, mỗi dân tộc / là một mảnh
CN1 VN1 CN2 VN2
ghép vừa vặn trong bức tranh chung của nhân loại nhưng vẫn mang trong mình một sắc màu đặc trưng của dân tộc.
→ Câu ghép
b, Tác dụng của việc lựa chọn các kiểu câu (câu đơn, câu ghép) trong đoạn trích trên:
– Câu đơn: diễn tả ý đơn giản, ngắn gọn, giúp người đọc nắm bắt thông tin nhanh chóng.
– Câu ghép: chứa nhiều ý, mối quan hệ phức tạp hơn, phù hợp để truyền đạt thông tin chi tiết.
Câu 2 (trang 15 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 2):
Cho đoạn trích sau: Nhan đề “Sang thu” không chỉ bao hàm mà còn hiện diện trong từng từ ngữ, hình ảnh. Hương thơm của quả mùa thu. Cơn gió mùa thu. Dòng sông, quả chín, đám mây, bầu trời đều mang hơi thở của mùa thu. Ánh nắng mùa thu. Mưa mùa thu, sấm chớp, bão tố, cây cối đều chuyển mình theo mùa thu. Nhưng trong mỗi hình ảnh mùa thu của thiên nhiên và tạo vật là sự hiện diện rõ rệt của tâm hồn con người trong mùa thu.
(Theo Vũ Nho, Đi giữa miền thơ)
a, Nhận xét về cấu trúc của các câu in đậm trong đoạn trích trên.
b, Nêu tác dụng của việc lựa chọn cấu trúc câu như vậy.
Trả lời:
a, Các câu in đậm trong đoạn trích đều là câu đơn.
b, Việc lựa chọn cấu trúc câu đơn giúp tạo ra một nhịp điệu liên tục, mạch lạc và dễ hiểu, nhấn mạnh sự đồng nhất và sự hòa quyện của các yếu tố mùa thu trong cảnh vật. Cấu trúc này cũng làm nổi bật sự thống nhất và sự hòa quyện của các yếu tố thiên nhiên trong mùa thu, đồng thời cho phép tập trung vào từng chi tiết, làm nổi bật từng hình ảnh riêng lẻ trong sự chuyển mình của mùa thu.
Câu 3 (trang 15 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 2): Cho biết các câu ghép dưới đây thuộc loại câu ghép đẳng lập hay chính phụ. Xác định phương tiện nối các vế câu và nêu tác dụng của việc lựa chọn phương tiện này.
a, Ngọn lửa mùa hè mang bao căm phẫn chính đáng của người da đen sẽ không bao giờ tắt nguội nếu như làn gió mùa thu của tự do và công bằng không thổi tới.
- Loại câu: Câu ghép chính phụ.
- Phương tiện nối: Quan hệ từ “nếu như”.
- Tác dụng: Diễn đạt điều kiện để ngọn lửa mùa hè không tắt, nhấn mạnh sự cần thiết của làn gió mùa thu mang lại tự do và công bằng.
b, Nhưng dù cho tại hoạ có xảy ra thì sự có mặt của chúng ta ở đây cũng không phải là vô ích.
- Loại câu: Câu ghép chính phụ.
- Phương tiện nối: Quan hệ từ “nhưng”, “dù cho”.
- Tác dụng: Tạo mối quan hệ tương phản và nhấn mạnh rằng sự hiện diện của chúng ta vẫn có giá trị dù có bất kỳ khó khăn nào xảy ra.
c, Cái lò gạch ở cuối cánh đồng đang phun lửa sáng rực và ánh đèn ô tô ngoài đường cái quét lên nền trời những luồng ánh sáng xanh biếc.
- Loại câu: Câu ghép đẳng lập.
- Phương tiện nối: Quan hệ từ “và”.
- Tác dụng: Liệt kê các hình ảnh của lò gạch và ánh đèn ô tô, làm rõ sự phong phú và đa dạng trong mô tả cảnh vật.
d, Bước chân của anh đặt nhẹ trên đường, tôi cảm thấy không phải anh đang đi mà là anh lướt trên mặt đất.
- Loại câu: Câu ghép chính phụ.
- Phương tiện nối: Dấu phẩy (,).
- Tác dụng: Thể hiện mối quan hệ giải thích, giúp giải thích cảm nhận của người nói về cách bước chân của anh.
Câu 4 (trang 15 sách giáo khoa Ngữ văn 9 Tập 2): Em trao đổi với bạn cùng nhóm một bài văn nghị luận mà mình đã viết. Sau khi đọc bài viết của bạn, em hãy trả lời các câu hỏi sau:
a, Bạn em đã sử dụng câu đơn, câu ghép hay kết hợp cả hai kiểu câu trong bài viết?
b, Việc lựa chọn cấu trúc câu như vậy có tác dụng gì?
c, Khi đọc bài viết của bạn, em có nhận thấy cấu trúc câu được chọn đã hợp lý chưa? Nếu có thể thay đổi cấu trúc của một vài câu, em sẽ thay đổi như thế nào? Vì sao?
Trả lời:
a, Bạn em đã sử dụng cả câu đơn và câu ghép trong bài viết.
b, Tác dụng của việc lựa chọn cấu trúc câu như vậy:
- Câu đơn: Giúp làm rõ ý, tạo sự rõ ràng và ngắn gọn cho các điểm chính của bài viết.
- Câu ghép: Kết nối các ý tưởng với nhau, giúp trình bày mối quan hệ giữa các phần và làm cho lập luận trở nên mạch lạc hơn.
- Kết hợp cả hai kiểu câu: Tạo ra sự phong phú trong cách trình bày, giúp nhấn mạnh các điểm quan trọng đồng thời duy trì sự liên kết và logic trong bài viết.
c,
- Khi đọc bài viết của bạn, em thấy rằng một số câu vẫn có thể được cải thiện về cấu trúc.
- Nếu có thể thay đổi, em sẽ điều chỉnh một số câu đơn thành câu ghép để cung cấp thông tin chi tiết hơn và làm rõ các mối liên hệ giữa các ý. Đồng thời, em cũng sẽ chuyển đổi một số câu ghép thành câu đơn để làm cho nội dung trở nên súc tích và dễ hiểu hơn.
- Việc thay đổi như vậy sẽ giúp cải thiện tính mạch lạc và rõ ràng của bài viết, làm tăng sức thuyết phục và hiệu quả trong việc truyền đạt ý tưởng của bạn.
Với những hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 15 – Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
