Soạn bài Cảm hoài
Hướng dẫn soạn bài Cảm hoài – Ngữ văn 12 tập 1 – Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Trước khi đọc bài
Câu hỏi (trang 41 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Trong lịch sử và trong cuộc sống đời thường, có những thất bại khiến cho người đời không chỉ cảm thấy buồn thương, tiếc nuối mà còn nể phục, kính trọng. Hãy kể về một thất bại như thế và cho biết điều gì gây ấn tượng cho bạn.
Trả lời
Walt Disney đã từng bị chỉ trích vì “thiếu trí tưởng tượng và sáng tạo” và thậm chí bị đuổi việc. Ông cũng trải qua nhiều thất bại khác trước khi tạo dựng thành công thế giới Disney nổi tiếng ngày nay.
J.K. Rowling từng gặp rất nhiều lần bị từ chối các bản thảo truyện và đối mặt với cuộc sống cá nhân đầy khó khăn. Tuy nhiên, cô đã vượt qua tất cả những thử thách đó và thành công rực rỡ với bộ truyện Harry Potter.
Sau khi đọc bài
Câu 1 (trang 44 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Xác định thể thơ và nhân vật trữ tình của bài thơ.
Trả lời
Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật là một thể thơ cổ điển của Trung Quốc, gồm 8 câu, mỗi câu có 7 chữ. Đây là một hình thức thơ luật có quy tắc chặt chẽ về đối và luật bằng trắc.
Nhân vật trữ tình: Trong thể thơ này, nhân vật trữ tình chính là tác giả, người trực tiếp thể hiện cảm xúc, suy tư và quan điểm cá nhân qua các câu thơ.
Câu 2 (trang 44 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Hình ảnh nào trong bốn câu thơ đầu đã gợi ra được hoàn cảnh – tình thế của nhân vật trữ tình? Hoàn cảnh – tình thế đó là gì?
Trả lời
Hình ảnh: Các hình ảnh trong thơ có thể bao gồm thế sự ngổn ngang, đất trời rộng lớn, và hình ảnh đồ điếu công thành dễ, biểu thị sự mâu thuẫn giữa thành công dễ dàng và nỗi hận xót xa. Những hình ảnh này thể hiện sự lộn xộn và đau đớn trong cuộc sống và trong tâm trạng của nhân vật trữ tình.
Hoàn cảnh – tình thế: Hoàn cảnh và tình thế của nhân vật là việc tuổi tác rối bời và cảm giác mênh mông giữa trời đất, đồng thời cảm nhận sự bi kịch và cô độc của người anh hùng. Tình trạng bi kịch của tuổi già và sự không giải quyết được mâu thuẫn trong cuộc sống là những yếu tố chủ đạo, phản ánh sự thất vọng và xung đột nội tâm của nhân vật.
Câu 3 (trang 44 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Nhân vật trữ tình có những cảm xúc, suy nghĩ gì khi đối diện với hoàn cảnh – tình thế đó?
Trả lời
Tình thế ám ảnh khiến nhân vật trữ tình trở nên cô độc, quay lưng với thế sự. Sự bi kịch và mâu thuẫn không giải quyết được đã dẫn đến cảm giác xa lánh và lẻ loi, khiến nhân vật cảm thấy mình bị tách biệt hoàn toàn khỏi thế giới xung quanh.
Câu 4 (trang 44 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Trong hai câu luận, tác giả đã sử dụng những biểu tưởng quen thuộc của thơ trung đại để bày tỏ nỗi lòng. Hãy giải thích ý nghĩa của một số biểu tưởng (xoay trục đất, rửa binh khí, kéo sông Ngân,…) và nêu cảm nhận về nỗi lòng của nhân vật trữ tình?
Trả lời
Ý nghĩa của biểu tượng
- Xoay trục đất: Biểu tượng này gợi ý về việc hỗ trợ xoay chuyển địa trục, thể hiện một sự thay đổi hoặc điều chỉnh lớn trong cục diện hoặc tình hình.
- Rửa binh khí: Đây là hình ảnh chuẩn bị cho trận chiến, thể hiện sự sẵn sàng và quyết tâm bước vào cuộc chiến, chuẩn bị cho những thử thách sắp tới.
- Kéo sông Ngân: Mượn ý thơ của Đỗ Phủ, hình ảnh này thể hiện ý chí chiến đấu mãnh liệt và sự khát khao chiến thắng. Nó biểu thị sự cố gắng vượt qua mọi trở ngại và thử thách.
Cảm nhận nỗi lòng của nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình thể hiện một sự sẵn sàng chiến đấu bảo vệ đất nước. Tâm trạng này phản ánh lòng dũng cảm và quyết tâm bảo vệ quê hương, bất chấp những khó khăn và thử thách đang đối mặt.
Câu 5 (trang 44 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Phân tích ý nghĩa của hình ảnh người tráng sĩ mài gươm trong hai câu kết?
Trả lời
Hình ảnh tướng lão đau đáu với mối thù nước, nung nấu mài kiếm dưới trăng là biểu tượng của sức mạnh và khát vọng chinh phục. Mặc dù mối thù vẫn chưa được báo đáp và tuổi tác đã cao, sức lực có phần giảm sút, nhưng tâm hồn của nhân vật trữ tình vẫn đầy kiên trì, bền bỉ và nhiệt huyết anh hùng. Sự kết hợp này toát lên vẻ sáng tạo và ý chí mạnh mẽ, âm thầm nhưng uy nghiêm, thể hiện sự quyết tâm và lòng trung thành với lý tưởng bảo vệ quê hương.
Câu 6 (trang 44 sgk Ngữ văn 12 Tập 1): Nêu một số biểu hiện của phong cách cổ điển trong bài thơ.
Trả lời
Anh hùng có xây dựng sự nghiệp lớn hay không phụ thuộc nhiều vào thời vận, theo quan điểm cổ xưa về sự thành bại của những người tài năng và kiến thức vượt trội. Mặc dù anh hùng có khả năng thay đổi thế giới, nhưng thời đại cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra và công nhận những anh hùng đó. Thất bại vì lỡ vận thường là nỗi ân hận lớn của nhiều anh hùng qua các thời kỳ, phản ánh sự phụ thuộc vào hoàn cảnh lịch sử và xã hội để thực hiện được những thành tựu vĩ đại.
Với những hướng dẫn soạn bài Cảm hoài – Ngữ văn 12 tập 1 – Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
