Gợi ý cách làm đề 1 đề thi khảo sát đầu năm môn Văn lớp 7

Mỗi năm học mới, một thử thách không thể thiếu đối với học sinh lớp 7 chính là đề thi khảo sát đầu năm môn Văn. Đây không chỉ là bài kiểm tra kiến thức, mà còn là cơ hội để các em khẳng định khả năng tư duy, sự sáng tạo và kỹ năng diễn đạt của mình. Để chuẩn bị cho bài thi này, học sinh cần không chỉ ôn tập lại kiến thức văn học đã học mà còn phải luyện kỹ năng phân tích và trả lời câu hỏi một cách mạch lạc. Một chiến lược làm bài hiệu quả sẽ giúp các em tự tin và dễ dàng đạt được kết quả cao.

Đề 1

Câu 1 (2 điểm):
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:

"Con Rồng cháu Tiên,
Nước non ngàn năm vững bền."

(Trích trong bài "Con Rồng cháu Tiên")

a. Ý nghĩa của câu thơ "Nước non ngàn năm vững bền"?

b. Từ "ngàn năm" trong câu thơ có biểu đạt điều gì về lịch sử dân tộc?

c. Hình ảnh "Con Rồng cháu Tiên" thể hiện điều gì về truyền thống dân tộc Việt Nam?

d. Theo em, câu thơ này có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ hôm nay?

Câu 2 (3 điểm):
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

"Mặt trời khuất dần sau dãy núi,
Cánh đồng lúa vàng ươm trong ánh chiều."

Phát hiện và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn trích này.

Câu 3 (5 điểm):

Miêu tả cảnh thiên nhiên mà em yêu thích vào một buổi sáng. 

>>>Xem thêm: Đề 2 và đáp án đề 2

Gợi ý cách làm đề 1 

Câu 1 (2 điểm):

a. Ý nghĩa của câu thơ "Nước non ngàn năm vững bền"?

Câu thơ "Nước non ngàn năm vững bền" thể hiện sự bền vững, trường tồn của đất nước và dân tộc Việt Nam qua nhiều thế kỷ. Nó nhấn mạnh sự lâu dài của lịch sử dân tộc, vượt qua thử thách của thời gian, dù có trải qua bao biến cố, đất nước vẫn vững mạnh và trường tồn.

b. Từ "ngàn năm" trong câu thơ có biểu đạt điều gì về lịch sử dân tộc?

Từ "ngàn năm" trong câu thơ không chỉ mang ý nghĩa thời gian dài mà còn thể hiện sự vĩnh cửu của dân tộc Việt Nam. Nó biểu thị sự trường tồn của đất nước qua nhiều thế hệ, khẳng định sức mạnh và bản sắc của dân tộc trong suốt chiều dài lịch sử.

c. Hình ảnh "Con Rồng cháu Tiên" thể hiện điều gì về truyền thống dân tộc Việt Nam?

Hình ảnh "Con Rồng cháu Tiên" thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa các thế hệ trong dân tộc Việt Nam, khẳng định nguồn gốc thiêng liêng của dân tộc từ các vị thần linh (Rồng và Tiên). Đây là một biểu tượng của sự đoàn kết, sức mạnh và niềm tự hào về nguồn cội của dân tộc Việt Nam.

d. Theo em, câu thơ này có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ hôm nay?

Câu thơ nhắc nhở thế hệ trẻ về truyền thống, nguồn cội và trách nhiệm bảo vệ, gìn giữ sự vững bền của đất nước. Nó khích lệ thế hệ trẻ tự hào về lịch sử và truyền thống của dân tộc, từ đó phát huy sức mạnh và đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Câu 2 (3 điểm): Phát hiện và phân tích biện pháp tu từ trong đoạn trích này.

Trong đoạn trích, có một số biện pháp tu từ được sử dụng:

• Nhân hóa: "Cánh đồng lúa vàng ươm trong ánh chiều" là một ví dụ về nhân hóa, khi hình ảnh "cánh đồng lúa" được gắn với trạng thái như "vàng ươm", gợi ra vẻ đẹp tươi sáng, như thể lúa cũng có thể cảm nhận và thể hiện cảm xúc dưới ánh chiều tà.
• So sánh: "Cánh đồng lúa vàng ươm" mang đậm tính so sánh, giúp miêu tả hình ảnh của cánh đồng lúa khi vào buổi chiều, vàng ươm và tràn đầy sức sống, như một bức tranh sống động, tuyệt đẹp.
• Hình ảnh tượng trưng: "Mặt trời khuất dần sau dãy núi" là hình ảnh tượng trưng cho sự kết thúc của một ngày, một chu kỳ khép lại, đồng thời gợi sự chuyển giao giữa ngày và đêm.

Các biện pháp tu từ này giúp bức tranh thiên nhiên trở nên sinh động, gợi cảm và dễ dàng tạo nên sự liên tưởng, cảm xúc cho người đọc.

Câu 3 (5 điểm):Miêu tả cảnh thiên nhiên mà em yêu thích vào một buổi sáng.

Vào một buổi sáng sớm, khi ánh sáng mặt trời chỉ vừa mới nhú lên phía chân trời, tôi đứng trên đỉnh đồi ngắm nhìn cảnh vật xung quanh. Sương mù mỏng manh còn đọng lại trên lá cây, tạo thành những hạt nước nhỏ lấp lánh như những viên ngọc trong suốt. Không khí trong lành, mát mẻ và có chút se lạnh, làm cho tôi cảm thấy dễ chịu và thư thái.

Những tiếng chim hót líu lo vang lên từ các cành cây, báo hiệu một ngày mới bắt đầu. Các cánh đồng lúa xa xa đã chuyển màu xanh mướt, những đám mây trắng trôi bồng bềnh trên bầu trời xanh thẳm. Tiếng gió thổi qua làm lay động những bông hoa dại ven đường, tạo ra những vệt màu sắc rực rỡ.

Tôi hít một hơi thật sâu, cảm nhận được mùi đất ẩm, mùi cỏ non và mùi của những giọt sương mai. Cảnh vật lúc này thật yên bình và tươi đẹp, khiến lòng tôi cũng trở nên nhẹ nhõm, thanh thản. Buổi sáng ấy như một bức tranh thiên nhiên tuyệt vời mà tôi mãi yêu thích.

Khép lại kỳ thi khảo sát đầu năm môn Văn lớp 7, điều quan trọng nhất không chỉ là kết quả mà còn là quá trình chuẩn bị. Việc nắm vững kiến thức, biết cách phân tích đề bài và thể hiện suy nghĩ rõ ràng sẽ giúp học sinh không chỉ thành công trong bài thi mà còn phát triển khả năng tư duy, viết lách sáng tạo. Chính vì vậy, hãy xem mỗi bài thi như một cơ hội để rèn luyện và hoàn thiện bản thân, mở ra những bước tiến mới trong hành trình học tập.