Cách làm đề số 3 thi khảo sát đầu năm lớp 10 môn Văn hiệu quả

Đề thi khảo sát đầu năm lớp 10 môn Văn luôn là thử thách quan trọng đối với học sinh, đặc biệt là với những đề thi mang tính tổng hợp và yêu cầu tư duy sáng tạo. Trong đó, đề số 3 là một trong những phần thi gây không ít khó khăn cho các bạn học sinh khi phải vận dụng kiến thức từ nhiều chủ đề khác nhau. Để giúp các bạn có sự chuẩn bị tốt nhất, bài viết này sẽ chia sẻ cách làm đề số 3 một cách chi tiết, giúp bạn chinh phục bài thi một cách tự tin và hiệu quả.

Đề số 3

I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:

“Tôi có chờ đâu, có đợi đâu
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu
Với tôi, tất cả đều vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau”

(Chế Lan Viên – “Xuân không màu”)

Câu 1. Xác định giọng điệu của đoạn thơ.

Câu 2. Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp trong đoạn thơ.

Câu 3. Em hiểu thế nào về câu: “Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau”?

Câu 4. Đoạn thơ thể hiện tâm trạng gì?

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm):

Từ đoạn thơ trên, viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ về việc đối diện và vượt qua nỗi buồn trong cuộc sống.

Câu 2 (5,0 điểm):

Phân tích tình cha con sâu nặng trong truyện “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng qua đoạn trích sau:

“Chiếc lược ngà chạm khắc tên con là món quà ba hứa sẽ mang về tặng. Ba nâng niu, cất giữ cẩn thận từng đường nét khắc. Nhưng chưa kịp trao tay thì ba đã hy sinh. Ông Sáu nằm xuống cùng nỗi day dứt chưa làm trọn lời hứa với con gái.”

(Nguyễn Quang Sáng – “Chiếc lược ngà”)

>>>Khám phá thêm: Đề số 4 và hướng dẫn làm đề số 4

Tham khảo cách làm đề số 3

I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Câu 1. Xác định giọng điệu của đoạn thơ.

Giọng điệu: Đoạn thơ mang giọng điệu buồn bã, tâm trạng thất vọng và tuyệt vọng. Người nói trong thơ cảm thấy thế giới xung quanh vô nghĩa và đầy khổ đau, không còn sự hy vọng hay niềm vui.

Câu 2. Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp trong đoạn thơ.

Hiệu quả nghệ thuật: Phép điệp trong câu “Tôi có chờ đâu, có đợi đâu” và “Tất cả đều vô nghĩa, Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau” giúp nhấn mạnh tâm trạng u sầu, tuyệt vọng của tác giả. Sự lặp lại của từ ngữ làm tăng cảm giác bế tắc, không có lối thoát, và nhấn mạnh nỗi khổ đau vô tận mà người nói đang phải trải qua.

Câu 3. Em hiểu thế nào về câu: “Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau”?

Giải thích: Câu này thể hiện quan điểm bi quan của người nói về cuộc sống, khi mà tất cả mọi điều, từ niềm vui, sự kỳ vọng hay hy vọng đều không có ý nghĩa, và cuối cùng chỉ mang đến khổ đau. Điều này cho thấy một cái nhìn đầy đau thương và tuyệt vọng đối với thế giới xung quanh.

Câu 4. Đoạn thơ thể hiện tâm trạng gì?

Tâm trạng: Đoạn thơ thể hiện tâm trạng tuyệt vọng, u sầu, và thất vọng của người nói. Họ cảm thấy cuộc sống vô nghĩa, không có sự vui vẻ hay hy vọng, chỉ còn lại sự khổ đau và cô đơn. Đây là một tâm trạng đầy bi thương, không có niềm tin vào sự thay đổi hay tương lai tốt đẹp.

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm): Từ đoạn thơ trên, viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ về việc đối diện và vượt qua nỗi buồn trong cuộc sống.

Dàn ý chi tiết:

Mở bài

Giới thiệu về sự tồn tại của nỗi buồn trong cuộc sống, ai cũng sẽ có lúc đối mặt với nỗi buồn.

Sự quan trọng của việc đối diện và vượt qua nỗi buồn để có thể sống tiếp và tìm lại sự bình yên trong tâm hồn.

Thân bài

Đối diện với nỗi buồn: Chấp nhận rằng nỗi buồn là một phần của cuộc sống, không thể tránh khỏi. Điều quan trọng là không trốn tránh nó mà đối diện và hiểu rõ nguyên nhân của sự buồn bã.

Tìm cách vượt qua nỗi buồn: Khi đã hiểu rõ nguyên nhân, cần tìm cách giải tỏa nỗi buồn, như chia sẻ với người thân, tìm sự an ủi từ những điều nhỏ bé trong cuộc sống, hoặc tìm niềm vui trong công việc và sở thích cá nhân.

Niềm tin vào tương lai: Mặc dù nỗi buồn có thể chi phối cảm xúc, nhưng đừng để nó kéo dài. Hãy tin rằng sau cơn mưa trời sẽ sáng, và niềm vui sẽ lại đến.

Kết bài

Khẳng định rằng việc đối diện và vượt qua nỗi buồn là rất quan trọng trong quá trình trưởng thành và tìm kiếm hạnh phúc.

Cảm nhận rằng mỗi lần vượt qua nỗi buồn, chúng ta sẽ trở nên mạnh mẽ hơn, học được cách sống lạc quan hơn.

Câu 2 (5,0 điểm): Phân tích tình cha con sâu nặng trong truyện “Chiếc lược ngà” của 

Dàn ý chi tiết:

Mở bài

• Giới thiệu về tác phẩm “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng, một câu chuyện cảm động về tình cha con.
• Tình cảm cha con trong truyện là mối quan hệ sâu sắc, thể hiện qua những hành động nhỏ nhưng đầy ý nghĩa của người cha đối với con gái.

Thân bài

Tình yêu thương và sự hy sinh của người cha: Món quà chiếc lược ngà, với tên con gái được khắc tinh xảo, là biểu tượng của tình yêu thương vô bờ bến mà ông Sáu dành cho con. Món quà thể hiện sự kỳ vọng và mong muốn được ở gần con, được hoàn thành lời hứa với con gái.

Nỗi day dứt và sự tiếc nuối: Dù chiếc lược là món quà quý giá, nhưng ông Sáu không kịp trao tay con gái vì đã hy sinh trong chiến tranh. Nỗi đau của ông không chỉ là sự mất mát về thể xác mà còn là nỗi day dứt trong lòng vì không hoàn thành lời hứa đối với con gái.

Sự gắn bó sâu sắc của tình cha con: Mặc dù trong suốt thời gian ông Sáu xa nhà, ông không thể gần gũi con, nhưng tình cảm của ông dành cho con gái là vĩnh cửu. Câu chuyện khắc họa sâu sắc sự gắn bó tình cảm trong mối quan hệ cha con, qua đó thể hiện tình cha hy sinh cao cả, luôn lo lắng và yêu thương con dù không thể trực tiếp bên cạnh.

Kết bài

• Khẳng định tình cha con trong truyện “Chiếc lược ngà” là một tình cảm thiêng liêng, sâu sắc, đầy hy sinh và sự lo lắng cho con cái.
• Cảm nhận rằng tình yêu của cha dành cho con không cần lời nói mà thể hiện qua những hành động và món quà giản dị nhưng chứa đựng biết bao tình cảm sâu nặng.

Với những hướng dẫn chi tiết về cách làm đề số 3 thi khảo sát đầu năm lớp 10 môn Văn, hy vọng các bạn sẽ nắm vững phương pháp làm bài và tránh được những lỗi thường gặp. Chỉ cần chăm chỉ luyện tập và chuẩn bị kỹ càng, bạn hoàn toàn có thể đạt kết quả cao trong kỳ thi. Chúc các bạn thành công và tự tin bước vào bài thi sắp tới!