SOẠN VĂN BÀI TỰ ĐÁNH GIÁ: “PHÉP MẦU” KÌ DIỆU CỦA VĂN HỌC – SÁCH CÁNH DIỀU LỚP 10 TẬP 2
Hướng dẫn soạn bài Tự đánh giá: “Phép mầu” kì diệu của văn học – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi bên dưới:
- Theo văn bản trên, một tác phẩm văn học được xem là hấp dẫn khi tác phẩm ấy khiến cho người đọc:
- Mải mê đọc và quên hết nội dung của tác phẩm
- Thích thú đi tìm những kiến thức ở ngoài tác phẩm
- Cùng sống với thế giới do nhà văn sáng tạo ra
- Thấy hiện ra trên trang sách cả một thế giới đương đại
- Đáp án đúng: C
- Chiêm nghiệm của Nguyễn Đình Thi về việc “bừng thức tỉnh, tự nhận thấy rõ tâm hồn mình, thực sự tìm thấy mình” khi đến với văn học cho biết điều gì?
- Vai trò của nhà văn đối với nghệ thuật
- Sức mạnh của nghệ thuật vị nghệ thuật
- Chức năng giải trí của văn học nghệ thuật
- Khả năng thanh lọc tâm hồn của văn học
- Đáp án đúng: D
- (Trang 113- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
- Tác động thẩm mĩ có đặc điểm và quy luật riêng rất uyển chuyển.
- Không nên nghĩ rằng tác động của tác phẩm cũng như sự liên hệ của người đọc bao giờ cũng phải thông qua con đường logic.
- Thường là trực tiếp, gần như bằng trực giác và bằng liên tưởng rất linh hoạt, chịu sự quy định của rất nhiều yếu tố.
- Xin lấy một ví dụ, những suy nghĩ của Ta-go khi đọc Sếch-xpia.
- Rồi sau đó, ta mới có thể dùng tư duy logic để giải thích.
- Đáp án đúng: C
- (Trang 113- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
- Đáp án đúng: B
- (Trang 114- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
- Đáp án đúng: A
- (Trang 114- Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2)
- Luận điểm (1): (b), (c)
- Luận điểm (2): (a), (d)
- Chỉ ra câu văn cho biết quan điểm của tác giả về sự sáng tạo nghệ thuật trong văn bản trên.
Câu văn cho biết quan điểm của tác giả về sự sáng tạo nghệ thuật trong văn bản trên là:
“Sự sáng tạo nghệ thuật là một nguồn sáng tạo kì diệu, gần như là một sự sống.”
Câu văn này cho thấy tác giả Nguyễn Đình Thi đánh giá rất cao sự sáng tạo nghệ thuật. Ông coi đó là một nguồn sáng tạo kì diệu, gần như là một sự sống. Sự sáng tạo nghệ thuật có thể làm nên những điều kỳ diệu, có sức lay động lòng người, có thể tạo ra những giá trị mới cho cuộc sống.
- Em hiểu ý kiến sau như thế nào: “Những vấn đề của tác phẩm nêu lên biến thành những vấn đề của chính người đọc tự đặt ra với mình mà suy nghĩ.”?
Ý kiến “Những vấn đề của tác phẩm nêu lên biến thành những vấn đề của chính người đọc tự đặt ra với mình mà suy nghĩ” được hiểu là:
Khi đọc một tác phẩm văn học, người đọc không chỉ tiếp nhận những thông tin, kiến thức mà tác phẩm đem lại, mà còn được kích thích tư duy, suy nghĩ về những vấn đề mà tác phẩm nêu lên. Những vấn đề đó trở thành những vấn đề của chính người đọc, người đọc tự đặt ra cho mình những câu hỏi, tự suy ngẫm, tìm ra câu trả lời cho mình.
Ý kiến này cho thấy tác dụng của văn học đối với người đọc. Văn học không chỉ là một món ăn tinh thần, mà còn là một phương tiện giáo dục, giúp người đọc nâng cao nhận thức, bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách.
Cụ thể, khi đọc một tác phẩm văn học, người đọc có thể được tiếp cận với những vấn đề của cuộc sống, của con người, của xã hội. Những vấn đề đó có thể là những vấn đề quen thuộc, gần gũi, nhưng cũng có thể là những vấn đề mới mẻ, xa lạ. Khi người đọc tiếp xúc với những vấn đề đó, họ sẽ có cơ hội được suy nghĩ, phân tích, đánh giá, từ đó có thể rút ra những bài học cho bản thân.
- Theo em, tác giả muốn làm sáng tỏ luận điểm gì khi đưa ra ví dụ về “những suy nghĩ của Ta-go khi đọc Sếch-xpia” ở phần 2?
Trong văn bản “Phép màu kì diệu của văn học”, tác giả Nguyễn Đình Thi đã nêu lên một số luận điểm về tác dụng của văn học đối với con người. Trong phần 2, tác giả đã đưa ra ví dụ về “những suy nghĩ của Ta-go khi đọc Sếch-xpia” để làm sáng tỏ luận điểm “Tác động thẩm mĩ có đặc điểm và quy luật riêng rất uyển chuyển”.
Tác giả cho rằng tác động của tác phẩm văn học đối với người đọc không phải lúc nào cũng phải thông qua con đường lô gích. Đôi khi, tác phẩm văn học có thể tác động đến người đọc một cách trực tiếp, gần như bằng trực giác, bằng liên tưởng rất linh hoạt, chịu sự quy định của rất nhiều yếu tố.
Ví dụ, khi đọc tác phẩm của Sếch-xpia, nhà thơ Ta-go đã có những suy nghĩ sâu sắc về tình yêu, về con người, về cuộc đời. Những suy nghĩ đó không phải đến từ việc ông phân tích, lý giải những vấn đề mà tác phẩm nêu lên, mà đến từ sự rung động, đồng cảm của ông trước những hình tượng nhân vật, những tình huống, những ý tưởng trong tác phẩm.
Từ ví dụ này, tác giả muốn khẳng định rằng tác động thẩm mĩ của văn học có thể rất phong phú, đa dạng, không thể bị giới hạn bởi những quy luật cứng nhắc. Văn học có thể tác động đến người đọc theo nhiều cách khác nhau, từ trực tiếp đến gián tiếp, từ cảm xúc đến lý trí, từ cá nhân đến xã hội.
Ví dụ về “những suy nghĩ của Ta-go khi đọc Sếch-xpia” là một ví dụ điển hình cho luận điểm này. Nó cho thấy rằng văn học có thể giúp người đọc mở rộng tầm nhìn, nâng cao nhận thức, bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách.
- Vì sao nói: Tác phẩm văn học tốt sẽ có tác dụng làm cho con người như “bừng thức tỉnh”?
Tác phẩm văn học tốt là tác phẩm có giá trị nội dung và nghệ thuật cao, phản ánh chân thực, sâu sắc hiện thực đời sống, thể hiện được những tư tưởng, tình cảm cao đẹp của con người. Tác phẩm văn học tốt có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với người đọc, khiến người đọc như được “bừng thức tỉnh”.
Có thể nói, tác phẩm văn học tốt có tác dụng làm cho con người “bừng thức tỉnh” bởi những lý do sau:
- Tác phẩm văn học tốt giúp người đọc khám phá những giá trị mới mẻ của cuộc sống. Khi đọc một tác phẩm văn học tốt, người đọc sẽ được tiếp cận với những hình ảnh, những con người, những tình huống, những ý tưởng mới mẻ, chưa từng có trong cuộc sống của mình. Những điều mới mẻ đó sẽ khiến người đọc phải suy nghĩ, chiêm nghiệm, từ đó khám phá ra những giá trị mới mẻ của cuộc sống.
- Tác phẩm văn học tốt giúp người đọc bồi dưỡng tâm hồn, nhân cách. Tác phẩm văn học tốt thường đề cập đến những giá trị nhân văn cao đẹp, như tình yêu thương, lòng nhân ái, tinh thần dũng cảm, ý chí vươn lên,… Những giá trị này sẽ được tác giả thể hiện một cách sinh động, hấp dẫn qua hình tượng nhân vật, qua ngôn ngữ, qua cốt truyện,…
- Tác phẩm văn học tốt giúp người đọc nâng cao nhận thức, mở rộng tầm nhìn. Tác phẩm văn học tốt thường phản ánh chân thực, sâu sắc hiện thực đời sống, thể hiện được những tư tưởng, tình cảm cao đẹp của con người. Những điều này sẽ giúp người đọc hiểu hơn về cuộc sống, về con người, về xã hội, từ đó nâng cao nhận thức, mở rộng tầm nhìn.
Với những hướng dẫn soạn bài Tự đánh giá: “Phép mầu” kì diệu của văn học – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
