SOẠN VĂN BÀI THUYỀN VÀ BIỂN – SÁCH KẾT NỐI TRI THỨC LỚP 11 TẬP 1
Hướng dẫn soạn bài Thuyền và biển – Sách kết nối tri thức lớp 11 tập 1 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
- Bạn cảm nhận như thế nào về câu chuyện được nhân vật trữ tình kể lại trong bài thơ?
Trong bài thơ Thuyền và biển, nhân vật trữ tình đã kể lại câu chuyện về mối tình của thuyền và biển. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất, với giọng điệu trữ tình, đầy cảm xúc.
Câu chuyện bắt đầu bằng sự gặp gỡ của thuyền và biển. Thuyền là một con thuyền nhỏ bé, mong manh, đại diện cho những con người yêu tha thiết, thủy chung. Biển là một đại dương bao la, rộng lớn, đại diện cho những người tình, những người yêu mà họ phải xa cách. Thuyền và biển đã yêu nhau say đắm, nhưng họ cũng phải chịu đựng những nỗi đau, những thử thách của cuộc đời. Thuyền phải vượt qua những con sóng dữ dội, những bão tố khắc nghiệt để đến với biển. Biển cũng phải chịu đựng những cơn mưa rào, những cơn gió rét để chờ đợi thuyền. Nhưng vượt qua tất cả, thuyền và biển vẫn luôn yêu nhau, vẫn luôn chờ đợi nhau. Họ đã cùng nhau vượt qua những khó khăn, thử thách để đến với nhau.
- Trong câu chuyện về thuyền và biển, hai đối tượng này được đặt trong tương quan nào? Những cung bậc tình cảm gì đã được “người kể” soi rọi, khám phá?
Trong câu chuyện về thuyền và biển, hai đối tượng này được đặt trong tương quan đối lập và bổ sung cho nhau.
Tương quan đối lập
Thuyền là một hình ảnh nhỏ bé, mong manh, đại diện cho những con người yêu tha thiết, thủy chung. Biển là một đại dương bao la, rộng lớn, đại diện cho những người tình, những người yêu mà họ phải xa cách.
Sự đối lập này đã tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn cho câu chuyện. Nó cũng gợi lên những suy nghĩ về tình yêu của con người. Tình yêu là một thứ tình cảm đẹp đẽ, nhưng cũng rất mong manh, dễ vỡ. Những con người yêu nhau phải vượt qua những thử thách, khó khăn để có được tình yêu của mình.
Tương quan bổ sung
Thuyền và biển là hai đối tượng không thể tách rời. Thuyền cần biển để ra khơi, để tận hưởng những giây phút say đắm trong tình yêu. Biển cần thuyền để vơi bớt nỗi cô đơn, để có thể cảm nhận được tình yêu của người mình yêu.
Sự bổ sung này đã tạo nên một tình yêu trọn vẹn, hoàn hảo. Nó cũng gợi lên những suy nghĩ về tình yêu của con người. Tình yêu là một thứ tình cảm không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tình yêu giúp con người cảm thấy hạnh phúc, trọn vẹn.
Những cung bậc tình cảm được “người kể” soi rọi, khám phá
Thông qua câu chuyện về thuyền và biển, “người kể” đã soi rọi, khám phá những cung bậc tình cảm phong phú của con người trong tình yêu. Đó là:
- Tình yêu thủy chung, son sắt
Thuyền và biển đã yêu nhau từ rất lâu, từ khi sóng biển chưa xanh, bờ biển chưa bạc. Tình yêu của họ là một tình yêu bất diệt, vượt qua mọi thử thách của cuộc đời.
- Tình yêu mãnh liệt, say đắm
Thuyền và biển đã yêu nhau say đắm, nồng nàn. Họ sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đến với nhau.
- Tình yêu đầy những nỗi nhớ mong, khát khao
Khi phải xa cách, thuyền và biển luôn nhớ mong, khát khao được gặp lại nhau. Nỗi nhớ mong, khát khao ấy đã trở thành một phần không thể thiếu trong tình yêu của họ.
- Tình yêu đầy những lo lắng, trăn trở
Khi yêu nhau, thuyền và biển cũng có những lo lắng, trăn trở. Họ lo lắng cho nhau, cho tình yêu của mình.
Câu chuyện về thuyền và biển là một câu chuyện tình yêu đẹp đẽ, nhưng cũng đầy trắc trở. Câu chuyện đã thể hiện tình yêu thủy chung, son sắt của những con người yêu tha thiết. Câu chuyện cũng thể hiện sự đồng cảm, sẻ chia của tác giả Xuân Quỳnh đối với những con người yêu nhau nhưng phải xa cách.
- Từ câu chuyện giữa thuyền và biển, bạn suy nghĩ như thế nào về vấn đề “hiểu”, “biết” và “gặp” trong tình yêu đôi lứa?
Trong bài thơ Thuyền và biển, tác giả Xuân Quỳnh đã mượn hình ảnh thuyền và biển để nói về tình yêu đôi lứa. Trong đó, “hiểu”, “biết” và “gặp” là ba yếu tố quan trọng, cần thiết trong tình yêu.
Hiểu là sự thấu hiểu, đồng cảm, chia sẻ giữa hai người yêu nhau. Hiểu nhau giúp cho mối quan hệ của hai người trở nên bền chặt, gắn bó. Khi hiểu nhau, hai người sẽ cảm thấy đồng điệu, hòa hợp với nhau hơn.
Biết là sự nhận biết, hiểu biết về nhau. Biết nhau giúp cho hai người yêu nhau có thể yêu thương, trân trọng nhau hơn. Khi biết nhau, hai người sẽ hiểu được những ưu điểm, khuyết điểm của nhau. Từ đó, hai người sẽ biết cách yêu thương, bao dung cho nhau.
Gặp là sự gặp gỡ, giao tiếp, tiếp xúc giữa hai người yêu nhau. Gặp nhau giúp cho hai người yêu nhau có thể thể hiện tình cảm của mình với nhau. Khi gặp nhau, hai người sẽ cảm thấy hạnh phúc, vui vẻ bên nhau.
- Nêu nhận xét về sự lồng ghép hai câu chuyện trong bài thơ. Số dòng thơ được dành cho từng câu chuyện được phân bố theo tỉ lệ nào? Bạn suy nghĩ gì về điều này?
– Nhận xét về sự lồng ghép hai câu chuyện trong bài thơ: về mặt ý nghĩa, sự lồng ghép giữa câu chuyện của tác giả và câu chuyện của thuyền và biển diễn ra linh hoạt, đan xen với nhau. Đôi khi nó khiến người đọc khó có thể phân biệt được đâu là câu chuyện của tác giả và câu chuyện của thuyền biển bởi sự tương đồng giữa chúng.
– Số dòng thơ được dùng cho thuyền và biển: 26 câu
– Số dòng thơ dùng cho câu chuyện của tác giả: 4 câu
→ Tác giả sử dụng ít những câu thơ nói trực tiếp về câu chuyện của mình như vậy bởi tình yêu của tác giả cũng giống như thuyền và biển, sự tương đồng giữa chúng là rất nhỏ. Bởi vậy, khi nói về thuyền và biển cũng là đang nói đến câu chuyện của tác giả.
- Bài thơ giúp bạn hiểu như thế nào về tâm sự và khát vọng của nhân vật trữ tình?
Trong câu chuyện về thuyền và biển, nhân vật trữ tình đã kể về tình yêu của thuyền và biển. Tình yêu của thuyền và biển là một tình yêu đẹp đẽ, nhưng cũng đầy trắc trở. Thuyền và biển phải vượt qua những con sóng dữ dội, những bão tố khắc nghiệt để đến với nhau.
Tình yêu của thuyền và biển đã gợi lên trong lòng nhân vật trữ tình những tâm sự, những suy nghĩ về tình yêu của chính mình. Người con gái ấy cũng yêu tha thiết, thủy chung, nhưng cũng phải chịu đựng những nỗi đau, những thử thách của cuộc đời.
Khát vọng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Thuyền và biển là khát vọng về một tình yêu trọn vẹn, hạnh phúc. Khát vọng của nhân vật trữ tình đã thể hiện một tình yêu chân thành, mãnh liệt. Người con gái ấy luôn mong muốn được yêu và được yêu thương trọn vẹn.
- Đánh giá chung về vai trò, ý nghĩa của yếu tố tự sự được sử dụng trong bài thơ.
Vai trò, ý nghĩa của yếu tố tự sự được sử dụng trong bài thơ:
– Giúp cho hai sự vật thuyền và biển tưởng như xa lạ lại trở nên gần gũi hơn, chạm đến sự đồng cảm của người đọc một cách tự nhiên và sâu sắc nhất.
– Làm cho thông điệp được truyền tải một cách tự nhiên và gần gũi hơn.
– Giúp cho người đọc hình dung và cảm nhận được tâm tư, tình cảm của tác giả.
KẾT NỐI ĐỌC – VIẾT
Tìm đọc thêm một bài thơ trữ tình chứa đựng câu chuyện ẩn dụ về tình yêu gần gũi với Thuyền và biển. Từ đó, viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) so sánh hai tác phẩm.
Hình ảnh thuyền và biển trong thơ ca là những biểu tượng quen thuộc của tình yêu. Mỗi nhà thơ lại có cách thể hiện câu chuyện tình yêu theo cách riêng của mình. Như trong bài “Tình thuyền và biển” của Hoàng Minh Tuấn, qua hình ảnh của thuyền và biển, tác giả cũng chia sẻ những cung bậc cảm xúc luôn hiện diện trong tình yêu. Khi thì dồn dập, mãnh liệt, khi lại dịu êm, khi lại cô đơn, buồn tủi… nó rất đa dạng và khiến con người phải lo lắng. Đó cũng chính là cái đẹp của nó. Còn với Xuân Quỳnh, nhà thơ thông qua tình yêu của thuyền và biển đã nói lên một tình yêu đẹp của người con gái: yêu chân thành tha thiết nồng nhiệt và thủy chung. Tình yêu trẻ trung ấy là khát vọng một hạnh phúc trọn vẹn của đôi lứa.
Với những hướng dẫn soạn bài Thuyền và biển – Sách kết nối tri thức lớp 11 tập 1 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
