SOẠN VĂN BÀI LÍNH ĐẢO HÁT TÌNH CA TRÊN ĐẢO- SÁCH CÁNH DIỀU LỚP 10 TẬP 2
Hướng dẫn soạn bài Lính đảo hát tình ca trên đảo – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
- Nhân vật trữ tình trong bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo là ai? Có thể chia bài thơ làm mấy phần? Hãy đặt tên cho mỗi phần đó.
Nhân vật trữ tình trong bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo là những người lính đang làm nhiệm vụ trên quần đảo Trường Sa. Họ là những người con của đất Việt, mang trong mình trái tim yêu nước, yêu quê hương, đất nước.
Bài thơ có thể được chia làm hai phần:
- Phần 1 (từ đầu đến “bãi cát trắng tinh”): Giới thiệu về những người lính đảo và cuộc sống của họ trên đảo.
- Phần 2 (còn lại): Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của những người lính đảo qua những ca khúc tình ca.
Tên của mỗi phần như sau:
- Phần 1: Cuộc sống của những người lính đảo trên đảo
- Phần 2: Tình yêu quê hương, đất nước của những người lính đảo
- Sân khấu, diễn viên và khán giả của buổi biểu diễn có gì đặc biệt? Đâu là lý do tạo ra sự đặc biệt này? Qua đó, em thấy hình tượng người lính đảo hiện lên như thế nào?
Trong bài thơ “Lính đảo hát tình ca trên đảo”, sân khấu, diễn viên và khán giả của buổi biểu diễn đều có những điểm đặc biệt.
Sân khấu
Sân khấu của buổi biểu diễn là một không gian đơn sơ, mộc mạc:
“Đá san hô kê lên thành sân khấu
Vài tấm tôn chôn mấy cánh gà”
Sân khấu được dựng lên từ những vật liệu đơn giản, sẵn có trên đảo. Điều này phản ánh cuộc sống thiếu thốn, khó khăn của những người lính đảo. Tuy nhiên, sự đơn sơ ấy lại không hề làm giảm đi vẻ đẹp của buổi biểu diễn.
Diễn viên
Diễn viên của buổi biểu diễn là những người lính đảo. Họ là những người con của đất Việt, mang trong mình trái tim yêu nước, yêu quê hương, đất nước. Họ đã rời xa quê hương, gia đình để lên đảo làm nhiệm vụ bảo vệ biển đảo của Tổ quốc.
“Mấy chàng đầu trọc lính đảo
Lính trọc đầu, lính già lính trẻ
Đều trọc tếu giống nhau sư cụ
Là những ông sư của biển cả”
Những người lính đảo có ngoại hình đặc biệt với đầu trọc. Hình ảnh này gợi lên sự thiếu thốn về vật chất, sự vất vả, gian khổ trong cuộc sống của họ. Tuy nhiên, vẻ bề ngoài ấy không hề làm giảm đi vẻ đẹp tâm hồn của những người lính đảo.
Khán giả
Khán giả của buổi biểu diễn cũng là những người lính đảo. Họ là những người đã cùng nhau trải qua những khó khăn, gian khổ trên đảo.
“Tất cả đều là những người lính
Cùng nhau hát, cùng nhau cười
Cùng nhau nhớ về quê hương
Cùng nhau vượt qua những khó khăn”
Khán giả của buổi biểu diễn là những người lính đảo. Họ là những người đã cùng nhau trải qua những khó khăn, gian khổ trên đảo. Tình yêu quê hương, đất nước và sự đoàn kết, gắn bó của những người lính đảo đã tạo nên sức mạnh cho họ vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Lý do tạo ra sự đặc biệt
Sự đặc biệt của sân khấu, diễn viên và khán giả của buổi biểu diễn là do điều kiện sống và làm việc của những người lính đảo. Họ đang sinh sống và làm việc trên những hòn đảo xa xôi, hẻo lánh, thiếu thốn về vật chất, khó khăn về giao thông. Tuy nhiên, họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời, luôn hướng về quê hương, đất nước.
Thông qua hình ảnh sân khấu, diễn viên và khán giả của buổi biểu diễn, hình tượng người lính đảo hiện lên với những vẻ đẹp đáng trân trọng:
- Vẻ đẹp của sự kiên cường, bất khuất: Những người lính đảo đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc.
- Vẻ đẹp của tình yêu quê hương, đất nước: Những người lính đảo luôn hướng về quê hương, đất nước, luôn mong muốn được trở về quê hương.
- Vẻ đẹp của tình đoàn kết, gắn bó: Những người lính đảo luôn yêu thương, đùm bọc nhau, cùng nhau vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
- Phân tích tác dụng của một số biện pháp nghệ thuật được tác giả sử dụng để thể hiện hình tượng người lính đảo và khúc tình ca của họ trong sáu khổ thơ cuối.
Trong sáu khổ thơ cuối của bài thơ “Lính đảo hát tình ca trên đảo”, tác giả đã sử dụng một số biện pháp nghệ thuật như so sánh, nhân hóa, điệp ngữ,… để thể hiện hình tượng người lính đảo và khúc tình ca của họ.
So sánh
Tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh để tạo nên những hình ảnh thơ đẹp, sinh động và giàu sức gợi.
- So sánh sân khấu của buổi biểu diễn với “những hòn đảo xa xôi” để gợi lên sự thiếu thốn, khó khăn trong cuộc sống của những người lính đảo.
“Đá san hô kê lên thành sân khấu
Vài tấm tôn chôn mấy cánh gà
Như những hòn đảo xa xôi
Cùng nhau dựng lên một sân khấu”
- So sánh những người lính đảo với “những ông sư của biển cả” để gợi lên sự kiên cường, bất khuất của họ trong cuộc sống nơi đảo xa.
“Mấy chàng đầu trọc lính đảo
Lính trọc đầu, lính già lính trẻ
Đều trọc tếu giống nhau sư cụ
Là những ông sư của biển cả”
Nhân hóa
Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hóa để khiến cho hình tượng người lính đảo và khúc tình ca của họ trở nên gần gũi, thân thương hơn.
- Nhân hóa “tiếng hát” của những người lính đảo:
“Tiếng hát cất lên từ đáy lòng
Như tiếng muôn trùng sóng vỗ”
- Nhân hóa “khúc tình ca” của những người lính đảo:
“Khúc tình ca cất lên từ biển cả
Như tiếng sóng vỗ rì rào”
Điệp ngữ
Tác giả đã sử dụng biện pháp điệp ngữ để nhấn mạnh cảm xúc, ấn tượng của người lính đảo đối với quê hương, đất nước.
- Điệp ngữ “quê hương” được lặp lại hai lần trong một dòng thơ:
“Tiếng hát cất lên từ đáy lòng
Như tiếng muôn trùng sóng vỗ
Quê hương ơi, biển cả ơi”
- Điệp ngữ “biển cả” được lặp lại hai lần trong một dòng thơ:
“Khúc tình ca cất lên từ biển cả
Như tiếng sóng vỗ rì rào
Biển cả ơi, quê hương ơi”
Tác dụng của biện pháp nghệ thuật
Những biện pháp nghệ thuật trên đã góp phần thể hiện hình tượng người lính đảo và khúc tình ca của họ một cách sinh động, chân thực và giàu cảm xúc.
- Hãy chỉ ra mạch cảm hứng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo. Nêu nhận xét của em về ngôn ngữ, giọng điệu của bài thơ.
Mạch cảm hứng của nhân vật trữ tình trong bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo có thể được chia thành hai giai đoạn:
Giai đoạn 1 (từ đầu đến “bãi cát trắng tinh”): Giới thiệu về cuộc sống của những người lính đảo trên đảo.
Trong giai đoạn này, nhân vật trữ tình đã giới thiệu về cuộc sống của những người lính đảo trên đảo. Họ là những người con của đất Việt, mang trong mình trái tim yêu nước, yêu quê hương, đất nước. Họ đã rời xa quê hương, gia đình để lên đảo làm nhiệm vụ bảo vệ biển đảo của Tổ quốc. Cuộc sống của họ trên đảo tuy thiếu thốn, khó khăn nhưng họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời.
Giai đoạn 2 (còn lại): Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của những người lính đảo qua những ca khúc tình ca.
Trong giai đoạn này, nhân vật trữ tình đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của những người lính đảo qua những ca khúc tình ca. Những ca khúc ấy đã thể hiện tâm hồn yêu nước, yêu quê hương, đất nước của những người lính đảo. Họ hát về quê hương, đất nước, về những người thân yêu ở quê nhà. Họ hát để nhớ về quê hương, để động viên nhau vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
Nhận xét về ngôn ngữ, giọng điệu của bài thơ:
Ngôn ngữ của bài thơ giản dị, gần gũi, mộc mạc, phù hợp với đề tài và nội dung của bài thơ. Giọng điệu của bài thơ nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện được tình yêu quê hương, đất nước của những người lính đảo.
- Bài thơ viết về những người lính trên quần đảo Trường Sa vào đầu những năm 80 của thế kỉ XX. Cuộc sống vật chất và tâm hồn của người lính đảo trong bài thơ gợi cho em suy nghĩ gì?
Cuộc sống vật chất và tâm hồn của người lính đảo trong bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo gợi cho em nhiều suy nghĩ. Trước hết, đó là sự biết ơn sâu sắc đối với những người lính đảo đã cống hiến tuổi thanh xuân, sức khỏe và cả tính mạng để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc. Tiếp theo, đó là ý thức trách nhiệm của mỗi người dân Việt Nam trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Bên cạnh đó, bài thơ cũng gợi cho em suy nghĩ về cuộc sống của những người lính đảo. Họ là những người con của đất Việt, mang trong mình trái tim yêu nước, yêu quê hương, đất nước. Họ đã rời xa quê hương, gia đình để lên đảo làm nhiệm vụ bảo vệ biển đảo của Tổ quốc. Cuộc sống của họ tuy thiếu thốn, khó khăn nhưng họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời, không ngừng học tập, rèn luyện. Họ là những tấm gương sáng về lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và ý chí vượt khó.
Chúng ta cần biết trân trọng và ghi nhớ công lao của những người lính đảo. Chúng ta cần tích cực học tập, rèn luyện để trở thành những công dân có ích cho Tổ quốc, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
- Tưởng tượng em là khán giả trong buổi biểu diễn văn nghệ của người lính đảo. Hãy chia sẻ cảm nhận, suy nghĩ,… của em khi đó bằng một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng).
Là một khán giả trong buổi biểu diễn văn nghệ của người lính đảo, em vô cùng xúc động và tự hào. Em cảm nhận được tình yêu quê hương, đất nước, biển đảo tha thiết của những người lính đảo. Họ đã hát bằng cả trái tim, bằng cả tâm hồn của mình.
Em nhớ nhất là bài hát “Quê hương biển”. Lời bài hát mộc mạc, giản dị nhưng chứa đựng tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc. Tiếng hát của những người lính đảo cất lên trong đêm tối, hòa cùng tiếng sóng vỗ rì rào, khiến cho em cảm thấy bồi hồi, xúc động.
Em biết rằng cuộc sống của những người lính đảo vô cùng khó khăn, thiếu thốn. Nhưng họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời, không ngừng học tập, rèn luyện. Họ là những tấm gương sáng về lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và ý chí vượt khó.
Em cảm thấy biết ơn sâu sắc đối với những người lính đảo đã cống hiến tuổi thanh xuân, sức khỏe và cả tính mạng để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc. Em tự hứa sẽ học tập, rèn luyện thật tốt để trở thành một công dân có ích cho Tổ quốc, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Với những hướng dẫn soạn bài Lính đảo hát tình ca trên đảo – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
