Soạn văn bài Dục Thúy Sơn – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2

Hướng dẫn soạn bài Dục Thúy Sơn – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

  1. Nêu một vài điểm khác biệt đáng chú ý giữa bản dịch nghĩa và bản dịch thơ.

Bản dịch nghĩa và bản dịch thơ của bài thơ Dục Thúy Sơn đều có những điểm chung và điểm khác biệt đáng chú ý.

Giống nhau:

  • Cả hai bản đều thể hiện được nội dung của bài thơ, đó là vẻ đẹp của núi Dục Thúy.
  • Cả hai bản đều sử dụng những từ ngữ, hình ảnh gần gũi, dễ hiểu.

Khác nhau:

  • Bản dịch nghĩa:
    • Có nhiều từ ngữ, thuật ngữ chuyên ngành của văn học Trung Quốc.
    • Chú trọng đến việc giải thích ý nghĩa của từng câu, từng chữ.
    • Thể hiện được nội dung của bài thơ một cách rõ ràng, chính xác.
  • Bản dịch thơ:
    • Sử dụng ngôn ngữ thơ ca, giàu hình ảnh, nhịp điệu.
    • Chú trọng đến việc thể hiện vẻ đẹp của cảnh vật và tâm hồn của tác giả.
    • Thể hiện được nội dung của bài thơ một cách hàm súc, tinh tế.
  1. Xác định đặc điểm kết cấu của Dục Thuý sơn.

Kết cấu của bài thơ Dục Thúy sơn có thể được chia thành hai phần:

  • Phần 1 (hai câu đầu): Miêu tả cảnh quan của núi Dục Thúy.
  • Phần 2 (hai câu cuối): Nỗi niềm của tác giả khi nhớ về người xưa.

Phần 1, tác giả miêu tả cảnh quan của núi Dục Thúy bằng những hình ảnh đẹp đẽ, tinh tế. Dáng núi như hoa sen, bóng tháp như trâm ngọc, nước như tóc. Những hình ảnh này gợi lên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, nên thơ.

Phần 2, tác giả thể hiện nỗi niềm của mình khi nhớ về người xưa. Ông nhớ về những người đã từng đến thăm núi Dục Thúy và để lại những bài thơ, những câu chữ lưu lại. Nỗi niềm của tác giả thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước và sự trân trọng đối với những giá trị văn hóa truyền thống.

  1. Bức tranh toàn cảnh về vẻ đẹp của núi Dục Thuý được miêu tả như thế nào?

Bức tranh toàn cảnh về vẻ đẹp của núi Dục Thuý được miêu tả trong bài thơ Dục Thúy sơn của Nguyễn Trãi là một bức tranh tươi đẹp, nên thơ, mang đậm chất trữ tình.

Mở đầu bài thơ, tác giả đã miêu tả dáng núi Dục Thuý như một đóa hoa sen đang vươn mình trên mặt nước. Dáng núi tròn trịa, mềm mại, uốn lượn như cánh hoa sen đang nở rộ. Hình ảnh này gợi lên một vẻ đẹp thanh cao, thuần khiết, mang đậm chất thiên nhiên.

Tiếp theo, tác giả miêu tả bóng tháp trên núi như một cây trâm ngọc xanh cài vào đầu. Bóng tháp in trên mặt nước, xanh biếc như ngọc, gợi lên một vẻ đẹp tinh tế, hài hòa. Hình ảnh này gợi lên một vẻ đẹp sang trọng, quý phái, mang đậm dấu ấn của con người.

Cuối cùng, tác giả miêu tả nước như mái tóc dài của một thiếu nữ. Mặt nước mênh mông, in bóng tháp, gợi lên một vẻ đẹp dịu dàng, thướt tha. Hình ảnh này gợi lên một vẻ đẹp uyển chuyển, mềm mại, mang đậm chất thơ.

  1. Nêu những chi tiết miêu tả cận cảnh núi Dục Thuý. Những liên tưởng xuất hiện khi say ngắm thiên nhiên cho thấy nét đẹp nào của tâm hồn Nguyễn Trãi?

 Những chi tiết miêu tả cận cảnh núi Dục Thúy: miêu tả dáng núi như đóa hoa sen nổi trên mặt nước, dáng tháp như cây trâm soi dưới nước, dòng nước như mái tóc dài, màu của tháp khi soi xuống nước là màu “thanh ngọc”, màu của nước phản chiếu núi là màu “thúy hoàn”.

– Tác giả liên tưởng núi Dục Thúy như một “tiên cảnh”, một đóa hoa sen. Đó vừa là liên tưởng khá xác thực – núi trên dòng sông với đóa sen trên mặt nước, màu sắc của tháp và núi phản chiếu dưới nước là màu xanh; lại vừa mang nghĩa biểu tượng: hoa sen là biểu tượng của vẻ đẹp tinh khiết, thanh cao, rất phù hợp với cảnh tiên, núi tiên.

Tác giả còn liên tưởng cảnh núi như một dáng trâm cài đi liền với mái tóc sông biếc như gợi dáng hình của người thiếu nữ.

Những liên tưởng cho thấy sự say mê của con người khi ngắm nhìn thiên nhiên, tâm hồn lãng mạn, tinh tế, tươi trẻ của Nguyễn Trãi.

  1. Trong phần kết của những bài thơ viết về đề tài “đăng cao”, “đăng sơn”, thi nhân xưa thường thể hiện chí khí hào hùng, khát vọng lớn lao, hoặc nhấn mạnh sự nhỏ bé, cô đơn của con người trước núi sông kỳ vĩ. Theo bạn, trong hai câu kết của Dục Thuý sơn, Nguyễn Trãi muốn gửi gắm những nỗi niềm chung ấy hay muốn bày tỏ suy ngẫm riêng của mình?

– Trong “Dục Thúy sơn”, Nguyễn Trãi kết bài bằng nỗi “hữu hoài”, tức là hoài niệm quá khứ, hoài cổ quá vãng, nhìn cảnh trước mặt mà nhớ cảnh nhớ người xưa. Điều này khác biệt so với chí khí hào hùng, khát vọng lớn lao hay sự cô đơn trong các bài thơ cùng đề tài. 

– Nỗi niềm của Nguyễn Trãi gắn với nỗi niềm của sự vận động, hưng vong của tạo hóa. Nguyễn Trãi đang sống trong điểm đầu của một triều đại, lại nhớ đến Trương Hán Siêu – một nhân vật của thời mạt triều Trần. Ông lại nghĩ đến cảnh còn người mất, ngậm ngùi nghĩ đến số phận hữu hạn của con người giữa thiên nhiên vĩnh hằng.

KẾT NỐI ĐỌC – VIẾT

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một nét đẹp của tâm hồn Nguyễn Trãi thể hiện trong bài thơ Dục Thuý sơn.

Trong “Dục Thúy sơn”, Nguyễn Trãi để thể hiện niềm say mê trước cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp của đất nước. Nhà thơ ngợi ca một ngọn núi đẹp như tiên cảnh, phác họa những đường nét, màu sắc của cảnh vật, đem đến hình dung kỳ vĩ về núi Dục Thúy. Nguyễn Trãi vừa tả thực, vừa dùng liên tưởng để sáng tạo ra những hình ảnh so sánh, ẩn dụ đặc sắc, mang đến không khí huyền ảo, kéo người đọc cùng lạc vào cõi thần tiên vừa thực, vừa ảo. Núi Dục Thúy dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Trãi vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng, vừa thoát tục như đóa sen nhà Phật, lại vừa thướt tha phồn thực như bóng hình nàng thiếu nữ. Đọc những câu thơ tả cảnh Dục Thuý của Nguyễn Trãi, ta như thấy một hồn thơ đắm mình vào cảnh vật, ngất ngây, say mê trước cảnh sắc tuyệt diệu của quê hương.

Với những hướng dẫn soạn bài Dục Thúy Sơn – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.