Soạn bài Viết văn bản thuyết minh có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận
Hướng dẫn soạn bài Viết văn bản thuyết minh có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.
Câu 1 (trang 26, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Từng phần mở đầu, nội dung chính, kết thúc của bài viết đã được triển khai như thế nào và đã đáp ứng được yêu cầu của kiểu bài thuyết minh hay chưa?
Trả lời
Văn bản “Quy trình làm một chiếc nón lá” đã đáp ứng được yêu cầu của kiểu bài thuyết minh qua từng phần mở đầu, nội dung chính, kết thúc của bài viết.
- Phần mở đầu đã giới thiệu về đối tượng được thuyết minh là chiếc nón lá và giới thiệu được nhan đề bài viết. Tác giả đã nêu được vai trò, ý nghĩa của chiếc nón lá trong đời sống văn hóa của người Việt Nam.
- Phần nội dung chính đã thuyết minh về các công đoạn làm ra chiếc nón lá, bao gồm nguyên liệu, dụng cụ và các thao tác cụ thể. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, chi tiết để miêu tả các công đoạn làm nón lá một cách sinh động, hấp dẫn.
- Phần kết thúc đã đánh giá và nêu cảm nhận chung về chiếc nón lá. Tác giả đã khẳng định giá trị văn hóa, tinh thần của chiếc nón lá trong đời sống của người Việt Nam.
Có thể thấy, văn bản “Quy trình làm một chiếc nón lá” đã đáp ứng được yêu cầu của kiểu bài thuyết minh về mặt nội dung và hình thức. Bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin về đối tượng được thuyết minh, sử dụng ngôn ngữ chính xác, khoa học, có lồng ghép yếu tố biểu cảm, nghị luận để bài viết trở nên sinh động, hấp dẫn.
Câu 2 (trang 26, SGK Ngữ văn 11, tập một):
Nội dung thuyết minh về quy trình làm một chiếc nón lá được sắp xếp theo trình tự nào? Tác dụng của việc sắp xếp nội dung thuyết minh theo trình tự ấy là gì?
Trả lời
Nội dung thuyết minh về quy trình làm một chiếc nón lá trong bài “Quy trình làm một chiếc nón lá” được sắp xếp theo trình tự thời gian, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu, dụng cụ đến khâu hoàn thành sản phẩm. Cụ thể, các công đoạn được sắp xếp như sau:
- Chọn lá: Lá nón được chọn là những lá bánh tẻ, không quá già cũng không quá non, có màu xanh đậm, dày dặn.
- Xử lý lá: Lá nón được ủi phẳng, cắt bỏ phần cuống, rồi phơi khô.
- Lợp lá: Lá nón được lợp thành hình tròn, tạo thành khung nón.
- Chằm nón: Lá nón được chằm lại với nhau bằng sợi cước.
- Chỉnh nón: Nón được chỉnh sửa cho có hình dáng cân đối, đẹp mắt.
Việc sắp xếp nội dung thuyết minh theo trình tự thời gian giúp người đọc, người nghe dễ dàng nắm bắt được các công đoạn làm nón lá, hiểu được quy trình sản xuất ra một chiếc nón lá. Đồng thời, trình tự này cũng giúp bài viết trở nên mạch lạc, dễ hiểu, dễ nhớ.
Ngoài ra, việc sắp xếp nội dung thuyết minh theo trình tự thời gian còn có tác dụng nhấn mạnh tính logic, khoa học của quy trình làm nón lá. Mỗi công đoạn đều có ý nghĩa quan trọng, góp phần tạo nên một chiếc nón lá hoàn chỉnh.
Câu 3 ( trang 26, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Các yếu tố miêu tả có tác dụng như thế nào trong một bài thuyết minh về quy trình hoạt động, chỉ ra một số chi tiết cho thấy bài viết tham khảo có sử dụng yếu tố này.
Trả lời
Các yếu tố miêu tả có tác dụng giúp bài thuyết minh về quy trình hoạt động trở nên sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu hơn. Các yếu tố miêu tả có thể được sử dụng để miêu tả các đối tượng, hiện tượng, thao tác,… trong quy trình hoạt động.
Ví dụ, trong bài viết “Quy trình làm một chiếc nón lá”, tác giả đã sử dụng các yếu tố miêu tả để miêu tả các đối tượng, hiện tượng, thao tác trong quy trình làm nón lá.
- Miêu tả đối tượng:
- Lá nón được chọn là những lá bánh tẻ, không quá già cũng không quá non, có màu xanh đậm, dày dặn
- Nón được chỉnh sửa cho có hình dáng cân đối, đẹp mắt, có độ cong vừa phải, không quá phẳng cũng không quá cong, có đường nét mềm mại, duyên dáng.
- Miêu tả hiện tượng:
- Lá nón được ủi phẳng, cắt bỏ phần cuống, rồi phơi khô
- Lá nón được lợp thành hình tròn, tạo thành khung nón
- Lá nón được chằm lại với nhau bằng sợi cước
- Miêu tả thao tác:
- Người thợ lợp nón khéo léo, tỉ mỉ, uốn cong từng lá nón, từng sợi cước, sao cho chiếc nón có hình dáng cân đối, đẹp mắt.
Sự kết hợp của các yếu tố miêu tả đã giúp bài viết trở nên sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu hơn. Người đọc có thể dễ dàng hình dung được các công đoạn làm nón lá, hiểu được quy trình sản xuất ra một chiếc nón lá.
Ngoài ra, các yếu tố miêu tả còn giúp bài viết trở nên hấp dẫn hơn, tạo ấn tượng tốt với người đọc.
Câu 4 (trang 26, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Các yếu tố nghị luận và biểu cảm sử dụng đan xen trong bài viết có tác dụng gì?
Trả lời
Sự kết hợp của các yếu tố biểu cảm đã giúp bài viết trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu cảm xúc hơn, đồng thời giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của đối tượng được thuyết minh.
Câu 5 (trang 26, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Bài viết sử dụng loại phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ nào? Tác dụng của phương tiện ấy trong bài viết là gì?
Trả lời
Bài viết “Quy trình làm một chiếc nón lá” sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ là hình ảnh. Tác giả đã sử dụng hình ảnh để minh họa cho các công đoạn làm nón lá, giúp người đọc dễ dàng hình dung được quy trình sản xuất ra một chiếc nón lá, giúp bài viết trở nên sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu hơn.
Câu 6 (trang 26, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Từ bài viết, bạn rút ra được những lưu ý gì khi viết bài thuyết minh về một quy trình có sử dụng kết hợp một hoặc nhiều yếu tố như miêu tả, biểu cảm, nghị luận ?
Trả lời
Từ bài viết “Quy trình làm một chiếc nón lá”, tôi rút ra được một số lưu ý khi viết bài thuyết minh về một quy trình có sử dụng kết hợp một hoặc nhiều yếu tố như miêu tả, biểu cảm, nghị luận:
- Sắp xếp nội dung thuyết minh theo trình tự hợp lí
Để bài thuyết minh trở nên rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu, dễ nhớ, cần sắp xếp nội dung thuyết minh theo trình tự hợp lí. Trình tự sắp xếp nội dung có thể dựa trên các tiêu chí như:
- Sử dụng ngôn ngữ chính xác, khoa học
Khi viết bài thuyết minh, cần sử dụng ngôn ngữ chính xác, khoa học, phù hợp với đối tượng được thuyết minh. Ngôn ngữ cần rõ ràng, dễ hiểu, tránh sử dụng từ ngữ hoa mỹ, sáo rỗng.
- Lồng ghép các yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận một cách hợp lí
Việc lồng ghép các yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận sẽ giúp bài thuyết minh trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu cảm xúc hơn. Tuy nhiên, cần lồng ghép các yếu tố này một cách hợp lí, tránh lạm dụng, gây rối loạn cho bài viết.
- Sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ hỗ trợ
Sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ như hình ảnh, video,… sẽ giúp bài thuyết minh trở nên sinh động, hấp dẫn, dễ hiểu hơn. Tuy nhiên, cần sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ một cách hợp lí, tránh lạm dụng, gây rối loạn cho bài viết.
Câu 7 (trang 26, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Viết bài thuyết minh về một quy trình hoạt động hoặc một đối tượng mà bạn quan tâm. Bài viết có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận.
Trả lời
Cây xanh là một phần không thể thiếu của môi trường sống, mang lại nhiều lợi ích cho con người. Để có được những cây xanh khỏe mạnh, cần phải trải qua một quy trình ươm mầm công phu.
Nguyên liệu chính để ươm mầm cây xanh là hạt giống. Ngoài ra, còn có thể sử dụng thêm một số nguyên liệu khác như đất, phân bón, thuốc trừ sâu,…Các dụng cụ cần thiết để ươm mầm cây xanh bao gồm: khay ươm, đất ươm, bình tưới, thuốc trừ sâu.
Quy trình ươm mầm cây xanh được chia thành nhiều bước. Đầu tiên, cần chọn hạt giống tốt, không bị sâu bệnh, nấm mốc. Đất ươm cần đảm bảo tơi xốp, thoát nước tốt. Phân bón và thuốc trừ sâu cần được sử dụng đúng liều lượng. Sau đó, ngâm hạt giống trong nước ấm từ 2-3 giờ để hạt nứt nanh. Tiếp theo, rắc hạt giống vào khay ươm, phủ một lớp đất mỏng lên trên. Lưu ý, phải tưới nước thường xuyên cho cây, tránh để đất bị khô. Bón phân cho cây theo định kỳ để cây phát triển tốt. Khi cây con có 2-3 lá thật, có thể chuyển cây con sang chậu hoặc vườn để trồng.
Cây con sau khi ươm mầm có màu xanh non, lá nhỏ nhắn, mỏng manh. Dưới ánh nắng mặt trời, cây con vươn mình phát triển từng ngày. Mình rất thích ươm mầm cây xanh. Mỗi khi gieo hạt giống xuống đất, mình luôn mong chờ được nhìn thấy những mầm xanh nhú lên. Cảm giác được tự tay chăm sóc cây con từ lúc nhỏ bé đến khi trưởng thành thật tuyệt vời.
Ươm mầm cây xanh là một hoạt động ý nghĩa, giúp chúng ta hiểu thêm về quy luật sinh trưởng của cây cối. Trồng cây xanh cũng là một cách để bảo vệ môi trường, mang lại cuộc sống xanh sạch đẹp cho con người.
Với những hướng dẫn soạn bài Viết văn bản thuyết minh có lồng ghép một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
