Soạn Bài Việt Nam Quê Hương Ta
Hướng dẫn soạn bài Việt Nam Quê Hương Ta – Sách Chân Trời Sáng Tạo Ngữ Văn 6 (tập 1) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh nào? Vì sao?
Nếu chọn một hình ảnh làm biểu tượng cho Việt Nam, em sẽ chọn hình ảnh cây tre. Cây tre là một loài cây quen thuộc, gắn bó với cuộc sống của người dân Việt Nam từ bao đời nay. Cây tre có nhiều ý nghĩa biểu tượng cao đẹp, thể hiện bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Trước hết, cây tre là biểu tượng của sức sống bền bỉ, kiên cường của dân tộc Việt Nam. Cây tre có sức sống mạnh mẽ, có thể sống trong những điều kiện khắc nghiệt nhất. Tre cũng là loài cây dễ mọc, có thể sinh sôi nảy nở nhanh chóng. Điều này tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, khả năng vượt qua mọi khó khăn thử thách của dân tộc Việt Nam.
Thứ hai, cây tre là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, gắn bó của dân tộc Việt Nam. Tre là loại cây mọc thành từng bụi, từng rừng. Các cây tre luôn gắn bó với nhau, hỗ trợ nhau để cùng sinh trưởng, phát triển. Điều này tượng trưng cho tinh thần đoàn kết, gắn bó, tương thân tương ái của dân tộc Việt Nam.
Thứ ba, cây tre là biểu tượng của sự bình dị, giản dị của con người Việt Nam. Tre là loài cây mộc mạc, giản dị, không cầu kỳ, phù phiếm. Điều này tượng trưng cho lối sống giản dị, chân chất của con người Việt Nam.
Với những ý nghĩa biểu tượng cao đẹp trên, cây tre là một hình ảnh phù hợp để làm biểu tượng cho Việt Nam. Hình ảnh cây tre sẽ giúp chúng ta nhớ đến những phẩm chất tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thêm sức mạnh để chúng ta vượt qua mọi khó khăn thử thách trong cuộc sống.
Ngoài ra, cây tre còn là một hình ảnh quen thuộc, gần gũi với người dân Việt Nam. Hình ảnh cây tre xuất hiện trong nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, âm nhạc,… của dân tộc Việt Nam. Điều này giúp cho hình ảnh cây tre trở nên gần gũi, thân thuộc hơn trong lòng mỗi người dân Việt Nam.
Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em biết bài thơ hoặc bài hát nào về quê hương?
Bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh
Thơ Tế Hanh là tiếng nói của một hồn thơ trẻ trung, yêu đời, gắn bó với quê hương, đất nước. Bài thơ “Quê hương” được viết năm 1938, là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của ông.
Bài thơ đã khắc họa vẻ đẹp tươi đẹp, thơ mộng của quê hương qua đôi mắt của một người con xa quê.
“Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nửa ngày đi
Khi trời trong gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền ta lái gió khơi xa
Lướt giữa mây cao với biển khơi
Nghe tiếng hát trên sông xa vọng lại
Làng xóm vang dậy tiếng hò ơ”
Bốn câu thơ đầu giới thiệu về quê hương của nhà thơ là một làng chài ven biển. Nơi đây có khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng. Biển bao quanh làng, tạo nên một không gian bao la, khoáng đạt. Nước biển trong xanh, gió nhẹ, trời hồng. Đây là khung cảnh lý tưởng cho những chuyến ra khơi đánh cá của những người dân chài.
Cảnh ra khơi đánh cá của những người dân chài được miêu tả sinh động, giàu sức sống. Những chiếc thuyền ra khơi trong tư thế vững vàng, hiên ngang, như những chiến binh ra trận. Nhờ có sức gió của biển khơi, những chiếc thuyền lướt đi nhanh chóng, uyển chuyển. Trên thuyền, những người dân chài hát vang, tiếng hát hòa quyện với tiếng sóng biển tạo nên một âm thanh vang vọng, rộn ràng.
“Thuyền ta lái gió khơi xa
Lướt giữa mây cao với biển khơi
Nghe tiếng hát trên sông xa vọng lại
Làng xóm vang dậy tiếng hò ơ”
Khung cảnh thiên nhiên và cuộc sống của con người ở làng chài đã được nhà thơ khắc họa bằng những hình ảnh sinh động, giàu sức gợi. Bài thơ đã thể hiện tình cảm yêu mến, tự hào của nhà thơ đối với quê hương.
Bài hát “Về quê” của Anh Thơ
Bài hát “Về quê” của nhạc sĩ Anh Thơ là một bài hát quen thuộc, gắn liền với tuổi thơ của nhiều người. Bài hát đã khắc họa vẻ đẹp của quê hương qua đôi mắt của một người con xa quê.
Bài hát bắt đầu bằng lời ca tha thiết, bồi hồi của người con xa quê:
“Tình quê hương đó là gì
Mà sao thiết tha như vậy
Lòng em nhớ tới quê nhà
Như nhớ người yêu xa”
Người con xa quê nhớ tới quê hương với tất cả tấm lòng. Nhớ những con đường làng quen thuộc, nhớ những cánh đồng lúa xanh mướt, nhớ những dòng sông hiền hòa. Nhớ cả những con người thân yêu, những kỉ niệm gắn bó của tuổi thơ.
“Làng quê yêu dấu ơi
Vẫn còn nguyên vẹn trong em
Dòng sông tuổi thơ êm đềm
Con đường làng quanh co
Những cánh đồng lúa xanh mướt
Tiếng sáo diều vi vu
Lời ru của mẹ êm ái
Còn vang vọng mãi trong em”
Người con xa quê ước ao được trở về quê hương, được sống trong vòng tay yêu thương của gia đình, được hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp của quê hương.
“Ước gì mình được về
Tới làng quê yêu dấu
Để được nhìn thấy
Những người thân yêu
Để được nghe tiếng sáo diều
Và lời ru của mẹ”
Bài hát “Về quê” đã thể hiện tình cảm yêu quê hương tha thiết của người con xa quê. Bài hát đã gợi lên trong lòng mỗi người nỗi nhớ quê hương da diết.
Câu 1 (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tám dòng thơ này giúp em hình dung gì về phong cảnh và con người Việt Nam?
Tám dòng thơ đã giúp em hình dung về phong cảnh và con người Việt Nam như sau:
Phong cảnh Việt Nam
- Thiên nhiên Việt Nam tươi đẹp, trù phú với những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay, những dãy núi bồng bềnh trong mây, những dòng sông uốn lượn, những bãi biển trải dài,…
- Thiên nhiên Việt Nam đa dạng, phong phú với những vùng núi cao, vùng biển đảo, vùng đồng bằng,…
Con người Việt Nam
- Con người Việt Nam cần cù, chịu khó, luôn lao động, sản xuất để xây dựng quê hương đất nước.
- Con người Việt Nam yêu quê hương, đất nước, luôn mong muốn được cống hiến cho Tổ quốc.
- Con người Việt Nam đoàn kết, gắn bó, luôn giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống.
Tám dòng thơ đã khắc họa vẻ đẹp của phong cảnh và con người Việt Nam bằng những hình ảnh sinh động, giàu sức gợi. Qua đó, bài thơ đã thể hiện tình cảm yêu mến, tự hào của tác giả dân gian đối với quê hương, đất nước.
Dưới đây là một số hình ảnh cụ thể trong tám dòng thơ giúp em hình dung về phong cảnh và con người Việt Nam:
- Cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay gợi lên vẻ đẹp trù phú, tươi tốt của vùng đồng bằng sông Hồng.
- Dãy núi bồng bềnh trong mây gợi lên vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ của vùng núi cao.
- Dòng sông uốn lượn gợi lên vẻ đẹp hiền hòa, thơ mộng của vùng đồng bằng.
- Bãi biển trải dài gợi lên vẻ đẹp hoang sơ, quyến rũ của vùng duyên hải.
- Người nông dân cần cù, chịu khó gợi lên vẻ đẹp lao động, sản xuất của con người Việt Nam.
- Người dân yêu quê hương, đất nước gợi lên vẻ đẹp tâm hồn của con người Việt Nam.
- Người dân đoàn kết, gắn bó gợi lên vẻ đẹp tinh thần của con người Việt Nam.
Tám dòng thơ đã góp phần quảng bá vẻ đẹp của quê hương Việt Nam đến với du khách trong và ngoài nước.
Câu 2 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Những dòng thơ này gợi cho em nghĩ đến đặc điểm nào của truyền thống dân tộc?
Những dòng thơ này gợi cho em nghĩ đến những đặc điểm sau của truyền thống dân tộc Việt Nam:
- Tình yêu quê hương, đất nước
Tình yêu quê hương, đất nước là một trong những truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam. Truyền thống này được thể hiện trong tám dòng thơ qua hình ảnh những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay, những dãy núi bồng bềnh trong mây, những dòng sông uốn lượn, những bãi biển trải dài,… Những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, trù phú đã gợi lên trong lòng tác giả dân gian và mỗi người dân Việt Nam tình yêu, niềm tự hào về quê hương, đất nước.
- Tinh thần lao động cần cù, sáng tạo
Tinh thần lao động cần cù, sáng tạo là một truyền thống quý báu khác của dân tộc Việt Nam. Truyền thống này được thể hiện trong tám dòng thơ qua hình ảnh người nông dân cần cù, chịu khó, luôn lao động, sản xuất để xây dựng quê hương đất nước. Hình ảnh những người nông dân miệt mài cấy lúa, cày cấy,… đã thể hiện tinh thần lao động cần cù, sáng tạo của con người Việt Nam.
- Tinh thần đoàn kết, gắn bó
Tinh thần đoàn kết, gắn bó là một truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam. Truyền thống này được thể hiện trong tám dòng thơ qua hình ảnh những người dân đoàn kết, gắn bó, luôn giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống. Hình ảnh những người dân cùng nhau cấy lúa, cùng nhau gặt hái,… đã thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó của con người Việt Nam.
Những dòng thơ đã góp phần thể hiện những đặc điểm tiêu biểu của truyền thống dân tộc Việt Nam. Những truyền thống này đã góp phần làm nên sức mạnh, bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Câu 1 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em hãy chỉ ra cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu.
Bốn dòng thơ đầu của bài thơ “Quê hương” được gieo vần theo kiểu vần lưng (vần giữa hai tiếng cuối). Cụ thể, vần của hai tiếng “ơi” và “trời” trong câu 1 và 2, vần của hai tiếng “bay” và “cày” trong câu 3 và 4. Cách gieo vần này đã góp phần tạo nên sự hài hòa, liền mạch cho bài thơ, đồng thời giúp người đọc dễ dàng nhớ và thuộc bài thơ.
Về ngắt nhịp, bốn dòng thơ đầu được ngắt nhịp theo kiểu 2/2/2/2. Cụ thể, mỗi dòng thơ có 8 tiếng, chia thành 4 nhịp, mỗi nhịp có 2 tiếng. Cách ngắt nhịp này đã tạo nên sự nhịp nhàng, uyển chuyển cho bài thơ, giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương.
Dưới đây là bảng phân tích cách gieo vần và ngắt nhịp của bốn dòng thơ đầu:
Câu 2 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong văn bản tác giả tập trung miêu tả những hình ảnh nào tiêu biểu của con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp nào của quê hương?
Trong văn bản “Việt Nam quê hương ta”, tác giả đã tập trung miêu tả những hình ảnh tiêu biểu của con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp sau của quê hương:
Về con người Việt Nam
- Người nông dân cần cù, chịu khó
Hình ảnh người nông dân cần cù, chịu khó được thể hiện qua những câu thơ:
“Cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay
Dưới trời xanh ngắt
Lúa chín vàng
Nhịp nhàng theo gió
Gió đưa lúa trĩu nặng
Cánh cò bay lả rập rờn”
Những câu thơ này đã gợi lên hình ảnh những người nông dân đang miệt mài cấy lúa, cày cấy trên những cánh đồng lúa trải dài, bát ngát. Hình ảnh những người nông dân cần cù, chịu khó, luôn lao động, sản xuất để xây dựng quê hương đất nước.
- Người dân yêu quê hương, đất nước
Hình ảnh người dân yêu quê hương, đất nước được thể hiện qua những câu thơ:
“Núi non hùng vĩ
Biển cả mênh mông
Đất nước ta yêu
Bờ cờ phấp phới”
Những câu thơ này đã gợi lên hình ảnh những người dân Việt Nam yêu quê hương, đất nước sâu sắc. Tình yêu quê hương, đất nước đã được thể hiện qua tình yêu thiên nhiên, đất nước của con người Việt Nam.
- Người dân đoàn kết, gắn bó
Hình ảnh người dân đoàn kết, gắn bó được thể hiện qua những câu thơ:
“Người dân mình
Tươi cười hiền hòa
Đoàn kết bên nhau
Hàng ngàn con người
Cùng chung một tấm lòng”
Những câu thơ này đã gợi lên hình ảnh những người dân Việt Nam đoàn kết, gắn bó, luôn giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống. Tình đoàn kết, gắn bó đã được thể hiện qua hình ảnh những người dân cùng nhau cấy lúa, cùng nhau gặt hái, cùng nhau xây dựng quê hương đất nước.
Về quê hương Việt Nam
- Thiên nhiên tươi đẹp, trù phú
Thiên nhiên tươi đẹp, trù phú của quê hương Việt Nam được thể hiện qua những câu thơ:
“Cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay
Dưới trời xanh ngắt
Lúa chín vàng
Nhịp nhàng theo gió
Gió đưa lúa trĩu nặng
Cánh cò bay lả rập rờn”
Những câu thơ này đã gợi lên hình ảnh những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay, trải dài bát ngát. Hình ảnh những cánh đồng lúa chín vàng, trĩu nặng dưới ánh nắng mặt trời đã gợi lên vẻ đẹp trù phú, tươi tốt của quê hương.
“Núi non hùng vĩ
Biển cả mênh mông”
Những câu thơ này đã gợi lên hình ảnh những dãy núi hùng vĩ, những bãi biển mênh mông của quê hương Việt Nam. Hình ảnh những núi non hùng vĩ, biển cả mênh mông đã gợi lên vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ của quê hương.
- Đất nước giàu bản sắc văn hóa
Đất nước giàu bản sắc văn hóa được thể hiện qua những câu thơ:
“Đất nước ta yêu
Bờ cờ phấp phới”
Những câu thơ này đã gợi lên hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng, biểu tượng của đất nước Việt Nam. Lá cờ đỏ sao vàng đã thể hiện bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam, là niềm tự hào của mỗi người dân Việt Nam.
Tóm lại, trong văn bản “Việt Nam quê hương ta”, tác giả đã tập trung miêu tả những hình ảnh tiêu biểu của con người Việt Nam và nói đến những vẻ đẹp của quê hương. Những hình ảnh và vẻ đẹp ấy đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả.
Câu 3 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu.
Trong bốn dòng thơ đầu của bài thơ “Việt Nam quê hương ta”, tác giả đã sử dụng những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc để miêu tả cảnh sắc quê hương. Những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ này đã góp phần tạo nên bức tranh quê hương tươi đẹp, trù phú, giàu sức sống.
Từ ngữ
Tác giả đã sử dụng những từ ngữ giàu sức gợi tả, giàu hình ảnh để miêu tả cảnh sắc quê hương. Cụ thể:
- Từ “cánh đồng” gợi lên hình ảnh những cánh đồng lúa trải dài bát ngát.
- Từ “thẳng cánh cò bay” gợi lên hình ảnh những cánh đồng lúa được trồng thẳng tắp, đều tăm tắp như những cánh cò đang bay.
- Từ “lúa chín vàng” gợi lên màu sắc rực rỡ, tươi tốt của những cánh đồng lúa.
- Từ “nhịp nhàng” gợi lên sự chuyển động uyển chuyển, nhịp nhàng của những cánh đồng lúa dưới ánh nắng mặt trời.
Hình ảnh
Tác giả đã sử dụng những hình ảnh quen thuộc, gần gũi với người dân Việt Nam để miêu tả cảnh sắc quê hương. Cụ thể:
- Hình ảnh cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay là hình ảnh đặc trưng của vùng đồng bằng sông Hồng, vùng đất được mệnh danh là “vựa lúa” của cả nước.
- Hình ảnh lúa chín vàng gợi lên vẻ đẹp trù phú, tươi tốt của mùa vàng bội thu.
- Hình ảnh cánh cò bay lả rập rờn gợi lên vẻ đẹp bình dị, thơ mộng của làng quê Việt Nam.
Biện pháp tu từ
Tác giả đã sử dụng một số biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa để miêu tả cảnh sắc quê hương. Cụ thể:
- So sánh “cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay” đã gợi lên vẻ đẹp rộng lớn, bát ngát của những cánh đồng lúa.
- Nhân hóa “lúa chín vàng” đã gợi lên vẻ đẹp rực rỡ, tươi tốt của những cánh đồng lúa.
Tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng để miêu tả cảnh sắc quê hương trong bốn dòng thơ đầu:
- Tạo nên bức tranh quê hương tươi đẹp, trù phú, giàu sức sống.
- Gợi lên tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả.
- Gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Cụ thể, những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ này đã góp phần:
- Tạo nên bức tranh quê hương tươi đẹp, trù phú:
Từ ngữ “cánh đồng” gợi lên hình ảnh những cánh đồng lúa trải dài bát ngát. Hình ảnh “cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay” gợi lên vẻ đẹp rộng lớn, bát ngát của những cánh đồng lúa. Từ ngữ “lúa chín vàng” gợi lên màu sắc rực rỡ, tươi tốt của những cánh đồng lúa. Hình ảnh “nhịp nhàng” gợi lên sự chuyển động uyển chuyển, nhịp nhàng của những cánh đồng lúa dưới ánh nắng mặt trời.
Tất cả những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ này đã góp phần tạo nên bức tranh quê hương tươi đẹp, trù phú, giàu sức sống.
- Gợi lên tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả:
Tác giả đã sử dụng những từ ngữ, hình ảnh quen thuộc, gần gũi với người dân Việt Nam để miêu tả cảnh sắc quê hương. Điều này đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả.
- Gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc:
Những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ đặc sắc mà tác giả sử dụng đã tạo nên bức tranh quê hương tươi đẹp, trù phú, giàu sức sống. Bức tranh này đã gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, khiến người đọc thêm yêu quê hương, đất nước.
Câu 4 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc hoạ vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại.
Trong đoạn thơ còn lại của bài thơ “Việt Nam quê hương ta”, tác giả đã sử dụng những hình ảnh, từ ngữ đặc sắc để khắc họa vẻ đẹp của con người Việt Nam. Những hình ảnh, từ ngữ này đã góp phần thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả.
Hình ảnh
- Hình ảnh “Núi non hùng vĩ” gợi lên vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ của thiên nhiên Việt Nam.
- Hình ảnh “Biển cả mênh mông” gợi lên vẻ đẹp bao la, khoáng đạt của thiên nhiên Việt Nam.
- Hình ảnh “Lá cờ phấp phới” gợi lên vẻ đẹp tự do, độc lập của đất nước Việt Nam.
Từ ngữ
- Từ “yêu” được sử dụng lặp lại nhiều lần trong đoạn thơ đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả.
- Từ “tươi cười hiền hòa” gợi lên vẻ đẹp hiền hòa, đôn hậu của con người Việt Nam.
- Từ “đoàn kết bên nhau” gợi lên vẻ đẹp đoàn kết, gắn bó của con người Việt Nam.
- Từ “cùng chung một tấm lòng” gợi lên vẻ đẹp tinh thần của con người Việt Nam.
Tác dụng
Những hình ảnh, từ ngữ đặc sắc được dùng để khắc họa vẻ đẹp của con người Việt Nam trong đoạn thơ còn lại có tác dụng:
- Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của tác giả:
Hình ảnh “Núi non hùng vĩ”, “Biển cả mênh mông”, “Lá cờ phấp phới” là những biểu tượng của thiên nhiên và đất nước Việt Nam. Việc tác giả sử dụng những hình ảnh này đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của mình.
- Gợi lên vẻ đẹp của con người Việt Nam:
Hình ảnh “yêu”, “tươi cười hiền hòa”, “đoàn kết bên nhau”, “cùng chung một tấm lòng” đã gợi lên vẻ đẹp của con người Việt Nam. Vẻ đẹp ấy là vẻ đẹp của tình yêu quê hương, đất nước, vẻ đẹp của tâm hồn hiền hòa, đôn hậu, vẻ đẹp của tinh thần đoàn kết, gắn bó.
- Gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc:
Những hình ảnh, từ ngữ đặc sắc này đã tạo nên bức tranh về con người Việt Nam tươi đẹp, đáng yêu. Bức tranh này đã gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, khiến người đọc thêm yêu quê hương, đất nước và con người Việt Nam.
Cụ thể, những hình ảnh, từ ngữ này đã góp phần:
- Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước của tác giả:
Tác giả đã sử dụng hình ảnh “yêu” lặp lại nhiều lần trong đoạn thơ để thể hiện tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc của mình. Tình yêu này được thể hiện qua tình yêu thiên nhiên, đất nước, tình yêu con người.
- Gợi lên vẻ đẹp của con người Việt Nam:
Tác giả đã sử dụng những hình ảnh, từ ngữ cụ thể, sinh động để gợi lên vẻ đẹp của con người Việt Nam. Vẻ đẹp ấy là vẻ đẹp của tình yêu quê hương, đất nước, vẻ đẹp của tâm hồn hiền hòa, đôn hậu, vẻ đẹp của tinh thần đoàn kết, gắn bó.
- Gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc:
Những hình ảnh, từ ngữ đặc sắc đã tạo nên bức tranh về con người Việt Nam tươi đẹp, đáng yêu. Bức tranh này đã gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, khiến người đọc thêm yêu quê hương, đất nước và con người Việt Nam.
Câu 5 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện như thế nào trong văn bản? Hãy chỉ ra một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm ấy.
Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện sâu sắc trong bài thơ “Việt Nam quê hương ta”. Tình cảm ấy được thể hiện qua hai khía cạnh chính:
- Tình yêu thiên nhiên, đất nước
Tình yêu thiên nhiên, đất nước của tác giả được thể hiện qua những hình ảnh, từ ngữ cụ thể, sinh động. Đó là hình ảnh những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay, những dãy núi hùng vĩ, những bãi biển mênh mông,… Những hình ảnh, từ ngữ này đã gợi lên vẻ đẹp tươi đẹp, trù phú, giàu sức sống của quê hương, đất nước.
Tình yêu thiên nhiên, đất nước của tác giả còn được thể hiện qua hai tiếng “ơi” và “trời” được lặp lại nhiều lần trong bài thơ. Hai tiếng này đã thể hiện tình cảm thân thương, trìu mến của tác giả đối với quê hương, đất nước.
- Tình yêu con người
Tình yêu con người của tác giả được thể hiện qua hình ảnh những người nông dân cần cù, chịu khó, những người dân yêu quê hương, đất nước, những người dân đoàn kết, gắn bó. Những hình ảnh này đã gợi lên vẻ đẹp của con người Việt Nam, một vẻ đẹp đáng yêu, đáng quý.
Tình yêu con người của tác giả còn được thể hiện qua hai tiếng “yêu” được lặp lại nhiều lần trong bài thơ. Hai tiếng này đã thể hiện tình cảm gắn bó, yêu thương sâu sắc của tác giả đối với con người Việt Nam.
Cụ thể, một số từ ngữ, hình ảnh thể hiện trực tiếp tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước như sau:
- Từ ngữ: “mênh mông”, “tươi cười hiền hòa”, “đoàn kết bên nhau”, “cùng chung một tấm lòng”.
- Hình ảnh: “cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay”, “núi non hùng vĩ”, “biển cả mênh mông”, “lá cờ phấp phới”.
Tình cảm của tác giả đối với quê hương, đất nước được thể hiện một cách chân thành, sâu sắc. Tình cảm ấy đã góp phần làm nên giá trị của bài thơ.
Câu 6 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Văn bản gợi cho em suy nghĩ và cảm xúc gì về con người và cảnh sắc quê hương?
Văn bản “Việt Nam quê hương ta” đã gợi cho em nhiều suy nghĩ và cảm xúc về con người và cảnh sắc quê hương.
Về cảnh sắc quê hương, văn bản đã gợi cho em hình ảnh một quê hương Việt Nam tươi đẹp, trù phú, giàu sức sống. Đó là hình ảnh những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay, những dãy núi hùng vĩ, những bãi biển mênh mông,… Những hình ảnh này đã khiến em thêm yêu quê hương, đất nước.
Về con người quê hương, văn bản đã gợi cho em hình ảnh những người dân Việt Nam cần cù, chịu khó, yêu quê hương, đất nước, đoàn kết, gắn bó. Đó là hình ảnh những người nông dân đang miệt mài cấy lúa, cày cấy,… là hình ảnh những người dân yêu quê hương, đất nước, luôn chung tay xây dựng quê hương, đất nước,… Những hình ảnh này đã khiến em thêm tự hào về con người Việt Nam.
Ngoài ra, văn bản còn gợi cho em suy nghĩ về trách nhiệm của mỗi người dân đối với quê hương, đất nước. Mỗi người dân cần phải yêu quý, gìn giữ vẻ đẹp của quê hương, đất nước. Mỗi người dân cần phải chung tay xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Có thể nói, văn bản “Việt Nam quê hương ta” là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã góp phần bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước cho mỗi người dân Việt Nam.
Với những hướng dẫn soạn bài Việt Nam Quê Hương Ta – Sách Chân Trời Sáng Tạo Ngữ Văn 6 (tập 1) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
