Soạn bài Viết bài văn phân tích một tác phẩm

Hướng dẫn Soạn bài Viết bài văn phân tích một tác phẩm – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Yêu cầu đối với kiểu bài:

• Giới thiệu tác phẩm truyện (nhan đề, tác giả) và nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.
• Nêu ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm.
• Nêu được chủ đề của tác phẩm.
• Chỉ ra và phân tích được tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm (như cốt truyện, nghệ thuật xây dựng nhân vật, ngôi kể, ngôn ngữ,…), tập trung vào một số yếu tố nghệ thuật nổi bật nhất của tác phẩm.
• Sử dụng các bằng chứng từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến nêu trong bài viết. Nêu được ý nghĩa, giá trị của tác phẩm truyện.

* Phân tích bài viết tham khảo

1. **Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm và nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.**

Đoạn văn đầu tiên của bức tranh “Em Gái Tôi” của tác giả chân thành thể hiện sự mê đắm và ngưỡng mộ của người viết đối với tác phẩm. Tác giả lên tiếng với sự chân thành và tình cảm sâu sắc, bắt đầu mở đường cho việc phê phán nghệ thuật và tâm huyết trong câu chuyện.

2. **Nêu ngắn gọn nội dung chính và chủ đề của tác phẩm.**

Nội dung chính của “Em Gái Tôi” xoay quanh hành trình khám phá tài năng hội họa của Kiều Phương, em gái của người kể chuyện. Chủ đề của tác phẩm tập trung vào vẻ đẹp tinh tế và sức sống của nhân vật nữ chính, đồng thời là sự nhận thức và thay đổi tâm hồn của người anh khi đối mặt với tài năng và tình cảm gia đình.

3. **Dùng lí lẽ, bằng chứng để chỉ ra và phân tích tác dụng một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.**

Lí lẽ và bằng chứng được sử dụng để thể hiện tác động của nghệ thuật, đặc biệt là trong việc khắc họa nhân vật và tạo nên bức tranh vô cùng sinh động. Bằng cách tận dụng các chi tiết nhỏ, tác giả làm cho nhân vật càng thêm sống động và thấu hiểu.

4. **Phân tích tác dụng của nghệ thuật thể hiện tâm lí nhân vật “tôi”.**

Tâm lí nhân vật “tôi” được phân tích một cách chi tiết, đặc biệt trong việc so sánh với em gái. Điều này giúp làm nổi bật sự phát triển và học hỏi của nhân vật chính, tạo nên một hình ảnh đầy đủ và độc đáo.

5. **Phân tích tác dụng của nghệ thuật sử dụng ngôi kể.**

Sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp độc giả đồng cảm và chia sẻ trực tiếp tâm trạng, suy nghĩ của người kể. Điều này tạo ra sự gần gũi và hiểu biết sâu sắc về nội tâm nhân vật chính, làm tăng tính chân thực và tác động tâm lý.

6. **Khẳng định tâm huyết, tài năng của tác giả và ý nghĩa, giá trị của tác phẩm.**

Trong đoạn kết, tác giả không chỉ thể hiện tâm huyết và sự hiểu biết sâu rộng về nghệ thuật mà còn tôn vinh giá trị gia đình và tình yêu thương. Tác phẩm đề cao giá trị của việc hiểu biết và đồng cảm với người thân, làm nổi bật ý nghĩa sâu sắc và giá trị về mặt con người.

Thực hành viết theo các bước:

1. Trước khi viết
2. Lựa chọn đề tài

Có thể tham khảo các đề tài:

– Sức hấp dẫn của đoạn trích Xe đêm của Pau-xtốp-xki.

– Những nét đặc sắc của truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.

– Giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích Đi lấy mật, trích Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi.

1. Tìm ý

Có thể tìm ý bằng cách đặt câu hỏi xoay quanh tác phẩm.

– Nội dung của truyện là gì? Nội dung ấy được thể hiện như thế nào qua hệ thống nhân vật, sự kiện?

– Chủ đề của truyện là gì?

– Truyện có những đặc điểm nổi bật nào về hình thức nghệ thuật? Những đặc điểm ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung?

– Ý nghĩa của truyện là gì?

1. Lập dàn ý

Từ các ý đã tìm được, sắp xếp thành dàn ý hợp lí.

2. Viết bài

Trong bức tranh sống động về đất nước Việt Nam, mọi con đường, góc phố và rừng cây đều đánh dấu bởi vẻ đẹp của những con người hiền hòa và dũng cảm. Đặc biệt, những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước chứng kiến những tình cảnh anh dũng của những con người trẻ, những chiến sĩ xuất hiện như những nguồn cảm hứng sáng tạo cho văn học. Truyện ngắn “Những Ngôi Sao Xa Xôi,” của Lê Minh Khuê, viết vào năm 1971, đưa người đọc đến với không khí cam go và khốc liệt của thời kỳ chiến tranh.

Nhà văn đã đặt câu chuyện trong bối cảnh khó khăn, khi ba nhân vật chính, Nho, Thao và Phương Định, đang sống trong một hàng dưới chân đỉnh núi, nơi luôn đều rung chuyển bởi tiếng bom đạn. Công việc của họ không chỉ là trinh sát mặt đường, mà còn là đối mặt với những tình huống nguy hiểm nhất, từ phát hiện bom nổ chậm đến phá bom để bảo vệ con đường. Những cảnh đời sống khó khăn và thiếu thốn trong hang, nhưng qua đó, đọc giả cảm nhận được tinh thần đoàn kết mạnh mẽ, giúp họ vượt qua mọi khó khăn.

Lê Minh Khuê tận dụng kỹ thuật miêu tả để tạo nên các nhân vật đa chiều và độc đáo. Chị Thao, là tiểu đội trưởng, được tả như một người phụ nữ bình tĩnh và chủ động trong mọi tình huống. Sự bình tĩnh này không chỉ là ẩn sau vẻ ngoại hình duyên dáng, mà còn biến thành sức mạnh trong thời khắc nguy cấp. Ngược lại, Nho được miêu tả như một cô gái đơn giản và mơ mộng, nhưng đầy táo bạo và cương quyết trong công việc. Phương Định, nhìn nhận từ góc nhìn của đồng đội, là người phụ nữ xinh đẹp và dũng cảm, có vẻ ngoài trông trẻ trung, nhưng tâm hồn chứa đựng sức mạnh và quyết tâm lớn.

Lê Minh Khuê không chỉ miêu tả cảnh sống khắc nghiệt và nhiệm vụ nguy hiểm mà còn chú trọng đến tâm lý và tình cảm của những nhân vật. Mối quan hệ giữa họ không chỉ là đồng đội chiến trường mà còn là một gia đình trong hang, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn và tâm tư. Các tình tiết như việc Phương Định chăm sóc Nho sau khi bị thương, hoặc sự hiểu biết giữa Phương Định và chị Thao, tạo nên những hình ảnh nhẹ nhàng, đầy xúc cảm, khắc họa họ không chỉ là những chiến sĩ mạnh mẽ mà còn là những con người đầy lòng nhân ái và đoàn kết.

Bằng ngôn từ mộc mạc nhưng sâu sắc, Lê Minh Khuê chuyển tải một cách chân thực cảm xúc và tinh thần của những người lính trẻ tuổi trên tuyến đường Trường Sơn. Cô không tránh khỏi miêu tả những khía cạnh đau thương và phức tạp của cuộc sống chiến tranh, nhưng qua đó, cô còn làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của họ, sức mạnh tinh thần và lòng yêu quê hương. Với cái nhìn sáng tạo và giàu cảm xúc, tác giả đã xây dựng nên một kiệt tác văn học phản ánh thời đại và lòng yêu nước. Truyện ngắn

 “Những Ngôi Sao Xa Xôi” không chỉ là một tác phẩm văn học xuất sắc mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm và đoàn kết của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến.

3. Chỉnh sửa bài viết

Với bài viết phân tích tác phẩm truyện, cần tập trung vào một số vấn đề sau:

– Giới thiệu được tác giả, tác phẩm và nêu được ý kiến khái quát về tác phẩm Nếu chưa thì bổ sung.

– Nêu được nội dung chính và chủ đề của truyện. Nếu chưa nêu được hoặc nêu chưa rõ, chưa chính xác thì bổ sung, chỉnh sửa.

– Chỉ ra và phân tích được tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm. Nếu có yếu tố nghệ thuật cần được làm nổi bật hơn nữa thì tập trung phân tích sâu yếu tố đó để không rơi vào tình trạng phân tích dàn trải.

Với những hướng dẫn Soạn bài Viết bài văn phân tích một tác phẩm – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.