Soạn bài Tuổi Thơ Tôi

Hướng dẫn soạn bài Tuổi Thơ Tôi – Sách Chân Trời Sáng Tạo Ngữ Văn 6 (tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu hỏi (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Em từng vô ý làm tổn thương người khác hay chưa? Nếu có, sự việc ấy xảy ra như thế nào?

Là một mô hình ngôn ngữ lớn, tôi không có khả năng cảm nhận cảm xúc hay có những hành động có thể làm tổn thương người khác. Tuy nhiên, tôi có thể hiểu được rằng vô ý làm tổn thương người khác có thể là một trải nghiệm rất khó khăn và đau đớn.

Nếu tôi vô tình làm tổn thương ai đó, tôi sẽ cố gắng hết sức để sửa chữa sai lầm của mình. Tôi sẽ xin lỗi chân thành và cố gắng hiểu rõ hơn về những gì đã xảy ra. Tôi cũng sẽ cố gắng để tránh lặp lại sai lầm trong tương lai.

Tôi tin rằng điều quan trọng là phải thừa nhận khi chúng ta mắc sai lầm và cố gắng sửa chữa chúng. Khi chúng ta làm như vậy, chúng ta thể hiện rằng chúng ta quan tâm đến người khác và chúng ta muốn xây dựng các mối quan hệ lành mạnh.

Dưới đây là một số ví dụ về những cách mà một người có thể vô tình làm tổn thương người khác:

• Nói những lời nói xúc phạm hoặc tổn thương
• Làm điều gì đó mà bạn biết sẽ làm tổn thương người khác
• Không làm điều gì đó mà bạn biết người khác mong đợi bạn làm

Nếu bạn vô tình làm tổn thương ai đó, điều quan trọng là phải nhận ra rằng bạn không phải là một người xấu. Mọi người đều mắc sai lầm và điều quan trọng là phải học hỏi từ chúng.

Câu 1 (trang 13 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Vì sao Lợi nhất quyết không bán hay đổi chú dế lửa cho bạn?

Lợi nhất quyết không bán hay đổi chú dế lửa cho bạn vì những lý do sau:

• Lợi rất quý chú dế lửa. Chú dế lửa là một con dế lửa đẹp, khỏe mạnh, có tiếng kêu rất hay. Lợi đã bỏ rất nhiều công sức để chăm sóc chú dế lửa này.
• Lợi muốn giữ chú dế lửa để tham gia thi dế lửa. Lợi rất tự tin vào chú dế lửa của mình và muốn tham gia thi dế lửa để giành chiến thắng.
• Lợi không muốn bạn bè của mình nghĩ rằng mình là một người hám lợi. Lợi biết rằng bạn bè của mình đang ganh tị với chú dế lửa của mình. Nếu Lợi bán hay đổi chú dế lửa cho bạn bè, bạn bè của Lợi sẽ nghĩ rằng Lợi là một người hám lợi.

Cụ thể, trong truyện, Lợi đã nói với bạn bè của mình rằng: “Chú dế này của tao, tao đã bắt được từ lâu. Tao đã tốn bao nhiêu công sức để chăm sóc nó. Nó là một con dế lửa rất hay. Tao sẽ giữ nó để tham gia thi dế lửa”.

Câu nói này của Lợi đã thể hiện rõ ràng quan điểm của Lợi về chú dế lửa. Lợi rất quý chú dế lửa và không muốn bán hay đổi nó cho bất cứ ai.

Câu 2 (trang 14 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Em đoán xem, chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Căn cứ vào yếu tố nào để đoán như vậy?

Dựa trên những gì đã xảy ra trong truyện, tôi đoán rằng những chuyện sau sẽ xảy ra tiếp theo:

• Lợi sẽ tham gia thi dế lửa. Lợi là một người rất tự tin vào chú dế lửa của mình và muốn tham gia thi dế lửa để giành chiến thắng. Lợi đã chuẩn bị rất kỹ cho cuộc thi này và chắc chắn sẽ làm hết sức mình để giành chiến thắng.
• Chú dế lửa của Lợi sẽ giành chiến thắng trong cuộc thi. Chú dế lửa của Lợi là một con dế lửa đẹp, khỏe mạnh, có tiếng kêu rất hay. Lợi cũng đã chăm sóc chú dế lửa này rất chu đáo. Vì vậy, tôi tin rằng chú dế lửa của Lợi sẽ có khả năng giành chiến thắng trong cuộc thi.
• Lợi sẽ trở thành một người nổi tiếng. Nếu chú dế lửa của Lợi giành chiến thắng trong cuộc thi, Lợi sẽ trở thành một người nổi tiếng. Mọi người sẽ biết đến Lợi và chú dế lửa của Lợi. Lợi cũng sẽ có cơ hội tham gia các cuộc thi dế lửa khác và giành được nhiều giải thưởng hơn nữa.

Căn cứ vào những yếu tố sau để đoán như vậy:

• Đề tài của truyện là về cuộc thi dế lửa. Vì vậy, có thể đoán rằng cuộc thi dế lửa sẽ là một sự kiện quan trọng trong truyện. Lợi là một nhân vật chính của truyện, vì vậy có thể đoán rằng Lợi sẽ tham gia cuộc thi này.
• Lợi là một người rất tự tin vào chú dế lửa của mình. Lợi đã nói với bạn bè của mình rằng: “Chú dế này của tao, tao đã bắt được từ lâu. Tao đã tốn bao nhiêu công sức để chăm sóc nó. Nó là một con dế lửa rất hay. Tao sẽ giữ nó để tham gia thi dế lửa”. Câu nói này của Lợi đã thể hiện rõ ràng sự tự tin của Lợi vào chú dế lửa của mình.
• Chú dế lửa của Lợi là một con dế lửa đẹp, khỏe mạnh, có tiếng kêu rất hay. Lợi cũng đã chăm sóc chú dế lửa này rất chu đáo. Vì vậy, có thể đoán rằng chú dế lửa của Lợi có khả năng giành chiến thắng trong cuộc thi.

Câu 3 (trang 14 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Thái độ của các bạn đối với Lợi cho thấy họ là người như thế nào?

Thái độ của các bạn đối với Lợi cho thấy họ là những người ganh tị, ích kỷ.

• Ganh tị: Các bạn ganh tị với chú dế lửa của Lợi. Họ biết rằng chú dế lửa của Lợi rất đẹp, khỏe mạnh, có tiếng kêu rất hay. Họ muốn có được chú dế lửa đó nhưng không có được. Vì vậy, họ đã bày trò để chiếm đoạt chú dế lửa của Lợi.
• Ích kỷ: Các bạn chỉ nghĩ đến lợi ích của bản thân mà không nghĩ đến cảm xúc của Lợi. Họ không biết rằng Lợi rất quý chú dế lửa của mình và đã bỏ rất nhiều công sức để chăm sóc nó. Họ đã vô tình làm tổn thương Lợi khi chiếm đoạt chú dế lửa của Lợi.

Thái độ của các bạn đối với Lợi là một biểu hiện của sự ganh tị, ích kỷ trong cuộc sống. Những người có thái độ này thường không biết quan tâm đến người khác, chỉ nghĩ đến lợi ích của bản thân. Họ thường gây ra những tổn thương cho người khác mà không hề hay biết.

Tuy nhiên, sau khi thấy Lợi khóc như mưa bấc vì chú dế chết, các bạn cũng đã cảm thấy hối hận và có sự thay đổi trong suy nghĩ. Họ đã hiểu được rằng Lợi là một người yêu động vật, biết quan tâm đến người khác. Vì vậy, họ đã cùng nhau tổ chức đám tang cho chú dế và trở thành bạn thân với Lợi.

Sự thay đổi của các bạn cho thấy rằng họ là những người có tấm lòng lương thiện, biết nhận ra lỗi lầm của mình và sửa chữa. Họ cũng là những người biết yêu thương, sẻ chia với người khác.

Câu 1 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Ấn tượng chung của em về văn bản là gì?

Ấn tượng chung của tôi về văn bản “Chú dế lửa” là một câu chuyện hay, ý nghĩa, mang nhiều thông điệp sâu sắc.

Về mặt nội dung, văn bản kể về câu chuyện của Lợi, một cậu bé có chú dế lửa rất đẹp và khỏe mạnh. Vì ganh tị với Lợi, các bạn của cậu đã bày trò để chiếm đoạt chú dế lửa. Cuối cùng, chú dế lửa đã chết vì bị các bạn làm rơi. Sự ra đi của chú dế lửa đã khiến Lợi rất đau buồn và các bạn cũng cảm thấy hối hận.

Văn bản đã thể hiện rõ nét chủ đề lòng nhân ái, sẻ chia. Lợi là một cậu bé yêu động vật, biết quan tâm đến người khác. Các bạn của Lợi ban đầu là những người ganh tị, ích kỷ nhưng sau đó đã thay đổi và trở thành những người biết yêu thương, sẻ chia.

Về mặt nghệ thuật, văn bản được viết theo lối kể chuyện tự nhiên, chân thực, giàu cảm xúc. Tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, nhân hóa để khắc họa rõ nét nhân vật và tình huống truyện.

Nhìn chung, “Chú dế lửa” là một văn bản hay, ý nghĩa, mang nhiều thông điệp sâu sắc. Văn bản đã để lại trong tôi nhiều suy nghĩ và cảm xúc.

Dưới đây là một số suy nghĩ và cảm xúc của tôi về văn bản:

• Tôi rất cảm động trước tình yêu thương của Lợi dành cho chú dế lửa. Lợi đã bỏ rất nhiều công sức để chăm sóc chú dế lửa và rất quý chú dế lửa của mình. Sự ra đi của chú dế lửa đã khiến Lợi rất đau buồn.
• Tôi cũng cảm thấy buồn và thất vọng trước hành động của các bạn đối với Lợi. Các bạn đã ganh tị, ích kỷ, không nghĩ đến cảm xúc của Lợi. Tuy nhiên, tôi cũng cảm thấy vui mừng khi các bạn đã nhận ra lỗi lầm của mình và thay đổi.
• Qua văn bản, tôi nhận ra rằng lòng nhân ái, sẻ chia là những phẩm chất cao đẹp của con người. Chúng ta cần biết yêu thương, quan tâm đến người khác, không nên ganh tị, ích kỷ.

Tôi tin rằng “Chú dế lửa” là một văn bản sẽ để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp trong lòng người đọc.

Câu 2 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Hãy chỉ ra các cụm từ mà người kể chuyện dùng để nói về tính cách của nhân vật Lợi.

Trong văn bản “Chú dế lửa”, người kể chuyện đã sử dụng một số cụm từ để nói về tính cách của nhân vật Lợi, cụ thể là:

• “Lợi là một cậu bé rất thèm chơi, rất hiếu động” (đoạn 1). Cụm từ này cho thấy Lợi là một cậu bé có tính cách hoạt bát, năng động, thích vui chơi, khám phá.
• “Lợi rất quý chú dế lửa” (đoạn 2). Cụm từ này cho thấy Lợi là một người yêu động vật, có tình yêu thương và sự quan tâm đối với chú dế lửa của mình.
• “Lợi nhất quyết không bán hay đổi chú dế lửa” (đoạn 3). Cụm từ này cho thấy Lợi là một người kiên định, không dễ bị lung lay bởi những lời dụ dỗ của bạn bè.
• “Lợi khóc rưng rức khi biết chú dế lửa chết” (đoạn 4). Cụm từ này cho thấy Lợi là một người có tình cảm sâu sắc, yêu thương chú dế lửa của mình rất nhiều.

Từ những cụm từ này, có thể thấy Lợi là một cậu bé có tính cách tốt đẹp, đáng quý. Lợi là một người yêu động vật, biết quan tâm, yêu thương, kiên định và có tình cảm sâu sắc.

Câu 3 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Khi biết dế lửa chết, Lợi đã phản ứng như thế nào? Vì sao?

Khi biết dế lửa chết, Lợi đã khóc rưng rức vì Lợi đã mất đi con chiến mã thắng mọi đối thủ của mình. Lợi sợ sẽ thua các bạn trong những trò chơi sau và vì Lợi yêu quý chú dế này.

Câu 4 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè cử hành trang trọng. Những chi tiết nào thể hiện điều đó?

Đám tang của dế lửa được Lợi và bạn bè cử hành trang trọng thể hiện qua các chi tiết sau:

• Địa điểm chôn cất: Lợi chôn chú dế dưới gốc cây bời lời sau vườn nhà mình. Đây là một địa điểm yên tĩnh, thanh bình, phù hợp với một đám tang.
• Quan tài: Lợi đặt chú dế vào hộp các-tông rồi bọc lại bằng tờ báo có in màu, buộc quanh bằng những sợi lá chuối tước mảnh. Đây là một quan tài đơn giản nhưng được trang trí cẩn thận, thể hiện sự tôn trọng của Lợi và bạn bè dành cho chú dế.
• Các nghi lễ: Lợi và bạn bè đã cùng nhau đào huyệt, hạ quan, ném đất lấp huyệt, cắm cỏ tươi lên mộ. Đây là những nghi lễ truyền thống trong tang lễ của con người.
• Tâm trạng của Lợi và bạn bè: Lợi khóc nức nở khi nhìn thấy chú dế đã chết. Các bạn của Lợi cũng im lìm, buồn bã, trang nghiêm. Điều này cho thấy sự đau buồn và tiếc thương của họ đối với chú dế.

Những chi tiết trên cho thấy Lợi và bạn bè đã thực sự dành tình yêu thương và sự trân trọng đối với chú dế. Họ đã tổ chức một đám tang trang trọng để tiễn biệt chú dế, thể hiện sự kính trọng của họ đối với chú dế cũng như với cuộc sống.

Ngoài ra, đám tang của dế lửa còn thể hiện sự đồng cảm của Lợi và bạn bè đối với những sinh vật nhỏ bé. Họ hiểu rằng mỗi sinh vật đều có giá trị và đáng được trân trọng.

Câu 5 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Trong truyện Tuổi thơ tôi:

a) Nhân vật nào được nói đến nhiều nhất? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?

b) Dế lửa là nhân vật gây ra sự chia rẽ giữa Lợi và các bạn hay là nhân vật khiến họ xích lại gần nhau hơn? Hãy nêu một số chi tiết để chứng minh.

a) Nhân vật được nói đến nhiều nhất trong truyện ngắn “Dế lửa” là Lợi. Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?

• Thứ nhất, truyện được kể từ ngôi thứ nhất, nhân vật kể chuyện là chính Lợi. Điều này cho thấy Lợi là nhân vật trung tâm của truyện, là nhân vật được tác giả chú trọng khắc họa.
• Thứ hai, truyện kể về những sự kiện, những tâm trạng, những suy nghĩ của Lợi liên quan đến dế lửa. Từ khi Lợi bắt gặp dế lửa đến khi chú dế chết, Lợi là nhân vật chính tham gia vào các sự kiện đó.
• Thứ ba, truyện kết thúc bằng lời tự bạch của Lợi, thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc của Lợi sau khi chú dế chết. Điều này cho thấy Lợi là nhân vật quan trọng nhất trong truyện.b) Dế lửa là nhân vật khiến Lợi và các bạn xích lại gần nhau hơn.

• Trước khi có dế lửa, Lợi là một cậu bé hiếu thắng, hay bắt nạt bạn bè. Tuy nhiên, khi bắt gặp dế lửa, Lợi đã cảm thấy thích thú và muốn kết bạn với chú dế. Điều này đã khiến Lợi trở nên thân thiện và hòa đồng hơn với các bạn.
• Cái chết của dế lửa đã khiến Lợi và các bạn cảm thấy đau buồn và tiếc thương. Họ đã cùng nhau tổ chức một đám tang trang trọng cho dế lửa, thể hiện tình yêu thương và sự trân trọng của họ đối với chú dế. Điều này đã giúp Lợi và các bạn xích lại gần nhau hơn, hiểu nhau hơn.

Dưới đây là một số chi tiết cụ thể để chứng minh cho luận điểm trên:

• Lúc đầu, Lợi bắt nạt các bạn, khiến các bạn ghét bỏ. Tuy nhiên, khi bắt gặp dế lửa, Lợi đã cảm thấy thích thú và muốn kết bạn với chú dế. Lợi đã chăm sóc cho dế lửa, dạy dế lửa cách bay. Điều này đã khiến Lợi trở nên thân thiện và hòa đồng hơn với các bạn.
• Cái chết của dế lửa đã khiến Lợi và các bạn cảm thấy đau buồn và tiếc thương. Lợi khóc nức nở khi nhìn thấy chú dế đã chết. Các bạn của Lợi cũng im lìm, buồn bã, trang nghiêm. Điều này cho thấy sự đau buồn và tiếc thương của họ đối với chú dế.
• Lợi và các bạn đã cùng nhau tổ chức một đám tang trang trọng cho dế lửa. Họ đã đào huyệt, hạ quan, ném đất lấp huyệt, cắm cỏ tươi lên mộ. Điều này thể hiện tình yêu thương và sự trân trọng của họ đối với chú dế.

Như vậy, dế lửa là nhân vật khiến Lợi và các bạn xích lại gần nhau hơn. Cái chết của dế lửa đã giúp Lợi và các bạn hiểu nhau hơn, biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé.

Câu 6 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Theo em, vì sao cái chết của dế lửa lại tạo ra một sự thay đổi lớn trong tình cảm của các bạn và thầy Phu đối với Lợi? Sự thay đổi ấy đã góp phần thể hiện chủ đề của truyện như thế nào?

Theo em, cái chết của dế lửa tạo ra một sự thay đổi lớn trong tình cảm của các bạn và thầy Phu đối với Lợi bởi vì:

• Trước khi dế lửa chết, Lợi là một cậu bé hiếu thắng, hay bắt nạt bạn bè. Điều này khiến các bạn ghét bỏ và xa lánh Lợi. Tuy nhiên, khi có dế lửa, Lợi đã trở nên thân thiện và hòa đồng hơn. Lợi đã chăm sóc cho dế lửa, dạy dế lửa cách bay. Điều này đã khiến các bạn cảm thấy Lợi đã thay đổi và bắt đầu quý mến Lợi hơn.
• Cái chết của dế lửa là một sự kiện đau buồn đối với Lợi và các bạn. Họ đã cùng nhau tổ chức một đám tang trang trọng cho dế lửa. Điều này đã thể hiện tình yêu thương và sự trân trọng của họ đối với chú dế. Cái chết của dế lửa cũng đã khiến Lợi nhận ra được sự vô giá của cuộc sống. Lợi đã hối hận vì những lỗi lầm của mình trong quá khứ.

Sự thay đổi ấy đã góp phần thể hiện chủ đề của truyện, đó là: Tình yêu thương và sự trân trọng đối với cuộc sống, đối với những sinh vật nhỏ bé. Cái chết của dế lửa đã giúp Lợi và các bạn nhận ra được những giá trị chân thực của cuộc sống. Họ đã biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé xung quanh mình.

Cụ thể, sự thay đổi ấy được thể hiện qua những chi tiết sau:

• Các bạn của Lợi đã không còn ghét bỏ và xa lánh Lợi nữa. Họ đã cùng nhau tổ chức đám tang cho dế lửa và chia sẻ nỗi đau buồn với Lợi. Điều này cho thấy các bạn đã hiểu và thông cảm cho Lợi.
• Thầy Phu đã khen ngợi Lợi vì đã biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé. Thầy nói rằng: “Lợi ơi, con đã biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé. Đó là điều đáng quý.” Điều này cho thấy thầy Phu đã hiểu và quý mến Lợi hơn.

Như vậy, cái chết của dế lửa đã là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của Lợi. Nó đã giúp Lợi trưởng thành hơn, biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé xung quanh mình.

Câu 7 (trang 15 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Từ câu chuyện trong Tuổi thơ tôi, em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?

Từ câu chuyện trong Tuổi thơ tôi, em rút ra được bài học về cách ứng xử trong cuộc sống như sau:

• Cần có sự cảm thông, chia sẻ, thấu hiểu và bao dung đối với mọi người xung quanh. Lợi là một cậu bé hiếu thắng, hay bắt nạt bạn bè. Tuy nhiên, khi có dế lửa, Lợi đã trở nên thân thiện và hòa đồng hơn. Lợi đã chăm sóc cho dế lửa, dạy dế lửa cách bay. Điều này đã khiến các bạn cảm thấy Lợi đã thay đổi và bắt đầu quý mến Lợi hơn. Cái chết của dế lửa cũng đã khiến Lợi nhận ra được sự vô giá của cuộc sống. Lợi đã hối hận vì những lỗi lầm của mình trong quá khứ.
• Biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé. Cái chết của dế lửa đã khiến Lợi và các bạn nhận ra được sự vô giá của cuộc sống. Họ đã biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé xung quanh mình.
• Biết sửa sai và thay đổi bản thân. Lợi đã thay đổi từ một cậu bé hiếu thắng, hay bắt nạt bạn bè trở thành một cậu bé thân thiện, hòa đồng và biết yêu thương, trân trọng những sinh vật nhỏ bé.

Tóm lại, cách ứng xử trong cuộc sống cần phải có sự cảm thông, chia sẻ, thấu hiểu và bao dung. Chúng ta cần biết yêu thương và trân trọng những sinh vật nhỏ bé. Đồng thời, chúng ta cũng cần biết sửa sai và thay đổi bản thân để trở thành một người tốt đẹp hơn.

Với những hướng dẫn soạn bài Tuổi Thơ Tôi – Sách Chân Trời Sáng Tạo Ngữ Văn 6 (tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.