Soạn bài Tự đánh giá: Chị tôi – Ngữ văn 9 – Cánh diều ( Tập 2 )
Trong quá trình học tập môn Ngữ văn lớp 9, việc tự đánh giá là một bước quan trọng giúp học sinh tự nhìn nhận và đánh giá năng lực của mình. Việc soạn bài Tự đánh giá: Chị tôi – Ngữ văn 9 – Cánh diều (Tập 2) không chỉ giúp các em củng cố kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng phân tích, cảm nhận nhân vật và giá trị tác phẩm. Đây là cơ hội để các em tự hoàn thiện mình qua quá trình học tập và phát triển tư duy.
Tự đánh giá: Chị tôi
Câu 1: Văn bản “Chị tôi” kể lại chuyện gì?
Đáp án: B. Một người chị phải sống xa nhà, bán thuốc lá để kiếm tiền nuôi em học.
Câu 2: Ai là người kể chuyện trong văn bản?
Đáp án: C. Người em.
Câu 3: Câu nào sau đây là lời đối thoại của nhân vật trong văn bản?
Đáp án: D. Chị ở Đài Loan cơ mà.
Câu 4: Vì sao người bán thuốc lá cho nhân vật “tôi” lại có hành động “dúi tất cả vào lòng tôi năm bao thuốc và chạy biến, lẫn vào đám người lên xuống”?
Đáp án: C. Vì bà nhận ra em trai và sợ em trai nhận ra mình.
Câu 5: Dòng nào dưới đây nêu đúng cách thể hiện tình cảm, thái độ của tác giả?
Đáp án: A. Thể hiện gián tiếp sự thông cảm và sẻ chia nỗi đau với các nhân vật.
Câu 6: Nêu ngắn gọn hoàn cảnh gia đình nhân vật “tôi” trong truyện.
Gia đình của nhân vật “tôi” sống trong hoàn cảnh nghèo khó. Người mẹ vì lo lắng cho tương lai của con nên đã nói dối rằng người chị lấy chồng giàu và gửi tiền về nuôi em học. Thực tế, người chị phải sống xa nhà, bán thuốc lá để kiếm tiền nuôi em.
Câu 7: Trong phần đầu truyện, theo lời người mẹ, “chị tôi” sống ở đâu, làm gì? Vì sao người mẹ phải nói dối con trai (nhân vật “tôi”)?
Theo lời người mẹ, chị của nhân vật “tôi” sống ở Sài Gòn, lấy chồng giàu và gửi tiền về nuôi em ăn học. Người mẹ phải nói dối vì không muốn con trai biết sự thật đau lòng rằng chị của cậu đang phải chịu đựng một cuộc sống khó khăn, cực nhọc để kiếm tiền nuôi em.
Câu 8: Tại sao người phụ nữ bán thuốc lá ở sân ga lại có hành động không bình thường khi bán thuốc lá cho nhân vật “tôi”?
Người phụ nữ bán thuốc lá ở sân ga có hành động không bình thường vì bà nhận ra người mua chính là em trai của mình. Bà sợ em trai nhận ra và biết được hoàn cảnh thật sự của mình, nên đã vội vàng rời đi.
Câu 9: Kết thúc truyện “Chị tôi” có gì bất ngờ?
Kết thúc truyện, điều bất ngờ là người em phát hiện ra người bán thuốc lá ở sân ga chính là chị gái của mình, người mà cậu từng nghĩ đang sống hạnh phúc ở nước ngoài. Sự thật này đã gây ra một cú sốc lớn cho nhân vật “tôi” khi hiểu rõ sự hy sinh của chị.
Câu 10: Nếu là nhân vật “tôi”, em sẽ ứng xử như thế nào trong tình huống nhận ra chị mình khi mua thuốc lá trên chuyến tàu?
Nếu là nhân vật “tôi”, khi nhận ra chị mình trong tình huống đó, em sẽ cố gắng giữ bình tĩnh và không để chị phải bối rối. Em sẽ tìm cách liên lạc với chị sau đó, để hai chị em có thể trò chuyện và hiểu rõ hơn về hoàn cảnh cũng như những khó khăn mà chị đã phải đối mặt. Em sẽ cố gắng an ủi, động viên chị và cùng tìm cách để vượt qua khó khăn.
Hướng dẫn tự học trang 104
Câu 1. Tìm đọc toàn bộ tác phẩm kịch Ham-lét của William Shakespeare và Kim tiền của Vi Huyền Đắc hoặc một số văn bản bi kịch, truyện ngắn hiện đại.
Hamlet của William Shakespeare:
Bạn có thể tìm đọc tác phẩm này từ các nguồn tài liệu, sách in hoặc trực tuyến. Hamlet là một trong những vở kịch nổi tiếng nhất của Shakespeare, xoay quanh câu chuyện về Hoàng tử Hamlet và cuộc đấu tranh nội tâm của anh khi anh tìm cách trả thù cái chết của cha mình.
Kim tiền của Vi Huyền Đắc:
Đây là một tác phẩm bi kịch của văn học Việt Nam, viết về xã hội và những bi kịch xoay quanh tiền bạc, lòng tham, và sự suy đồi đạo đức.
Các văn bản bi kịch và truyện ngắn hiện đại:
Bạn có thể tìm đọc các truyện ngắn hiện đại có yếu tố bi kịch, ví dụ như “Chí Phèo” của Nam Cao, “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố, hay các tác phẩm của Nguyễn Công Hoan.
Câu 2. Đọc và ghi chép một số nhận định hay trong những bài viết về các tác phẩm bi kịch đã học.
Về Hamlet:
“Hamlet là một vở bi kịch của con người trước sự tồn tại, đối diện với những xung đột nội tâm và hiện thực khắc nghiệt. Đoạn độc thoại ‘Sống, hay không sống?’ không chỉ là biểu hiện của những trăn trở cá nhân mà còn là sự phản ánh chung của con người trước những câu hỏi triết lý về ý nghĩa cuộc đời.” – Nhận định từ bài phê bình của Harold Bloom.
Về Kim tiền:
“Kim tiền là một bi kịch phản ánh chân thực về sự suy đồi đạo đức trong xã hội Việt Nam đầu thế kỷ 20. Vi Huyền Đắc đã sử dụng yếu tố bi kịch để lột tả sự tàn nhẫn của đồng tiền, biến con người trở thành nô lệ của nó.” – Nhận định trong một bài viết phê bình văn học Việt Nam.
Về “Chí Phèo” của Nam Cao:
“Chí Phèo là một bi kịch về sự tha hóa của con người trong xã hội nông thôn Việt Nam dưới chế độ phong kiến. Qua nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã thể hiện rõ bi kịch của con người khi bị xã hội từ chối quyền làm người, từ đó lâm vào con đường tội lỗi không lối thoát.” – Nhận định của nhà văn Nguyễn Khải.
Về “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố:
“Tắt đèn là bi kịch của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám, khi họ bị áp bức bởi chế độ thực dân phong kiến tàn bạo. Hình ảnh chị Dậu là biểu tượng cho sự đau khổ và phản kháng của tầng lớp thấp cổ bé họng trong xã hội.” – Nhận định từ một bài phân tích của Trần Đăng Khoa.
Soạn bài Tự đánh giá: Chị tôi – Ngữ văn 9 – Cánh diều (Tập 2) là một phần quan trọng giúp học sinh tự nhìn lại quá trình học tập và phát triển kỹ năng. Qua việc tự đánh giá, các em không chỉ hiểu rõ hơn về tác phẩm mà còn nâng cao khả năng tự học, tự cải thiện và tiến bộ trong môn Ngữ văn, từ đó chuẩn bị tốt hơn cho những thử thách phía trước.
