Soạn bài Trương Chi

Hướng dẫn Soạn bài Trương Chi – Sách Cánh Diều Lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1: Sắp xếp các sự kiện sau theo trật tự thời gian của cốt truyện:

Chọn đáp án:  D

Câu 2: Phương án nào dưới đây nêu đúng địa điểm Mị Nương và Trương Chi gặp gỡ?

Chọn đáp án: A

Câu 3: Thông tin nào dưới đây không phản ánh đúng hình ảnh thực của Trương Chi trong tác phẩm?

Chọn đáp án: D

Câu 4: Thái độ của Mị Nương khi chứng kiến diện mạo của Trương Chi là gì?

Chọn đáp án: B

Câu 5: Tìm những ví dụ tiêu biểu cho thấy các chỉ dẫn sân khấu có vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ bối cảnh, hành động, tâm trạng nhân vật, xung đột trong lời thoại của nhân vật.

Trong vở kịch Trương Chi, các chỉ dẫn sân khấu có vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ bối cảnh, hành động, tâm trạng nhân vật, xung đột trong lời thoại của nhân vật.

Về bối cảnh, các chỉ dẫn sân khấu giúp người đọc, người xem hình dung được không gian, thời gian diễn ra câu chuyện. Ví dụ:

• Cảnh 1: “Một đêm tối mịt, trăng mờ, gió hú, mây sầu, nước thẳm, bóng cây nghiêng ngả.”
• Cảnh 2: “Buổi sáng, ánh nắng chiếu sáng rực rỡ. Cảnh vật tươi sáng, tràn đầy sức sống.”
• Cảnh 3: “Một đêm tối, trăng mờ, gió hú, mây sầu, nước thẳm, bóng cây nghiêng ngả.”

Các chỉ dẫn sân khấu này giúp người đọc, người xem hình dung được không gian, thời gian diễn ra câu chuyện. Trong đó, cảnh 1 và cảnh 3 đều là những đêm tối, trăng mờ, gió hú, mây sầu, nước thẳm, bóng cây nghiêng ngả. Điều này tạo nên một bầu không khí ảm đạm, u sầu, phù hợp với tâm trạng của Trương Chi và Mị Nương.

Về hành động, các chỉ dẫn sân khấu giúp người đọc, người xem hiểu được hành động, cử chỉ của nhân vật. Ví dụ:

• Cảnh 1: “Trương Chi ngồi bên bờ sông, gảy đàn, hát vang.”
• Cảnh 2: “Mị Nương bước ra, nhìn Trương Chi say sưa gảy đàn, hát vang, mỉm cười.”
• Cảnh 3: “Trương Chi đứng dậy, bước tới bên Mị Nương, cúi xuống, ôm Mị Nương vào lòng.”

Các chỉ dẫn sân khấu này giúp người đọc, người xem hiểu được hành động, cử chỉ của nhân vật. Trong đó, hành động của Trương Chi và Mị Nương ở cảnh 2 và cảnh 3 thể hiện tình yêu của họ dành cho nhau.

Về tâm trạng, các chỉ dẫn sân khấu giúp người đọc, người xem hiểu được tâm trạng của nhân vật. Ví dụ:

• Cảnh 1: “Trương Chi ngồi bên bờ sông, gảy đàn, hát vang, khuôn mặt rạng rỡ.”
• Cảnh 2: “Mị Nương bước ra, nhìn Trương Chi say sưa gảy đàn, hát vang, mỉm cười, thẫn thờ.”
• Cảnh 3: “Trương Chi đứng dậy, bước tới bên Mị Nương, cúi xuống, ôm Mị Nương vào lòng, nước mắt trào ra.”

Các chỉ dẫn sân khấu này giúp người đọc, người xem hiểu được tâm trạng của nhân vật. Trong đó, tâm trạng của Trương Chi và Mị Nương ở cảnh 1 và cảnh 2 thể hiện niềm vui, hạnh phúc. Tâm trạng của Trương Chi ở cảnh 3 thể hiện sự đau khổ, tuyệt vọng.

Về xung đột, các chỉ dẫn sân khấu giúp người đọc, người xem hiểu được xung đột của nhân vật. Ví dụ:

• Cảnh 1: “Trương Chi ngồi bên bờ sông, gảy đàn, hát vang, nhưng ánh mắt đăm chiêu, như đang nhìn về một thế giới xa xôi.”
• Cảnh 3: “Trương Chi đứng dậy, bước tới bên Mị Nương, cúi xuống, ôm Mị Nương vào lòng, nhưng Mị Nương vội vàng đẩy ra, bỏ chạy.”

Các chỉ dẫn sân khấu này giúp người đọc, người xem hiểu được xung đột của nhân vật. Trong đó, xung đột giữa Trương Chi và Mị Nương ở cảnh 3 thể hiện sự không thể đến được với nhau của họ.

Câu 6: Lời thoại của Mị Nương và bà vú về Trương Chi ở đầu văn bản kịch cho thấy hình ảnh của Trương Chi như thế nào trong cảm nhận của Mị Nương?

Lời thoại của Mị Nương và bà vú về Trương Chi ở đầu văn bản kịch cho thấy hình ảnh của Trương Chi như thế nào trong cảm nhận của Mị Nương?

Ở đầu văn bản kịch “Trương Chi”, Mị Nương và bà vú có một cuộc trò chuyện về Trương Chi, người thổi sáo tài hoa mà nàng đã nghe tiếng. Qua lời thoại của hai nhân vật này, ta có thể thấy hình ảnh của Trương Chi trong cảm nhận của Mị Nương như sau:

• Trương Chi là một người có tài năng âm nhạc tuyệt vời. Tiếng sáo của chàng khiến Mị Nương mê đắm, say sưa, cảm nhận được những cung bậc cảm xúc khác nhau của tình yêu. Chàng thổi sáo như một nghệ sĩ thực thụ, có hồn, có cảm xúc, khiến người nghe cảm thấy được rung động.
• Trương Chi là một người có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế. Tiếng sáo của chàng không chỉ thể hiện tài năng âm nhạc mà còn thể hiện tâm hồn của chàng. Tiếng sáo của chàng như tiếng lòng của chàng, như tiếng nói của tình yêu tha thiết mà chàng dành cho Mị Nương.
• Trương Chi là một người có thân phận thấp hèn. Bà vú đã nhắc nhở Mị Nương rằng Trương Chi chỉ là một ngư dân, thân phận thấp hèn không xứng với nàng. Điều này cho thấy Mị Nương cũng nhận thức được thân phận của Trương Chi và có thể đây là một trong những nguyên nhân khiến nàng từ chối tình yêu của chàng.

Câu 7: Xung đột không thể hoá giải trong tâm hồn Mị Nương là gì? Dựa vào đâu có thể khẳng định điều đó?

Trong tâm hồn Mị Nương, xung đột lớn nhất chính là khi cô phát hiện ra ngoại hình thực sự của Trương Chi khác xa so với lần đầu cô gặp anh. Dù rất yêu thương con người Trương Chi nhưng Mị Nương vẫn không thể chấp nhận được ngoại hình xấu xí này.

Dựa vào đâu có thể khẳng định điều đó?

• Vào lần đầu tiên gặp Trương Chi, Mị Nương đã bị thu hút bởi vẻ đẹp của chàng. Nàng đã đòi bà vú đưa Trương Chi đến gặp nàng, yêu cầu Trương Chi hát cho nàng nghe. Khi Trương Chi hát, nàng đã say sưa lắng nghe, quên cả thời gian.
• Tuy nhiên, khi Trương Chi hóa phép, để lộ ra dung mạo thật của mình, Mị Nương đã vô cùng thất vọng và sợ hãi. Nàng đã thốt lên: “Tôi không thể nào… tôi xin lỗi… xin lỗi…”
• Mị Nương đã cố gắng thuyết phục bản thân chấp nhận Trương Chi, nhưng cuối cùng nàng vẫn không thể vượt qua được định kiến về vẻ bề ngoài. Nàng đã đẩy Trương Chi ra xa, khiến chàng đau khổ và tự tử.

Như vậy, xung đột không thể hoá giải trong tâm hồn Mị Nương là xung đột giữa tình yêu và định kiến xã hội. Mị Nương yêu Trương Chi bởi con người của chàng, nhưng nàng lại không thể chấp nhận ngoại hình xấu xí của chàng. Xung đột này đã dẫn đến cái chết của Trương Chi và sự dằn vặt, đau khổ của Mị Nương.

Xung đột này cũng phản ánh một thực tế trong xã hội xưa, khi mà vẻ bề ngoài thường được coi trọng hơn vẻ đẹp tâm hồn. Xung đột này cũng là một lời cảnh tỉnh cho mỗi người về việc không nên đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài.

Câu 8: Em có suy nghĩ gì về câu nói của Trương Chi với Mị Nương: “Ừ, thôi anh cũng chẳng muốn em yêu anh như yêu một cái bóng mờ…”?

Câu nói của Trương Chi với Mị Nương: “Ừ, thôi anh cũng chẳng muốn em yêu anh như yêu một cái bóng mờ…” thể hiện sự cao thượng, nhân cách đáng ngưỡng mộ của chàng.

Trước khi gặp Mị Nương, Trương Chi là một người ngư dân nghèo khổ, xấu xí, nhưng lại có tài thổi sáo hay đến mức mê hoặc lòng người. Khi gặp Mị Nương, chàng đã đem lòng yêu say đắm nàng. Tuy nhiên, khi nàng yêu tiếng sáo của chàng nhưng lại không chấp nhận chàng vì dung mạo, Trương Chi đã vô cùng đau khổ. Nhưng chàng không hề trách móc, oán giận nàng, mà chỉ nói: “Ừ, thôi anh cũng chẳng muốn em yêu anh như yêu một cái bóng mờ…”

Câu nói này cho thấy Trương Chi là một người có nhân cách cao thượng. Chàng không muốn Mị Nương yêu mình một cách giả dối, chỉ vì tài thổi sáo của chàng. Chàng muốn nàng yêu mình với tất cả con tim, yêu cả tâm hồn và thể xác. Chàng không muốn mình chỉ là một cái bóng mờ trong lòng nàng.

Câu nói của Trương Chi cũng thể hiện sự bản lĩnh của chàng. Chàng không vì tình yêu mù quáng mà chấp nhận mọi thứ, mà sẵn sàng từ bỏ nếu tình yêu đó không được đáp lại một cách chân thành.

Câu nói của Trương Chi là một bài học sâu sắc cho chúng ta về cách đối nhân xử thế. Tình yêu cần phải xuất phát từ trái tim, từ sự chân thành, chứ không phải là sự giả dối, vụ lợi.

Câu 9: Theo em, nhân vật Trương Chi hay Mị Nương là nhân vật bi kịch? Vì sao?

Nhân vật bi kịch là nhân vật có số phận bất hạnh, gặp phải những nghịch cảnh, bi kịch trong cuộc đời, nhưng vẫn giữ được những phẩm chất cao đẹp của con người.

Trương Chi và Mị Nương đều là những nhân vật bi kịch trong tác phẩm Trương Chi. Cả hai đều có những nét đẹp, phẩm chất đáng quý, nhưng lại gặp phải những nghịch cảnh, bi kịch trong cuộc đời.

Trương Chi là một chàng ngư dân có giọng ca trời phú, nhưng lại có ngoại hình xấu xí. Chàng đem lòng yêu Mị Nương, con gái quan tể tướng, nhưng vì ngoại hình xấu xí mà bị Mị Nương từ chối. Trương Chi đau khổ, thất vọng, không thiết tha gì đến cuộc sống, cuối cùng tự vẫn.

Mị Nương là một cô gái xinh đẹp, tài năng, nhưng lại bị cha mẹ ép gả cho con trai của một viên quan giàu có. Mị Nương không yêu người chồng này, nhưng vì chữ hiếu nên đành phải nghe theo cha mẹ. Trong đêm tân hôn, Mị Nương đã nghe thấy tiếng hát của Trương Chi và nhận ra đó chính là chàng trai mà mình yêu. Mị Nương đau khổ, day dứt, nhưng rồi cũng đành chấp nhận số phận.

Có thể thấy, cả Trương Chi và Mị Nương đều là những nhân vật bi kịch. Trương Chi bi kịch vì ngoại hình xấu xí, không được đáp lại tình yêu. Mị Nương bi kịch vì bị ép gả cho người mình không yêu. Tuy nhiên, cả hai nhân vật đều có những phẩm chất cao đẹp đáng quý. Trương Chi là một người nghệ sĩ tài hoa, có tâm hồn cao đẹp. Mị Nương là một người con hiếu thảo, có trái tim nhân hậu.

Câu hỏi theo em, nhân vật Trương Chi hay Mị Nương là nhân vật bi kịch? có thể có nhiều cách trả lời. Nếu chỉ xét về số phận, thì Trương Chi là nhân vật bi kịch hơn, vì chàng đã phải chết để kết thúc bi kịch của mình. Tuy nhiên, nếu xét về phẩm chất, thì Mị Nương cũng là một nhân vật bi kịch, vì nàng cũng phải chịu đựng những nỗi đau khổ, dằn vặt trong tâm hồn.

Cách trả lời tốt nhất cho câu hỏi này là cả Trương Chi và Mị Nương đều là những nhân vật bi kịch. Cả hai đều là những nạn nhân của những quy luật bất công trong xã hội, và đều phải chịu đựng những nỗi đau khổ, bất hạnh.

Câu 10: Thông điệp mà vở kịch Trương Chi muốn gửi đến người đọc là gì? Thông điệp đó còn có ý nghĩa như thế nào với cuộc sống hôm nay?

Thông điệp mà vở kịch Trương Chi muốn gửi đến người đọc

Thông điệp chính mà vở kịch Trương Chi muốn gửi đến người đọc là: Phải biết đối mặt với chính mình, trân trọng bản thân hơn.

Thông điệp này được thể hiện qua số phận bi kịch của nhân vật Trương Chi. Trương Chi là một người có tài năng âm nhạc thiên bẩm, tiếng sáo của anh khiến cho cả thiên nhiên phải lắng nghe. Tuy nhiên, anh lại có ngoại hình xấu xí, không xứng đôi với nàng Mị Nương xinh đẹp, tài năng. Sự khác biệt về ngoại hình và giai cấp đã khiến cho tình yêu của hai người gặp phải những trắc trở, cuối cùng dẫn đến bi kịch.

Thông qua số phận của Trương Chi, tác giả Nguyễn Đình Thi muốn gửi gắm đến người đọc một thông điệp quan trọng: Mỗi người đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng, không nên tự ti, mặc cảm về bản thân. Hãy biết trân trọng những giá trị tốt đẹp của bản thân, không nên chạy theo những định kiến của xã hội.

Thông điệp đó còn có ý nghĩa như thế nào với cuộc sống hôm nay?

Thông điệp của vở kịch Trương Chi vẫn còn nguyên giá trị trong cuộc sống hôm nay. Trong xã hội hiện đại, con người vẫn thường bị chi phối bởi những định kiến về ngoại hình, giai cấp,… Điều này khiến cho nhiều người không dám sống thật với chính mình, tự ti, mặc cảm, thậm chí là bỏ lỡ những cơ hội tốt đẹp trong cuộc sống.

Thông điệp của vở kịch Trương Chi nhắc nhở chúng ta hãy tự tin, trân trọng bản thân, không nên chạy theo những định kiến của xã hội. Mỗi người hãy sống là chính mình, phát huy những giá trị tốt đẹp của bản thân để có một cuộc sống hạnh phúc và thành công.

Dưới đây là một số cách để thực hiện thông điệp của vở kịch Trương Chi trong cuộc sống:

• Hãy tự tin vào bản thân, không nên tự ti, mặc cảm về ngoại hình, gia cảnh,…
• Phát huy những điểm mạnh của bản thân, không nên chạy theo những định kiến của xã hội.
• Luôn học hỏi, trau dồi bản thân để hoàn thiện hơn.
• Không ngừng nỗ lực, phấn đấu để đạt được mục tiêu của mình.

Hãy sống là chính mình, sống thật với những gì mình có, đó là cách tốt nhất để có một cuộc sống hạnh phúc và thành công.

Với những hướng dẫn Soạn bài Trương Chi – Sách Cánh Diều Lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.