Soạn bài Tôi đi học
Hướng dẫn soạn bài Tôi đi học- Ngữ văn 8 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Câu 1: Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên ? Đọc toàn bộ truyện ngắn, em thấy những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự như thế nào ?
Trong bài “Tôi đi học”, những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên là:
- Hình ảnh của mẹ: Hình ảnh của mẹ đưa “tôi” đến trường trong buổi sáng mùa thu đã gợi lên trong lòng “tôi” bao cảm xúc rạo rực, háo hức. “Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi, rồi dắt đi. Nhưng tôi không được phép chạy nhảy thoải mái như mọi khi. Mẹ tôi đi chậm rãi, dặn dò tôi đi cẩn thận. Tôi nhìn theo từng bước chân của mẹ, lòng cảm thấy yên tâm và hạnh phúc.”
- Không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường: Không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường đã khiến “tôi” cảm thấy bỡ ngỡ, lạ lẫm nhưng cũng rất háo hức. “Trên con đường làng, từng đoàn người nườm nượp kéo nhau đi, người nào cũng hớn hở và tươi cười. Tiếng nói, tiếng cười của các bạn học sinh vang lên rộn rã. Tôi cảm thấy lòng mình xao xuyến lạ thường.”
- Hình ảnh ngôi trường mới: Hình ảnh ngôi trường mới với thầy cô giáo, bạn bè mới đã khiến “tôi” cảm thấy bồi hồi, xúc động. “Ngôi trường rộng lớn, thoáng mát, có rất nhiều bạn học sinh đang vui chơi, nô đùa. Thầy giáo đón chúng tôi vào lớp, rồi giới thiệu cho chúng tôi biết về trường, về lớp, về thầy cô giáo và các bạn cùng lớp.”
Thông qua những kỉ niệm này, nhà văn Thanh Tịnh đã tái hiện lại một cách chân thực và sinh động những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự như sau:
- Trước khi đến trường: Kỉ niệm về hình ảnh của mẹ và không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường.
- Trong khi đến trường: Kỉ niệm về hình ảnh của ngôi trường mới.
- Sau khi đến trường: Kỉ niệm về buổi học đầu tiên.
Trình tự diễn tả này giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận được những kỉ niệm của nhân vật “tôi” một cách trọn vẹn và sâu sắc hơn.
Câu 2: Tìm những hình ảnh, chi tiết chứng tỏ tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” khi cùng mẹ đi trên đường tới trường, khi nghe gọi tên và phải rời bàn tay mẹ cùng các bạn đi vào lớp, khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên.
Trong bài “Tôi đi học” của nhà văn Thanh Tịnh, nhân vật “tôi” đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau trong buổi tựu trường đầu tiên. Khi cùng mẹ đi trên đường tới trường, nhân vật “tôi” cảm thấy hồi hộp, háo hức nhưng cũng không khỏi bỡ ngỡ, lạ lẫm. Điều đó được thể hiện qua những hình ảnh, chi tiết sau:
- Hình ảnh của mẹ: Mẹ nắm tay “tôi” đi trên con đường làng quen thuộc, nhưng “tôi” không được phép chạy nhảy thoải mái như mọi khi. Mẹ đi chậm rãi, dặn dò “tôi” đi cẩn thận. “Tôi nhìn theo từng bước chân của mẹ, lòng cảm thấy yên tâm và hạnh phúc.” Nhưng đằng sau những cảm xúc ấy, “tôi” cũng cảm thấy “xao xuyến lạ thường” bởi đây là lần đầu tiên “tôi” được đi học, được rời xa vòng tay của mẹ.
- Không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường: “Trên con đường làng, từng đoàn người nườm nượp kéo nhau đi, người nào cũng hớn hở và tươi cười. Tiếng nói, tiếng cười của các bạn học sinh vang lên rộn rã. Tôi cảm thấy lòng mình xao xuyến lạ thường.” Không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường đã khiến “tôi” cảm thấy bỡ ngỡ, lạ lẫm nhưng cũng rất háo hức. “Tôi tò mò nhìn những người đi trước, và thầm nghĩ: “Họ đến trường để làm gì nhỉ?”.
Khi nghe gọi tên và phải rời bàn tay mẹ cùng các bạn đi vào lớp, nhân vật “tôi” cảm thấy lo lắng, hồi hộp. Điều đó được thể hiện qua những hình ảnh, chi tiết sau:
- Hình ảnh của “tôi” khi nghe gọi tên: “Tôi giật mình và hốt hoảng cúi đầu xuống, chân như nhũn ra. Tôi sợ hãi, không dám ngẩng lên.”
- Hình ảnh của “tôi” khi đứng trước thầy giáo: “Tôi cảm thấy lo lắng, hồi hộp, đôi bàn tay tôi nắm chặt lấy nhau, hơi thở trở nên gấp gáp. Tôi sợ thầy giáo gọi đến tên mình và bắt tôi phải làm gì đó.”
Khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên, nhân vật “tôi” cảm thấy bồi hồi, xúc động. Điều đó được thể hiện qua những hình ảnh, chi tiết sau:
- Hình ảnh của “tôi” khi ngồi trong lớp: “Tôi nhìn quanh, lòng cảm thấy tò mò và lạ lẫm. Tôi bắt đầu cảm thấy mình là một học sinh thực thụ.”
- Hình ảnh của “tôi” khi nghe tiếng trống trường vang lên: “Tôi cảm thấy lòng mình náo nức, bồi hồi. Tôi biết giờ học đầu tiên sắp bắt đầu rồi.”
Thông qua những hình ảnh, chi tiết trên, nhà văn Thanh Tịnh đã khắc họa một cách chân thực và sinh động tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Đó là những cảm xúc vô cùng bình dị nhưng lại vô cùng đáng quý, bởi nó đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của mỗi người.
Câu 3: Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những người lớn (ông đốc, thầy giáo đón nhận học trò mới, các phụ huynh) đối với các em bé lần đầu đi học ?
Trong bài “Tôi đi học” của nhà văn Thanh Tịnh, thái độ, cử chỉ của những người lớn (ông đốc, thầy giáo đón nhận học trò mới, các phụ huynh) đối với các em bé lần đầu đi học thể hiện sự quan tâm, yêu thương, trân trọng đối với thế hệ trẻ.
- Ông đốc: Ông đốc là người có vai trò quan trọng trong việc đón nhận các em bé lần đầu đi học. Ông đã ân cần dặn dò các em học sinh, nhắc nhở các em phải ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập. Ông cũng đã dành cho các em một ánh mắt yêu thương, trìu mến, thể hiện sự mong muốn được giúp đỡ các em.
- Thầy giáo đón nhận học trò mới: Thầy giáo là người trực tiếp giảng dạy cho các em học sinh. Thầy đã ân cần đón tiếp các em, giới thiệu cho các em về trường lớp, về thầy cô giáo và các bạn cùng lớp. Thầy cũng đã dành cho các em những lời dặn dò chân thành, mong muốn các em sẽ có một năm học mới thật vui vẻ và bổ ích.
- Các phụ huynh: Các phụ huynh là những người đưa con đến trường trong ngày đầu tiên đi học. Các phụ huynh đều rất vui mừng, xúc động khi con mình được đi học. Các phụ huynh cũng đã dành cho con những lời động viên, dặn dò đầy yêu thương.
Tất cả những thái độ, cử chỉ đó của những người lớn đã góp phần tạo nên một không khí ấm áp, thân thương trong ngày đầu tiên đi học của các em bé. Nó giúp các em cảm thấy yên tâm, tin tưởng và hào hứng hơn khi bước vào thế giới tri thức mới.
Có thể nói, thái độ, cử chỉ của những người lớn đối với các em bé lần đầu đi học là một biểu hiện của tình yêu thương, sự quan tâm sâu sắc của xã hội đối với thế hệ trẻ. Nó sẽ là một động lực lớn lao giúp các em học sinh có thêm nghị lực, quyết tâm để học tập và thành công trong tương lai.
Câu 4: Hãy tìm và phân tích các hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyện ngắn.
Trong truyện ngắn “Tôi đi học” của nhà văn Thanh Tịnh, có rất nhiều hình ảnh so sánh được sử dụng một cách tinh tế và khéo léo, góp phần khắc họa sinh động và sâu sắc những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên.
- Hình ảnh so sánh “Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi, rồi dắt đi. Nhưng tôi không được phép chạy nhảy thoải mái như mọi khi. Mẹ tôi đi chậm rãi, dặn dò tôi đi cẩn thận. Tôi nhìn theo từng bước chân của mẹ, lòng cảm thấy yên tâm và hạnh phúc.”
Hình ảnh so sánh “mẹ đi chậm rãi” được so sánh với “chim bồ câu” đã gợi lên sự dịu dàng, ân cần của người mẹ trong buổi sáng mùa thu. Hình ảnh so sánh “mẹ đi chậm rãi” còn khiến cho người đọc cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, lo lắng của nhân vật “tôi” khi lần đầu tiên được đi học. “Tôi không được phép chạy nhảy thoải mái như mọi khi” – câu văn này đã thể hiện rõ tâm trạng bỡ ngỡ, lạ lẫm của “tôi” khi bước vào một môi trường mới.
- Hình ảnh so sánh “Trên con đường làng, từng đoàn người nườm nượp kéo nhau đi, người nào cũng hớn hở và tươi cười. Tiếng nói, tiếng cười của các bạn học sinh vang lên rộn rã. Tôi cảm thấy lòng mình xao xuyến lạ thường.”
Hình ảnh so sánh “tiếng nói, tiếng cười của các bạn học sinh vang lên rộn rã” được so sánh với “muôn chim ca hót” đã gợi lên không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự háo hức, mong chờ của các em học sinh khi được đến trường.
- Hình ảnh so sánh “Ngôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp”
Hình ảnh so sánh “ngôi trường Mĩ Lí” được so sánh với “cái đình làng Hòa Áp” đã gợi lên vẻ đẹp uy nghiêm, cổ kính của ngôi trường. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự yêu quý, tự hào của nhân vật “tôi” đối với ngôi trường mới của mình.
- Hình ảnh so sánh “Tôi thấy lòng mình đang xao xuyến, bồn chồn, giống như cánh chim sắp bay, như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay cao, bay xa”
Hình ảnh so sánh “lòng tôi đang xao xuyến, bồn chồn” được so sánh với “cánh chim sắp bay, như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay cao, bay xa” đã gợi lên tâm trạng háo hức, mong chờ của nhân vật “tôi” khi sắp được bước vào lớp học. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện niềm khao khát được học hỏi, khám phá tri thức của nhân vật “tôi”.
- Hình ảnh so sánh “Lòng tôi đầy ắp một niềm vui sung sướng, hân hoan. Tôi như được chắp thêm đôi cánh, như được cất lên bay cao, bay xa”
Hình ảnh so sánh “lòng tôi đầy ắp một niềm vui sung sướng, hân hoan” được so sánh với “được chắp thêm đôi cánh, được cất lên bay cao, bay xa” đã gợi lên tâm trạng vui sướng, phấn khởi của nhân vật “tôi” khi được ngồi trong lớp học. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện niềm tin tưởng, hy vọng của nhân vật “tôi” vào một tương lai tươi sáng.
Thông qua những hình ảnh so sánh được sử dụng một cách tinh tế và khéo léo, nhà văn Thanh Tịnh đã khắc họa sinh động và sâu sắc những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Đó là những cảm xúc vô cùng bình dị nhưng lại vô cùng đáng quý, bởi nó đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong đời của mỗi người.
Câu 5: Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn này. Sức cuốn hút của tác phẩm, theo em, được tạo nên từ đâu ?
Đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn “Tôi đi học”
Truyện ngắn “Tôi đi học” của nhà văn Thanh Tịnh được viết theo dòng hồi tưởng, cảm xúc của nhân vật “tôi” khi lần đầu tiên được đi học. Với cách viết này, nhà văn đã khắc họa chân thực và sinh động những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật trong buổi tựu trường đầu tiên.
Tác phẩm có nhiều hình ảnh so sánh được sử dụng một cách tinh tế và khéo léo, góp phần khắc họa sinh động và sâu sắc những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật. Ví dụ:
- Hình ảnh so sánh “Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi, rồi dắt đi. Nhưng tôi không được phép chạy nhảy thoải mái như mọi khi. Mẹ tôi đi chậm rãi, dặn dò tôi đi cẩn thận. Tôi nhìn theo từng bước chân của mẹ, lòng cảm thấy yên tâm và hạnh phúc.”
Hình ảnh so sánh “mẹ đi chậm rãi” được so sánh với “chim bồ câu” đã gợi lên sự dịu dàng, ân cần của người mẹ trong buổi sáng mùa thu. Hình ảnh so sánh “mẹ đi chậm rãi” còn khiến cho người đọc cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, lo lắng của nhân vật “tôi” khi lần đầu tiên được đi học. “Tôi không được phép chạy nhảy thoải mái như mọi khi” – câu văn này đã thể hiện rõ tâm trạng bỡ ngỡ, lạ lẫm của “tôi” khi bước vào một môi trường mới.
- Hình ảnh so sánh “Trên con đường làng, từng đoàn người nườm nượp kéo nhau đi, người nào cũng hớn hở và tươi cười. Tiếng nói, tiếng cười của các bạn học sinh vang lên rộn rã. Tôi cảm thấy lòng mình xao xuyến lạ thường.”
Hình ảnh so sánh “tiếng nói, tiếng cười của các bạn học sinh vang lên rộn rã” được so sánh với “muôn chim ca hót” đã gợi lên không khí nhộn nhịp, sôi nổi của buổi tựu trường. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự háo hức, mong chờ của các em học sinh khi được đến trường.
- Hình ảnh so sánh “Ngôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp”
Hình ảnh so sánh “ngôi trường Mĩ Lí” được so sánh với “cái đình làng Hòa Áp” đã gợi lên vẻ đẹp uy nghiêm, cổ kính của ngôi trường. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự yêu quý, tự hào của nhân vật “tôi” đối với ngôi trường mới của mình.
- Hình ảnh so sánh “Tôi thấy lòng mình đang xao xuyến, bồn chồn, giống như cánh chim sắp bay, như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay cao, bay xa”
Hình ảnh so sánh “lòng tôi đang xao xuyến, bồn chồn” được so sánh với “cánh chim sắp bay, như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay cao, bay xa” đã gợi lên tâm trạng háo hức, mong chờ của nhân vật “tôi” khi sắp được bước vào lớp học. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện niềm khao khát được học hỏi, khám phá tri thức của nhân vật “tôi”.
- Hình ảnh so sánh “Lòng tôi đầy ắp một niềm vui sung sướng, hân hoan. Tôi như được chắp thêm đôi cánh, như được cất lên bay cao, bay xa”
Hình ảnh so sánh “lòng tôi đầy ắp một niềm vui sung sướng, hân hoan” được so sánh với “được chắp thêm đôi cánh, được cất lên bay cao, bay xa” đã gợi lên tâm trạng vui sướng, phấn khởi của nhân vật “tôi” khi được ngồi trong lớp học. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện niềm tin tưởng, hy vọng của nhân vật “tôi” vào một tương lai tươi sáng.
Ngoài ra, truyện ngắn còn sử dụng nhiều biện pháp tu từ khác như nhân hóa, miêu tả,… góp phần làm cho tác phẩm trở nên sinh động và hấp dẫn hơn.
Sức cuốn hút của tác phẩm
Truyện ngắn “Tôi đi học” đã thu hút người đọc bởi những cảm xúc, tâm trạng chân thực và tinh tế của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên
LUYỆN TẬP
Câu 1: Phát biểu suy nghĩ của em về dòng cảm xúc của nhân vật “tôi “ trong truyện ngắn Tôi đi học.
Truyện ngắn “Tôi đi học” của nhà văn Thanh Tịnh là một trong những truyện ngắn hay nhất viết về đề tài tuổi thơ. Tác phẩm đã khắc họa một cách chân thực và tinh tế những cảm xúc, tâm trạng của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên.
Trước khi đến trường, nhân vật “tôi” đã trải qua những cảm xúc vô cùng đặc biệt. “Tôi” cảm thấy háo hức, mong chờ được đi học. “Tôi” được mẹ mặc cho bộ quần áo mới, được mẹ dắt đi trên con đường làng quen thuộc. “Tôi” nhìn thấy cảnh vật xung quanh như có gì đó thay đổi. Tất cả đều khiến “tôi” cảm thấy xốn xang, bồn chồn.
Khi đến trường, “tôi” cảm thấy bỡ ngỡ, lạ lẫm. “Tôi” không biết phải làm gì, phải đi đâu. “Tôi” sợ hãi khi nghe gọi tên mình và phải rời bàn tay mẹ. “Tôi” cảm thấy choáng ngợp trước vẻ đẹp uy nghiêm, cổ kính của ngôi trường. “Tôi” cũng cảm thấy lo lắng khi phải ngồi trong lớp học cùng với những người bạn mới.
Tuy nhiên, khi tiếng trống trường vang lên, “tôi” đã cảm thấy vui sướng, phấn khởi. “Tôi” như được chắp thêm đôi cánh, như được cất lên bay cao, bay xa. “Tôi” bắt đầu cảm thấy mình là một học sinh thực thụ.
Thông qua dòng cảm xúc của nhân vật “tôi”, tác giả Thanh Tịnh đã khắc họa một cách chân thực và tinh tế những cảm xúc, tâm trạng của các em học sinh trong buổi tựu trường đầu tiên. Đây là những cảm xúc vô cùng bình dị nhưng lại vô cùng đáng quý, bởi nó đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của mỗi người.
Câu 2: Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi đến trường khai giảng lần đầu tiên.
Buổi khai giảng đầu tiên là một ngày đáng nhớ trong cuộc đời của mỗi người. Đó là ngày đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, khi chúng ta chính thức bước chân vào thế giới tri thức.
Tôi vẫn nhớ như in buổi khai giảng đầu tiên của mình. Hôm đó là một ngày mùa thu thật đẹp, trời trong xanh, gió mát. Tôi được mẹ dẫn đi trên con đường làng quen thuộc. Lòng tôi hồi hộp, háo hức lắm. Tôi đã mong chờ ngày này đến từ rất lâu rồi.
Khi đến trường, tôi bị choáng ngợp bởi vẻ đẹp của ngôi trường. Ngôi trường cao lớn, rộng rãi, với những hàng cây xanh mát. Tôi được xếp vào lớp 1A, gặp gỡ thầy cô và các bạn mới. Thầy cô rất thân thiện và vui vẻ, các bạn cũng rất hòa đồng.
Lễ khai giảng diễn ra trang nghiêm và ý nghĩa. Tôi được nghe tiếng trống trường vang lên, tiếng thầy hiệu trưởng đọc thư của Chủ tịch nước, tiếng các bạn hát Quốc ca. Tôi cảm thấy lòng mình vô cùng xúc động. Tôi đã chính thức trở thành một học sinh.
Buổi khai giảng đầu tiên đã để lại trong tôi những ấn tượng sâu sắc. Đó là một ngày đầy niềm vui và hạnh phúc. Tôi sẽ mãi mãi nhớ về ngày ấy.
Ngoài những ấn tượng chung như trên, tôi còn có những ấn tượng riêng về buổi khai giảng đầu tiên của mình. Tôi ấn tượng nhất với hình ảnh của mẹ. Mẹ đã dắt tay tôi đến trường, động viên và an ủi tôi khi tôi cảm thấy lo lắng. Mẹ là người đã giúp tôi có một buổi khai giảng thật đáng nhớ.
Tôi cũng ấn tượng với hình ảnh của thầy cô. Thầy cô đã dành cho chúng tôi rất nhiều tình yêu thương và sự quan tâm. Thầy cô đã giúp chúng tôi hiểu được ý nghĩa của ngày khai giảng, của việc đi học.
Buổi khai giảng đầu tiên đã mở ra cho tôi một thế giới mới. Đó là thế giới của tri thức, của tình yêu thương và sự sẻ chia. Tôi sẽ cố gắng học tập thật tốt để không phụ lòng mong mỏi của thầy cô và cha mẹ.
Với những hướng dẫn soạn bài Tôi đi học- Ngữ văn lớp 8 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.