Soạn bài Tôi đã học tập như thế nào?

Hướng dẫn soạn bài Tôi đã học tập như thế nào? – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 84, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Bạn đã học tập như thế nào trong những năm ở Tiểu học? Hãy hồi tưởng và chia sẻ với mọi người một kỉ niệm (vui/ buồn) về việc học tập của bạn trong quãng thời gian đó.

Trả lời

Những năm học Tiểu học của em là những năm tháng tuyệt vời nhất trong cuộc đời. Em đã học hỏi được rất nhiều điều, cả về kiến thức lẫn kỹ năng sống. Một kỉ niệm buồn của em trong những năm học Tiểu học là khi em bị điểm kém môn Tiếng Việt. Em đã rất buồn và thất vọng vì mình đã không cố gắng học tập. Sau khi bị điểm kém, tôi đã tự nhủ với bản thân rằng mình sẽ cố gắng học tập chăm chỉ hơn. Em đã dành nhiều thời gian hơn cho việc học Tiếng Việt và nhờ sự giúp đỡ của cô giáo, em đã tiến bộ rất nhiều. Trải qua những kỉ niệm vui buồn trong những năm học Tiểu học, em đã trưởng thành hơn rất nhiều và đã học được cách vượt qua những khó khăn và thử thách.

Câu 2 (trang 85, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Nếu ở vào tình huống bỗng nhiên được cảm thông, khích lệ như Pê-xcốp, bạn sẽ có cảm xúc giống hay khác với cảm xúc của nhân vật này?

Trả lời

Nếu ở vào tình huống bỗng nhiên được cảm thông, khích lệ như Pê-xcốp, cảm xúc của em sẽ giống với nhân vật, đó là cảm thấy ấm áp, vui vẻ, coi như mình gặp được cứu tinh bởi gặp người thực sự hiểu, đồng cảm và không nhìn nhận vào cái sai của mình mà thay vào đó là theo dõi, lắng nghe cả những ưu điểm của bản thân em.

Pê-xcốp là một người đàn ông có tính cách thất thường, hay cáu gắt, khó chịu với mọi người xung quanh. Ông ta sống trong một căn phòng nhỏ, bừa bộn và luôn tự ti về bản thân. Một ngày nọ, Pê-xcốp được một người khách lạ, tên là lão già, đến thăm. Lão già đã dành thời gian để lắng nghe Pê-xcốp tâm sự, không phán xét, chỉ trích ông ta. Lão già còn nói rằng ông ta rất ngưỡng mộ Pê-xcốp vì ông ta có tài năng viết văn.

Lời nói của lão già đã khiến Pê-xcốp cảm thấy rất xúc động. Ông ta nhận ra rằng mình không hề đơn độc, vẫn có người hiểu và đồng cảm với mình. Ông ta cũng cảm thấy tự tin hơn vào bản thân, bắt đầu viết văn trở lại.

Nếu ở vào tình huống của Pê-xcốp, em cũng sẽ cảm thấy như vậy. Em sẽ cảm thấy ấm áp và vui vẻ vì có người hiểu và đồng cảm với mình. Em cũng sẽ cảm thấy tự tin hơn vào bản thân, có thêm động lực để vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

Em nghĩ rằng cảm thông và khích lệ là những điều rất quan trọng trong cuộc sống. Nó có thể giúp con người vượt qua những khó khăn, thử thách, tìm thấy niềm tin và động lực để sống và làm việc.

Câu 3 (trang 86, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Các câu hỏi của Đức Giám mục trong cuộc trò chuyện ở đoạn này có được Pê-xcốp đáp lại không? Những căn cứ nào giúp bạn nhận biết điều đó.

Trả lời

Các câu hỏi của Đức Giám mục trong cuộc trò chuyện ở đoạn này có được Pê-xcốp đáp lại.

Mặc dù trong văn bản không có trực tiếp những câu thoại của Pê-xcốp, nhưng người đọc có thể suy luận ra rằng Pê-xcốp đã trả lời các câu hỏi của Đức Giám mục. Điều này được thể hiện qua những câu thoại của Đức Giám mục:

• “…con cũng biết đôi chút chăng, có nghe nói đến không? Có biết thánh thi không? Thế thì tốt! Cả những bài cầu nguyện nữa à? Đấy, thấy chưa! Lại còn sự tích các thánh nữa à? Bằng thơ à? Chú bé của ta biết nhiều đấy”
• “Những vần thơ tuyệt diệu phải không, chú bé?”

Trong những câu thoại này, Đức Giám mục đã thể hiện sự ngạc nhiên và ngưỡng mộ đối với kiến thức và tài năng của Pê-xcốp. Điều này cho thấy rằng Pê-xcốp đã trả lời các câu hỏi của Đức Giám mục một cách đầy đủ và thuyết phục.

Ngoài ra, tác giả cũng đã sử dụng một chi tiết để gián tiếp thể hiện điều này:

• “giám mục nói khi tôi dừng lại vì quên một câu thơ nào đó”

Chi tiết này cho thấy rằng Pê-xcốp đã tham gia tích cực vào cuộc trò chuyện, và ông ta đã từng phải dừng lại để suy nghĩ vì quên một câu thơ nào đó. Điều này cho thấy rằng Pê-xcốp đã trả lời các câu hỏi của Đức Giám mục một cách đầy đủ và chu đáo.

Câu 4 (trang 87, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Việc biết “đọc một cách có ý thức năm lên mười bốn tuổi” có phải là dấu mốc quan trọng trên bước đường học tập, trưởng thành của Pê-xcốp không? Vì sao? 

Trả lời

Việc biết “đọc một cách có ý thức năm lên mười bốn tuổi” là dấu mốc quan trọng trên bước đường học tập, trưởng thành của Pê-xcốp.

Thứ nhất, việc biết đọc là một điều kiện cần thiết để học tập và tiếp thu kiến thức. Biết đọc một cách có ý thức, Pê-xcốp đã có thể tiếp cận với kho tàng tri thức nhân loại, mở mang tầm hiểu biết của bản thân.

Thứ hai, việc biết đọc có ý thức thể hiện tinh thần ham học hỏi, vượt khó của Pê-xcốp. Pê-xcốp sinh ra trong một gia đình nghèo khó, mười tuổi đã phải “vào đời”, lăn lộn kiếm sống. Tuy nhiên, với tinh thần ham học hỏi, Pê-xcốp đã không ngừng nỗ lực, tự học để biết đọc. Đây là một thành quả đáng tự hào của Pê-xcốp.

Thứ ba, việc biết đọc có ý thức đã giúp Pê-xcốp phát triển tư duy, trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo. Pê-xcốp đã được tiếp xúc với nhiều loại sách vở, từ đó hình thành cho mình những suy nghĩ, quan điểm riêng. Đây là một nền tảng quan trọng giúp Pê-xcốp trở thành một nhà văn tài năng.

Câu 5 (trang 88, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Cụm từ “các bạn” trong đoạn văn này và đoạn kết tiếp cho thấy người kể chuyện đang hướng đến ai?

Trả lời

Cụm từ “các bạn” trong đoạn văn này và đoạn kết tiếp cho thấy người kể chuyện đang hướng người đọc.

Cụm từ “các bạn” là một cách xưng hô thân mật, gần gũi, thể hiện sự gắn kết và đồng cảm giữa người kể chuyện và người đọc. Việc sử dụng cụm từ này cho thấy người kể chuyện đang hướng người đọc vào câu chuyện của mình, muốn chia sẻ với người đọc những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân.

Qua nội dung đoạn này và đoạn kế tiếp, tác giả đã thoát ra khỏi kí ức để thuật lại, trình bày, chia sẻ về bản thân mình với người đọc. Tác giả đã kể về quá trình học tập, trưởng thành của mình, về những khó khăn, thử thách mà tác giả đã vượt qua để trở thành một nhà văn tài năng. Tác giả cũng chia sẻ về những suy nghĩ, quan điểm của mình về cuộc sống, về con người.

Việc sử dụng cụm từ “các bạn” là một cách để tác giả thể hiện sự gần gũi, thân thiết với người đọc, đồng thời cũng là một cách để tác giả thu hút sự chú ý và tạo sự đồng cảm của người đọc với câu chuyện của mình.

Câu 6 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Trong đoạn này, Pê-xcốp đang nói đến phần “con thú”, phần “con người” vốn có của ai và với mục đích gì? 

Trả lời

Trong đoạn này, Pê-xcốp đang nói đến phần “con thú”, phần “con người” vốn có của bản thân Pê-xcốp.

Pê-xcốp sinh ra trong một gia đình nghèo khó, mười tuổi đã phải “vào đời”, lăn lộn kiếm sống. Trong hoàn cảnh ấy, Pê-xcốp đã phải đấu tranh để sinh tồn, để bảo vệ bản thân và những người thân yêu. Chính vì vậy, trong Pê-xcốp có phần “con thú”, biểu thị cho bản năng, sức mạnh và khát vọng sống.

Tuy nhiên, Pê-xcốp cũng là một người ham học hỏi, yêu văn chương. Ông ta đã tự học để biết đọc, biết viết và bắt đầu sáng tác văn thơ. Chính những cuốn sách đã giúp Pê-xcốp mở mang tầm hiểu biết, tiếp thu những giá trị nhân văn cao đẹp. Từ đó, trong Pê-xcốp cũng hình thành nên phần “con người”, biểu thị cho tình yêu thương, đạo đức và sự cảm thông.

Pê-xcốp chia sẻ, bộc bạch cảm xúc của mình với người đọc

Thông qua việc nói về phần “con thú” và phần “con người” trong bản thân, Pê-xcốp muốn chia sẻ, bộc bạch cảm xúc của mình với người đọc. Ông ta muốn người đọc hiểu được những khó khăn, thử thách mà ông ta đã phải trải qua, cũng như những suy nghĩ, cảm xúc của ông ta về cuộc sống, về con người.

Ngầm đưa ra vai trò của mỗi cuốn sách trong việc hình thành và phát triển tư duy, nhân cách, con người ở mỗi chúng ta.

Pê-xcốp cũng ngầm đưa ra vai trò của mỗi cuốn sách trong việc hình thành và phát triển tư duy, nhân cách, con người ở mỗi chúng ta. Ông ta cho rằng, phần “con thú” của chúng ta biểu thị cho bản năng, sức mạnh và khát vọng sống. Tuy nhiên, nếu ta chỉ sống với phần “con thú” của mình thì sẽ trở thành những con thú hoang dã. Vì vậy, mỗi cuốn sách sẽ là một bậc thang nhỏ đưa ta tách xa rời con thú trong người đó để hướng tới những giá trị nhân đạo tốt đẹp.

Câu 7 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Tóm tắt nội dung của văn bản.

Trả lời

Cậu bé Pê-xcốp A-lếch-xây từ năm sáu tuổi đã được ông ngoại dạy đọc, ban đầu học chữ rất nhanh nhưng vì tính cách nóng vội, cáu kỉnh và thiếu phương pháp dạy nên đã khiến cậu bé chán học. Sau đó, cậu được gửi đến học tại một ngôi trường của nhà thờ. Ngay từ ngày đầu tới trường, Pê-xcốp đã bị bạn bè chế nhạo vì bộ dạng kì quặc. Tuy nhiên, sau đó, cậu bé đã nhanh chóng dàn xếp ổn thỏa với bạn bè trong lớp nhưng với thầy giáo và cha cố thì không thể. Với ưu thế tiếp thu và học khá nhưng lại mắc nhược điểm quá nghịch ngợm nên cậu bé này đã bị đuổi khỏi trường vì hạnh kiểm xấu. Điều đó đã khiến cậu chán nản. Trong lúc mọi chuyện đang trở nên rầy rà, vị Giám mục Cri-xan-phơ đã xuất hiện như một vị cứu tinh của Pê-xcốp. Giám mục Cri-xan-phơ đã khiến Pê-xcốp như được thấu hiểu, vỡ lẽ ra nhiều điều.

Tới năm lên mười bốn tuổi, Pê-xcốp biết đọc một cách có ý thức và say mê, yêu đọc sách. Từ đó, Pê-xcốp thấu hiểu được giá trị của những cuốn sách mang lại. Hơn nữa, cậu còn có cái nhìn tinh tế với những điều mà sách nói đến với những cái mà cuộc sống khuyên bảo.

Pê-xcốp ngày càng đắm chìm, say mê trong những cuốn sách hay, rút ra được những suy ngẫm đáng giá. Nhờ đọc sách, Pê-xcốp trở nên điềm tĩnh hơn xưa, tin ở mình hơn và làm việc hợp lý hơn, càng ít để ý đến vô số những chuyện bực bội trong cuộc sống.

Cuối cùng, Pê-xcốp đã rút ra được bài học cho mình: mỗi cuốn sách đều là bậc thang đưa cậu tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần những quan niệm về cuộc sống tốt đẹp và sự thèm khát cuộc sống ấy.

Câu 8 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Sự xuất hiện của Đức Giám mục và cuộc trò chuyện giữa ngài với Pê-xcốp cùng các học sinh trong lớp đã có tác động như thế nào đến Pê-xcốp? Bạn có nhận xét gì về cách tác giả thuật lại cuộc trò chuyện này?

Trả lời

Sự xuất hiện của Đức Giám mục và cuộc trò chuyện giữa ngài với Pê-xcốp cùng các học sinh trong lớp đã có tác động sâu sắc đến tâm hồn của cậu bé.

Trước khi cuộc trò chuyện diễn ra, Pê-xcốp là một cậu bé có phần cô độc, lạc lõng trong lớp học. Cậu bị bạn bè chế giễu vì bộ dạng kì quặc, lại hay nghịch ngợm nên bị thầy giáo và cha cố không ưa. Chính vì vậy, Pê-xcốp luôn cảm thấy mình bị cô lập, không được ai hiểu và thấu cảm.

Tuy nhiên, cuộc trò chuyện với Đức Giám mục đã khiến Pê-xcốp cảm thấy như được giải thoát. Đức Giám mục đã dành cho Pê-xcốp sự quan tâm, lắng nghe và thấu hiểu chân thành. Ngài đã hỏi Pê-xcốp về những sở thích, ước mơ của cậu, và khen ngợi cậu vì những tài năng của mình. Những lời nói của Đức Giám mục đã khiến Pê-xcốp cảm thấy mình được trân trọng, được yêu thương.

Sau buổi nói chuyện ấy, Pê-xcốp đã rất xúc động. Cậu cảm nhận được một tình cảm đặc biệt rộn rực trong ngực mình, dường như được lắng nghe và cảm thông. Cậu không còn cảm thấy cô đơn, lạc lõng nữa, mà có cảm giác như mình đã tìm thấy một người bạn tri âm, tri kỷ.

Cách tác giả thuật lại cuộc trò chuyện này giúp cho nội dung văn bản trở nên sinh động, hấp dẫn hơn. Cuộc trò chuyện được tác giả thuật lại chi tiết, cụ thể, đặc biệt là qua điểm nhìn của chính nhân vật Pê-xcốp. Điều này giúp cho người đọc có thể cảm nhận được rõ ràng những cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật, từ đó hiểu và đồng cảm với nhân vật hơn.

Cuộc trò chuyện này cũng có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển nhân vật Pê-xcốp. Cuộc trò chuyện đã giúp Pê-xcốp cảm thấy được yêu thương, được trân trọng, từ đó cậu đã trở nên tự tin, lạc quan hơn. Đây cũng là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của Pê-xcốp, giúp cậu bước vào một giai đoạn phát triển mới, trưởng thành hơn.

Câu 9 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Bạn hiểu thế nào về phần “thú”, phần “người” và cuộc đấu tranh giữa hai phần này trong quan niệm của Pê-xcốp? Cách sử dụng ngôi kể, điểm nhìn trong văn bản đã có tác dụng gì trong việc thể hiện cuộc đấu tranh ấy?

Trả lời

Quan niệm của Pê-xcốp về phần “thú”, phần “người” và cuộc đấu tranh giữa hai phần này:

Theo Pê-xcốp, phần “con thú” của con người biểu thị cho bản năng, sức mạnh và khát vọng sống. Phần này giúp con người tồn tại và phát triển trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu chỉ sống với phần “con thú”, con người sẽ trở thành những con thú hoang dã, chỉ biết thỏa mãn những nhu cầu bản năng của mình, không có ý thức về đạo đức, lương tâm.

Phần “con người” của con người biểu thị cho tình yêu thương, đạo đức và sự cảm thông. Phần này giúp con người trở nên cao thượng, nhân hậu, biết yêu thương và giúp đỡ người khác.

Cuộc đấu tranh giữa phần “con thú” và phần “con người” là cuộc đấu tranh giữa bản năng và lý trí, giữa cái thiện và cái ác, giữa cái thấp hèn và cái cao thượng trong mỗi con người. Cuộc đấu tranh này diễn ra trong suốt cuộc đời của mỗi con người, và kết quả của cuộc đấu tranh này sẽ quyết định bản chất của con người.

Ngôi kể thứ nhất, điểm nhìn qua nhân vật “tôi” đã giúp việc thể hiện cuộc đấu tranh giữa phần “thú” và phần “người” trở nên sâu sắc, tác động mạnh mẽ tới người đọc:

Với ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện là nhân vật chính trong câu chuyện, là người trải nghiệm trực tiếp những sự kiện, những cảm xúc, suy nghĩ trong câu chuyện. Điều này giúp cho người đọc có thể dễ dàng đồng cảm, thấu hiểu với nhân vật, từ đó hiểu rõ hơn về cuộc đấu tranh giữa phần “thú” và phần “người” trong tâm hồn nhân vật.

Trong truyện ngắn “Tôi đã học tập như thế nào?” của nhà văn Tô Hoài, nhân vật Pê-xcốp kể lại cuộc đời của mình từ khi còn là một cậu bé mồ côi, nghèo khổ, đến khi trở thành một nhà văn nổi tiếng. Trong suốt quá trình trưởng thành của mình, Pê-xcốp đã phải trải qua nhiều khó khăn, thử thách, và trong đó, có cả cuộc đấu tranh giữa phần “con thú” và phần “con người”.

Trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn, Pê-xcốp đã có lúc bị phần “con thú” chi phối. Cậu trở nên nóng nảy, cáu kỉnh, hay đánh nhau với bạn bè, và bị đuổi khỏi trường. Tuy nhiên, nhờ có sách vở, nhờ có sự quan tâm, giúp đỡ của những người xung quanh, Pê-xcốp đã vượt qua được những khó khăn đó, và phần “con người” trong cậu ngày càng được phát triển.

Cuộc đấu tranh giữa phần “con thú” và phần “con người” trong tâm hồn Pê-xcốp được tác giả kể lại một cách chân thực, sinh động, qua điểm nhìn của chính nhân vật. Điều này đã giúp cho người đọc hiểu rõ hơn về cuộc đấu tranh này, và từ đó rút ra những bài học cho bản thân.

Câu 10 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Chỉ ra một số điểm khác nhau về nội dung và hình thức nghệ thuật giữa hai phần văn bản trước và sau câu “Tôi biết đọc một cách có ý thức năm lên mười bốn tuổi”. Những khác biệt như vậy có làm mất đi sự thống nhất trong tính chỉnh thể của tác phẩm không? Vì sao?

Trả lời

Sự khác biệt về nội dung và hình thức nghệ thuật giữa hai phần văn bản trước và sau câu “Tôi biết đọc một cách có ý thức năm lên mười bốn tuổi”

Văn bản “Tôi đã học tập như thế nào?” của A-lếch-xây có thể được chia thành hai phần chính: phần trước và phần sau câu “Tôi biết đọc một cách có ý thức năm lên mười bốn tuổi”. Sự khác biệt về nội dung và hình thức nghệ thuật giữa hai phần này thể hiện rõ nét trong cách kể chuyện của tác giả.

Ở phần đầu, tác giả kể lại câu chuyện đi học của mình bằng giọng điệu điềm tĩnh, vui vẻ, lạc quan, hóm hỉnh. Phần đầu người đọc cảm nhận như nhịp kể có chút nhanh chóng, hồ hởi như chính tác giả của năm tháng tuổi thơ nghịch ngợm đủ trò đang kể lại chính câu chuyện đó. Tác giả đã kể lại những kỉ niệm vui vẻ, hồn nhiên của mình trong những năm tháng đi học. Đó là những kỉ niệm về những người thầy, người bạn, về những bài học, những trò nghịch ngợm,… Những kỉ niệm ấy được kể lại một cách chân thực, sinh động, mang đậm dấu ấn của tuổi thơ.

Trong khi đó, sang tới phần sau, người đọc dễ dàng nhận thấy sự thay đổi trong chính nội dung lẫn câu từ, giọng kể. Phần sau, tác giả đã khéo léo đưa ra những suy nghĩ, hồi tưởng; bộc bạch nội tâm của một người từng trải cho nên có thể thấy nội dung hoàn toàn trái ngược đoạn đầu, trở nên sâu sắc, trang nghiêm, giàu tính triết lí hơn. Nếu đoạn đầu là một đứa trẻ hồ hởi, hóm hỉnh, nghịch ngợm thì đoạn sau lại là một người đã trải qua nhiều điều, vỡ lẽ được triết lí, chân lý của cuộc đời.

Về nội dung, phần sau của văn bản tập trung vào việc thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc của tác giả về vai trò của việc học tập, về ý nghĩa của việc đọc sách. Tác giả đã nhận ra rằng, việc học tập không chỉ là để tiếp thu kiến thức mà còn là để bồi dưỡng tâm hồn, để trở thành một người có ích cho xã hội. Việc đọc sách giúp con người mở mang tầm hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh, từ đó có thể tự hoàn thiện bản thân.

Về hình thức nghệ thuật, phần sau của văn bản sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ,… giúp cho câu văn trở nên sinh động, giàu hình ảnh, thể hiện được những suy nghĩ, cảm xúc sâu sắc của tác giả. Ngoài ra, tác giả cũng sử dụng nhiều câu hỏi tu từ, lời tự vấn nhằm khơi gợi suy nghĩ của người đọc về những vấn đề mà tác giả đặt ra.

Sự khác biệt về nội dung và hình thức nghệ thuật giữa hai phần văn bản đã góp phần thể hiện rõ nét cuộc đấu tranh nội tâm của nhân vật A-lếch-xây. Ở phần đầu, nhân vật là một cậu bé hồn nhiên, vô tư, yêu thích học tập. Nhưng khi bước vào đời, nhân vật đã phải trải qua nhiều khó khăn, thử thách, khiến cho nhân vật có những suy nghĩ, cảm xúc phức tạp. Nhân vật đã nhận ra rằng, việc học tập không chỉ là một con đường để tiến thân mà còn là một con đường để hoàn thiện bản thân, để sống một cuộc đời có ý nghĩa

Câu 11 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Phân tích một số chi tiết trong văn bản cho thấy nhận thức của tác giả tại thời điểm viết tác phẩm và nhận thức của nhân vật chính trong quá khứ có những điểm khác biệt. Giải thích lí do của sự khác biệt ấy.

Trả lời

Văn bản “Tôi đã học tập như thế nào?” của A-lếch-xây kể về quá trình học tập và trưởng thành của tác giả. Tác phẩm có thể được chia thành hai phần chính: phần trước và phần sau câu “Tôi biết đọc một cách có ý thức năm lên mười bốn tuổi”.

Ở phần đầu, tác giả kể lại những kỉ niệm vui vẻ, hồn nhiên của mình trong những năm tháng đi học. Ở phần này, tác giả đã kể lại những chi tiết cho thấy nhận thức của nhân vật chính trong quá khứ còn nhiều hạn hẹp, thiếu suy nghĩ và hành động còn bồng bột, cư xử theo bản năng của mình.

Cụ thể, tác giả kể rằng:

• Pê-xcốp đã bày ra nhiều trò nghịch ngợm để trả đũa các ông giáo.
• Pê-xcốp chán nản khi biết rằng mình sẽ phải học thánh sử.
• Pê-xcốp không có sách để đọc nên không học.
• Pê-xcốp nói rằng mình chán học.

Những chi tiết này cho thấy Pê-xcốp là một đứa trẻ bồng bột, chưa biết suy nghĩ thấu đáo. Cậu chỉ biết làm những gì mình thích, không quan tâm đến hậu quả. Cậu cũng chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc học tập.

Trong khi đó, ở phần sau của văn bản, tác giả đã thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc sâu sắc về vai trò của việc học tập, về ý nghĩa của việc đọc sách. Tác giả đã nhận ra rằng, việc học tập không chỉ là để tiếp thu kiến thức mà còn là để bồi dưỡng tâm hồn, để trở thành một người có ích cho xã hội. Việc đọc sách giúp con người mở mang tầm hiểu biết, khám phá thế giới xung quanh, từ đó có thể tự hoàn thiện bản thân.

Cụ thể, tác giả đã viết:

• “Tôi không chỉ say mê tình tiết của sách… mà tôi còn bắt đầu hiểu được vẻ đẹp của những đoạn văn miêu tả, bắt đầu suy nghĩ về tính cách của các nhân vật, lờ mờ đoán được mục đích của tác giả cuốn sách và lo ngại cảm thấy sự khác nhau giữa cái mà sách nói đến với cái mà cuộc sống khuyên bảo.”
• “Tôi càng đọc nhiều thì sách càng làm cho tôi gắn bó với thế giới, cuộc đời cũng đối với tôi càng trở nên rực rỡ có ý nghĩa.”
• “Mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ đưa tôi tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất và về sự thèm khát cuộc sống ấy.”

Những suy nghĩ và cảm xúc này cho thấy tác giả đã có những nhận thức sâu sắc và nhân văn về vai trò của việc học tập. Tác giả đã nhìn nhận cuộc sống bằng cái nhìn trưởng thành và suy tư hơn.

Sự khác biệt về nhận thức của tác giả tại thời điểm viết tác phẩm và nhận thức của nhân vật chính trong quá khứ là bởi vì sự suy nghĩ, quan sát của nhân vật phát triển từ góc độ của một đứa trẻ, cho nên việc bồng bột, nghịch ngợm là điều vô cùng tự nhiên. Trong khi đó, tác giả tại thời điểm viết lại là người lớn, có những tư tưởng suy nghĩ sâu sắc hơn.

Câu 12 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Phân tích một số chi tiết để làm rõ ý nghĩa của những trải nghiệm thực tế đời sống và tầm quan trọng của việc tự học qua sách đối với nhân vật Pê-xcốp.

Trả lời

Trong văn bản “Tôi đã học tập như thế nào?”, tác giả Pê-trốp đã kể lại những trải nghiệm thực tế đời sống và quá trình tự học qua sách của mình. Những trải nghiệm thực tế đời sống và việc tự học qua sách đã có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hình thành và phát triển nhân cách của Pê-xcốp.

Ý nghĩa của những trải nghiệm thực tế đời sống

Những trải nghiệm thực tế đời sống giúp Pê-xcốp hiểu biết thêm về cuộc sống, về con người và về bản thân mình. Khi còn nhỏ, Pê-xcốp sống trong một gia đình nghèo khó, cha mẹ thường xuyên cãi vã, mẹ thì bệnh tật, đau yếu. Mẹ mất sớm, Pê-xcốp phải sống với cha. Cha Pê-xcốp là một người nghiện rượu, thường xuyên đánh đập con cái. Những trải nghiệm này đã khiến Pê-xcốp hiểu được nỗi khổ của những người nghèo khó, những người bị áp bức, bóc lột. Pê-xcốp cũng nhận ra rằng, con người có thể tàn nhẫn với nhau đến mức nào.

Những trải nghiệm thực tế đời sống cũng giúp Pê-xcốp trưởng thành hơn. Pê-xcốp sớm nhận ra rằng, cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng. Có những lúc, cuộc sống đầy rẫy những khó khăn, thử thách. Pê-xcốp cũng nhận ra rằng, con người cần phải có ý chí, nghị lực để vượt qua những khó khăn, thử thách ấy.

Tầm quan trọng của việc tự học qua sách

Việc tự học qua sách giúp Pê-xcốp mở mang tầm hiểu biết, nâng cao tri thức. Sách đã giúp Pê-xcốp biết đến những nền văn minh khác nhau, những kiến thức khoa học, những tư tưởng, quan niệm mới mẻ. Sách đã giúp Pê-xcốp hiểu biết thêm về thế giới và về bản thân mình.

Việc tự học qua sách cũng giúp Pê-xcốp hình thành những phẩm chất tốt đẹp. Sách đã giúp Pê-xcốp trở nên điềm tĩnh, tin tưởng vào bản thân, làm việc có kế hoạch, ít để ý đến những chuyện bực bội trong cuộc sống. Sách cũng giúp Pê-xcốp trở nên giàu lòng nhân ái, biết yêu thương, giúp đỡ người khác.

Một số chi tiết cụ thể trong văn bản thể hiện ý nghĩa của những trải nghiệm thực tế đời sống và tầm quan trọng của việc tự học qua sách đối với nhân vật Pê-xcốp

• Về ý nghĩa của những trải nghiệm thực tế đời sống:
  • Pê-xcốp kể lại rằng, khi còn nhỏ, ông đã từng chứng kiến cuộc sống địa ngục của những người nghèo khổ, những người bị áp bức, bóc lột. Những trải nghiệm này đã khiến Pê-xcốp hiểu được nỗi khổ của những người nghèo khó, những người bị áp bức, bóc lột.
  • Pê-xcốp cũng kể lại rằng, ông đã từng chứng kiến sự tàn nhẫn của con người đối với nhau. Cha ông là một người nghiện rượu, thường xuyên đánh đập con cái. Những trải nghiệm này đã khiến Pê-xcốp nhận ra rằng, con người có thể tàn nhẫn với nhau đến mức nào.
• Về tầm quan trọng của việc tự học qua sách:
  • Pê-xcốp kể lại rằng, sách đã giúp ông mở mang tầm hiểu biết, nâng cao tri thức. Sách đã giúp ông biết đến những nền văn minh khác nhau, những kiến thức khoa học, những tư tưởng, quan niệm mới mẻ.
  • Pê-xcốp cũng kể lại rằng, sách đã giúp ông hình thành những phẩm chất tốt đẹp. Sách đã giúp ông trở nên điềm tĩnh, tin tưởng vào bản thân, làm việc có kế hoạch, ít để ý đến những chuyện bực bội trong cuộc sống. Sách cũng giúp Pê-xcốp trở nên giàu lòng nhân ái, biết yêu thương, giúp đỡ người khác.

Câu 13 (trang 89, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):

Hãy viết về một cuốn sách hoặc một tác phẩm nghệ thuật góp phần thay đổi suy nghĩ của bạn trong đoạn văn khoảng 200 chữ.

Trả lời

Cuốn sách “Đời ngắn đừng ngủ dài” của tác giả Robin Sharma đã góp phần thay đổi suy nghĩ của tôi về cuộc sống. Trước khi đọc cuốn sách này, tôi là một người sống khá thụ động, thiếu mục tiêu và luôn lo lắng về tương lai. Tôi luôn nghĩ rằng mình còn trẻ, còn nhiều thời gian để làm mọi thứ, nên cứ để mọi chuyện trôi đi theo dòng chảy. Nhưng sau khi đọc cuốn sách này, tôi đã có những suy nghĩ khác về cuộc sống.

Cuốn sách đã cho tôi thấy rằng cuộc đời rất ngắn ngủi, và chúng ta cần phải sống hết mình từng ngày. Chúng ta không nên trì hoãn những ước mơ của mình, mà hãy bắt tay thực hiện ngay từ bây giờ. Chúng ta cũng không nên lo lắng về những điều không thể kiểm soát được, mà hãy tập trung vào những điều mà chúng ta có thể làm được.

Cuốn sách cũng đã giúp tôi nhận ra rằng, chúng ta cần phải sống một cuộc sống có ý nghĩa. Chúng ta cần phải tìm ra mục tiêu của cuộc đời mình và nỗ lực để đạt được mục tiêu đó. Chúng ta cũng cần phải biết trân trọng những người thân yêu xung quanh mình.

Có thể nói, cuốn sách “Đời ngắn đừng ngủ dài” đã có tác động tích cực đến suy nghĩ và lối sống của tôi. Nó đã giúp tôi trở thành một người sống tích cực, có mục tiêu và ý nghĩa hơn.

Ngoài cuốn sách này, còn có rất nhiều tác phẩm nghệ thuật khác đã góp phần thay đổi suy nghĩ của tôi. Đó có thể là một bộ phim, một bài hát, một bức tranh, hay một tác phẩm văn học nào đó. Mỗi tác phẩm nghệ thuật đều mang một thông điệp, một giá trị riêng, và nó có thể tác động đến suy nghĩ của chúng ta theo những cách khác nhau

Với những hướng dẫn soạn bài Tôi đã học tập như thế nào? – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.