Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 101

Hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 101 Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.

Câu hỏi 1: (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 – Trang 100)

Trong hai cách trích dẫn tài liệu sau, cách nào đúng quy định? Dựa vào đâu em xác định như vậy?

a.

– Cách 1: Một nền giáo dục phiến diện, có thể sản sinh ra những người nông cạn về tinh thần, những con người một chiều kích.

– Cách 2: Một nền giáo dục phiến diện, có thể sản sinh ra những người nông cạn về tinh thần, “những con người một chiều kích” như Hơ-bớt Mác-kiu-dơ (Herbert Marcuse) đã nói.

(Huỳnh Như Phương, Hãy cầm lấy và đọc)

b.

– Cách 1: Nhưng có một điều chắc chắn, để đi đến đích, em sẽ phải trải qua không ít thử thách, gian nan. Những lúc như vậy, hãy luôn nhớ rằng, “Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông” (Nguyễn Bá Học).

(Theo Đoàn Công Lê Huy, Câu chuyện về con đường)

– Cách 2: Nhưng có một điều chắc chắn, để đi đến đích, em sẽ phải trải qua không ít thử thách, gian nan. Những lúc như vậy, hãy luôn nhớ rằng, đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông.

Gợi ý trả lời:

a. Cách 2 là cách trích dẫn tài liệu đúng quy định.

Dựa vào: Trong cách 2, câu trích dẫn của Herbert Marcuse được đặt trong dấu ngoặc kép và có nguồn gốc rõ ràng, cho phép người đọc dễ dàng nhận diện đây là lời dẫn trực tiếp từ tác giả.

b. Cách 1 là cách trích dẫn tài liệu đúng quy định.

Dựa vào: Câu trích dẫn của Nguyễn Bá Học được đặt trong dấu ngoặc kép và dẫn chứng đầy đủ, rõ ràng, thể hiện đây là lời dẫn trực tiếp từ tác giả.

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 101 - 2

Câu hỏi 2: (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 –  Trang 101)

Dấu hiệu nào trong các đoạn trích sau cho thấy người viết tuân thủ quy định khi tham khảo tài liệu và trích dẫn? Từ đó, em rút ra bài học gì trong việc tham khảo và trích dẫn tài liệu?

a. Vũ Nương trở về dương thế, nhưng chỉ hiện ra “ở giữa dòng mà nói vọng vào: “ – […] thiếp chẳng thể trở về nhân gian được nữa”. Ảo ảnh chập chờn và mau chóng tan biến. Chia li là vĩnh viễn. Người chết chẳng thể nào sống lại: “trong chốc lát, bóng nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất”.

(Nguyễn Đăng Na, “Người con gái Nam Xương” – một bi kịch của con người)

b. Sau này, tâm hồn thi sĩ, ngòi bút tài hoa của Hoàng Cầm cũng khiến ta chẳng thế nào quên nụ cười của những cô gái miền quê Kinh Bắc:

Những cô hàng xén răng đen

Cười như mùa thu tỏa nắng.

(Lê Quang Hưng, “Nắng mới” – sự thành thực của một tâm hồn giàu mơ mộng)

c. Từ hơn nửa thế kỉ trước đây, Nguyễn Tuân đã sớm cảm thấy cái sức truyền cảm tuy kín đáo nhưng khó cưỡng lại ấy trong văn chương của Thạch Lam khi viết một câu văn đúng và đẹp lạ lùng: “Đọc ‘Hai đứa trẻ”, thấy bận bịu vô hạn về một tấm lòng quê hương êm mát và sâu kín” (Nguyễn Tuân, “Thạch Lam”, trích lại trong “Thạch Lam, văn và đời”)

(Đỗ Kim Hồi, Thạch Lam – Đôi điều cảm nhận)

Gợi ý trả lời: 

a. Dấu hiệu: Người viết đã đặt lời nói trực tiếp của Vũ Nương và lời dẫn của Nguyễn Dữ trong dấu ngoặc kép. Điều này giúp phân biệt rõ ràng giữa lời của tác giả và lời của người viết.

b. Dấu hiệu: Người viết đã tuân thủ quy tắc trích dẫn thơ bằng cách sử dụng dấu hai chấm trước đoạn thơ và giữ nguyên cách trình bày, bao gồm cách xuống dòng như trong nguyên tác.

c. Dấu hiệu: Người viết đã chọn đúng tài liệu liên quan đến lời nhận xét của Nguyễn Tuân về Thạch Lam. Lời của Nguyễn Tuân được đặt trong dấu ngoặc kép, và nguồn trích dẫn được ghi rõ ràng, cho biết nguồn gốc của thông tin.

=> Bài học rút ra: Khi tham khảo và trích dẫn tài liệu, cần chọn nguồn tin cậy và chính xác. Khi trích dẫn, phải đảm bảo đặt câu trích dẫn trong dấu ngoặc kép hoặc giữ nguyên định dạng nếu là thơ, và luôn ghi rõ nguồn gốc để người đọc có thể kiểm tra và xác nhận thông tin.

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 101 - 3

Câu hỏi 3: (SGK Ngữ văn 9 Tập 1 – Trang 101)

Trong tạo lập văn bản, việc không dẫn nguồn tài liệu khi dùng lời hoặc ý của người khác và việc trích dẫn theo cách gián tiếp khác nhau như thế nào?

Gợi ý trả lời: 

Việc không dẫn nguồn tài liệu khi dùng lời hoặc ý của người khác Việc trích dẫn theo cách gián tiếp
Không tôn trọng tác giả: Khi không dẫn nguồn, thông tin trở nên không đáng tin cậy và không ghi nhận công lao của tác giả gốc. Tôn trọng tác giả: Việc trích dẫn theo cách gián tiếp cho thấy sự tôn trọng đối với tác giả, đồng thời cung cấp thông tin đáng tin cậy hơn nhờ vào nguồn gốc rõ ràng.
Đạo văn: Bài viết có thể bị coi là đạo văn vì người đọc không thể xác minh nguồn gốc của thông tin. Tránh đạo văn: Bài viết được đánh giá là không đạo văn vì thông tin có nguồn gốc rõ ràng, giúp người đọc xác nhận và kiểm tra nguồn gốc.

=> Bài học rút ra: Để đảm bảo tính chính xác và sự tôn trọng đối với các nguồn tài liệu, việc trích dẫn đúng cách là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp tránh đạo văn mà còn làm tăng độ tin cậy của bài viết.

Với những hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 101 Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.