Soạn bài Thực hành tiếng Việt: Đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp – Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều

Hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt: Đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp – Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.

Câu 1 (trang 68, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Chỉ ra tác dụng của biểu đồ được sử dụng trong văn bản Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI của Lưu Quang Hưng.

Trả lời

Trong văn bản “Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI”, biểu đồ có thể được sử dụng để trình bày các dữ liệu khoa học, xu hướng nước biển dâng, hoặc các mô hình dự đoán về biến đổi khí hậu. Việc này giúp làm rõ và minh họa những điểm quan trọng liên quan đến vấn đề mà tác giả đang thảo luận.

Câu 2 (trang 68, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Chỉ ra các số liệu được sử dụng trong những câu dưới đây (trích từ văn bản Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI). Cho biết các số liệu đó có tác dụng như thế nào đối với việc phản ánh sự việc được đề cập trong mỗi câu.

1. Liên hợp quốc ước tính có chừng 40% dân số cư ngụ gần biển, với 600 triệu người sinh sống trong khu vực cao hơn mực nước biển từ 10 mét trở xuống.
2. Việt Nam có 28 trên tổng số 64 tỉnh thành ven biển, với đường bờ biển dài hơn 3000 ki-lô-mét.
3. Về diện tích, biển và đại dương bao phủ 72% bề mặt Trái Đất.
4. Dự kiến vào cuối thế kỉ tới, mực nước biển sẽ tăng lên trong khoảng 35 – 85 xăng-ti-mét…

Trả lời

Các số liệu được sử dụng trong những câu dưới đây là:

• Câu a: 40%, 600 triệu
• Câu b: 28, 64, 3000
• Câu c: 72%
• Câu d: 35 – 85

Các số liệu này có tác dụng như sau:

• Câu a: Số liệu 40% cho thấy có một tỷ lệ rất lớn dân số thế giới đang sinh sống ở khu vực ven biển, trong đó có 600 triệu người sinh sống trong khu vực có nguy cơ cao bị ngập lụt do nước biển dâng. Điều này cho thấy hiện tượng nước biển dâng đang gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến cuộc sống của con người.
• Câu b: Số liệu 28, 64, 3000 cho thấy Việt Nam là một quốc gia có diện tích ven biển rộng lớn, với nhiều tỉnh thành ven biển. Điều này cũng cho thấy Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của hiện tượng nước biển dâng.
• Câu c: Số liệu 72% cho thấy biển và đại dương chiếm diện tích rất lớn trên bề mặt Trái Đất. Điều này cho thấy nước biển dâng sẽ có tác động rộng lớn đến môi trường tự nhiên và đời sống con người.
• Câu d: Số liệu 35 – 85 cho thấy mực nước biển dự kiến sẽ tăng lên trong khoảng khá lớn vào cuối thế kỉ XXI. Điều này cho thấy hiện tượng nước biển dâng đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng và cần có những biện pháp ứng phó kịp thời.

Câu 3 (trang 69, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Xếp mỗi đoạn văn dưới đây vào kiểu phù hợp: đoạn văn diễn dịch, đoạn văn quy nạp, đoạn văn song song, đoạn văn phối hợp. Chỉ ra câu chủ đề của mỗi đoạn văn (trừ đoạn văn song song).

1. a) Bên cạnh thuỷ triều, mực nước biển còn bị ảnh hưởng bởi tác động của khối không khí trên mặt biển, đặc biệt là gió. Không chỉ góp phần tạo nên các hoàn lưu và dòng chảy trên biển, gió còn khiến cho mực nước dâng cao hơn hay hạ thấp xuống. Tác động của gió và áp suất khí quyển trở nên rõ ràng nhất khi xảy ra bão. (Theo Lưu Quang Hưng)
2. b) Mưa lớn kéo dài ở các vùng đồng bằng (như ở các vùng đồng bằng thuộc miền Trung nước ta) khiến cho nước trên các con sông không kịp thoát, gây ra ngập úng. Ngoài ra, mưa lớn kéo dài còn hình thành nên các cơn lũ quét, lũ ống gây ra những thiệt hại nặng nề về người và của. (Theo Mơ Kiều)
3. c) Mỗi cơn lũ đi qua đều càn quét phá huỷ không biết bao nhiêu nhà dân, nương rẫy, giết hại các loại động vật. Ngoài ra, tình trạng bão lũ kéo dài còn khiến cho việc trồng trọt bị ảnh hưởng các loại cây lương thực vì bị ngập ủng mà chết, nguồn thực phẩm trở nên khan hiếm. Có thể nói lũ lụt gây nhiều thiệt hại trực tiếp về vật chất đối với người dân. (Theo Mơ Kiều)
4. d) Không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà lũ lụt còn gây thiệt hại cả về con người, cướp đi sinh mạng của rất nhiều người. Điển hình là lũ lụt sông Dương Tử ở Trung Quốc năm 1911 đã khiến cho 100 000 người chết, hay lũ lụt đồng bằng sông Hồng năm 1971 khiến cho 594 người chết và hơn 100 000 người bị thương nặng. Như vậy, có thể thấy lũ lụt gây thiệt hại nghiêm trọng về người. (Theo Mơ Kiều)

Trả lời

Giải thích:

• Đoạn a: Đoạn văn này nêu lên tác động của gió đến mực nước biển. Câu chủ đề của đoạn văn là câu đầu tiên, nêu lên ý chính của đoạn văn. Các câu tiếp theo là những ý triển khai cho câu chủ đề.
• Đoạn b: Đoạn văn này nêu lên nguyên nhân và hậu quả của hiện tượng ngập úng. Câu chủ đề của đoạn văn là câu đầu tiên, nêu lên ý chính của đoạn văn. Câu thứ hai nêu lên một hậu quả khác của hiện tượng ngập úng.
• Đoạn c: Đoạn văn này nêu lên tác động của lũ lụt đến đời sống con người. Câu chủ đề của đoạn văn là câu đầu tiên, nêu lên ý chính của đoạn văn. Các câu tiếp theo là những ý triển khai cho câu chủ đề.
• Đoạn d: Đoạn văn này nêu lên tác động của lũ lụt đến con người. Câu chủ đề của đoạn văn là câu đầu tiên, nêu lên ý chính của đoạn văn. Câu thứ hai là một dẫn chứng cụ thể cho câu chủ đề.

Câu 4 (trang 69, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Chọn một trong hai đề sau:

a, Viết một đoạn văn diễn dịch (khoảng 5 – 7 dòng) trình bày suy nghĩ của em về ảnh hưởng của hiện tượng nước biển dâng đối với đời sống con người. Chỉ ra câu chủ đề trong đoạn văn đó.

b, Viết một đoạn văn quy nạp (khoảng 5 – 7 dòng) trình bày suy nghĩ của em về tác hại của lũ lụt. Chỉ ra câu chủ đề trong đoạn văn đó.

Trả lời

a, Hiện tượng nước biển dâng là một trong những hậu quả nghiêm trọng của biến đổi khí hậu. Mực nước biển dâng cao khiến cho các khu vực ven biển bị ngập lụt, đe dọa đến tính mạng, tài sản của người dân. Ngoài ra, nước biển dâng còn làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển, gây suy thoái môi trường sống của các loài sinh vật. Để giảm thiểu tác động của hiện tượng nước biển dâng, cần có sự chung tay của toàn nhân loại trong việc giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường.

Câu chủ đề: Hiện tượng nước biển dâng là một vấn đề nghiêm trọng, tác động tiêu cực đến đời sống con người trên toàn cầu.

Với những hướng dẫn soạn bài Thực hành tiếng Việt: Đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp – Ngữ văn 8 tập 1 Cánh diều chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.