Soạn bài Thiên Trường vãn vọng
Hướng dẫn Soạn bài Thiên Trường vãn vọng – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 43 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Em có thích ngắm cảnh hoàng hôn không? Vì sao?
Trả lời:
Em rất thích ngắm cảnh hoàng hôn bởi vì khung cảnh hoàng hôn rất đẹp, đem đến cảm giác nhẹ nhàng, ấm áp và bình yên trong lòng người.
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 44 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Hãy xác định thể thơ của bài Thiên Trường vãn vọng và cho biết em dựa vào các yếu tố tố nào để nhận biết thể thơ đó.
Trả lời:
– Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt
– Các yếu tố cơ bản trong bài thơ giúp em nhận biết thể thơ:
+ Bài thơ có 4 câu, mỗi câu có bảy chữ.
+ Về luật thơ: luật trắc. chỉnh sửa giúp tôi
Câu 2 (trang 44 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Cảnh vật ở hai câu thơ đầu được tái hiện vào khoảng thời gian nào? Chỉ ra mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh được miêu tả.
Trả lời:
Dựa vào mô tả về cảnh vật và mối liên hệ giữa thời gian và hình ảnh trong bài thơ “Thiên Trường vãn vọng”, có thể thấy rằng thời gian được diễn đạt thông qua buổi chiều tà, đặc biệt là ở hai câu thơ đầu.
Cảnh thôn xóm được mô tả vào buổi chiều tà khiến cho hình ảnh trở nên đậm nhạt và mờ sáng. Sự kết hợp giữa thời gian và cảnh vật tạo nên một không gian huyền bí và thơ mộng. Buổi chiều tà thường mang đến ánh sáng và bóng tối đặc biệt, làm cho mọi thứ trở nên đẹp đẽ và lãng mạn hơn.
Mối liên hệ này giúp tạo ra một bức tranh sinh động và tinh tế về cảnh quan nông thôn, đồng thời thể hiện tâm trạng và cảm xúc của người sáng tác. Sự chọn lựa cẩn thận về từ ngữ và hình ảnh giúp tăng cường tính nghệ thuật của bài thơ, làm cho độc giả cảm nhận được không khí và tâm trạng được truyền đạt thông qua từng chi tiết mô tả.
Câu 3 (trang 44 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Những hình ảnh ở hai câu thơ cuối đã gợi lên một bức tranh cuộc sống như thế nào?
Trả lời:
Câu thơ cuối cùng với hình ảnh “Tiếng sáo vi vu văng vẳng khắp cánh đồng” và “Từng đôi cò trắng đang xoè cánh đậu xuống đồng” tạo ra một bức tranh tươi mới và tinh khôi về cảnh quan nông thôn, đồng thời truyền tải một tâm trạng thoải mái và hòa mình với thiên nhiên.
Chỉnh sửa để làm cho mô tả thêm phần sinh động và hấp dẫn có thể bao gồm:
Từ ngữ sâu sắc: Sử dụng từ ngữ mô tả chi tiết hơn để làm cho hình ảnh trở nên sống động hơn, ví dụ như “tiếng sáo vi vu” có thể được mô tả là “âm nhạc nhẹ nhàng của sáo vi vu” để tăng cường trải nghiệm âm thanh.
Mô tả không gian: Thêm mô tả về không gian xung quanh để làm cho độc giả cảm nhận được sự rộng lớn và yên bình của cảnh đồng. “Cánh đồng mênh mông” hoặc “bầu trời cao vút” có thể được thêm vào để làm cho không gian trở nên mở ra hơn.
Kết hợp cảm giác hài hòa: Mô tả cảm giác hài hòa giữa con người và thiên nhiên, có thể sử dụng từ ngữ như “giao thoa hòa mình” để làm nổi bật sự kết nối và hòa quyện giữa người và môi trường tự nhiên.
Câu 4 (trang 44 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Bài thơ tái hiện cảnh vật và cuộc sống con người trong nhiều khoảng không gian. Em hãy chỉ ra những khoảng không gian đó theo trình tự được miêu tả trong bài thơ.
Trả lời:
Mở đầu hấp dẫn: Bạn có thể bắt đầu bằng một dòng mở đầu mô tả sống động hơn, ví dụ như “Thôn xóm chìm trong bóng khói chiều, nơi cuộc sống trôi qua như những hình ảnh của một bức tranh.”
Sử dụng ngôn từ sinh động: Mô tả về trẻ mục đồng có thể được làm phong phú hơn bằng cách sử dụng ngôn từ mô tả đặc sắc. “Trẻ mục đồng đã khuất sau những thôn trước, thôn sau” có thể được mở rộng thành “Những đứa trẻ đang mục đồng, bóng dáng của họ mờ dần khi chúng ta đi sâu vào những thôn trước, thôn sau.”
Tích hợp tâm trạng của tác giả: Bạn có thể thêm vào những dòng văn tả ngắn về tâm trạng hoặc suy nghĩ của tác giả để làm cho độc giả hiểu rõ hơn về quan điểm cá nhân của ông/ bà đối với cảnh vật và cuộc sống nông thôn.
Câu 5 (trang 44 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Theo em, qua bức tranh thiên nhiên và cuộc sống được tái hiện trong bài thơ, tác giả đã bộc lộ cảm xúc, tâm trạng gì?
Trả lời:
Thông qua bức tranh của thiên nhiên và cuộc sống nông thôn trong bài thơ, tác giả đã thể hiện cảm xúc và tâm trạng của mình một cách rõ ràng. Tác giả dường như đắm chìm, mê đắm trong không gian mộng mơ và quyến rũ của buổi chiều tà, nơi ánh nắng và bóng tối tạo nên một khung cảnh huyền bí và hấp dẫn.
Trong lòng tác giả, cảm xúc trào dâng như một dòng suối không ngừng chảy. Sự thiết tha và yêu thương đối với xóm làng quê hương trở nên rõ nét, như một liên kết không ngừng giữa tâm hồn tác giả và đất nước thân thương. Cảm giác này không chỉ là sự kết nối với cảnh vật và cuộc sống nông thôn mà còn là tình cảm sâu sắc và ngọt ngào đối với quê hương
Bức tranh được vẽ bằng những từ ngữ mơ màng và mô tả sinh động, làm cho độc giả cảm nhận được không khí tinh tế và êm đềm của buổi chiều tà, đồng thời hiểu rõ hơn về tình cảm và tâm trạng chân thành của tác giả đối với vùng đất yêu quý.
Câu 6 (trang 45 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Câu kết trong bài thơ tứ tuyệt Đường luật thường để lại dư âm. Hãy cho biết câu kết trong Thiên Trường vãn vọng có thể gợi cho em những cảm xúc, suy nghĩ gì?
Trả lời:
Dòng sông Bạch lộ uốn khúc như một bản hòa nhạc, cùng hòa mình vào nhịp đời phiêu dạt của làng quê. Ánh nắng và bóng tối hòa quyện tạo nên bức tranh buổi chiều tà, khiến mặt trời dần khuất sau ngọn núi, hòa mình vào bóng chiều buông lơi. Những cánh cò trắng, tự do và thanh bình, liệng xuống đồng như những đám mây nhẹ nhàng trôi lững.
Bóng chiều dần buông xuống, mặt trời khuất dần sau ngọn núi. Những cánh cò tìm về chốn bình yên sau một ngày kiếm ăn vất vả, góp phần làm nổi bật vẻ đẹp yên bình, tiêu biểu cho làng quê Việt Nam. Những bước đi thong dong của đàn trâu trên con đường làng quen thuộc là hình ảnh quen thuộc và thân thương. Đám trẻ vui đùa trên lưng trâu, tiếng sáo nhẹ nhàng, tạo nên bức tranh tĩnh lặng nhưng đầy âm nhạc của cuộc sống quê hương.
Những chú bé ngồi vắt vẻo trên lưng trâu, tay cầm sáo thổi vang, là những nhạc công nhỏ tạo nên bản hòa nhạc riêng của làng quê. Họ là điểm nhấn tô điểm thêm vẻ yên bình và gần gũi của cuộc sống nông thôn, nơi con người hài hòa với thiên nhiên. Mỗi giai điệu của sáo như là những hơi thở của làng quê, tạo ra một không khí thuần khiết và ấm áp, khiến ta chìm đắm trong sự hòa mình với vẻ đẹp dung dị và thiên nhiên hữu tình của quê hương.
Câu 7 (trang 45 sgk Ngữ văn 8 Tập 1): Tác giả Thiên Trường vãn vọng còn là một vị vua. Điều đó gợi cho em những suy nghĩ gì khi đọc bài thơ?
Trả lời:
Cảnh tượng buổi chiều tại phủ Thiên Trường là một bức tranh vùng quê trầm lặng, nhưng không hề đầy cảm giác đìu hiu, bởi vì nơi đây vẫn hòa mình trong sự sống của con người và giao hòa hài hòa với cảnh vật thiên nhiên, tạo nên một không khí rất thơ mộng và tuyệt vời. Điều đặc biệt là ông vua Trần Nhân Tông, mặc dù đang ở địa vị tối cao, nhưng tâm hồn ông vẫn mãnh liệt gắn bó với máu thịt và quê hương thôn dã.
Vị vua đã sáng tác những vần thơ gợi cảm, chứng tỏ sự tinh tế và nhạy bén trong việc lưu diễn những cảm xúc tận cùng của tâm hồn. Hành động này của ông không chỉ là biểu hiện của tay nghệ nghệ sĩ mà còn là một lời chứng nhận cho tình yêu sâu sắc đối với quê hương và nhân dân. Sự sáng tạo và đẳng cấp nghệ thuật của ông vua đã tạo ra một tác phẩm văn thơ toả sáng, nâng cao hình ảnh và giá trị của văn hóa Việt Nam.
Thấu hiểu được ý nghĩa lịch sử và văn hóa của bài thơ Thiên Trường vãn vọng, chúng ta nhận thấy rằng trong thời kỳ nhà Trần, dân tộc Việt Nam đã sống lên đẹp đẽ, với tâm hồn cao quý và tình cảm sâu sắc. Bài thơ của Trần Nhân Tông không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn là nguồn động viên tinh thần, làm tăng thêm giá trị cho “Hào khí Đông A” trong thời đại Trần.
Với những hướng dẫn Soạn bài Thiên Trường vãn vọng – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
