Soạn bài Soạn bài Bức tranh của em gái tôi
Hướng dẫn soạn bài Bức tranh của em gái tôi Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
1. Soạn Bức tranh của em gái tôi phần Chuẩn bị
– Truyện ngắn là tác phẩm văn xuôi cỡ nhỏ, ít nhân vật, ít sự việc phức tạp,… Chi tiết và lời văn trong truyện rất cô đọng.
– Khi đọc truyện ngắn:
+ Truyện kể về việc người em gái có tài năng hội họa đi dự thi bằng tác phẩm vẽ người anh trai của mình đã đạt giải nhất. Thời gian xảy ra trại thi vẽ quốc tế và địa điểm xảy ra câu chuyện là gian phòng triển lãm tranh, ở nhà.
+ Truyện có những nhân vật: Tôi, em gái tôi – Kiều Phương, bố mẹ, chú Tiến Lê. Nhân vật chính gồm:
Tôi: ban đầu khó chịu, xem thường những hành động nghịch ngợm của em gái → khi mọi người phát hiện tài năng của em gái thì tự ti, ghen tị, nhỏ nhen → khi đứng trước bức chân dung thì xấu hổ, trung thực nhận ra hạn chế của bản thân.
Kiều Phương: hay lục lọi đồ, thường bôi bẩn lên mặt; có sở thích vẽ tranh và kiên trì theo đuổi đam mê; luôn yêu thương và muốn gần gũi với anh trai; nhân hậu, vị tha và tình cảm trong sáng.
+ Truyện kể theo ngôi kể thứ nhất và có tác dụng trong việc tạo độ tin cậy nơi người đọc, diễn tả được chân thực cảm xúc của nhân vật “tôi”.
+ Truyện nêu lên vấn đề mặc cảm, tự ti trước thành công hay tài năng của người khác. Vấn đề ấy có liên quan đến cuộc sống hiện nay khi mà mọi người cứ liên tục so sánh lẫn nhau nhằm tự dìm bản thân mình xuống chứ không phải là để nhận ra sự thiếu xót để tiếp tục phát triển. Và cá nhân em cảm thấy bản thân cần thay đổi, cần vượt qua sự tự ti đó để khiến mình trở nên tốt hơn.
– Đọc trước truyện Bức tranh của em gái tôi; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Tạ Duy Anh:
+ Nhà văn Tạ Duy Anh sinh ngày 09 tháng 09 năm 1959.
+ Tên khai sinh là Tạ Viết Đăng với các bút danh khác nhau: Lão Tạ, Chu Quý, Bình Tâm,…
+ Quê quán: Hoàng Diệu, Chương Mĩ, Hà Tây…
+ Hiện tại ông là hội viên hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1993 và công tác tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn.
+ Ông là cây bút trẻ trong thời kì đổi mới.
+ Tác phẩm chính: Bức tranh của em gái tôi, Dưới bàn tay vô hình, Vó ngựa trở về,…
+ Giải thưởng: Giải nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiếu niên Tiền phong cho câu truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi,…
>> Có thể bạn quan tâm: Điều không tính trước
2. Soạn Bức tranh của em gái tôi phần Đọc hiểu
a. Câu hỏi giữa bài
Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Từ nhan đề và hình minh họa, em có thể đoán nội dung chính của truyện này nói về việc gì?
Nhan đề truyện là “Bức tranh của em gái tôi”, hình minh họa là một bức tranh vẽ một cô bé đang mỉm cười. Từ những thông tin này, ta có thể đoán nội dung chính của truyện nói về tình cảm của một người anh trai dành cho em gái mình. Người anh trai yêu thương em gái, muốn dành cho em những điều tốt đẹp nhất.
Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Người kể câu chuyện ở ngôi nào? Kể về ai?
Người kể câu chuyện ở ngôi thứ nhất, kể về chính mình và em gái mình.
Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tại sao nhân vật “tôi” lại bí mật theo dõi em gái?
Nhân vật “tôi” bí mật theo dõi em gái vì:
Anh trai tò mò muốn biết em gái đang làm gì.
Anh trai cũng muốn quan tâm, chăm sóc em gái.
Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Phần 2 giúp người đọc hiểu ra điều gì?
Phần 2 giúp người đọc hiểu ra rằng em gái của nhân vật “tôi” là một người rất yêu thích vẽ tranh. Cô bé dành rất nhiều thời gian và tâm huyết cho việc vẽ tranh.
Câu hỏi trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú ý sự thay đổi của nhân vật “tôi” qua tâm trạng, suy nghĩ và hành động ở phần 3.
Ở phần 3, nhân vật “tôi” có sự thay đổi rõ rệt về tâm trạng, suy nghĩ và hành động.
Tâm trạng: Từ tò mò, anh trai chuyển sang cảm thấy xấu hổ, hối hận vì đã theo dõi em gái một cách lén lút.
Suy nghĩ: Anh trai bắt đầu hiểu và trân trọng tài năng của em gái.
Hành động: Anh trai quyết định giúp em gái hoàn thành bức tranh.
Câu hỏi trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Sự việc nào trong phần 4 làm cho câu chuyện tiếp tục hấp dẫn? Hấp dẫn ở chỗ nào?
Sự việc em gái của nhân vật “tôi” bị ốm đã làm cho câu chuyện tiếp tục hấp dẫn. Sự việc này khiến người đọc lo lắng, hồi hộp và thắc mắc không biết kết cục của câu chuyện sẽ như thế nào.
Sự việc này hấp dẫn ở chỗ nó tạo ra tình huống bất ngờ, kịch tính cho câu chuyện. Người đọc không thể đoán trước được điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
Câu hỏi trang 69 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú bé trong bức tranh được miêu tả như thế nào?
Chú bé trong bức tranh được miêu tả là một cậu bé rất đáng yêu, hồn nhiên. Cậu bé có khuôn mặt bầu bĩnh, đôi mắt to tròn, mái tóc vàng óng ả. Cậu bé đang ngồi trên một cánh đồng xanh mượt, tay cầm một bông hoa.
Câu hỏi trang 69 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú ý sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi”.
Sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi”: giật sững người, ngỡ ngàng → hãnh diện → xấu hổ.
>> Xem thêm: Thực hành tiếng việt 9
b. Câu hỏi cuối bài
Câu 1: Truyện kể về việc gì? Hãy tóm tất nội dung câu chuyện trong khoảng 8- 10 dòng.
Truyện kể về một người anh hay bắt nạt em gái, nhưng sau khi nhìn bức tranh của em gái vẽ mình, anh đã thay đổi nhận thức về bản thân và yêu thương em gái hơn.
Câu 2: Hãy nêu ra một số chi tiết trong văn bản để thấy sự khác nhau giữa tính cách của nhân vật người anh và nhân vật người em (Kiểu Phương).
Nhân vật người anh:
Hay bắt nạt em gái: “tôi sẵn sàng đánh em, mắng em, và tôi chẳng bao giờ chịu thua em một điều gì”
Hay tự hào về bản thân: “tôi rất tự hào về mình, vì tôi thấy mình khoẻ mạnh, thông minh, và biết làm nhiều việc”
Nhân vật người em:
Nhút nhát, ít nói: “Kiều Phương rất ít nói, ít cười, và cũng ít tham gia vào các trò chơi của bọn trẻ”
Có tâm hồn nhạy cảm, giàu lòng yêu thương: “trên bức tranh, em tôi đã vẽ một người anh rất khác so với con người thật của tôi”
Câu 3: Nhân vật người em thường được tái hiện qua hành động, còn nhân vật người anh thường được tác giả chú ý miêu tả tâm trạng. Hãy chỉ ra các chi tiết cụ thể để làm sáng tổ điều đó. Ngôi kể có liên quan gì đến cách miêu tả hai nhân vật đó?
Nhân vật người em thường được tái hiện qua hành động:
Hành động vẽ tranh: “Kiều Phương ngồi lặng lẽ bên cửa sổ, ánh mắt đăm chiêu nhìn ra ngoài”
Hành động tặng tranh cho anh: “Kiều Phương bước tới, đặt bức tranh lên bàn, rồi bỏ đi”
Nhân vật người anh thường được tác giả chú ý miêu tả tâm trạng:
Tâm trạng xấu hổ, hối hận: “Tôi bỗng thấy xấu hổ quá, xấu hổ vì tôi đã quá tàn nhẫn với em gái của mình”
Tâm trạng yêu thương em gái: “Tôi ôm chặt lấy em gái, và nói: “Kiều Phương, con là một người em tuyệt vời!”
Ngôi kể thứ nhất khiến cho người đọc có cảm giác như chính mình đang được sống trong câu chuyện, và có thể hiểu được tâm trạng, suy nghĩ của nhân vật người anh.
>> Khám phá thêm: Thực hành đọc hiểu – Chích bông ơi
Câu 4: Đọc phần 5 và trả lời các câu hỏi:
a) Tại sao người anh “muốn khóc quá”?
b) Câu nói “Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy!” cho em hiểu gì về người anh?
c) Điều gì đã tạo nên sự bất ngờ cho kết thúc truyện?
Hướng dẫn giải:
a) Người anh “muốn khóc quá” vì anh nhận ra mình đã quá tàn nhẫn với em gái của mình. Anh đã từng bắt nạt, mắng chửi em gái, và luôn tự hào về bản thân, cho rằng mình giỏi giang hơn em. Nhưng khi nhìn bức tranh của em gái, anh đã thấy một con người hoàn toàn khác. Em gái của anh có tâm hồn nhạy cảm, giàu lòng yêu thương, và luôn quan tâm đến anh. Điều đó khiến anh cảm thấy xấu hổ và hối hận.
b) Câu nói “Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy!” cho thấy người anh đã có sự thay đổi trong nhận thức về bản thân. Anh đã nhận ra rằng mình không phải là một người anh tốt, và em gái của mình mới là người đáng được trân trọng.
c) Điều bất ngờ cho kết thúc truyện là người anh đã thay đổi nhận thức về bản thân và yêu thương em gái hơn. Điều này đã thể hiện được sức mạnh của tình yêu thương, sự tha thứ và lòng nhân hậu.
Câu 5: Cuối truyện, tác giả viết: “Tôi nhìn như thôi miễn vào dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi”. Vậy mà dưới mắt tôi thì…”. Em hiểu nội dung chưa được viết vào dấu ba chấm ấy là những gì? Điều đó thể hiện tâm trạng như thế nào của người anh? Em đã từng có tâm trạng ấy chưa?
Theo em, nội dung chưa được viết vào dấu ba chấm ấy là:
“Tôi nhìn như thôi miên vào dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi”. Vậy mà dưới mắt tôi thì…
…tôi thấy mình bé nhỏ và xấu xa biết bao!”
Điều đó thể hiện tâm trạng của người anh: anh tự thấy mình bé nhỏ, xấu xa khi so sánh với em gái của mình. Anh đã từng tự hào về bản thân, nhưng giờ đây anh thấy mình thật đáng trách khi đã đối xử tệ bạc với em gái. Anh đã nhận ra rằng mình cần phải thay đổi để trở thành một người anh tốt hơn.
Em cũng đã từng có tâm trạng ấy khi nhìn lại những lỗi lầm mà mình đã gây ra cho người khác. Khi ta nhận ra lỗi lầm của mình và có ý muốn thay đổi, thì đó là lúc ta đã trưởng thành hơn.
Câu 6: Theo em, truyện muốn đề cao, ca ngợi điều gì? Điều đó có liên quan đến cuộc sống hằng ngày của mỗi người như thế nào?
Truyện muốn đề cao, ca ngợi tình yêu thương, sự tha thứ và lòng nhân hậu. Những phẩm chất ấy là vô cùng quan trọng trong cuộc sống của mỗi người. Tình yêu thương giúp chúng ta gắn kết với nhau, sự tha thứ giúp chúng ta vượt qua những lỗi lầm, và lòng nhân hậu giúp chúng ta trở thành những người tốt đẹp hơn.
Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta cần biết yêu thương, tha thứ và giúp đỡ những người xung quanh. Chúng ta cần biết trân trọng những người yêu thương mình, và luôn cố gắng làm những điều tốt đẹp để xứng đáng với tình yêu thương của
Với những hướng dẫn Soạn bài Bức tranh của em gái tôi – Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
