Soạn bài Sang thu – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7
Hướng dẫn soạn bài Sang thu – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 trong bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân tích, tìm hiểu và cảm nhận tác phẩm một cách toàn diện nhất.
1. Em hãy chia sẻ cảm nhận của mình về thiên nhiên thời khắc giao mùa.
Thiên nhiên thời khắc giao mùa là một trong những khoảnh khắc đẹp đẽ nhất trong năm. Đây là thời điểm mà đất trời thay đổi, từ những sắc màu rực rỡ của mùa hè sang những màu sắc dịu dàng của mùa thu, hay từ những sắc màu trầm buồn của mùa thu sang những sắc màu tươi mới của mùa xuân.
Mỗi mùa giao mùa mang một vẻ đẹp riêng, nhưng đều có một nét đẹp chung là sự chuyển mình, thay đổi.Tôi rất yêu thích thiên nhiên thời khắc giao mùa. Mỗi lần được ngắm nhìn thiên nhiên trong những khoảnh khắc này, tôi lại cảm thấy tâm hồn mình trở nên nhẹ nhàng và thư thái hơn.
2. Em hình dung thế nào về hình ảnh “Có đám mây mùa hạ / Vắt nửa mình sang thu”?
Hình ảnh “Có đám mây mùa hạ / Vắt nửa mình sang thu” trong bài thơ Sang Thu của Hữu Thỉnh là một hình ảnh vô cùng đẹp và giàu sức gợi. Hình ảnh này đã được tác giả sử dụng để thể hiện sự giao mùa từ hạ sang thu. Hình ảnh đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu mang nhiều ý nghĩa. Nó thể hiện sự giao mùa nhẹ nhàng, êm dịu. Mùa hạ chưa đi hẳn, nhưng mùa thu đã bắt đầu len lỏi vào không gian. Sự giao mùa này mang đến cho đất trời vẻ đẹp mới lạ, vừa dịu dàng, vừa quyến rũ.
Ngoài ra, hình ảnh đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu cũng mang ý nghĩa tượng trưng. Nó thể hiện sự lưu luyến, quyến luyến của mùa hạ khi phải nhường chỗ cho mùa thu. Mùa hạ vẫn còn nhiều sức sống, nhưng nó cũng biết rằng mùa thu đang đến. Mùa hạ chấp nhận sự thay đổi của thời gian và nhường chỗ cho mùa thu với những vẻ đẹp riêng của mình.
3. Điểm chung của các từ ngữ như chùng chình, dềnh dàng, vắt nửa mình, vơi dần là gì?
Các từ ngữ như “chùng chình”, “dềnh dàng”, “vắt nửa mình”, “vơi dần” trong bài thơ “Sang Thu” của Hữu Thỉnh đều có điểm chung là thể hiện sự chậm rãi, nhẹ nhàng, thư thái của cảnh vật thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu.
“Chùng chình” là trạng thái chậm rãi, ngập ngừng, như muốn níu kéo thời gian. Từ ngữ này đã diễn tả rất đúng cái cảm giác của đất trời khi bước vào thu. Mùa hạ vẫn chưa đi hẳn, nhưng mùa thu đã bắt đầu len lỏi vào không gian. Sự giao mùa này diễn ra nhẹ nhàng, êm dịu, không ồn ào, náo nhiệt.
“Dềnh dàng” cũng là trạng thái chậm rãi, nhưng mang ý nghĩa khác với “chùng chình”. “Dềnh dàng” gợi lên sự chậm rãi, khoan thai, thong thả, như đang tận hưởng những giây phút đẹp đẽ cuối cùng của mùa hạ.
“Vắt nửa mình sang thu” là hình ảnh ẩn dụ, thể hiện sự giao mùa nhẹ nhàng, êm dịu. Một nửa đám mây vẫn mang màu xanh của mùa hạ, một nửa đã nhuốm màu vàng của mùa thu. Hình ảnh này gợi lên sự lưu luyến, quyến luyến của mùa hạ khi phải nhường chỗ cho mùa thu.
“Vơi dần” là trạng thái giảm dần, nhỏ dần. Từ ngữ này đã diễn tả sự chuyển biến của thời gian từ mùa hạ sang mùa thu. Mùa hạ với những ngày nắng vàng, trời xanh, gió mát đang dần trôi qua, nhường chỗ cho mùa thu với những ngày trời xanh cao vời vợi, gió heo may se lạnh.
4. Bài thơ tả cảnh thiên nhiên vào thời điểm nào? Dựa vào đâu em biết được điều đó?
Bài thơ Sang Thu của Hữu Thỉnh tả cảnh thiên nhiên vào thời điểm giao mùa từ hạ sang thu. Dựa vào nhan đề “ Sang thu” và những từ ngữ, hình ảnh trong bài thơ, ta có thể nhận biết được thời điểm giao mùa này như sau:
Từ ngữ:
“Chùng chình”, “Dềnh dàng”, “Vắt nửa mình sang thu”, “Vơi dần”
Hình ảnh:
“Có đám mây mùa hạ / Vắt nửa mình sang thu”, “Sấm cũng bớt bất ngờ / Trên hàng cây đứng tuổi”, “Nắng vẫn sáng bàng bạc / Lòng sông thiếp đi”
5. Tìm các từ ngữ, hình ảnh miêu tả những chuyển động của thiên nhiên trong bài thơ. Qua cách miêu tả đó, em cảm nhận như thế nào về tâm hồn của nhà thơ?
Trong bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh, những chuyển động của thiên nhiên được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh tinh tế, giàu sức gợi.
Từ ngữ:
“Chùng chình” : trạng thái chậm rãi, ngập ngừng, như muốn níu kéo thời gian.
“Dềnh dàng” : trạng thái chậm rãi, khoan thai, thong thả, như đang tận hưởng những giây phút đẹp đẽ cuối cùng của mùa hạ.
“Vắt nửa mình sang thu” : hình ảnh ẩn dụ, thể hiện sự giao mùa nhẹ nhàng, êm dịu. Một nửa đám mây vẫn mang màu xanh của mùa hạ, một nửa đã nhuốm màu vàng của mùa thu.
“Vơi dần” : trạng thái giảm dần, nhỏ dần.
Hình ảnh:
“Có đám mây mùa hạ / Vắt nửa mình sang thu”
“Sấm cũng bớt bất ngờ / Trên hàng cây đứng tuổi”
“Nắng vẫn sáng bàng bạc / Lòng sông thiếp đi”
Thông qua cách miêu tả những chuyển động của thiên nhiên, ta có thể cảm nhận được tâm hồn của nhà thơ Hữu Thỉnh là một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, yêu thiên nhiên và gắn bó với quê hương đất nước. Nhà thơ đã quan sát rất tinh tế những chuyển động của thiên nhiên, từ đó thể hiện những cảm nhận tinh tế, sâu sắc của mình. Tâm hồn nhà thơ cũng có những chuyển biến nhẹ nhàng, êm dịu, hòa hợp với thiên nhiên.
6. Cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài Sang Thu có tác dụng như thế nào đối với việc thể hiện nội dung văn bản?
Cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh có tác dụng rất lớn đối với việc thể hiện nội dung văn bản.
Về ngắt nhịp, bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ, với nhịp thơ 2/3. Nhịp thơ này tạo nên sự nhẹ nhàng, êm dịu, phù hợp với bức tranh thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa.
Về gieo vần, bài thơ được gieo vần chân, với vần chân ở cuối các câu 1, 2, 4 và 6. Nhịp thơ 2/3 kết hợp với vần chân tạo nên sự nhịp nhàng, đều đặn, mang âm hưởng trầm lắng, sâu lắng.
Cụ thể, cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ đã góp phần thể hiện sự chuyển biến nhẹ nhàng, êm dịu của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa, thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của nhà thơ, tạo nên âm hưởng trầm lắng, sâu lắng của bài thơ
7. Theo em, chủ đề của bài thơ Sang Thu là gì? Qua bài thơ này, tác giả muốn gửi thông điệp gì đến cho người đọc?
Bài thơ Sang Thu của Hữu Thỉnh chủ yếu thể hiện cảm nhận tinh tế, sâu sắc của nhà thơ về sự chuyển mùa từ hạ sang thu. Mùa hạ rực rỡ, náo nhiệt đã qua đi, nhường chỗ cho mùa thu dịu dàng, trầm lắng. Sự thay đổi này khiến nhà thơ cảm thấy lưu luyến, quyến luyến mùa hạ, nhưng cũng háo hức đón nhận mùa thu. Tâm hồn nhà thơ cũng có những chuyển biến nhẹ nhàng, êm dịu, hòa hợp với thiên nhiên.
Qua bài thơ này, tác giả Hữu Thỉnh muốn gửi đến người đọc những thông điệp sau:
- Trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên
- Cảm nhận về sự chuyển biến của thời gian
- Sống chậm lại, tận hưởng cuộc sống
8. Nếu nhan đề Sang thu được đổi thành Thu hay Mùa thu thì có phù hợp với nội dung của bài thơ hay không? Vì sao?
Nếu nhan đề của bài Sang thu được đổi thành Thu hay Mùa thu thì không phù hợp với nội dung của bài thơ.
Nhan đề “Sang thu” là một nhan đề rất hay và phù hợp với nội dung của bài thơ. Nhan đề này đã thể hiện được khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu, khi mùa hạ chưa đi hẳn, mùa thu đã bắt đầu len lỏi vào không gian. Sự giao mùa này diễn ra nhẹ nhàng, êm dịu, không ồn ào, náo nhiệt.
Nếu nhan đề được đổi thành Thu hay Mùa thu thì sẽ không thể hiện được sự chuyển động nhẹ nhàng, êm dịu của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa. Hai nhan đề này chỉ thể hiện một mùa thu đã đến, không còn gợi lên được sự chuyển biến của thời gian.
9. Đọc bài thơ Sang thu, em học được gì từ cách quan sát, cảm nhận thiên nhiên của tác giả?
Đọc bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh, em học được rất nhiều điều từ cách quan sát, cảm nhận thiên nhiên của tác giả.
Trước hết, tác giả có một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế. Nhà thơ đã quan sát rất tinh tế những chuyển động của thiên nhiên, từ đó thể hiện những cảm nhận tinh tế, sâu sắc của mình.
Thứ hai, tác giả có một tình yêu thiên nhiên sâu sắc. Nhà thơ yêu thiên nhiên trong từng khoảnh khắc, từng chuyển biến của thời gian.
Thứ ba, tác giả có một lối viết giản dị, trong sáng. Ngôn ngữ thơ mộc mạc, gần gũi, dễ đi vào lòng người.
Qua bài thơ Sang thu, em học được rằng cần phải có một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế để có thể quan sát, cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên. Đồng thời, cũng cần có một tình yêu thiên nhiên sâu sắc để có thể yêu mến, trân trọng vẻ đẹp của thiên nhiên.
10. Chọn một từ ngữ trong bài thơ mà em cho là hay nhất. Viết ít nhất một câu để giải thích cho sự lựa chọn của em.
Từ ngữ mà em cho là hay nhất trong bài thơ Sang thu là “vắt nửa mình sang thu”. Từ ngữ này đã thể hiện một cách sinh động, tinh tế sự giao mùa từ hạ sang thu. Một nửa đám mây vẫn mang màu xanh của mùa hạ, một nửa đã nhuốm màu vàng của mùa thu. Sự giao mùa này diễn ra nhẹ nhàng, êm dịu, không ồn ào, náo nhiệt.
Với những hướng dẫn soạn bài Sang Thu – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
