Soạn bài Ôn tập học kì 1
Hướng dẫn soạn bài Ôn tập học kì 1 Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 8 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1: Các thể loại và kiểu văn bản đã học trong sách Ngữ văn 8, tập một là những thể loại và kiểu văn bản nào? Nêu một số tên văn bản cụ thể của mỗi thể loại và kiểu văn bản đó.
Các thể loại và kiểu văn bản đã học trong sách Ngữ văn 8, tập một là:
Thể loại:
Truyện: Bức tranh của em gái tôi, Lão Hạc, Chiếc lược ngà,…
Thơ: Cảnh khuya, Ánh trăng, Tây Tiến,…
Văn nghị luận: Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới,…
Văn bản thông tin: Trái đất, Mặt trăng, Cuộc sống ở Nam Cực,…
Văn bản thuyết minh: Cây tre Việt Nam, Cây chuối,…
Văn bản biểu cảm: Mẹ tôi, Mùa xuân nho nhỏ,…
Văn bản nghị luận xã hội: Người thầy,…
Kiểu văn bản:
Truyện ngắn, truyện dài,…
Thơ lục bát, thơ thất ngôn bát cú,…
Văn nghị luận chứng minh, văn nghị luận giải thích,…
Văn bản thuyết minh khoa học, văn bản thuyết minh văn học,…
Văn bản biểu cảm tự do, văn bản biểu cảm theo thể thơ,…
Văn bản nghị luận xã hội về một vấn đề cụ thể, văn bản nghị luận xã hội về một tác phẩm văn học,…
Câu 2: Nội dung khái quát bao trùm toàn bộ các văn bản truyện ở Bài 1 trong sách Ngữ văn 8, tập một là gì? Nêu nhận xét về đặc điểm hình thức thể loại nổi bật của các văn bản đó và những điểm cần lưu ý về cách đọc hiểu
Nội dung khái quát bao trùm toàn bộ các văn bản truyện ở Bài 1 trong sách Ngữ văn 8, tập một là:
Ca ngợi vẻ đẹp của tình cảm gia đình, tình yêu thương giữa con người với con người.
Phê phán những thói hư tật xấu, những hành vi lệch chuẩn trong xã hội.
Đặc điểm hình thức thể loại nổi bật của các văn bản đó là:
Xây dựng cốt truyện hấp dẫn, nhiều tình huống bất ngờ, thú vị.
Nhân vật được xây dựng sinh động, có tính cách, tâm lý đa dạng.
Ngôn ngữ trong sáng, giàu hình ảnh, cảm xúc.
Những điểm cần lưu ý về cách đọc hiểu:
Đọc kĩ văn bản, nắm được cốt truyện, nhân vật, tình huống,…
Phân tích tâm lý, tính cách nhân vật.
Tìm hiểu ý nghĩa của các chi tiết, hình ảnh,…
Liên hệ với thực tế cuộc sống để hiểu sâu sắc hơn nội dung văn bản.
Câu 3: Nhận xét về nội dung (đề tài, chủ đề, cảm xúc,…) của các văn bản thơ (sáu chữ, bảy chữ) trong Bài 2 và nêu một số điểm cần lưu ý về cách đọc thể thơ này.
Nhận xét về nội dung (đề tài, chủ đề, cảm xúc,…) của các văn bản thơ (sáu chữ, bảy chữ) trong Bài 2:
Đề tài: Chủ yếu là về thiên nhiên, đất nước, con người, tình yêu,…
Chủ đề: Ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên, đất nước, con người, tình yêu,…
Cảm xúc: Chủ yếu là tình yêu, niềm tự hào, nỗi buồn,…
Một số điểm cần lưu ý về cách đọc thể thơ này:
Cần nắm được quy luật về số lượng chữ, vần, nhịp điệu của từng thể thơ.
Phân tích hình ảnh, ngôn ngữ,… để hiểu nội dung bài thơ.
Liên hệ với thực tế cuộc sống để cảm nhận sâu sắc hơn nội dung bài thơ.
Câu 4: Đề tài và chủ đề chung của các văn bản thông tin ở Bài 3 có gì đặc sắc? Nêu ý nghĩa của các văn bản này. Cần lưu ý những gì về cách đọc các văn bản thông tin trong Bài 3?
Đề tài và chủ đề chung của các văn bản thông tin ở Bài 3 là:
Giới thiệu về các sự vật, hiện tượng, con người,…
Giải thích một vấn đề khoa học, xã hội,…
Ý nghĩa của các văn bản này là:
Giúp người đọc hiểu biết thêm về thế giới xung quanh.
Giúp người đọc có thêm kiến thức, kĩ năng cần thiết trong cuộc sống.
Cần lưu ý những gì về cách đọc các văn bản thông tin trong Bài 3:
Đọc kĩ văn bản, nắm được nội dung chính.
Phân tích, suy luận để hiểu sâu sắc hơn nội dung văn bản.
Liên hệ với thực tế cuộc sống để hiểu rõ hơn nội dung văn bản.
Câu 5: Nêu nội dung chính của các văn bản hài kịch và truyện cười trong Bài 4, từ đó nhận xét và phân tích ý nghĩa tiếng cười được thể hiện trong các văn bản này.
Các văn bản hài kịch và truyện cười trong Bài 4 đều có nội dung chính là:
Tố cáo những thói hư tật xấu, những hành vi lệch chuẩn trong xã hội.
Tạo tiếng cười giải trí cho người đọc, người xem.
Ý nghĩa tiếng cười được thể hiện trong các văn bản này là:
Tiếng cười phê phán: Tố cáo những thói hư tật xấu, những hành vi lệch chuẩn trong xã hội.
Câu 6: Các văn bản trong Bài 5 có chung nội dung gì? Cần lưu ý những gì về cách đọc các văn bản này?
Các văn bản trong Bài 5 đều có chung nội dung là:
Ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên, đất nước, con người, tình yêu,…
Các văn bản này được viết theo nhiều thể loại khác nhau, như thơ, văn xuôi,… nhưng đều thể hiện tình yêu quê hương, đất nước, con người của tác giả.
Cần lưu ý những gì về cách đọc các văn bản này:
Đọc kĩ văn bản, nắm được nội dung chính.
Phân tích hình ảnh, ngôn ngữ,… để cảm nhận sâu sắc hơn nội dung văn bản.
Liên hệ với thực tế cuộc sống để hiểu rõ hơn nội dung văn bản.
Câu 7: Nhìn chung, tất cả các văn bản trong sách Ngữ văn 8, tập một đều có nội dung gần gũi, sâu sắc và thiết thực đối với đời sống hiện nay. Em hãy phân tích và làm sáng tỏ nhận xét đó thông qua một số ví dụ cụ thể.
Nhìn chung, tất cả các văn bản trong sách Ngữ văn 8, tập một đều có nội dung gần gũi, sâu sắc và thiết thực đối với đời sống hiện nay. Điều này được thể hiện qua một số điểm sau:
Nội dung các văn bản đều gắn bó với cuộc sống thực tế, phản ánh những vấn đề, những tâm tư, tình cảm của con người trong cuộc sống.
Ví dụ, văn bản “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới” đã phản ánh những suy nghĩ, trăn trở của tác giả về tương lai của đất nước và thế hệ trẻ. Văn bản “Mẹ tôi” đã thể hiện tình yêu thương, kính trọng của nhà văn đối với người mẹ của mình.
Các văn bản đều có giá trị giáo dục sâu sắc, giúp người đọc, người học có những nhận thức đúng đắn về cuộc sống, về những giá trị tốt đẹp của con người.
Ví dụ, văn bản “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” đã khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam. Văn bản “Mùa xuân nho nhỏ” đã ngợi ca vẻ đẹp của mùa xuân, của đất nước và của con người Việt Nam.
Các văn bản đều có giá trị thẩm mĩ cao, giúp người đọc, người học cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ, của nghệ thuật.
Ví dụ, văn bản “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh đã sử dụng ngôn ngữ trong sáng, giàu hình ảnh, cảm xúc để thể hiện vẻ đẹp của đêm trăng ở Việt Bắc. Văn bản “Tây Tiến” của Quang Dũng đã sử dụng ngôn ngữ tinh tế, giàu chất lãng mạn để thể hiện vẻ đẹp của núi rừng Tây Bắc và tâm hồn của người lính Tây Tiến.
Với những nội dung, giá trị như vậy, các văn bản trong sách Ngữ văn 8, tập một không chỉ giúp người đọc, người học hiểu biết về văn học mà còn giúp họ có những nhận thức đúng đắn về cuộc sống, về những giá trị tốt đẹp của con người.
Với những hướng dẫn Soạn bài Ôn tập học kì 1 – Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 8 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
