Soạn bài Ôn tập học kì 1

Hướng dẫn Soạn bài Ôn tập học kì 1 – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 131 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trong học kỳ I, em đã học các bài: Tôi và các bạn, Gõ cửa trái tim, Yêu thương và chia sẻ, Quê hương yêu dấu, Những nẻo đường xử sở. Hãy chọn một bài văn mà em cho là tiêu biểu và lập theo bảng mẫu sau: 

Bài Văn bản Tác giả Thể loại Đặc điểm nổi bật
Nghệ thuật Nội dung
           
           
           
           
           

Lời giải chi tiết:

Bài Văn bản Tác giả Thể loại Đặc điểm nổi bật
Nội dung Nghệ thuật
Tôi và các bạn Bài học đường đời đầu tiên Tô Hoài Truyện đồng thoại Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng của tuổi trẻ nhưng tính nết còn kiêu căng, xốc nổi. Do bày trò trêu chọc chị Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt, Dế Mèn hối hận và rút ra được bài học đường đời đầu tiên cho mình. Nghệ thuật miêu tả loài vật của Tô Hoài rất sinh động, cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất tự nhiên, hấp dẫn, ngôn ngữ chính xác, giàu tính tạo hình.
Gõ cửa trái tim Mây và sóng Ta-go Thơ tự do Thông qua cuộc trò chuyện của em bé với mẹ, bài thơ “Mây và sóng” của Ta-go ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc đồng thời chứa đựng những triết lí giản dị nhưng đúng đắn về hạnh phúc trong cuộc đời.  Hình thức đối thoại lồng trong lời kể kết hợp với hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng.
Yêu thương và chia sẻ Cô bé bán diêm An-đéc-xen Truyện ngắn Truyện kể về hình ảnh cô bé bán diêm nghèo khổ, cô đơn, bất hạnh trong đêm giao thừa. Qua đó tác giả muốn gửi gắm một thông điệp giàu tính nhân đạo: hãy yêu thương và để trẻ thơ được sống hạnh phúc. Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, đan xen giữa hiện thực và mộng tưởng, với các tình tiết diễn biến hợp lí.
Quê hương yêu dấu Truyện cổ nước mình Lâm Thị Mỹ Dạ Thơ lục bát Bài thơ thể hiện tình yêu quê hương đất nước, niềm tự hào của nhà thơ về những giá trị văn hóa tinh thần của dân tộc được thể hiện qua tình yêu đối với những câu chuyện cổ.  Thể thơ lục bát mang âm hưởng ca dao, dân ca kết hợp với việc sử dụng từ láy, biện pháp tu từ so sánh, điệp từ, điệp cấu trúc…
Những nẻo đường xứ sở Cô Tô Nguyễn Tuân Bài văn thể hiện vẻ đẹp của cảnh và người Cô Tô. Vẻ đẹp đặc biệt của cảnh Cô Tô: tinh khôi mà dữ dội, đa dạng mà khác biệt. Vẻ đẹp của con người Cô Tô: sống cùng sự kì vĩ mà khắc nghiệt của thiên nhiên, bền bỉ và lặng lẽ bám biển để lao động sản xuất và giữ gìn biển đảo quê hương.  Ngôn ngữ điêu luyện, sự miêu tả tinh tế, chính xác, giàu hình ảnh và cảm x

Câu 2 (trang 131 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em đã thực hành viết các kiểu bài: kể lại một trải nghiệm của bản thân, nêu cảm xúc về một bài thơ, tập làm thơ lục bát, tả cảnh sinh hoạt. Hãy thực hiện những yêu cầu sau đây:

  1. Trình bày yêu cầu đối với mỗi kiểu bài
  2. Nêu đề tài mà em lựa chọn nếu thực hành viết một trong các kiểu bài. 

Lời giải chi tiết:

  1. **Trình bày yêu cầu đối với mỗi kiểu bài:**
  2. **Kể lại một trải nghiệm của bản thân:**

   – **Giới thiệu:** Bắt đầu bằng cách giới thiệu một trải nghiệm đáng nhớ của mình.

   – **Tập trung sự việc:** Mô tả chi tiết sự kiện, nhấn mạnh các điểm quan trọng và thú vị.

   – **Cảm xúc cá nhân:** Thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của bản thân trước và sau sự kiện.

  1. **Nêu cảm xúc về một bài thơ:**

   – **Giới thiệu bài thơ:** Đặt tên tác phẩm, tên tác giả, và mô tả ngắn về nội dung của bài thơ.

   – **Cảm xúc chung:** Tả cảm xúc tổng quan về bài thơ.

   – **Chi tiết miêu tả:** Nêu các đoạn thơ, từ ngữ, hay chi tiết nổi bật để minh họa cảm xúc.

   – **Đánh giá ý nghĩa:** Phân tích ý nghĩa của bài thơ và tác động của nó đối với tác giả.

  1. **Tập làm thơ lục bát:**

   – **Sắp xếp và vần:** Tạo cặp lục bát với sự sắp xếp 6 và 8 tiếng và vần theo quy tắc.

   – **Ngắt nhịp:** Tuân thủ nguyên tắc ngắt nhịp chẵn, có thể là 2/2/2 hoặc 4/4.

   – **Chọn đề tài:** Lựa chọn đề tài phù hợp với cảm xúc hoặc trạng thái tâm trạng mà em muốn truyền đạt.

  1. **Tả cảnh sinh hoạt:**

   – **Giới thiệu cảnh sinh hoạt:** Miêu tả chung về không gian và bầu không khí của cảnh sinh hoạt.

   – **Hoạt động cụ thể:** Mô tả chi tiết về các hoạt động diễn ra trong cảnh sinh hoạt.

   – **Từ ngữ và mô tả:** Sử dụng ngôn ngữ phong phú và mô tả sống động để tạo nên hình ảnh cho độc giả.

   – **Cảm nghĩ cá nhân:** Thể hiện cảm nhận và suy nghĩ của em về cảnh sinh hoạt đó.

  1. **Nêu đề tài mà em lựa chọn nếu thực hành viết một trong các kiểu bài:**

Nếu được lựa chọn, em sẽ viết về đề tài “Một Buổi Tối Bình Yên Trong Gia Đình”. Em sẽ tả cảnh sinh hoạt ấm cúng và những hoạt động hạnh phúc của gia đình, sử dụng ngôn từ mô tả để chia sẻ những cảm xúc và ý nghĩ của mình về khoảnh khắc đó.

Câu 3 (trang 131 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Nếu qua những nội dung mà em đã thực hành nói và nghe ở mỗi bài học trong học kỳ vừa qua. Những nội dung này có liên quan thế nào với những gì em đã đọc và viết?

Lời giải chi tiết:

Chào các bạn và quý thầy cô,

Hôm nay, tôi muốn chia sẻ với mọi người về một trải nghiệm đặc biệt và ý nghĩa trong cuộc sống của mình. Đó là một câu chuyện xoay quanh tình bạn và những bài học quý giá từ những trang sách.

**Phần Đọc – Những Bài Học từ Tình Bạn:**

Trong quá trình đọc sách, tôi đã rơi vào những câu chuyện về tình bạn. Những trang sách kể về những mối quan hệ chặt chẽ, sự hiểu biết và lòng tin giữa những người bạn. Điều quan trọng nhất mà tôi học được là giá trị của sự chia sẻ, sự hiểu biết và lòng tin, những yếu tố quan trọng để duy trì một mối quan hệ bền vững.

**Phần Viết – Kể Lại Một Trải Nghiệm Của Em:**

Chính từ những bài học này, tôi muốn kể lại một trải nghiệm của mình. Đó là khoảnh khắc tôi cảm thấy sự hỗ trợ mạnh mẽ từ bạn bè khi tôi gặp khó khăn. Họ đã chia sẻ cảm xúc, lắng nghe và đồng hành cùng tôi qua những thời kỳ khó khăn. Điều này đã làm cho mối quan hệ giữa chúng tôi trở nên đặc biệt hơn và tôi học được rằng tình bạn thực sự là một nguồn động viên lớn trong cuộc sống.

**Phần Đọc – Những Bài Học về Tình Yêu Thương:**

Ngoài ra, tôi cũng rút ra những bài học quý báu về tình yêu thương từ những câu chuyện tình cảm trong sách. Tình yêu không chỉ tồn tại trong những mối quan hệ lãng mạn mà còn trong những hành động nhỏ, sự quan tâm và chia sẻ. Đó là nguồn động viên và năng lượng tích cực giúp chúng ta vượt qua khó khăn.

**Phần Viết – Kể Lại Một Trải Nghiệm Của Em:**

Một trải nghiệm đáng nhớ mà tôi muốn chia sẻ là khi tôi cảm nhận được sự yêu thương và chia sẻ từ gia đình. Trong những lúc khó khăn, họ đã luôn bên cạnh, hỗ trợ tôi và tạo điều kiện cho tôi cảm nhận được tình yêu thương chân thành.

**Phần Đọc – Những Bài Học về Quê Hương:**

Tiếp theo là những bài học về quê hương. Những cuốn sách về đất nước, văn hóa, và con người Việt Nam đã làm tôi hiểu rõ hơn về vẻ đẹp và giá trị của quê hương. Tôi học được sự tự hào và trách nhiệm đối với đất đai, nơi mà mỗi chúng ta gọi là quê hương.

**Phần Viết – Ghi Lại Cảm Xúc về Bài Thơ Lục Bát:**

Cuối cùng, khi tham gia viết lục bát, tôi cảm nhận được sức mạnh của từ ngữ, cách sắp xếp và diễn đạt tình cảm trong từng dòng thơ. Nó giúp tôi tự do bay bổng với tư duy và ghi chép lại những cảm xúc sâu sắc nhất.

Tôi mong rằng những chia sẻ của tôi sẽ đem lại những cảm xúc tích cực và động viên cho mọi người. Cảm ơn quý thầy cô và các bạn đã lắng nghe. Chúc mọi người có những trải nghiệm tuyệt vời và ý nghĩa trong cuộc sống!

Câu 4 (trang 131 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tóm tắt các kiến thức tiếng Việt mà mà em đã học trong học kỳ I theo mẫu gợi ý sau:

Bài Kiến thức tiếng Việt
Gõ cửa trái tim Ẩn dụ: biện pháp tu từ gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó, nhằm tang khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt

Ví dụ:

Cha dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai

(Hoàng Trung Thông, Những cánh buồm)

Lời giải chi tiết:

Tôi và các bạn: So sánh – biện pháp tu từ ngữ nghĩa nhằm đối chiếu hai hay nhiều đối tượng khác loại nhau nhưng giống nhau ở một điểm nào đó (chứ không đồng nhất hoàn toàn) để đem đến một cách tri giác mới mẻ về đối tượng. Ví dụ: “Còn bước chân của bạn sẽ gọi mình ra khỏi hang như là tiếng nhạc”.

Yêu thương và chia sẻ: Bút pháp tương phản, so sánh.

Quê hương yêu dấu: Ẩn dụ, so sánh, nhân hóa

Những nẻo đường xứ sở: Nhân hóa, so sánh.

Câu 5 (trang 131 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Luyện tập, củng cố kĩ năng nghe, nói, đọc, viết theo hướng dẫn của giáo viên.

Lời giải chi tiết:

– Luyện tập, củng cố kĩ năng đọc, viết, nói nghe theo hướng dẫn của giáo viên.

Với những hướng dẫn Soạn bài Ôn tập học kì 1 – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.