Soạn bài Ôn tập 4

Hướng dẫn soạn bài Ôn tập 4 – Sách Chân Trời Sáng Tạo trang 109  – Ngữ Văn 6 (tập 1). Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản.

Câu 1 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Dựa vào bảng sau hãy tóm tắt nội dung của ba văn bản (làm vào vở)

Trả lời :

Nhìn chung, ba văn bản trên đều thể hiện những trải nghiệm của nhân vật trong cuộc sống. Những trải nghiệm này giúp nhân vật trưởng thành hơn, hiểu rõ hơn về bản thân và cuộc sống xung quanh.

Câu 2 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Theo em, cách cảm nhận cuộc sống của các nhân vật trong ba văn bản trên có gì giống và khác nhau.

Giống nhau:

• Các nhân vật trong ba văn bản đều có những trải nghiệm trong cuộc sống, từ đó trưởng thành hơn, hiểu rõ hơn về bản thân và cuộc sống xung quanh.
• Các nhân vật đều có những cảm nhận sâu sắc về cuộc sống, thể hiện qua những chi tiết miêu tả sinh động, giàu hình ảnh.

Khác nhau:

• Bài học đường đời đầu tiên: Dế Mèn là một chàng dế thanh niên cường tráng, nhưng kiêu căng, xốc nổi. Một lần, Dế Mèn trêu chọc Dế Choắt, dẫn đến cái chết của Dế Choắt. Dế Mèn ân hận và rút ra bài học về lòng nhân hậu, sự nhẫn nại, biết quan tâm giúp đỡ người khác. Cách cảm nhận cuộc sống của Dế Mèn trước và sau khi trải qua sự kiện này có sự khác biệt rõ rệt. Trước khi trải qua sự kiện, Dế Mèn chỉ biết nghĩ đến bản thân, coi thường những người xung quanh. Sau khi trải qua sự kiện, Dế Mèn đã biết quan tâm đến người khác, biết yêu thương và trân trọng cuộc sống.
• Giọt sương đêm: Bọ Dừa là một con bọ cánh cứng đã sống lâu năm ở thành phố. Một lần, Bọ Dừa đến xóm Bờ Giậu tìm chỗ trọ. Trong đêm ấy, ông đã cảm nhận được những âm thanh, hình ảnh quen thuộc của quê hương và đặc biệt là giọt sương đêm rơi khiến ông tỉnh giấc, sực nhớ quê nhà. Sáng hôm sau, ông đã quyết định trở về quê. Cách cảm nhận cuộc sống của Bọ Dừa trong đêm ấy là sự nhớ nhung, yêu thương quê hương tha thiết.
• Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ: Nhân vật “tôi” là một đứa trẻ sống ở thành phố. Trong một lần được người cha dẫn đi chơi, “tôi” đã được người cha hướng dẫn những cách cảm nhận về cuộc sống như: nhắm mắt sờ từng bông hoa, ngửi mùi hương và đoán tên hoa, nhận biết những món quà mà người thân tặng. Qua đó, “tôi” đã cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống xung quanh, cảm nhận được tình yêu thương của cha dành cho mình. Cách cảm nhận cuộc sống của nhân vật “tôi” là sự hồn nhiên, trong sáng, biết trân trọng những điều bình dị trong cuộc sống.

Nhìn chung, cách cảm nhận cuộc sống của các nhân vật trong ba văn bản trên đều rất phong phú và đa dạng. Mỗi nhân vật có một cách cảm nhận riêng, nhưng đều thể hiện được sự tinh tế, nhạy cảm của họ đối với cuộc sống.

Câu 3 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Trong ba văn bản trên, văn bản nào thuộc thể loại truyện đồng thoại? Dựa vào đâu, em cho là như vậy?

Trong ba văn bản trên, văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” thuộc thể loại truyện đồng thoại.

Căn cứ vào các tiêu chí sau:

• Nhân vật: Nhân vật trong truyện là những con vật được nhân cách hóa, có suy nghĩ, hành động, tính cách như con người.
• Cốt truyện: Cốt truyện của truyện kể về những trải nghiệm của nhân vật trong cuộc sống, từ đó nhân vật trưởng thành hơn, hiểu rõ hơn về bản thân và cuộc sống xung quanh.
• Giọng điệu: Giọng điệu của truyện nhẹ nhàng, gần gũi, phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

Trong văn bản “Bài học đường đời đầu tiên”, nhân vật chính là Dế Mèn, một con dế thanh niên cường tráng, nhưng kiêu căng, xốc nổi. Một lần, Dế Mèn trêu chọc Dế Choắt, dẫn đến cái chết của Dế Choắt. Dế Mèn ân hận và rút ra bài học về lòng nhân hậu, sự nhẫn nại, biết quan tâm giúp đỡ người khác.

Cốt truyện của truyện kể về những trải nghiệm của Dế Mèn trong cuộc sống, từ đó Dế Mèn trưởng thành hơn, hiểu rõ hơn về bản thân và cuộc sống xung quanh.

Giọng điệu của truyện nhẹ nhàng, gần gũi, phù hợp với đối tượng thiếu nhi.

Vì vậy, văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” thuộc thể loại truyện đồng thoại.

Câu 4 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Vẽ sơ đồ sau vào vở và điền vào những đặc điểm của kiểu bài kể lại một trải nghiệm của bản thân.

Đặc điểm của kiểu bài kể lại một trải nghiệm của bản thân

Cách viết

• Mở bài: Giới thiệu về trải nghiệm mà em sẽ kể
• Thân bài:
  • Kể lại trải nghiệm theo trình tự thời gian, chú ý sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm để bài viết sinh động, hấp dẫn
  • Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về trải nghiệm đó
• Kết bài: Nêu lại ý nghĩa của trải nghiệm đối với bản thân

Lưu ý

• Trải nghiệm phải là của bản thân học sinh, có thật và có ý nghĩa.
• Trình bày bài viết theo đúng bố cục ba phần, sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc.
• Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bản thân một cách chân thành, tự nhiên.

Câu 5 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em rút ra bài học kinh nghiệm gì về cách kể lại một trải nghiệm của bản thân.

Qua những bài học ở lớp 6, em rút ra được một số bài học kinh nghiệm về cách kể lại một trải nghiệm của bản thân như sau:

• Chọn trải nghiệm phù hợp: Trải nghiệm mà em chọn kể phải là trải nghiệm của bản thân, có thật và có ý nghĩa. Em nên chọn trải nghiệm mà em có cảm xúc mạnh mẽ, để có thể thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của mình một cách chân thành, tự nhiên.
• Trình bày bài viết theo đúng bố cục ba phần: Mở bài giới thiệu về trải nghiệm, thân bài kể lại trải nghiệm theo trình tự thời gian, kết bài nêu lại ý nghĩa của trải nghiệm.
• Sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc: Ngôn ngữ trong bài viết phải rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu. Em nên sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm để bài viết sinh động, hấp dẫn.
• Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bản thân: Em nên thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bản thân một cách chân thành, tự nhiên. Điều này sẽ giúp bài viết của em trở nên sinh động, hấp dẫn và có ý nghĩa hơn.

Ngoài ra, em cũng cần lưu ý những điều sau khi kể lại một trải nghiệm của bản thân:

• Làm rõ nội dung của trải nghiệm: Em cần làm rõ nội dung của trải nghiệm, bao gồm thời gian, địa điểm, nhân vật, sự việc, kết quả.
• Kể lại trải nghiệm theo trình tự thời gian: Em nên kể lại trải nghiệm theo trình tự thời gian, từ đó giúp người đọc dễ hình dung được những gì đã xảy ra.
• Sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm: Em nên sử dụng các yếu tố miêu tả, biểu cảm để bài viết sinh động, hấp dẫn hơn.
• Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bản thân: Em nên thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bản thân một cách chân thành, tự nhiên.

Em sẽ cố gắng vận dụng những bài học kinh nghiệm này để viết tốt hơn các bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân.

Câu 6 (trang 113 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Qua những gì đã học trong bài này, em nghĩ gì về ý nghĩa của trải nghiệm đối với cuộc sống của chúng ta

Qua những gì đã học trong bài này, em nhận thấy rằng trải nghiệm có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của chúng ta. Trải nghiệm giúp chúng ta:

• Hiểu rõ hơn về bản thân: Trải nghiệm giúp chúng ta khám phá những khả năng, điểm mạnh, điểm yếu của bản thân. Từ đó, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về bản thân và định hướng cho tương lai.
• Hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh: Trải nghiệm giúp chúng ta tiếp xúc với những điều mới mẻ, từ đó hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh.
• Rèn luyện kỹ năng sống: Trải nghiệm giúp chúng ta rèn luyện các kỹ năng sống cần thiết, như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm,…
• Trưởng thành hơn: Trải nghiệm giúp chúng ta trưởng thành hơn, vững vàng hơn trước những khó khăn, thử thách của cuộc sống.

Trải nghiệm có thể là những trải nghiệm vui vẻ, hạnh phúc, nhưng cũng có thể là những trải nghiệm buồn bã, khó khăn. Tuy nhiên, dù là trải nghiệm gì thì chúng cũng đều có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống của chúng ta.

Em tin rằng, mỗi người hãy tích cực trải nghiệm cuộc sống, để qua đó trưởng thành và hoàn thiện bản thân hơn.

Với những hướng dẫn soạn bài Ôn tập 4 – Sách Chân Trời Sáng Tạo trang 109  – Ngữ Văn 6 (tập 1) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.