Soạn bài Những phát minh tình cờ và bất ngờ

Hướng dẫn soạn bài Những phát minh tình cờ và bất ngờ Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

1. Những phát minh tình cờ và bất ngờ phần Chuẩn bị

– Văn bản thuật lại một sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân – kết quả thường bao gồm ba thông tin chính: nguyên nhân – diễn biến – kết quả, nhằm trả lời ba câu hỏi lớn: Vì sao lại xảy ra sự việc ấy?, Sự việc ấy diễn ra thế nào?, Kết quả ra sao?.

– Khi đọc văn bản thông tin thuật lại một sự kiện theo mối quan hệ nguyên nhân – kết quả:

+ Văn bản được đăng hoặc in ở đâu và vào thời điểm nào? Thời điểm đó có ý nghĩa gì?

+ Văn bản thuật lại sự kiện gì? Sự kiện ấy được nêu ở phần nào của văn bản?

+ Thứ tự triển khai nguyên nhân, diễn biến và kết quả của sự kiện.

+ Các yếu tố như nhan đề, sa pô, đề mục, hình ảnh,… trong văn bản có tác dụng gì?

+ Sự kiện được thuật lại có ý nghĩa gì với người đọc?


>> Xem thêm: Tóm tắt văn bản thông tin


2. Những phát minh tình cờ và bất ngờ phần Đọc hiểu

a. Trong khi đọc

Câu hỏi trang 98 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tìm nghĩa của từ “huyền thoại”.

Từ “huyền thoại” có nghĩa là:

Sự tích, truyền thuyết được lưu truyền trong dân gian, kể về những nhân vật, sự kiện lịch sử hoặc những hiện tượng tự nhiên, mang tính hoang đường, kì bí.

Trong văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ”, từ “huyền thoại” được sử dụng với nghĩa là “những phát minh được coi là ngẫu nhiên, không có chủ định ban đầu”.

Câu hỏi trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Tìm nghĩa của các từ “vô tình” và “tình cờ”.

Các từ “vô tình” và “tình cờ” có nghĩa tương tự nhau, đều chỉ những việc xảy ra ngoài ý muốn, không có chủ định ban đầu. Tuy nhiên, “vô tình” thường mang nghĩa tiêu cực hơn, chỉ những việc xảy ra không mong muốn, có thể gây ra hậu quả xấu. Còn “tình cờ” thường mang nghĩa tích cực hơn, chỉ những việc xảy ra không mong muốn nhưng lại mang lại kết quả tốt đẹp.

Trong văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ”, từ “vô tình” được sử dụng với nghĩa là “không có chủ định ban đầu”, còn từ “tình cờ” được sử dụng với nghĩa là “không ngờ, không lường trước được”.

Câu hỏi trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Các từ in đậm trong mỗi mục 1, 2, 3, 4 nêu thông tin gì?

Các từ in đậm trong mỗi mục 1, 2, 3, 4 nêu thông tin sau:

Mục 1: Nguyên nhân: Nhờ sự tò mò, khám phá của nhà khoa học.

Mục 2: Nguyên nhân: Nhờ sự cố bất ngờ xảy ra trong lúc nghiên cứu.

Mục 3: Nguyên nhân: Nhờ sự tinh ý, nhạy bén của nhà khoa học.

Mục 4: Nguyên nhân: Nhờ sự tình cờ, ngẫu nhiên.

Tất cả các phát minh được nêu trong văn bản đều là những phát minh tình cờ, không có chủ định ban đầu. Tuy nhiên, những phát minh này đều có ý nghĩa to lớn, góp phần thay đổi cuộc sống của con người.

Câu hỏi trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Chú ý nguyên nhân, diễn biến, kết quả của mỗi phát minh

Nguyên nhân:

Mục 1: Sự tò mò, khám phá của nhà khoa học Alexander Fleming.

Mục 2: Sự cố bất ngờ xảy ra trong lúc nghiên cứu của nhà khoa học Isaac Newton.

Mục 3: Sự tinh ý, nhạy bén của nhà khoa học George Crum.

Mục 4: Sự tình cờ, ngẫu nhiên khi nhà khoa học Percy Spencer đang làm thí nghiệm về lò vi sóng.

Diễn biến:

Mục 1: Alexander Fleming đang nghiên cứu về vi khuẩn thì phát hiện ra một loại nấm mốc có khả năng tiêu diệt vi khuẩn.

Mục 2: Isaac Newton đang ngồi dưới gốc cây thì một quả táo rơi trúng đầu, từ đó ông phát hiện ra quy luật hấp dẫn.

Mục 3: George Crum đang làm món khoai tây chiên cho khách hàng khó tính thì vô tình tạo ra món khoai tây chiên giòn tan.

Mục 4: Percy Spencer đang làm thí nghiệm về lò vi sóng thì phát hiện ra lò vi sóng có thể làm chín thức ăn một cách nhanh chóng.

Kết quả:

Mục 1: Khám phá ra kháng sinh penicillin, một loại thuốc quan trọng trong y học.

Mục 2: Phát hiện ra quy luật hấp dẫn, một trong những định luật quan trọng nhất trong vật lý.

Mục 3: Tạo ra món khoai tây chiên giòn tan, một món ăn phổ biến trên thế giới.

Mục 4: Phát minh ra lò vi sóng, một thiết bị nhà bếp tiện ích.


>> Khám phá thêm: Soạn bài viết biên bản


Câu hỏi trang 100 SGK Ngữ văn 6 tập 2: Các hình ảnh đưa vào văn bản có tác dụng gì?

Các hình ảnh đưa vào văn bản có tác dụng làm cho văn bản thêm sinh động, hấp dẫn, giúp người đọc dễ dàng hình dung ra những phát minh được nêu trong văn bản.

b. Sau khi đọc

Câu 1 (trang 101 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Với mỗi phát minh, văn bản Những phát minh “tình cờ và bất ngờ” cho biết những thông tin cụ thể nào? Việc lặp các cách trình bày thông tin ở các phần phát minh trong văn bản trên có tác dụng gì?

Trả lời:

Với mỗi phát minh, văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ” cho biết những thông tin cụ thể sau:

Nguyên nhân: Cách thức phát hiện ra phát minh, bao gồm sự tò mò, khám phá, sự cố bất ngờ, sự tinh ý, nhạy bén của nhà khoa học.

Diễn biến: Quá trình phát hiện ra phát minh, bao gồm các bước, sự kiện cụ thể.

Kết quả: Tác dụng, ý nghĩa của phát minh.

Việc lặp các cách trình bày thông tin ở các phần phát minh trong văn bản trên có tác dụng giúp người đọc dễ dàng nắm bắt nội dung của văn bản, đồng thời giúp văn bản thêm sinh động, hấp dẫn.

Câu 2 (trang 101 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Tóm tắt nội dung của văn bản trên theo cách nêu ngắn gọn các thông tin theo bảng sau:

Trả lời:

Câu 3 (trang 102 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Chỉ ra sự khác nhau trong cách trình bày thông tin giữa văn bản Những phát minh “tình cờ và bất ngờ” và hai văn bản Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng, Điều gì giúp bóng đá Việt nam chiến thắng?. Cách trình bày của mỗi văn bản phù hợp với mục đích của văn bản như thế nào?

Trả lời:

Cách trình bày thông tin giữa văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ” và hai văn bản “Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng”, “Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?” có sự khác nhau như sau:

Văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ” trình bày thông tin theo cách miêu tả, kể chuyện, nêu ra các sự kiện, diễn biến liên quan đến từng phát minh. Cách trình bày này giúp người đọc dễ dàng hình dung ra quá trình phát hiện ra các phát minh tình cờ và bất ngờ, đồng thời giúp văn bản thêm sinh động, hấp dẫn.

Văn bản “Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng” trình bày thông tin theo cách miêu tả, kể chuyện, kết hợp với bình luận, đánh giá. Cách trình bày này giúp người đọc hiểu rõ hơn về hoàn cảnh ra đời của ca khúc “Như có bác trong ngày đại thắng”, đồng thời giúp người đọc cảm nhận được ý nghĩa, giá trị của ca khúc.

Văn bản “Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?” trình bày thông tin theo cách nêu ý kiến, phân tích, chứng minh. Cách trình bày này giúp người đọc hiểu rõ hơn về những nguyên nhân giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng, đồng thời giúp người đọc rút ra những bài học kinh nghiệm.

Cách trình bày của mỗi văn bản phù hợp với mục đích của văn bản như sau:

Văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ” nhằm mục đích giới thiệu những phát minh tình cờ và bất ngờ, cách thức phát hiện ra các phát minh này. Cách trình bày miêu tả, kể chuyện, nêu ra các sự kiện, diễn biến giúp người đọc dễ dàng hình dung ra quá trình phát hiện ra các phát minh tình cờ và bất ngờ, đồng thời giúp văn bản thêm sinh động


>> Đọc thêm: Thảo luận nhóm về một vấn đề


Câu 4 (trang 102 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Trong số những phát minh được nhắc đến trong văn bản trên em thích phát minh nào nhất? Vì sao?

Trả lời

Trong số những phát minh được nhắc đến trong văn bản “Những phát minh tình cờ và bất ngờ”, em thích phát minh đất nặn nhất.

Em thích phát minh này vì nó mang lại niềm vui cho trẻ em trên khắp thế giới. Đất nặn là một loại đồ chơi sáng tạo, giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo và vận động. Em rất thích chơi đất nặn, em có thể tạo ra những hình thù, con vật, ngôi nhà,… theo trí tưởng tượng của mình.

Em cũng thích phát minh này vì nó là một minh chứng cho sự sáng tạo và tinh thần không ngại thử nghiệm của con người. Vich-cơ đã không bỏ cuộc khi bột đất sét không còn được sử dụng để loại bỏ các vết đen bởi nấu than, củi. Ông đã tìm ra một cách sử dụng mới cho bột đất sét, tạo ra một món đồ chơi mới lạ và hấp dẫn cho trẻ em.

Em nghĩ rằng phát minh đất nặn là một phát minh có ý nghĩa to lớn, góp phần mang lại niềm vui và hạnh phúc cho trẻ em trên khắp thế giới.

Với những hướng dẫn Soạn bài Những phát minh tình cờ và bất ngờ  Sách Cánh Diều Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.