Soạn bài Những đứa con trong gia đình

Hướng dẫn Soạn bài Những đứa con trong gia đình chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Phần đọc – hiểu văn bản

Câu 1 (trang 63 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Đoạn trích “Những đứa con trong gia đình” được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn của nhân vật Việt, một chiến sĩ giải phóng quân bị thương nằm lại giữa rừng. Cách trần thuật này có tác dụng như sau:

• Đối với kết cấu truyện: Cách trần thuật này giúp tạo nên kết cấu linh hoạt, tự nhiên, đan xen giữa thực tại và quá khứ, giữa hiện tại và hồi ức. Điều này giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá khứ, gia đình và những người thân của Việt, từ đó hiểu rõ hơn về tính cách, tâm lí của nhân vật.
• Đối với khắc họa tính cách nhân vật: Cách trần thuật này giúp khắc họa tính cách nhân vật Việt một cách chân thực, sinh động. Việt là một người chiến sĩ dũng cảm, kiên cường, nhưng cũng rất yêu thương gia đình, quê hương. Điều này được thể hiện qua những hồi ức của Việt về gia đình, quê hương, về những người thân của mình.

Cụ thể, qua những hồi ức của Việt, người đọc có thể thấy được tình yêu thương, gắn bó sâu sắc của Việt với gia đình, quê hương. Việt nhớ về người mẹ già yếu, nhớ về người chị Chiến cứng cỏi, nhớ về những người bạn cùng làng. Việt cũng nhớ về những ngày tháng sống trong hòa bình, hạnh phúc bên gia đình. Những hồi ức này đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về tính cách, tâm lí của Việt.

Ngoài ra, cách trần thuật này cũng giúp người đọc hiểu rõ hơn về những đau thương, mất mát mà gia đình Việt phải chịu đựng trong cuộc chiến tranh. Việt đã chứng kiến sự hy sinh của mẹ, của người chị, của những người thân trong làng. Những đau thương, mất mát này đã khiến Việt căm thù giặc sâu sắc và quyết tâm chiến đấu để bảo vệ quê hương, đất nước.

Có thể nói, cách trần thuật từ điểm nhìn của nhân vật Việt đã góp phần quan trọng tạo nên thành công của đoạn trích “Những đứa con trong gia đình”.

Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Gia đình Việt Chiến trong tác phẩm “Những đứa con trong gia đình” là một gia đình nông dân Nam Bộ truyền thống. Gia đình có truyền thống yêu nước, cách mạng, gắn bó với quê hương, đất nước.

Truyền thống yêu nước, cách mạng được thể hiện qua nhân vật má Chiến. Má Chiến là một người phụ nữ nông dân Nam Bộ kiên cường, bất khuất. Bà đã tham gia phong trào cách mạng từ rất sớm và đã bị giặc bắt nhiều lần. Bà luôn giáo dục con cái phải yêu nước, căm thù giặc và quyết tâm chiến đấu để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

Truyền thống gắn bó với quê hương, đất nước được thể hiện qua nhân vật Chiến và Việt. Chiến và Việt là hai chị em sinh đôi, nhưng tính cách lại hoàn toàn trái ngược nhau. Chiến là một cô gái cứng cỏi, mạnh mẽ, còn Việt thì là một cậu bé hồn nhiên, tinh nghịch. Tuy nhiên, cả hai chị em đều có chung một tình yêu thương quê hương, đất nước sâu sắc. Chiến đã quyết tâm tòng quân để tiếp bước má, còn Việt cũng đã xin đi tòng quân để cùng chị trả thù cho má.

Chính truyền thống yêu nước, cách mạng và gắn bó với quê hương, đất nước đã gắn bó những người con trong gia đình Việt Chiến với nhau. Truyền thống này đã trở thành động lực để những người con trong gia đình vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, chiến đấu kiên cường để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

Ngoài ra, trong gia đình Việt Chiến còn có những truyền thống tốt đẹp khác như:

• Tình yêu thương, gắn bó giữa các thành viên trong gia đình: Các thành viên trong gia đình Việt Chiến luôn yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Má Chiến luôn dành tình yêu thương, sự quan tâm cho các con. Chiến và Việt cũng rất yêu thương, gắn bó với nhau.
• Sự lạc quan, yêu đời: Dù phải chịu đựng nhiều đau thương, mất mát, nhưng các thành viên trong gia đình Việt Chiến vẫn luôn lạc quan, yêu đời. Họ luôn tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước.

Những truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Chiến là minh chứng cho vẻ đẹp của gia đình Việt Nam truyền thống.

Câu 3 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Chiến và Việt là hai chị em sinh đôi trong gia đình nông dân Nam Bộ truyền thống. Cả hai chị em đều có chung một tình yêu thương quê hương, đất nước sâu sắc và quyết tâm chiến đấu để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc. Tuy nhiên, tính cách của hai chị em lại có những điểm khác biệt.

Chiến là một cô gái cứng cỏi, mạnh mẽ. Cô đã sớm trưởng thành, gánh vác mọi công việc trong gia đình sau khi má mất. Chiến cũng là một người con có tinh thần trách nhiệm cao. Cô đã quyết tâm tòng quân để tiếp bước má, để bảo vệ quê hương, đất nước.

Việt là một cậu bé hồn nhiên, tinh nghịch. Tuy nhiên, Việt cũng là một người con có tình yêu quê hương, đất nước sâu sắc. Việt đã xin đi tòng quân để cùng chị trả thù cho má.

Dù có những điểm khác biệt về tính cách, nhưng Chiến và Việt đều là những người con tiếp nối truyền thống yêu nước, cách mạng của gia đình. Truyền thống này đã trở thành động lực để hai chị em vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, chiến đấu kiên cường để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

Cụ thể, sự tiếp nối truyền thống gia đình của Chiến và Việt được thể hiện qua những điểm sau:

Cả hai chị em đều có tình yêu thương quê hương, đất nước sâu sắc. Chiến đã sớm giác ngộ cách mạng, tham gia kháng chiến từ khi còn rất trẻ. Việt cũng đã sớm có ý thức về lòng yêu nước, căm thù giặc.

Cả hai chị em đều có tinh thần trách nhiệm cao. Chiến đã gánh vác mọi công việc trong gia đình sau khi má mất. Việt cũng đã xin đi tòng quân để cùng chị trả thù cho má.

Cả hai chị em đều có ý chí kiên cường, bất khuất. Chiến đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ để trở thành một người chiến sĩ kiên cường. Việt cũng đã vượt qua nỗi đau thương, mất mát để tiếp tục chiến đấu.

Chiến và Việt là những hình tượng tiêu biểu cho những người con tiếp nối truyền thống yêu nước, cách mạng của gia đình. Họ là những tấm gương sáng về tinh thần yêu nước, căm thù giặc, ý chí kiên cường, bất khuất của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

 Câu 4 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Khuynh hướng sử thi trong đoạn trích “Những đứa con trong gia đình” của Nguyễn Thi

Đoạn trích “Những đứa con trong gia đình” được trích từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Nguyễn Thi. Đoạn trích kể về hai chị em Chiến và Việt, những người con trong một gia đình nông dân Nam Bộ. Cả hai chị em đều có chung một tình yêu thương quê hương, đất nước sâu sắc và quyết tâm chiến đấu để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

Khuynh hướng sử thi trong đoạn trích được thể hiện qua những điểm sau:

• Chủ đề lớn lao của dân tộc: Đoạn trích đề cập đến chủ đề lớn lao của dân tộc, đó là cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Chiến tranh đã để lại những đau thương, mất mát cho gia đình Việt Chiến, nhưng cũng đã hun đúc nên tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất của những người con trong gia đình.
• Chiến và Việt trong đoạn trích Những đứa con trong gia đình
• Hình tượng nhân vật mang tầm vóc sử thi: Các nhân vật trong đoạn trích đều là những con người tiêu biểu cho phẩm chất của con người Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Chiến và Việt là những chiến sĩ trẻ dũng cảm, kiên cường, mang trong mình tinh thần yêu nước, căm thù giặc sâu sắc. Má Chiến là một người phụ nữ nông dân Nam Bộ kiên cường, bất khuất, luôn hết lòng yêu thương, dạy dỗ các con.
• Sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh mang tính sử thi: Đoạn trích sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh mang tính sử thi, như:
  • Các hình ảnh cường điệu, phóng đại: “đôi mắt mở to, xếch ngược, long lên, giương cao”, “những cánh tay gân guốc như cánh tay của cha”, “những bắp tay to như bắp vế”.
  • Các hình ảnh so sánh, ẩn dụ: “Chiến đi đầu, tay cầm khẩu M79, miệng hô to: “Yêu nước thì đi”. Việt theo sau, súng khoác trên vai, tay cầm chiếc xẻng, miệng lầm bầm: “Nhất định tao sẽ trả thù cho má”.

Khuynh hướng sử thi trong đoạn trích đã góp phần làm cho đoạn trích trở nên sinh động, hấp dẫn, đồng thời thể hiện được tầm vóc lớn lao của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và của những người con ưu tú của dân tộc.

Phần Luyện tập

Câu 1 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Đoạn đối thoại giữa Chiến và Việt đêm trước ngày nhập ngũ là một đoạn đối thoại rất đặc sắc, thể hiện rõ tâm lý và tính cách của hai chị em.

Về tâm lý của Chiến

Chiến là một cô gái cứng cỏi, mạnh mẽ. Tuy nhiên, đêm trước ngày nhập ngũ, Chiến cũng không tránh khỏi những giây phút bồi hồi, xúc động. Cô lo lắng cho em, cho gia đình, cho tương lai của mình.

Chiến lo lắng cho em, vì Việt còn nhỏ, còn hồn nhiên, chưa hiểu hết những khó khăn, gian khổ của chiến trường. Cô lo lắng cho gia đình, vì gia đình đã chịu quá nhiều đau thương, mất mát. Cô lo lắng cho tương lai của mình, vì chưa biết mình sẽ ra sao khi phải xa gia đình, xa quê hương, xa những người thân yêu.

Những lo lắng, xúc động ấy được thể hiện qua lời nói, hành động của Chiến trong đoạn đối thoại. Cô lo lắng cho em, nên đã nhắc nhở Việt: “Em đừng có manh động, đừng có cà chớn. Cái gì không biết thì hỏi, đừng có làm bậy. Đánh giặc là phải có chiến thuật, có kỹ thuật. Em không được lơ là, chủ quan. Em mà lơ là thì em chết, tao chết, má chết.”

Cô lo lắng cho gia đình, nên đã nhắc nhở Việt: “Đừng có quên là còn má. Má đang chờ chúng mình. Má đang chờ chúng mình về. Má đang chờ chúng mình trả thù cho má.”

Cô lo lắng cho tương lai của mình, nên đã nhắc nhở Việt: “Thôi, em đi ngủ đi. Mai còn đi bộ đội nữa. Em phải ngủ cho khỏe, cho có sức đánh giặc.”

Tuy nhiên, bên cạnh những lo lắng, xúc động ấy, Chiến vẫn thể hiện được sự cứng cỏi, mạnh mẽ của mình. Cô luôn tự nhủ phải vững vàng, phải mạnh mẽ để tiếp bước má, để bảo vệ quê hương, đất nước.

Về tâm lý của Việt

Việt là một cậu bé hồn nhiên, tinh nghịch. Tuy nhiên, đêm trước ngày nhập ngũ, Việt cũng đã bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm trưởng thành của mình.

Việt lo lắng cho em, vì biết Chiến sẽ nhớ em, sẽ lo lắng cho em. Việt lo lắng cho gia đình, vì biết Chiến sẽ gánh vác mọi công việc trong gia đình. Việt lo lắng cho tương lai của mình, vì chưa biết mình sẽ ra sao khi phải xa gia đình, xa quê hương, xa những người thân yêu.

Những lo lắng, xúc động ấy được thể hiện qua lời nói, hành động của Việt trong đoạn đối thoại. Việt lo lắng cho em, nên đã nói: “Chị lo cho em à? Em không sao đâu. Em không manh động đâu. Em sẽ nghe lời chị.”

Việt lo lắng cho gia đình, nên đã nói: “Chị nhớ má nhiều không? Em cũng nhớ má nhiều. Em sẽ nhớ má, sẽ nhớ nhà, sẽ nhớ cả chị nữa.”

Việt lo lắng cho tương lai của mình, nên đã nói: “Em sẽ cố gắng, sẽ làm sao cho xứng đáng với chị, xứng đáng với má.”

Tuy nhiên, bên cạnh những lo lắng, xúc động ấy, Việt vẫn thể hiện được sự hồn nhiên, tinh nghịch của mình. Cậu vẫn có những suy nghĩ, hành động trẻ con, hồn nhiên.

Việt vẫn lo lắng cho em, nhưng cũng muốn trêu em: “Chị lo cho em, chị lo cho em mà mồ côi. Em không mồ côi đâu. Em có chị, có má, có cả chú Năm. Em không mồ côi đâu.”

Việt vẫn lo lắng cho gia đình, nhưng cũng muốn an ủi em: “Chị lo cho em, chị lo cho em mà buồn. Em không buồn đâu. Em sẽ cố gắng, sẽ làm sao cho xứng đáng với chị, xứng đáng với má.”

Việt vẫn lo lắng cho tương lai của mình, nhưng cũng muốn lạc quan, yêu đời: “Chị lo cho em, chị lo cho em mà sợ. Em không sợ đâu. Em sẽ cố gắng, sẽ làm sao cho xứng đáng với chị, xứng đáng với má.”

Kết luận

Đoạn đối thoại giữa Chiến và Việt đêm trước ngày nhập ngũ là một đoạn đối thoại rất đặc sắc, thể hiện rõ tâm lý và tính cách của hai chị em. Qua đoạn đối thoại này, người đọc có thể thấy được những phẩm chất tốt đẹp của hai chị em Chiến và Việt, những người con ưu tú của quê hương, đất

Câu 2 (trang 64 SGK Ngữ văn 12 Tập 2)

Tìm đọc trọn vẹn tác phẩm.

Với những hướng dẫn Soạn bài Những đứa con trong gia đình chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.