Soạn bài Hình tượng con người chinh phục thế giới trong Ông già và biển cả - Sách Chân trời sáng tạo lớp 11

Hướng dẫn soạn bài Hình tượng con người chinh phục thế giới trong Ông già và biển cả – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 48, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Vẽ sơ đồ thể hiện luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản trên

Trả lời

Câu 2 (trang 48, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Bạn ấn tượng với lí lẽ, bằng chứng nào trong bài viết? Vì sao?

Trả lời

Trong bài viết “Ông già và biển cả”, lí lẽ gây ấn tượng nhất đối với em là: “Nhưng ông lão vẫn kiên cường không bỏ cuộc. Bởi lẽ, cuộc đấu với con cá được ông lão coi là một cuộc đấu thực sự không chỉ vì danh dự của một con người sinh sống lâu trên mặt biển.”

Lí lẽ này đã thể hiện được tinh thần bất khuất, không khuất phục, bỏ cuộc trước mọi hoàn cảnh của ông lão. Trong suốt 84 ngày lênh đênh trên biển mà không bắt được con cá nào, ông lão đã không hề nản lòng, vẫn kiên trì với công việc của mình. Khi bắt được con cá kiếm khổng lồ, ông lão đã dũng cảm đấu tranh với nó suốt ba ngày ba đêm. Dù cho con cá khổng lồ mạnh mẽ đến đâu, ông lão cũng không hề nao núng, vẫn tiếp tục chiến đấu đến cùng.

Cuộc đấu giữa ông lão và con cá không chỉ là cuộc đấu giữa con người với thiên nhiên, mà còn là cuộc đấu giữa con người với chính bản thân mình. Ông lão đã chiến thắng không chỉ vì danh dự của một người ngư dân, mà còn vì niềm tin vào bản thân, vào sức mạnh của con người. Ông lão là biểu tượng của con người lao động, luôn mang trong mình khát vọng chinh phục thiên nhiên, khát vọng sống và chiến thắng.

Lí lẽ này đã tác động sâu sắc đến em, khiến em thêm yêu quý và trân trọng những con người lao động. Em cũng tự nhủ bản thân phải luôn kiên cường, không khuất phục trước khó khăn, thử thách.

Câu 3 (trang 48, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Xác định mục tiêu, thái độ, tình cảm của người viết được thể hiện trong văn bản.

Trả lời
Mục tiêu của người viết trong văn bản “Hình tượng con người chinh phục thế giới trong văn bản Ông già và biển cả” là khẳng định tinh thần và ý chí chiến đấu kiên cường quyết tâm chinh phục của “ông già” trước những khó khăn thử thách của “biển cả”.

Thái độ của người viết là trân trọng, ngưỡng mộ trước hình tượng con người chinh phục thế giới trong văn bản “Ông già và biển cả”. Người viết đã sử dụng những ngôn từ, hình ảnh giàu sức gợi cảm để khắc họa hình tượng ông lão Santiago – một con người lao động bình thường nhưng mang trong mình khát vọng chinh phục thiên nhiên, khát vọng sống và chiến thắng. Người viết ca ngợi, ngợi ca vẻ đẹp của con người lao động. Người viết đã thể hiện niềm tin vào sức mạnh của con người, vào khả năng chinh phục thế giới của con người.

Câu 4 (trang 48, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Chỉ ra các yếu tố thuyết minh, tự sự, miêu tả trong văn bản và nêu tác dụng của các yếu tố ấy.

Trả lời

Yếu tố thuyết minh trong văn bản được thể hiện qua việc người viết nêu lên những thông tin về hình tượng ông lão đánh cá 

Yếu tố tự sự trong văn bản được thể hiện qua việc người viết kể lại cuộc đấu giữa ông lão và con cá kiếm khổng lồ. Cuộc đấu này đã diễn ra trong suốt ba ngày ba đêm, là cuộc đấu giữa con người với thiên nhiên, giữa con người với chính bản thân mình. 

Yếu tố miêu tả trong văn bản được thể hiện qua việc người viết miêu tả hình dáng, tính cách của ông lão, miêu tả cuộc đấu giữa ông lão và con cá kiếm khổng lồ. Những hình ảnh miêu tả được sử dụng trong văn bản giàu sức gợi cảm, giúp người đọc hình dung rõ nét về hình tượng ông lão và cuộc đấu giữa ông lão với con cá.

Tác dụng: 

• giúp người đọc hình dung rõ nét hơn về hình dáng, tính cách của ông lão, về cuộc đấu giữa ông lão và con cá, 

• hiểu rõ hơn về cuộc đấu giữa ông lão và con cá kiếm khổng lồ, về những khó khăn, thử thách mà ông lão đã vượt qua để giành chiến thắng. 

• giúp người đọc hiểu rõ hơn về hình tượng ông lão, về khát vọng chinh phục thiên nhiên, khát vọng sống và chiến thắng của ông lão.

Câu 5 (trang 48, SGK Ngữ Văn 11, tập một):

Từ nội dung văn bản và hiểu biết của bản thân về tác phẩm Ông già và biển cả, bạn suy nghĩ gì về khát vọng chinh phục thế giới của nhân loại? Tìm những ví dụ thực tế trong xã hội hiện nay để làm sáng tỏ suy nghĩ của bạn.

Trả lời

Cuộc đấu giữa ông lão và con cá kiếm khổng lồ không chỉ là cuộc đấu giữa con người với thiên nhiên, mà còn là cuộc đấu giữa con người với chính bản thân mình. Nó thể hiện khát vọng chinh phục thiên nhiên, khát vọng sống và chiến thắng của ông lão.

Từ nội dung văn bản và hiểu biết của bản thân về tác phẩm “Ông già và biển cả”, tôi suy nghĩ rằng khát vọng chinh phục thế giới là một khát vọng cao đẹp, thể hiện bản lĩnh, sức mạnh và ý chí vươn lên của con người. Nó là động lực thúc đẩy con người khám phá, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, thử thách để đạt được mục tiêu của mình. 

Trong xã hội hiện nay, khát vọng chinh phục thế giới vẫn luôn được thể hiện rõ nét. Có thể thấy điều này qua những nỗ lực khám phá, chinh phục những vùng đất mới, những bí ẩn của vũ trụ, của khoa học, của tự nhiên. Khát vọng chinh phục thế giới là một khát vọng có từ lâu đời của nhân loại. Có thể kể đến những chuyến thám hiểm đến những vùng đất xa xôi như châu Phi, Nam Cực, Bắc Cực,… của các nhà thám hiểm. Những chuyến thám hiểm này đã giúp con người hiểu biết thêm về thế giới xung quanh, mở rộng tầm nhìn và phát triển khoa học, kỹ thuật.

Với những hướng dẫn soạn bài Hình tượng con người chinh phục thế giới trong Ông già và biển cả – Sách Chân trời sáng tạo lớp 11 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.