Soạn bài Đọc văn-cuộc chơi tìm ý nghĩa

Hướng dẫn Soạn bài Đọc văn-cuộc chơi tìm ý nghĩa – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Trước khi đọc

Câu 1. (trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 2):  Sách văn học hấp dẫn đối với nhiều người. Điều gì đã tạo nên sức cuốn hút ấy?

Trả lời:

Sức cuốn hút của sách văn học đến từ ý nghĩa mà mỗi cuốn sách gợi lên, từ đó khiến người đọc khám phá sâu sắc hơn về bản thân và cuộc sống.

Câu 2. (trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Có những tác phẩm văn học cần được đọc đi đọc lại nhiều lần. Theo em, thực tế đó nói lên điều gì?

Trả lời:

Điều này cho thấy ý nghĩa của tác phẩm văn học không phải là cái hiển nhiên, có tính cố định, mà là kết quả của một quá trình cảm thụ, suy ngẫm, khám phá.

Sau khi đọc:

Câu 1. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Luận đề của văn bản Đọc văn – cuộc chơi tìm ý nghĩa là gì?

Trả lời:

Bàn về bản chất và ý nghĩa của việc đọc văn.

Câu 2. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Em hãy chỉ ra các luận điểm trong văn bản. Các luận điểm đó có tác dụng làm rõ những khía cạnh nào của luận đề?

Trả lời:

Câu 3. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Tác giả cho rằng ý nghĩa của tác phẩm văn học thường không cố định. Câu văn nào trong văn bản giúp em hiểu rõ về vấn đề này?

Trả lời:

Câu văn: “Lí thuyết đọc ngày nay cho thấy ý nghĩa của văn học không ngừng biến động, lớn lên, tùy vào cách người ta thiết lập mối liên hệ giữa các loại văn bản với nhau”.

Câu 4. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Trong văn bản, các từ ngữ như chơi trò, trò chơi, ú tim, chơi được lặp lại nhiều lần. Với những từ ngữ đó, tác giả lý giải như thế nào về việc đọc văn?

Trả lời:

Các từ ngữ được lặp lại nhiều lần nhằm tăng cường sự nhấn mạnh về mối liên hệ giữa việc đọc văn và trò chơi ú tim.

Việc đọc văn có thể được xem xét giống như một cuộc chơi. Như trong trò chơi, đọc văn đòi hỏi sự tuân thủ đối với “luật chơi” của nó và cũng mang đến cho người đọc niềm vui, sự hứng khởi. Người tham gia trò chơi cần tôn trọng và tuân theo các quy tắc, và trong quá trình đọc văn, người đọc cũng phải tôn trọng và hiểu rõ các quy tắc của văn bản. Ngoài ra, khi tham gia trò chơi ú tim, tác giả không chỉ muốn truyền đạt niềm vui và ý nghĩa từ việc đọc văn mà còn ám chỉ rằng đây là một cuộc chơi đầy bất ngờ và thách thức, như trong trò chơi ú tim.

Câu 5. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Luận điểm “cuộc đi tìm ý nghĩa không có hồi kết thúc” ở đoạn (3) đã được tác giả làm sáng tỏ như thế nào? Em hãy bổ sung một số bằng chứng lấy từ trải nghiệm đọc của chính mình.

Trả lời:

Tác giả đã làm rõ luận điểm này thông qua các lý lẽ sâu sắc và thuyết phục, đặt trên nền tảng của đặc trưng của văn học, lý thuyết tiếp nhận, và thực tế đọc hiểu tác phẩm văn học.

Bổ sung bằng chứng, câu thơ “Làn ao lóng lánh bóng trăng loe” trong “Thu ẩm” của Nguyễn Khuyến, là một minh chứng thuyết phục. Ban đầu, đọc câu thơ, người đọc có thể chỉ cảm nhận vẻ đẹp lóng lánh của trăng. Tuy nhiên, khi đọc kỹ hơn, có thể phát hiện thêm một lớp nghĩa sâu sắc, đó là bóng trăng thấp thoáng trong cái nhìn của thi sĩ khi anh ta chếnh choáng hơi men. Điều này giải thích tại sao có cảm giác bóng trăng nhoè mờ đi, dập dềnh theo sóng nước mặt ao. Điều này không chỉ làm tăng sức sống cho hình ảnh mà còn mở ra một chiều sâu tinh tế, thú vị cho độc giả.

Câu 6. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Trong đoạn (4) có câu: “Thưởng thức văn học cũng có quy luật.”. Câu văn đó nhắc nhở em điều gì?

Trả lời:

Câu văn này nhấn mạnh việc người đọc được tự do trong việc tiếp nhận thông điệp văn bản, nhưng đồng thời cũng không phải là một quá trình tùy tiện. Để hiểu rõ văn bản, người đọc vẫn cần dựa vào những tín hiệu thẩm mĩ, ngôn từ, hình tượng, và các yếu tố khác để giải mã nội dung. Điều này làm cho trải nghiệm tiếp nhận văn bản trở nên phong phú, đa dạng, nhưng đồng thời cũng mang đến những điểm gặp gỡ, sự tương tác và cân nhắc chín chắn hơn từ phía người đọc.

Câu 7. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Đọc đoạn (5) và cho biết vì sao tác giả quan niệm tác phẩm văn học và đọc văn là một hiện tượng diệu kỳ. Giọng văn trong đoạn (5) có gì khác với những đoạn còn lại?

Trả lời:

Để giải thích tại sao tác phẩm văn học và việc đọc văn được xem là một hiện tượng diệu kỳ, đoạn (5) đề cập đến hiện tượng “sách từ bên ngoài chuyển vào trong tâm hồn người đọc, người đọc kết hợp với nhân vật trong sách.” Tác phẩm và độc giả hòa quyện, “nhà văn chiếm giữ một góc khuất trong tâm trí ta, đồng thời, ta lại trở thành chủ nhân của tác phẩm của họ,” khiến cho tác phẩm “hầu như làm mờ ranh giới giữa ta và tác giả.” Sự giao thoa giữa tác phẩm và độc giả, giữa độc giả và tác giả, khiến cho trải nghiệm đọc văn trở nên như một hiện tượng kỳ diệu.

Về mặt ngôn ngữ, đoạn (5) không chỉ tập trung vào diễn giải mà còn sử dụng linh hoạt các kỹ thuật ngôn ngữ khác nhau. Thay vì chỉ sử dụng câu trần thuật, tác giả còn tận dụng phong cách tu từ điệp ngữ để làm nổi bật ý tưởng, tạo điểm nhấn mạnh. Ngoài ra, sự sử dụng câu hỏi và câu cảm thán cũng giúp làm phong phú và tăng cường sức thu hút của đoạn văn, tạo ra một cảm giác tương tác và sự liên kết mạnh mẽ với độc giả.

Câu 8. (trang 69 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Em hãy chỉ ra mối quan hệ giữa đoạn (5) và đoạn (6). Mối quan hệ đó làm rõ ý nghĩa gì của việc đọc văn?

Trả lời:

– Quan hệ của đoạn (5) và đoạn (6) là quan hệ nhân quả.

– Ý nghĩa của việc đọc văn theo quan niệm của tác giả:

+ Đối với học sinh, đọc văn là nền tảng của học văn, muốn học giỏi văn phải bắt đầu bằng đọc văn.

+ Đối với độc giả nói chung, đọc văn giúp “tự phát hiện ra mình và lớn lên”.

Với những hướng dẫn Soạn bài Đọc văn-cuộc chơi tìm ý nghĩa – Ngữ văn 8 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.