Soạn bài Đàn ghi ta của Lor-ca

Hướng dẫn soạn bài Đàn ghi ta của Lor-ca chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Hướng dẫn đọc bài

Câu 1 (trang 166 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Giải thích các hình ảnh: “tiếng đàn bọt nước”, “áo choàng đỏ gắt”, “vầng trăng chếnh choáng”, “yên ngựa mỏi mòn”,… Anh chị có suy nghĩ gì khi bắt gặp hình ảnh: ‘”tiếng đàn”, “áo choàng đỏ gắt”?

Hình ảnh “tiếng đàn bọt nước”

Tiếng đàn là một hình ảnh quen thuộc trong thơ ca, thường được dùng để miêu tả vẻ đẹp của âm nhạc. Trong bài thơ “Vội vàng”, Xuân Diệu đã sử dụng hình ảnh này một cách độc đáo và mới lạ: “Tiếng đàn bọt nước reo vui/Tây hồ nước rộng bao la/Tây hồ cảnh đó bao nhiêu/Lá xanh cành đỏ ối tía”.

Hình ảnh “tiếng đàn bọt nước” là một ẩn dụ cho vẻ đẹp trong trẻo, tinh khiết, tươi mới của tiếng đàn. Tiếng đàn ngân vang như những bọt nước đang vỡ tan trong không trung, mang theo những âm thanh trong trẻo, vui tươi, tràn đầy sức sống.

Hình ảnh này cũng thể hiện quan niệm về cái đẹp của Xuân Diệu. Ông cho rằng cái đẹp là thoáng qua, mong manh, cần được trân trọng và tận hưởng. Tiếng đàn bọt nước như một lời nhắn nhủ của nhà thơ: Hãy sống hết mình, tận hưởng trọn vẹn những vẻ đẹp của cuộc sống trước khi chúng qua đi.

Hình ảnh “áo choàng đỏ gắt”

Hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” được Xuân Diệu sử dụng trong hai câu thơ: “Của ong bướm này đây tuần tháng mật/Này đây hoa của đồng nội xanh rì/Này đây lá của cành tơ phơ phất/Của yến anh này đây khúc tình si”.

Hình ảnh này là một ẩn dụ cho vẻ đẹp rực rỡ, tươi thắm của mùa xuân. Màu đỏ là màu của tình yêu, của nhiệt huyết, của sức sống. Màu đỏ gắt của “áo choàng” càng làm nổi bật vẻ đẹp của mùa xuân đang căng tràn nhựa sống.

Hình ảnh này cũng thể hiện niềm say mê, đắm đuối của Xuân Diệu trước vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống. Ông như muốn ôm trọn tất cả vẻ đẹp ấy vào lòng để tận hưởng.

Suy nghĩ khi bắt gặp hình ảnh “tiếng đàn”, “áo choàng đỏ gắt”

Khi bắt gặp hình ảnh “tiếng đàn”, “áo choàng đỏ gắt” trong bài thơ “Vội vàng”, tôi cảm thấy vô cùng ấn tượng. Những hình ảnh này mang đến cho tôi những cảm xúc mới lạ, khó tả.

Hình ảnh “tiếng đàn bọt nước” khiến tôi liên tưởng đến một bản nhạc du dương, êm ái, mang đến cảm giác thư thái, dễ chịu. Hình ảnh này cũng gợi cho tôi suy nghĩ về sự mong manh, thoáng qua của vẻ đẹp cuộc sống. Chúng ta cần trân trọng và tận hưởng trọn vẹn những vẻ đẹp ấy trước khi chúng qua đi.

Hình ảnh “áo choàng đỏ gắt” khiến tôi liên tưởng đến một bông hoa đỏ thắm, rực rỡ. Hình ảnh này mang đến cho tôi cảm giác vui tươi, phấn khởi, tràn đầy sức sống. Nó cũng gợi cho tôi suy nghĩ về vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống. Chúng ta cần yêu thương và bảo vệ vẻ đẹp ấy.

Nhìn chung, những hình ảnh trong bài thơ “Vội vàng” của Xuân Diệu đều mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Chúng thể hiện quan niệm sống tích cực, yêu đời, ham sống của nhà thơ. Những hình ảnh này đã góp phần tạo nên sức hấp dẫn, độc đáo cho bài thơ.

Câu 2 (trang 166 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Nêu cảm nhận về đoạn thơ:

“Không ai chôn cất tiếng đàn

Tiếng đàn như cỏ mọc hoang

Giọt nước mắt vầng trăng

Long lanh trong đáy giếng”

Đoạn thơ được trích từ bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” của nhà thơ Thanh Thảo. Đoạn thơ thể hiện niềm tin mãnh liệt của tác giả vào sức sống bất diệt của nghệ thuật, dù cho nghệ sĩ có bị vùi dập, sát hại.

Câu thơ mở đầu “Không ai chôn cất tiếng đàn” là một tuyên ngôn mạnh mẽ về sức sống của nghệ thuật. Tiếng đàn là biểu tượng của nghệ thuật, của tâm hồn, của khát vọng của người nghệ sĩ. Dù cho người nghệ sĩ có bị vùi dập, sát hại, thì tiếng đàn vẫn sẽ tiếp tục vang vọng, sống mãi trong lòng người.

Câu thơ “Tiếng đàn như cỏ mọc hoang” là một hình ảnh so sánh độc đáo, giàu sức gợi. Cỏ mọc hoang là một hình ảnh quen thuộc, tượng trưng cho sự tự do, phóng khoáng. So sánh tiếng đàn với cỏ mọc hoang, tác giả muốn khẳng định sức sống mãnh liệt của nghệ thuật. Nghệ thuật không cần được che chở, bảo bọc, mà vẫn có thể tự mình vươn lên, sống mãi với thời gian.

Câu thơ “Giọt nước mắt vầng trăng/Long lanh trong đáy giếng” là một hình ảnh ẩn dụ đầy thi vị. Vầng trăng là biểu tượng của vẻ đẹp, của sự thanh khiết, trong sáng. Giọt nước mắt là biểu tượng của nỗi đau, của sự mất mát. So sánh tiếng đàn với giọt nước mắt vầng trăng, tác giả muốn thể hiện niềm tiếc thương cho cái chết của người nghệ sĩ. Nhưng đồng thời, hình ảnh này cũng thể hiện sự bất tử của tiếng đàn. Giọt nước mắt vầng trăng dù rơi xuống đáy giếng, nơi tối tăm, u uất, nhưng vẫn long lanh, tỏa sáng. Điều đó tượng trưng cho tiếng đàn của người nghệ sĩ dù bị vùi dập, vẫn sẽ tỏa sáng, vang vọng mãi trong lòng người.

Tóm lại, đoạn thơ “Không ai chôn cất tiếng đàn…Long lanh trong đáy giếng” là một đoạn thơ hay, giàu ý nghĩa. Đoạn thơ thể hiện niềm tin mãnh liệt của tác giả vào sức sống bất diệt của nghệ thuật.

Câu 3 (trang 166 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Ý nghĩa ẩn dụ của hình tượng tiếng đàn trong bài thơ?

Hình tượng tiếng đàn trong bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” của nhà thơ Thanh Thảo là một hình tượng ẩn dụ mang nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Trước hết, tiếng đàn là biểu tượng của nghệ thuật. Lorca là một nghệ sĩ tài năng, ông đã cống hiến cả cuộc đời mình cho nghệ thuật. Tiếng đàn là tiếng lòng của Lorca, là tâm hồn, khát vọng của người nghệ sĩ.

Thứ hai, tiếng đàn là biểu tượng của cuộc đời và số phận của Lorca. Lorca là một người nghệ sĩ yêu nước, ông đã bị sát hại bởi chính quyền phát xít. Tiếng đàn là tiếng kêu bi thương, là sự tiếc thương cho cuộc đời và số phận của Lorca.

Thứ ba, tiếng đàn là biểu tượng của sức sống bất diệt của nghệ thuật. Dù cho người nghệ sĩ có bị vùi dập, sát hại, thì nghệ thuật vẫn sẽ tiếp tục vang vọng, sống mãi trong lòng người.

Tiếng đàn được nhắc đến nhiều lần trong bài thơ với những hình ảnh, sắc thái khác nhau:

• “Tiếng đàn bọt nước”: tượng trưng cho vẻ đẹp trong trẻo, tinh khiết, tươi mới của tiếng đàn. Tiếng đàn ngân vang như những bọt nước đang vỡ tan trong không trung, mang theo những âm thanh trong trẻo, vui tươi, tràn đầy sức sống.
• “Tiếng ghi-ta nâu”: tượng trưng cho sự giản dị, mộc mạc, chân chất của tiếng đàn. Tiếng đàn như một người bạn thân thiết, gắn bó với Lorca trong suốt cuộc đời.
• “Tiếng ghi-ta lá xanh”: tượng trưng cho sự tươi trẻ, sức sống mới của tiếng đàn. Tiếng đàn như một mầm xanh đang vươn lên, đâm chồi nảy lộc, mang đến niềm hy vọng cho những người yêu nghệ thuật.
• “Tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan”: tượng trưng cho sự mong manh, dễ vỡ của tiếng đàn. Tiếng đàn như một làn sương, một làn gió, có thể tan biến bất cứ lúc nào.
• “Tiếng ghi-ta ròng ròng”: tượng trưng cho sự vang vọng, trường tồn của tiếng đàn. Tiếng đàn như một dòng sông, một mạch nước ngầm, chảy mãi, chảy mãi trong lòng người.
• “Tiếng đàn như cỏ mọc hoang”: tượng trưng cho sức sống mãnh liệt của tiếng đàn. Tiếng đàn không cần được che chở, bảo bọc, mà vẫn có thể tự mình vươn lên, sống mãi với thời gian.
• “Giọt nước mắt vầng trăng/Long lanh trong đáy giếng”: tượng trưng cho sự bất tử của tiếng đàn. Giọt nước mắt vầng trăng dù rơi xuống đáy giếng, nơi tối tăm, u uất, nhưng vẫn long lanh, tỏa sáng. Điều đó tượng trưng cho tiếng đàn của người nghệ sĩ dù bị vùi dập, vẫn sẽ tỏa sáng, vang vọng mãi trong lòng người.

Thông qua hình tượng tiếng đàn, nhà thơ Thanh Thảo đã thể hiện niềm tin mãnh liệt vào sức sống bất diệt của nghệ thuật. Nghệ thuật là ánh sáng, là sức mạnh, là niềm hy vọng của con người. Dù cho thế giới có thay đổi, con người có thăng trầm, thì nghệ thuật vẫn sẽ luôn tồn tại và phát triển.

Luyện tập

Cảm nhận của anh chị về hình tượng Lor-ca được thể hiện qua bài Đàn ghi ta của Lor – ca?

Hình tượng Lor-ca được thể hiện qua bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca” của nhà thơ Thanh Thảo là một hình tượng mang nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Trước hết, Lor-ca là một người nghệ sĩ tài năng, có tâm hồn nhạy cảm, yêu đời. Ông đã cống hiến cả cuộc đời mình cho nghệ thuật. Hình ảnh “tiếng đàn bọt nước”, “tiếng ghi-ta lá xanh” đã thể hiện vẻ đẹp trong trẻo, tinh khiết, tươi mới của tâm hồn nghệ sĩ Lor-ca.

Thứ hai, Lor-ca là một người nghệ sĩ yêu nước, đấu tranh cho tự do, dân chủ. Ông đã bị sát hại bởi chính quyền phát xít. Hình ảnh “tiếng ghi-ta nâu”, “tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan” đã thể hiện cuộc đời và số phận bi thảm của Lor-ca.

Thứ ba, Lor-ca là một người nghệ sĩ bất tử. Dù cho ông đã bị sát hại, nhưng tiếng đàn của ông vẫn sẽ tiếp tục vang vọng, sống mãi trong lòng người. Hình ảnh “tiếng ghi-ta ròng ròng”, “giọt nước mắt vầng trăng” đã thể hiện sức sống bất diệt của nghệ thuật.

Thông qua hình tượng Lor-ca, nhà thơ Thanh Thảo đã thể hiện niềm tin mãnh liệt vào sức sống bất diệt của nghệ thuật. Nghệ thuật là tiếng nói của tâm hồn, là khát vọng của con người. Dù cho thế giới có thay đổi, con người có thăng trầm, thì nghệ thuật vẫn sẽ luôn tồn tại và phát triển.

Cá nhân tôi cảm thấy rất ngưỡng mộ Lor-ca. Ông là một người nghệ sĩ tài năng, có tâm hồn cao đẹp, luôn đấu tranh cho tự do, dân chủ. Cái chết của ông là một mất mát lớn đối với nền văn học thế giới. Tuy nhiên, tiếng đàn của ông vẫn sẽ tiếp tục vang vọng, sống mãi trong lòng người.

Với những hướng dẫn soạn bài Soạn bài Đàn ghi ta của Lor – ca chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.