Soạn bài Con chào mào
Hướng dẫn Soạn bài Con chào mào Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1) Em có thể tưởng tượng, hình dung những hình ảnh gì khi đọc ba dòng thơ đầu?
Khi đọc ba dòng thơ đầu của bài thơ “Con chào mào” của nhà thơ Mai Văn Phấn, tôi có thể tưởng tượng, hình dung ra những hình ảnh sau:
- Một chú chim chào mào nhỏ bé, xinh xắn với bộ lông màu vàng tươi, điểm những đốm trắng nhỏ li ti trên thân. Chú chim có chiếc mũ đỏ chót trên đầu, trông thật nổi bật giữa bầu trời xanh trong.
- Chú chim đang đậu trên một cành cây cao chót vót. Cành cây ấy có lẽ cao đến tận trời, cao đến mức chú chim như đang bay lơ lửng giữa không trung.
- Chú chim đang cất tiếng hót líu lo, vang vọng khắp cả một vùng trời. Tiếng hót của chú chim như một khúc ca chào đón mùa xuân mới, như một lời ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên.
Câu 2 (trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1) Hãy nêu những ý nghĩ, cảm xúc của nhân vật “tôi” khi “vội vẽ chiếc lồng trong ý nghĩ”.
Khi “vội vẽ chiếc lồng trong ý nghĩ”, nhân vật “tôi” đang có những ý nghĩ, cảm xúc phức tạp, đan xen.
- Thứ nhất, nhân vật “tôi” cảm thấy lo lắng, sợ hãi. Chiếc lồng trong ý nghĩ của “tôi” là một chiếc lồng đẹp đẽ, đầy đủ tiện nghi, nhưng nó cũng là một chiếc lồng giam hãm, trói buộc con chào mào. “Tôi” lo lắng, sợ hãi rằng con chào mào sẽ không thể thích nghi với cuộc sống trong chiếc lồng, sẽ bị mất đi sự tự do, phóng khoáng vốn có.
- Thứ hai, nhân vật “tôi” cũng có chút ích kỷ. “Tôi” muốn giữ lại con chào mào cho riêng mình, muốn được ngắm nhìn, thưởng thức vẻ đẹp và tiếng hót của nó. “Tôi” sợ rằng nếu để con chào mào bay đi, “tôi” sẽ không còn được thấy nó nữa.
- Thứ ba, nhân vật “tôi” cũng có chút hối hận. “Tôi” hối hận vì đã bắt con chào mào về nuôi. “Tôi” biết rằng con chào mào không thuộc về “tôi”, nó thuộc về bầu trời, thuộc về tự do.
Những ý nghĩ, cảm xúc ấy của nhân vật “tôi” thể hiện sự giằng xé, mâu thuẫn trong tâm hồn của người nghệ sĩ. Người nghệ sĩ yêu cái đẹp, muốn giữ lại cái đẹp, nhưng cũng biết rằng cái đẹp cần được tự do, phóng khoáng.
Cuối cùng, nhân vật “tôi” đã quyết định thả con chào mào về tự do. Đây là một quyết định đúng đắn, thể hiện tấm lòng nhân hậu, bao dung của người nghệ sĩ.
Câu 3 (trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1) Vì sao lúc đầu, nhân vật “tôi” “sợ chim bay đi” nhưng kết thúc bài lại khẳng định: Chẳng cần chim lại bay về/ Tiếng hót ấy giờ tôi đã nghe rất rõ.
Lúc đầu, nhân vật “tôi” “sợ chim bay đi” vì những lý do sau:
- Thứ nhất, “tôi” yêu quý, trân trọng con chào mào. “Tôi” yêu vẻ đẹp của con chào mào, yêu tiếng hót của con chào mào. “Tôi” sợ rằng nếu con chào mào bay đi, “tôi” sẽ không còn được thấy nó nữa.
- Thứ hai, “tôi” có chút ích kỷ. “Tôi” muốn giữ lại con chào mào cho riêng mình, muốn được ngắm nhìn, thưởng thức vẻ đẹp và tiếng hót của nó. “Tôi” sợ rằng nếu để con chào mào bay đi, “tôi” sẽ không còn được sở hữu nó nữa.
Tuy nhiên, sau khi trải qua những giây phút giằng xé, mâu thuẫn trong tâm hồn, nhân vật “tôi” đã dần nhận ra rằng con chào mào không thuộc về “tôi”. Con chào mào thuộc về bầu trời, thuộc về tự do.
Cuối cùng, nhân vật “tôi” đã quyết định thả con chào mào về tự do. Đây là một quyết định đúng đắn, thể hiện tấm lòng nhân hậu, bao dung của người nghệ sĩ.
Tại thời điểm này, nhân vật “tôi” đã có những thay đổi trong suy nghĩ, cảm xúc. “Tôi” đã hiểu rằng cái đẹp cần được tự do, phóng khoáng. “Tôi” không còn ích kỷ, muốn chiếm hữu cái đẹp cho riêng mình nữa.
Vì vậy, nhân vật “tôi” khẳng định: Chẳng cần chim lại bay về/ Tiếng hót ấy giờ tôi đã nghe rất rõ. Câu thơ này thể hiện niềm vui, hạnh phúc của nhân vật “tôi” khi đã thả con chào mào về tự do. Tiếng hót của con chào mào vẫn còn vang vọng trong tâm trí của “tôi”, như một lời nhắc nhở về vẻ đẹp của tự nhiên, của cuộc sống.
Câu 4 (trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1) Dòng thơ nào được lặp lại trong bài thơ? Theo em việc lặp lại như vậy có tác dụng gì?
Trong bài thơ “Con chào mào” của nhà thơ Mai Văn Phấn, dòng thơ “Triu… uýt… huýt… tu hìu…” được lặp lại hai lần.
Việc lặp lại dòng thơ này có tác dụng:
- Tạo nên nhịp điệu, âm hưởng du dương, vang vọng cho bài thơ. Dòng thơ này có âm điệu vui tươi, rộn ràng, gợi lên tiếng hót líu lo của con chào mào.
- Thể hiện sự lan tỏa của tiếng hót con chào mào. Tiếng hót của con chào mào không chỉ vang vọng trong bầu trời mà còn vang vọng trong tâm trí của nhân vật “tôi”.
- Thể hiện sự trưởng thành trong tâm hồn của nhân vật “tôi”. Khi thả con chào mào về tự do, nhân vật “tôi” đã nhận ra rằng cái đẹp cần được tự do, phóng khoáng. Tiếng hót của con chào mào vẫn còn vang vọng trong tâm trí của “tôi”, như một lời nhắc nhở về vẻ đẹp của tự nhiên, của cuộc sống.
Câu 5 (trang 76 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Con chim chào mào đã bay đi rồi nhưng nhân vật “tôi” vẫn có thể nghe rất rõ tiếng chim hót. Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 câu) miêu tả một hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp được em lưu giữ trong ký ức.
Trong ký ức của tôi, hình ảnh của chiếc cánh chào mào vẫn hiện hữu mỗi khi mắt tôi nhắm lại. Bản năng của nó, ánh mắt sáng lấp lánh và cái mào đỏ rực vẫn là một phần của cảnh tượng thiên nhiên tươi đẹp. Tôi nghe tiếng hót êm đềm, không gian trở nên như được trải thảm thực vật, một nét mộc mạc của làng quê Việt Nam hiện ra rõ ràng.
Ánh nắng mặt trời chiếu rọi qua lá cây, tô điểm cho khung cảnh xanh ngắt của cánh đồng mênh mông. Tiếng suối rì rào, làn gió nhẹ làm đôi cánh của các loài cây cao bật nhảy lên, tô điểm thêm cho bức tranh thiên nhiên thanh bình. Mỗi chi tiết nhỏ, từ cỏ cây đến đám mây trắng như bông, đều nối liền tạo thành một bức tranh sống động và hài hòa, như là một tình khúc dịu dàng chơi lên trong trí nhớ của tôi.
Với những hướng dẫn Soạn bài Con chào mào Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
