Soạn bài Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (trích)

     Hướng dẫn soạn bài Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (trích) – Ngữ Văn 9 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Đọc – Hiểu Văn Bản

Câu 1: Xác định bố cục hai phần của bài nghị luận văn chương này và đặt tiêu đề cho từng phần. Đối chiếu các phần ấy để tìm ra biện pháp lập luận giống nhau và cách triển khai khác nhau không lặp lại.

Bài nghị luận văn chương Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (trích) có bố cục hai phần:

Phần 1: (từ đầu đến “của kẻ mạnh”): Phân tích nội dung và ý nghĩa của thơ ngụ ngôn Chó sói và cừu.

Phần 2: (còn lại): Liên hệ thực tế để rút ra bài học.

Đối chiếu hai phần ấy để tìm ra biện pháp lập luận giống nhau và cách triển khai khác nhau không lặp lại:

Biện pháp lập luận giống nhau:

• Cả hai phần đều sử dụng phép lập luận giải thích để làm rõ nội dung và ý nghĩa của thơ ngụ ngôn.
• Cả hai phần đều sử dụng phép lập luận chứng minh để làm rõ ý nghĩa của thơ ngụ ngôn.

Cách triển khai khác nhau không lặp lại:

• Phần 1:
  • Phân tích nội dung:
    • Phân tích chi tiết câu chuyện: Mối quan hệ giữa chó sói và cừu, hành động của chó sói, lời biện hộ của cừu.
    • Phân tích ý nghĩa của câu chuyện: Phê phán thói ăn hiếp kẻ yếu, ca ngợi sự dũng cảm, kiên cường của kẻ yếu.
  • Phân tích hình thức:
    • Thể thơ: Thơ ngụ ngôn
    • Ngôn ngữ: Sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi, dễ hiểu.
    • Nghệ thuật: Sử dụng phép nhân hóa, ẩn dụ, tương phản.
• Phần 2:
  • Liên hệ thực tế:
    • Nêu thực tế xã hội: Vẫn còn những kẻ mạnh bắt nạt kẻ yếu, áp bức, bóc lột người khác.
    • Rút ra bài học:
      • Kẻ mạnh không bao giờ có thể biện minh cho hành động ăn hiếp kẻ yếu.
      • Kẻ yếu cần phải biết đoàn kết, đấu tranh để bảo vệ quyền lợi của mình.

Như vậy, bài nghị luận văn chương Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (trích) có bố cục chặt chẽ, logic. Tác giả đã sử dụng linh hoạt các biện pháp lập luận để làm rõ nội dung và ý nghĩa của thơ ngụ ngôn, đồng thời liên hệ thực tế để rút ra bài học.

Câu 2: Nhà khoa học Buy-phông nhận xét về loài cừu, loài chó sói căn cứ vào đâu và có đúng không ? Tại sao ông không nói đến “sự thân thương” của loài cừu và “nỗi bất hạnh” của loài chó sói ?
Nhà khoa học Buy-phông nhận xét về loài cừu, loài chó sói căn cứ vào những đặc tính cơ bản của chúng. Ông cho rằng, loài cừu là loài ngu ngốc và sợ sệt, còn loài chó sói là loài độc ác và hung dữ.

Những nhận xét của Buy-phông có phần đúng, nhưng cũng có phần chưa đúng.

Về loài cừu, đúng là chúng là loài động vật có trí thông minh không cao. Chúng thường sống theo bầy đàn, dễ bị bắt nạt bởi những loài động vật khác, đặc biệt là chó sói. Tuy nhiên, chúng không phải là loài sợ sệt. Khi bị đe dọa, cừu có thể chống trả lại kẻ thù bằng cách dùng chân đá, dùng sừng húc.

Về loài chó sói, đúng là chúng là loài động vật ăn thịt, có bản năng săn mồi. Tuy nhiên, không phải tất cả loài chó sói đều độc ác và hung dữ. Có những loài chó sói sống hòa bình với con người, thậm chí còn được con người nuôi dưỡng.

Có thể thấy, Buy-phông đã nhận xét loài cừu, loài chó sói dựa trên những đặc tính cơ bản của chúng. Tuy nhiên, ông đã chưa nhìn nhận chúng một cách toàn diện. Ông chỉ nhìn thấy những mặt tiêu cực của loài cừu, loài chó sói mà không thấy những mặt tích cực của chúng.

Có thể ông không nói đến “sự thân thương” của loài cừu và “nỗi bất hạnh” của loài chó sói vì ông muốn nhấn mạnh đến bản chất của chúng. Ông muốn cho thấy, loài cừu là loài yếu đuối, dễ bị bắt nạt, còn loài chó sói là loài hung dữ, sẵn sàng ăn thịt kẻ yếu.

Tuy nhiên, những nhận xét của Buy-phông cũng chỉ mang tính chất tương đối. Trong thực tế, vẫn có những con cừu thông minh, dũng cảm, và cũng có những con chó sói lương thiện, biết yêu thương con người.

Câu 3: Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài Chó sói và cừu non, nhà thơ La Phông-ten lựa chọn khía cạnh chân thực nào của loài vật này, đồng thời có những sáng tạo gì ?
Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài Chó sói và cừu non, nhà thơ La Phông-ten lựa chọn khía cạnh chân thực về loài vật này là sự yếu đuối, dễ bị bắt nạt. Điều này được thể hiện qua những chi tiết sau:

• Cừu non là một con vật nhỏ bé, yếu ớt, không có khả năng tự vệ.
• Cừu non sống trong bầy đàn, thường bị chó sói bắt nạt.

Bên cạnh đó, nhà thơ La Phông-ten cũng có những sáng tạo riêng trong việc xây dựng hình tượng con cừu trong bài thơ. Cụ thể là:

• Cừu non không chỉ là một con vật yếu đuối, mà còn là một con vật dũng cảm, dám đứng lên bảo vệ mình.
• Cừu non không chỉ là một con vật đơn độc, mà còn là một con vật đoàn kết, biết bênh vực lẫn nhau.

Sự kết hợp giữa những nét chân thực và sáng tạo đã tạo nên một hình tượng cừu non vừa gần gũi, vừa sinh động, vừa giàu ý nghĩa biểu tượng.

Cụ thể, ở khía cạnh chân thực, nhà thơ La Phông-ten đã thể hiện đúng bản chất yếu đuối của loài cừu. Cừu là loài động vật ăn cỏ, thường sống theo bầy đàn. Chúng có thân hình nhỏ bé, hiền lành, không có khả năng tự vệ. Chính vì vậy, chúng thường trở thành con mồi của những loài động vật ăn thịt như chó sói.

Ở khía cạnh sáng tạo, nhà thơ La Phông-ten đã khắc họa hình tượng cừu non là một con vật dũng cảm, dám đứng lên bảo vệ mình. Khi bị chó sói bắt nạt, cừu non đã không sợ hãi mà đứng lên cãi lại. Cừu non đã khẳng định mình không có lỗi và không đáng bị ăn thịt. Hành động của cừu non thể hiện tinh thần dũng cảm, không chịu khuất phục trước kẻ mạnh.

Bên cạnh đó, nhà thơ La Phông-ten cũng khắc họa hình tượng cừu non là một con vật đoàn kết, biết bênh vực lẫn nhau. Khi thấy cừu non bị chó sói bắt nạt, những con cừu khác đã xông vào giúp đỡ. Hành động của những con cừu khác thể hiện tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của loài cừu.

Tóm lại, hình tượng con cừu trong bài Chó sói và cừu non là một hình tượng vừa chân thực, vừa sáng tạo. Hình tượng này đã góp phần thể hiện ý nghĩa của bài thơ, đó là phê phán thói ăn hiếp kẻ yếu, ca ngợi sự dũng cảm, kiên cường của kẻ yếu.

Câu 4: Chó sói có mặt trong nhiều bài thơ ngụ ngôn của La Phông-ten. Chứng minh rằng hình tượng chó sói trong bài cụ thể Chó sói và cừu non không hoàn toàn đúng như nhận xét của Ten, mà chỉ phần nào có thể xem là đáng cười (hài kịch của sự ngu ngốc), còn chủ yếu lại là đáng ghét (bi kịch của sự độc ác).
Hình tượng chó sói trong bài thơ ngụ ngôn Chó sói và cừu non của La Phông-ten

Nhà thơ La Phông-ten là một trong những nhà thơ ngụ ngôn nổi tiếng nhất thế giới. Trong các tác phẩm của mình, ông thường sử dụng hình tượng loài vật để nói về những vấn đề xã hội. Trong bài thơ ngụ ngôn Chó sói và cừu non, ông đã xây dựng hình tượng chó sói với những nét đặc trưng riêng.

Thứ nhất, chó sói là một loài động vật ăn thịt, có bản năng săn mồi. Đây là một nét đặc trưng cơ bản của loài chó sói, được thể hiện rõ trong bài thơ. Chó sói trong bài thơ là một con vật hung dữ, sẵn sàng ăn thịt cừu non.

Thứ hai, chó sói là một loài động vật xảo quyệt, gian manh. Đây cũng là một nét đặc trưng của loài chó sói, được thể hiện qua hành động của chó sói trong bài thơ. Chó sói đã tìm cách biện minh cho hành động ăn thịt cừu non của mình.

Thứ ba, chó sói là một loài động vật bất chấp thủ đoạn. Chó sói trong bài thơ đã sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn để đạt được mục đích của mình, kể cả việc vu khống cừu non.

Từ những nét đặc trưng trên, có thể thấy hình tượng chó sói trong bài thơ Chó sói và cừu non của La Phông-ten không hoàn toàn đúng như nhận xét của Ten, mà chỉ phần nào có thể xem là đáng cười (hài kịch của sự ngu ngốc), còn chủ yếu lại là đáng ghét (bi kịch của sự độc ác).

Về tính chất hài kịch của sự ngu ngốc

Chó sói trong bài thơ có những hành động ngớ ngẩn, đáng cười. Ví dụ, chó sói đã tìm cách biện minh cho hành động ăn thịt cừu non bằng cách vu khống cừu non đã uống nước ở dòng suối của nó. Hành động này của chó sói rất ngớ ngẩn, bởi lẽ không ai có thể chứng minh được ai đã uống nước ở dòng suối trước.

Bên cạnh đó, chó sói cũng đã cố gắng tạo ra một tình huống để ăn thịt cừu non. Khi thấy cừu non đang uống nước ở gốc cây, chó sói đã vờ như bị thương, giả vờ van xin cừu non giúp đỡ. Hành động này của chó sói rất đáng cười, bởi lẽ ai cũng biết rằng chó sói là một loài động vật ăn thịt, sẵn sàng ăn thịt cừu non.

Về tính chất bi kịch của sự độc ác

Mặc dù có những hành động ngớ ngẩn, đáng cười, nhưng chó sói trong bài thơ vẫn là một loài động vật độc ác. Chó sói đã sẵn sàng ăn thịt cừu non, ngay cả khi cừu non không hề có lỗi. Hành động này của chó sói đã gây ra cái chết cho cừu non, đồng thời thể hiện bản chất độc ác, tàn nhẫn của loài chó sói.

Tóm lại, hình tượng chó sói trong bài thơ Chó sói và cừu non của La Phông-ten là một hình tượng vừa đáng cười, vừa đáng ghét. Hình tượng này đã góp phần thể hiện ý nghĩa của bài thơ, đó là phê phán thói ăn hiếp kẻ yếu, ca ngợi sự dũng cảm, kiên cường của kẻ yếu.

     Với những hướng dẫn soạn bài Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten (trích) – Ngữ Văn 9 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.