Soạn bài Cây tre Việt Nam
Hướng dẫn soạn bài Cây tre Việt Nam – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Vẻ đẹp của cây tre Việt Nam được tác giả miêu tả cụ thể qua những chi tiết, hình ảnh nào?
Trả lời:
Tác giả miêu tả vẻ đẹp của cây tre Việt Nam thông qua những chi tiết và hình ảnh rất cụ thể, tạo nên một bức tranh sinh động và giàu cảm xúc về cây tre. Dưới đây là một số điểm chi tiết từ miêu tả:
- Cây Tre Như Bạn Thân:
– Tác giả ví cây tre như “bạn thân của nông dân Việt Nam, của nhân dân Việt Nam”, đồng thời làm cho độc giả cảm thấy sự gần gũi và thân thuộc với cây tre như một phần quan trọng của đời sống hàng ngày.
- Vị Thành Viên Đặc Biệt Trong Văn Hóa Việt Nam:
– Cây tre được mô tả là “thân thuộc nhất”, nó không chỉ là một loài cây đẹp mắt mà còn là một phần quan trọng của văn hóa Việt Nam. Cây tre là biểu tượng của sự thân thuộc và liên kết lâu dài.
- Tính Năng và Ý Nghĩa Của Tre:
– Tác giả mô tả những công dụng của cây tre như việc xây dựng nhà cửa, làm đồng lúa, và cả trong chiến tranh. Cây tre không chỉ là vật liệu xây dựng mà còn là công cụ hữu ích trong nhiều khía cạnh của đời sống và công việc.
- Tình Cảm và Tính Anh Hùng Của Cây Tre:
– Cây tre được tôn vinh như một anh hùng lao động và chiến đấu. Tác giả mô tả sự hi sinh của cây tre trong việc bảo vệ con người và đất nước, tạo nên một hình ảnh tình cảm và ca ngợi về tính anh hùng của nó.
- Sự Bền Bỉ và Vĩnh Cửu:
– Dòng thơ cuối cùng nhấn mạnh sự bền bỉ và vĩnh cửu của cây tre, dựa vào hình ảnh của cây tre vẫn “tươi những cổng chào thắng lợi” và tiếng sáo diều tre “cao vút mãi”, thể hiện tính chất lâu dài và vững bền của văn hóa và truyền thống Việt Nam.
Tất cả những chi tiết này hợp nhất tạo nên một bức tranh đầy đủ và sâu sắc về vẻ đẹp và ý nghĩa của cây tre trong văn hóa và cuộc sống người Việt Nam.
Câu 2 (trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Những từ ngữ nào trong văn bản biểu đạt rõ nhất hình ảnh của cây tre?
Trả lời:
Từ ngữ trong văn bản biểu đạt rõ nhất hình ảnh của cây tre là những từ mô tả về đặc điểm vật lý và tính cách của cây tre. Dựa trên miêu tả trong câu 1, một số từ ngữ như sau có thể được chọn:
- Mọc thẳng: Miêu tả hình dạng của cây tre, nó mọc lên thẳng và vững chắc.
- Không chịu khuất: Chú ý đến tính cách của cây tre, nó không chịu bị khuất phục và giữ vững vị thế của mình.
- Thanh cao: Mô tả về chiều cao của cây tre, thể hiện sự thanh thoát và cao quý.
- Giản dị: Đặc điểm này nhấn mạnh tính chất giản dị, đơn giản của cây tre, tương ứng với văn hóa giản dị và chân phương của nhân dân Việt Nam.
- Chí khí: Mô tả tính cách kiên cường và trường thọ của cây tre.
Những từ ngữ này không chỉ giúp xây dựng hình ảnh mạnh mẽ về cây tre mà còn thể hiện sự tương ứng giữa đặc điểm của cây tre và tinh thần, tính cách của nhân dân Việt Nam.
Câu 3 (trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Khi nói về cây tre, tác giả đồng thời nói đến khung cảnh, cuộc sống, văn hóa của Việt Nam. Hãy chỉ ra những chi tiết đó trong bài.
Trả lời:
Tre là Người Bạn Thân của Nông Dân và Nhân Dân Việt Nam:
- Mô tả cây tre như là “bạn thân của nông dân Việt Nam, của nhân dân Việt Nam.” Điều này thể hiện sự gắn bó sâu sắc giữa nhân dân Việt Nam và cây tre.
Tre Gắn Bó Với Đời Sống Hằng Ngày và Văn Hóa Cổ Truyền:
- Mô tả về việc “tre ăn ở với người đời đời kiếp kiếp” và dưới bóng tre xanh, con người Việt Nam gìn giữ và làm nên một nền văn hóa cổ truyền.
- Tre Trong Cuộc Sống Đời Thường và Giao Tiếp Xã Hội:
- Nêu bật vai trò của cây tre trong cuộc sống đời thường với những hoạt động như chơi chuyền đánh chắt bằng tre ở tuổi thơ, là nơi hò hẹn tâm tình cho lứa đôi nam nữ, và cả việc hút thuốc lá bằng chiếc điếu cày ở tuổi già.
- Tre Gắn Bó Thân Thiết với Dân Tộc Việt Nam:
- Tuyên bố rằng cây tre “tiếp tục gắn bó thân thiết với dân tộc Việt Nam trong hiện tại và mãi mãi sau này.” Tre là biểu tượng của sự liên kết và tự hào về văn hóa, lịch sử của dân tộc.
Những chi tiết này giúp xây dựng hình ảnh đầy đủ và sâu sắc về mối quan hệ giữa cây tre và nhân dân Việt Nam, cũng như vai trò quan trọng của cây tre trong đời sống và văn hóa của đất nước.
Câu 4 (trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Vì sao tác giả có thể khẳng định “Cây tre mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam”?
Trả lời:
Tác giả khẳng định rằng “Cây tre mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam” bởi vì cây tre, qua những đặc điểm và tính cách của nó, trở thành biểu tượng cao quý của tâm hồn và phẩm chất của người Việt Nam. Đức tính của cây tre được xem là tượng trưng cho những phẩm chất tích cực, và việc này được tác giả thể hiện trong văn bản. Đây không chỉ là một nhận xét về vẻ đẹp của cây tre mà còn là sự liên kết sâu sắc giữa cây tre và tâm hồn, phẩm chất của nhân dân Việt Nam.
Câu 5 (trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Tìm một số chi tiết, hình ảnh cụ thể làm rõ cho lời khẳng định của tác giả “cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam“.
Trả lời:
Một số chi tiết và hình ảnh cụ thể trong văn bản làm rõ cho lời khẳng định của tác giả về cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam và nhân dân Việt Nam:
- Sự Thân Thuộc Nhất Với Tre Nứa:
– “Nước Việt Nam xanh muôn ngàn cây lá khác nhau. Cây nào cũng đẹp, cây nào cũng quý, nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa.” – Cho thấy sự ưu tiên và thân thuộc đặc biệt của nhân dân Việt Nam đối với cây tre.
- Tre Hiện Diện Ở Khắp Mọi Nơi:
– “Tre Đồng Nai, nứa Việt Bắc, tre ngút ngàn Điện Biên Phủ, lũy tre thân mật làng tôi,… đâu đâu ta cũng có nứa tre làm bạn.” – Mô tả rõ ràng sự phổ biến và gắn bó sâu sắc của cây tre trong khắp mọi miền của Việt Nam.
Những chi tiết này thể hiện cây tre không chỉ là một cây cỏ thông thường mà còn là biểu tượng của sự thân thuộc, gắn bó mật thiết giữa nhân dân Việt Nam và văn hóa của đất nước.
Câu 6 (trang 99 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em đang sống ở thời điểm “ngày mai” mà tác giả nói đến trong văn bản, “khi sắt thép có thể nhiều hơn tre nứa”. Theo em, vì sao cây tre vẫn là hình ảnh vô cùng thân thuộc đối với đất nước, con người Việt Nam.
Trả lời:
Em đang sống trong thời đại hiện đại, khi vật liệu như sắt thép và xi măng ngày càng thay thế cho cây tre. Tuy nhiên, cây tre vẫn giữ vững vị thế quan trọng:
– Tre xuất hiện trên phù hiệu ở ngực thiếu nhi, được biểu tượng hóa qua hình ảnh “măng mọc”.
– Trên đường làng, cây tre vẫn xanh tốt, tạo nên bóng mát và là nguồn gió hiền hòa cho thôn xóm.
– Cây tre vẫn là nguồn cảm hứng âm nhạc, mang đến khúc nhạc tâm tình đong đưa theo gió và làm cho môi trường sống trở nên vui vẻ.
– Trong quần thể Lăng Chủ tịch, cây tre vẫn giữ vị trí quan trọng, thậm chí như một biểu tượng của sự canh gác, che chở cho giấc ngủ của Bác.
– Với những phẩm chất quý báu, cây tre lưu giữ những giá trị lịch sử, văn hóa và trở thành tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam. Do đó, cho dù xã hội có phát triển thế nào, cây tre vẫn tồn tại và mãi mãi gắn bó với các thế hệ Việt Nam hôm nay và mai sau.
Với những hướng dẫn soạn bài Cây tre Việt Nam – Ngữ văn 6 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
