Soạn bài Ca Dao Việt Nam
Hướng dẫn soạn bài Ca Dao Việt Nam Sách Cánh Diều – Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
1. Soạn văn Ca dao Việt Nam phần Chuẩn bị
– Xem lại phần Kiến thức ngữ văn đề vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
– Khi đọc ca dao, các em cần chú ý:
+ Ca dao là một hình thức thơ ca dân gian truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam.
+ Ca đao sử dụng nhiều thẻ thơ, trong đó nhiều bài viết theo thể lục bát. Mỗi bài ca đao ít nhất có hai dòng.
+ Ca dao thể hiện các phương diện tình cảm, trong đó có tình cảm gia đình. Ba bài sau là ca dao về tình cảm gia đình.
>> Có thể bạn quan tâm: Tập làm thơ lục bát
2. Soạn văn 6 Ca dao Việt Nam phần Đọc hiểu
(1) Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
(2) Con người có cố có ông
Như cây có cội như sông có nguồn”
Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.
(3) Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
(Kho tàng ca dao người Việt, tập 1, NXB Văn hóa – thông tin, Trung tâm văn hóa ngôn ngữ Đông Tây, Hà Nội, 2001)
2.Soạn Ca dao Việt Nam Câu hỏi giữa bài
Hãy chú ý đến thể thơ, vần nhip, được sử dụng trong ba bài ca dao.
**Ba bài ca dao trên đều được viết theo thể lục bát, một thể thơ dân tộc rất phổ biến trong ca dao, dân ca Việt Nam. Thể lục bát có kết cấu hai phần:
Phần lục: sáu chữ, thường là câu tả cảnh, tả tình.
Phần bát: tám chữ, thường là câu biểu ý, biểu cảm.
Về vần, ba bài ca dao trên đều sử dụng vần chân, tức là vần được gieo ở tiếng thứ sáu của câu lục và tiếng thứ sáu của câu bát. Cách gieo vần này tạo nên sự hài hòa, cân đối cho bài thơ, đồng thời giúp người đọc dễ dàng ghi nhớ và cảm nhận được ý nghĩa của bài thơ.
**Về nội dung, ba bài ca dao trên đều thể hiện tình cảm gia đình, tình cảm gắn bó, yêu thương giữa con cái với cha mẹ, anh em với nhau.
Bài ca dao (1) ca ngợi công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. Cha mẹ như núi ngất trời, như nước ở ngoài biển Đông, bao la, rộng lớn. Công lao của cha mẹ cao cả, vô bờ bến, không thể nào đong đếm được.
Bài ca dao (2) khẳng định tình nghĩa máu mủ, ruột thịt giữa anh em. Anh em tuy không phải là người xa lạ, nhưng cũng cần phải yêu thương, gắn bó, đoàn kết với nhau.
Bài ca dao (3) khuyên nhủ anh em cần yêu thương, hòa thuận với nhau. Tình yêu thương, hòa thuận giữa anh em sẽ giúp gia đình được hạnh phúc, vui vầy.
Ba bài ca dao trên sử dụng biện pháp tu từ nào?
Ba bài ca dao trên đều sử dụng biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ để thể hiện tình cảm gia đình.
Bài ca dao (1) sử dụng biện pháp so sánh để thể hiện công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. Công lao của cha mẹ được ví như núi ngất trời, như nước ở ngoài biển Đông, bao la, rộng lớn, không thể nào đong đếm được. Biện pháp so sánh này đã thể hiện được sự tôn kính, biết ơn của con cái đối với cha mẹ.
Bài ca dao (2) sử dụng biện pháp ẩn dụ để khẳng định tình nghĩa máu mủ, ruột thịt giữa anh em. Anh em được ví như “cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân”. Biện pháp ẩn dụ này đã thể hiện được sự gắn bó, đoàn kết giữa anh em.
Bài ca dao (3) sử dụng biện pháp so sánh để khuyên nhủ anh em cần yêu thương, hòa thuận với nhau. Tình yêu thương, hòa thuận giữa anh em được ví như “thể tay chân”. Biện pháp so sánh này đã thể hiện được sự gắn bó, khăng khít giữa anh em.
>> Xem thêm: Kể Lại một trải nghiệm đáng nhớ
3.Soạn Ca dao Việt Nam Câu hỏi cuối bài
Câu 1. Mỗi bài ca dao nói về tình cảm nào trong gia đình?
Bài ca dao (1) nói về tình cảm cha mẹ – con cái. Bài ca dao ca ngợi công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. Công lao của cha mẹ được ví như núi ngất trời, như nước ở ngoài biển Đông, bao la, rộng lớn, không thể nào đong đếm được. Tình cảm của con cái đối với cha mẹ được thể hiện qua sự kính trọng, biết ơn, và mong muốn báo đáp công ơn của cha mẹ.
Bài ca dao (2) nói về tình cảm anh em. Bài ca dao khẳng định tình nghĩa máu mủ, ruột thịt giữa anh em. Anh em tuy không phải là người xa lạ, nhưng cũng cần phải yêu thương, gắn bó, đoàn kết với nhau. Tình cảm của anh em được thể hiện qua sự quan tâm, chăm sóc, đùm bọc lẫn nhau.
Bài ca dao (3) nói về tình cảm anh em. Bài ca dao khuyên nhủ anh em cần yêu thương, hòa thuận với nhau. Tình yêu thương, hòa thuận giữa anh em sẽ giúp gia đình được hạnh phúc, vui vầy.
Câu 2. Hãy chọn và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong một bài ca dao.
Bài 1: Biện pháp tu từ so sánh: “công cha” “núi ngất trời”; “nghĩa mẹ” với “nước ở ngoài biển Đông”. Dùng cái to lớn, vĩ đại của thiên nhiên “núi”, “biển” để thể hiện được công lao, to lớn của cha mẹ.
Bài 2: Hình ảnh so sánh “như cây có cội, như sông có nguồn”: mượn hình ảnh thiên nhiên còn có nguồn cội, để có thể khuyên nhủ con người.
Bài 3: Biện pháp tu từ so sánh: “yêu nhau như thể tay chân”: gợi ra được sự nương tựa, gắn bó trong cuộc sống.
Câu 3. Em thích bài ca dao nào nhất? Vì sao?
Em thích bài ca dao thứ nhất nhất. Bài ca dao này ca ngợi công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. Công lao của cha mẹ được ví như núi ngất trời, như nước ở ngoài biển Đông, bao la, rộng lớn, không thể nào đong đếm được. Biện pháp so sánh này đã thể hiện được sự tôn kính, biết ơn của con cái đối với cha mẹ.
Em thích bài ca dao này vì nó đã thể hiện được một cách sâu sắc và thấm thía công lao to lớn của cha mẹ. Cha mẹ là người đã sinh thành, nuôi dưỡng, dạy dỗ ta nên người. Công lao của cha mẹ không thể nào đong đếm được, nó cao như núi, rộng như biển.
Em nghĩ mỗi người con đều cần phải biết ơn, kính trọng cha mẹ. Chúng ta cần phải cố gắng học tập, rèn luyện để trở thành người có ích cho xã hội, để xứng đáng với công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ.
Ngoài ra, em cũng thích bài ca dao thứ hai và thứ ba. Bài ca dao thứ hai khẳng định tình nghĩa máu mủ, ruột thịt giữa anh em. Anh em tuy không phải là người xa lạ, nhưng cũng cần phải yêu thương, gắn bó, đoàn kết với nhau. Bài ca dao thứ ba khuyên nhủ anh em cần yêu thương, hòa thuận với nhau. Tình yêu thương, hòa thuận giữa anh em sẽ giúp gia đình được hạnh phúc, vui vầy.
>> Khám phá thêm: Tự Đánh Giá 2
Câu 4. Nếu vẽ minh hoạ cho bài ca dao thứ nhất, em sẽ vẽ như thế nào? Hãy vẽ hoặc miêu tả nội dung bức tranh bằng lời.
Bức tranh vẽ một cảnh tượng gia đình đầm ấm, hạnh phúc. Trong bức tranh, có một người cha đang ngồi bên cạnh người mẹ, tay ôm con trai, con gái. Cha mẹ có khuôn mặt phúc hậu, hiền từ, ánh mắt tràn đầy yêu thương. Con trai và con gái đang ngồi bên cạnh cha mẹ, tay nắm chặt lấy tay cha mẹ, khuôn mặt tươi cười, rạng rỡ.
Ngoài ra, bức tranh còn có hình ảnh của núi non, biển cả. Núi non trùng điệp, hùng vĩ tượng trưng cho công lao to lớn của cha. Biển cả mênh mông, bao la tượng trưng cho tình yêu thương bao la của mẹ.
Với những hướng dẫn Soạn bài Ca Dao Việt Nam Sách Cánh Diều – Ngữ Văn Lớp 6 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
