Cảm nhận về nhân vật chị Dậu qua bài văn mẫu lớp 9 hay nhất
Bài viết cảm nhận về nhân vật chị Dậu mang đến cái nhìn sâu sắc về người phụ nữ nông dân Việt Nam dưới chế độ phong kiến, nổi bật qua tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố. Qua bài văn mẫu, nhân vật chị Dậu hiện lên với phẩm chất kiên cường, giàu tình yêu thương và ý chí phản kháng mãnh liệt trước sự áp bức. Tham khảo bài viết này sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về bức tranh hiện thực xã hội và tâm hồn người phụ nữ Việt thời kỳ đầy biến động
Dàn ý cảm nhận về nhân vật chị Dậu
A. Mở bài:
- Giới thiệu ngắn gọn về đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” trong tác phẩm Tắt đèn của nhà văn Ngô Tất Tố.
- Nêu bật hình tượng nhân vật chị Dậu, một người phụ nữ nông dân điển hình trong xã hội phong kiến đầy áp bức.
B. Thân bài:
Phẩm chất tốt đẹp của chị Dậu:
- Người vợ, người mẹ đầy yêu thương và trách nhiệm: Chị Dậu hiện lên là một người vợ hết lòng chăm sóc chồng, ngay cả khi anh Dậu yếu mệt do bị bắt đi sưu thuế. Là người mẹ giàu lòng hy sinh, luôn nghĩ đến con cái và làm mọi việc để bảo vệ gia đình.
- Đức hy sinh cao cả, tháo vát, chịu đựng: Chị vừa đảm đang, tháo vát trong việc chăm lo gia đình, vừa kiên nhẫn chịu đựng mọi áp lực từ cuộc sống.
- Trụ cột của gia đình trong lúc khó khăn: Khi anh Dậu lâm vào cảnh nguy kịch, chị không chỉ là người duy nhất gánh vác gia đình mà còn là người giữ vững ý chí, vượt qua gian khổ.
Diễn biến tâm lý và hành động của chị Dậu:
– Lúc anh Dậu được trả về:
- Chị Dậu chăm sóc chồng bằng những hành động yêu thương, nấu cháo và quạt cháo nguội, giục chồng ăn để mau chóng hồi phục sức khỏe.
- Thể hiện sự dịu dàng, tình cảm và lo lắng qua từng cử chỉ.
– Khi cai lệ và người nhà lí trưởng đến đòi thuế:
- Ban đầu, chị dùng lời lẽ nhẹ nhàng, tha thiết van xin họ vì biết chồng mình yếu không thể chịu đựng được sự hành hạ.
- Chị hạ giọng, nhún nhường, cố gắng van nài chỉ để giữ an toàn cho gia đình.
– Khi cai lệ đánh anh Dậu:
- Trước cảnh bạo lực, sự nhẫn nhịn của chị không còn nữa. Chị cãi lại và đứng lên chống lại sự bất công.
- Chị Dậu thể hiện sự căm phẫn, khinh bỉ trước sự tàn ác, không còn lùi bước mà dũng cảm đối đầu.
- Sức mạnh tiềm ẩn trong chị trỗi dậy mạnh mẽ, đánh đổ tên cai lệ, thể hiện lòng căm giận và khát vọng tự do.
C. Kết bài:
Bày tỏ cảm nghĩ về nhân vật chị Dậu: Chị Dậu không chỉ là biểu tượng cho người phụ nữ chịu thương chịu khó mà còn là hình ảnh của sự đấu tranh, của sức mạnh tiềm tàng trước bất công và áp bức trong xã hội phong kiến.
Bài mẫu 1: Cảm nhận về nhân vật chị Dậu
Nhân vật chị Dậu trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố là hình tượng tiêu biểu cho người phụ nữ nông dân Việt Nam chịu đựng biết bao khổ đau, áp bức dưới chế độ phong kiến thực dân. Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” không chỉ khắc họa sâu sắc số phận của chị mà còn làm nổi bật tinh thần phản kháng mãnh liệt của người phụ nữ tưởng chừng yếu đuối nhưng khi bị dồn vào đường cùng đã trỗi dậy mạnh mẽ.
Trong xã hội phong kiến đầy rẫy bất công và khắc nghiệt, sự nghèo khổ là điều không thể tránh khỏi đối với những người nông dân như chị Dậu. Gia cảnh của chị, vốn đã kiệt quệ bởi sự bóc lột tàn bạo của bọn thực dân và phong kiến, không còn lại gì ngoài vài củ khoai mầm. Đau đớn hơn, để cứu chồng thoát khỏi cảnh ngục tù và đòn roi tra tấn, chị buộc phải đưa ra quyết định mà không người mẹ nào muốn: bán con. Hình ảnh đứa con nhỏ ngây thơ van xin chị đừng bán nó đã tạo nên một nỗi xót xa không chỉ cho riêng chị Dậu mà cho cả người đọc. Chị hiểu rõ rằng cuộc sống của đứa trẻ khi bị bán đi sẽ vô cùng khổ cực, nhưng hoàn cảnh quá đỗi éo le, chị không còn con đường nào khác. Quyết định của chị thể hiện một nỗi đau không thể diễn tả bằng lời, đau vì phải hy sinh đứa con thân yêu để đổi lấy mạng sống cho chồng, nhưng đó cũng là biểu hiện của tình mẫu tử sâu sắc và sự hy sinh cao cả của một người mẹ.
Không chỉ lo toan cho con cái, chị còn phải đối mặt với gánh nặng sưu thuế chồng chất mà bọn cai lệ và lý trưởng đặt lên vai. Sự vô lý và tàn bạo của chế độ phong kiến không chỉ bắt người sống phải đóng thuế mà còn truy thu cả những người đã chết. Để cứu chồng khỏi cảnh tù tội, chị Dậu đã phải gánh cả sưu của người chồng ốm yếu và cả người em chồng đã qua đời. Cảnh chồng chị bị kéo ra đình, bị đánh đến ngất đi, tỉnh lại, rồi lại bị hành hạ không ngừng nghỉ khiến chị đau lòng khôn xiết, nhưng chị vẫn phải cắn răng chịu đựng. Sự nhún nhường của chị trước bọn lý trưởng, cai lệ không xuất phát từ sự yếu đuối hay hèn nhát, mà là từ lòng thương chồng, thương con và mong muốn bảo vệ gia đình. Chị không ngần ngại xưng “con” với bọn chúng, chấp nhận hạ mình để tránh gây thêm rắc rối, nhưng trong lòng chị, ngọn lửa căm hận đã bùng lên mạnh mẽ.
Chị Dậu không chỉ là người phụ nữ hiền lành, nhẫn nhục, mà còn là biểu tượng của lòng kiên cường và sự phản kháng mạnh mẽ. Khi bọn cai lệ đến bắt chồng chị trong lúc anh Dậu đang yếu ớt vì đòn roi, chị đã cầu xin tha thiết. Nhưng khi mọi lời van xin đều vô ích, lòng thương chồng trỗi dậy mãnh liệt, chị không còn cam chịu nữa. Chị đứng lên, dũng cảm đối đầu với bọn cường hào, không ngần ngại đánh lại chúng để bảo vệ chồng mình. Hành động đánh ngã tên cai lệ là biểu tượng cho sự vùng lên của người nông dân, cho thấy rằng dù bị áp bức đến đâu, khi bị đẩy đến giới hạn cuối cùng, họ vẫn có thể vùng dậy để tự bảo vệ mình và những người thân yêu. Đây không chỉ là một hành động phản kháng tự phát, mà còn là dấu hiệu của ý thức về quyền được sống, quyền được bảo vệ nhân phẩm, dù đó là quyền nhỏ nhoi trong một xã hội bất công.
Chị Dậu với tình thương con vô bờ, với lòng hy sinh vì chồng và ý chí kiên cường, đã trở thành hình tượng của người phụ nữ Việt Nam dũng cảm và bất khuất. Dù cuộc đời chị bị đẩy vào cảnh bế tắc, như bầu trời đen kịt mà chị chạy ra trong đêm tối, nhưng từ sâu trong lòng chị, ánh sáng của niềm hy vọng và sự đấu tranh vẫn le lói. Sự phản kháng của chị không chỉ đơn thuần là để bảo vệ chồng, mà còn là biểu hiện của khát vọng vượt qua cảnh nghèo đói, bất công mà xã hội đã áp đặt lên những người nông dân.
Tóm lại, chị Dậu là hiện thân của một tinh thần kiên cường không chịu khuất phục, một biểu tượng cho sự đấu tranh không ngừng nghỉ của người nông dân Việt Nam trong cuộc chiến giành lấy quyền sống và quyền tự do. Trong xã hội đầy rẫy bất công ấy, hành động của chị không chỉ là sự phản kháng cá nhân mà còn là tiếng nói của cả một tầng lớp nông dân bị áp bức, đòi hỏi sự công bằng và nhân quyền giữa một xã hội tối tăm và bạo lực.
>>> Xem thêm: Phân tích vẻ đẹp của Thúy Kiều
Bài mẫu 2: Cảm nhận về nhân vật chị Dậu
Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” từ tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố là một tác phẩm điển hình phản ánh hiện thực xã hội Việt Nam thời kỳ thực dân phong kiến, qua đó khắc họa rõ nét bi kịch của những người nông dân nghèo khổ, cùng cực. Trong số những nhân vật đại diện cho tầng lớp lao động bị áp bức, chị Dậu nổi lên như một hình tượng tiêu biểu. Cuộc đời của chị là bức tranh thu nhỏ về số phận người nông dân bị đẩy đến đường cùng, buộc phải vùng lên để đấu tranh giành lấy sự sống và phẩm giá.
Dưới sự thống trị tàn bạo của bọn cường hào ác bá, gia đình chị Dậu thuộc hạng “nhất nhì trong hạng cùng đinh”, không còn bất cứ thứ gì để bán. Từ những củ khoai cằn cỗi, thứ duy nhất thay cơm của cả nhà đến đàn chó con, tất cả đều bị đem đi đổi lấy chút ít tiền để đóng sưu thuế. Thậm chí, trong tình thế khốn cùng, chị buộc phải bán cả đứa con gái đầu lòng, một quyết định đau đớn mà không người mẹ nào muốn đối diện. Tuy nhiên, gánh nặng thuế má vẫn không giảm nhẹ, khi chị phải đóng thuế cả cho người em chồng đã khuất từ lâu, điều này càng làm tăng thêm sự vô lý và tàn nhẫn của chế độ. Hình ảnh làng quê trong những ngày thu thuế hiện lên ngột ngạt, đầy bất công và u ám, nơi mà những người như gia đình chị Dậu dường như không có lối thoát. Anh Dậu, chồng chị, dù đang ốm nặng vẫn bị kéo ra đình đánh đập dã man, trong khi chị Dậu chỉ biết đau đớn nhìn chồng bị hành hạ, lòng đầy uất ức và bất lực.
Khi anh Dậu được trả về từ đình, chị Dậu đã thể hiện sự chăm sóc tận tình và lòng thương yêu vô bờ bến. Chị xin ít gạo nấu cháo cho chồng, rồi cẩn thận quạt cháo cho nguội nhanh, lo lắng giục anh ăn vì sợ rằng bọn cai lệ sẽ sớm quay lại thu thuế. Dù trong lòng ngổn ngang lo âu, chị Dậu chỉ nghĩ đến chồng, nghĩ đến việc phải bảo vệ gia đình bằng mọi cách. Chị hiểu rõ rằng mình phải đứng lên làm trụ cột, phải cáng đáng mọi việc thay chồng, bởi chỉ có chị mới có thể chống đỡ lại sóng gió của cuộc đời này.
Khi bọn cai lệ và người nhà lý trưởng đến thu thuế, ban đầu chị Dậu sợ hãi, cúi đầu van xin trong nỗi tuyệt vọng. Lời cầu khẩn đầy tha thiết của chị: “Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!” không những không làm lay chuyển bọn chúng mà còn khiến chị chịu thêm sự đe dọa, bạo lực. Tuy nhiên, khi bọn cai lệ quyết định trói anh Dậu, chị Dậu không thể nhẫn nhịn thêm được nữa. Sức mạnh tiềm tàng trong chị bỗng trỗi dậy mạnh mẽ. Từ một người phụ nữ cam chịu, chị đứng phắt dậy, không còn run sợ mà quyết liệt đối mặt với bọn áp bức: “Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!” Không chỉ dừng lại ở lời nói, khi tên cai lệ xông vào đánh anh Dậu, chị liền ra tay chống trả, túm cổ hắn và đẩy hắn ra khỏi nhà. Hành động quyết liệt của chị là sự phản kháng không khoan nhượng, thể hiện ý chí mạnh mẽ của người phụ nữ khi bị dồn vào bước đường cùng.
Chị Dậu không chỉ đơn giản là người đàn bà lực điền, mà sức mạnh của chị còn đến từ tình yêu mãnh liệt dành cho chồng con. Khi tên cai lệ bị chị xô ngã, người nhà lý trưởng cũng phải e dè trước sự quật cường của chị. Sức mạnh ấy không cần đến “no cơm no cháo”, mà chính là từ ý chí kiên cường và lòng căm phẫn trước sự bất công. Thậm chí, ngay cả khi anh Dậu lo lắng về việc có thể bị bắt tội, chị Dậu vẫn cương quyết khẳng định: “Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được!” Câu nói ấy thể hiện rõ rằng sự chịu đựng của con người có giới hạn, và khi “tức nước vỡ bờ”, những người nông dân hiền lành như chị Dậu cũng sẽ vùng lên để đòi lại công bằng.
Qua nhân vật chị Dậu, Ngô Tất Tố không chỉ vạch trần bộ mặt bất công, tàn bạo của chế độ thực dân phong kiến mà còn tôn vinh vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất và sức mạnh tiềm ẩn của người phụ nữ nông dân. Chị Dậu không chỉ là hình ảnh của sự hy sinh, cam chịu mà còn là biểu tượng của sự phản kháng, của khát vọng vượt qua cái khổ, cái ác. Hình ảnh chị đánh đổ tên cai lệ, đứng lên bảo vệ gia đình giữa sự đen tối của xã hội chính là lời khẳng định rằng, dù bị áp bức đến đâu, người nông dân vẫn luôn giữ vững niềm tin và hy vọng về một ngày tươi sáng hơn.
Bài văn mẫu cảm nhận về nhân vật chị Dậu không chỉ là nguồn tài liệu tham khảo giá trị cho học sinh mà còn giúp người đọc thấu hiểu sâu sắc hơn về vẻ đẹp tâm hồn và sức mạnh tiềm tàng của người phụ nữ nông dân. Đoạn trích Tức nước vỡ bờ đã thể hiện rõ khát vọng sống, tinh thần phản kháng trước bất công, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.