Đề thi khảo sát đầu năm môn Văn lớp 9 là một trong những bài kiểm tra quan trọng giúp thầy cô đánh giá trình độ học sinh sau kỳ nghỉ hè. Trong đó, đề số 2 thường được nhiều học sinh chú ý vì độ khó và yêu cầu về khả năng phân tích, cảm nhận văn học. Để làm tốt đề thi này, học sinh cần nắm vững phương pháp làm bài và biết cách vận dụng các kỹ năng viết sao cho hợp lý và sáng tạo. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách làm đề số 2 môn Văn lớp 9 để bạn có thể tự tin vượt qua kỳ thi.
Đề số 2
Phần I: Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Tôi đi học vào một ngày cuối thu. Lá rụng nhiều và trên con đường làng dài và hẹp, tôi còn thấy nhiều lá vàng rơi đầy. Lòng tôi bâng khuâng, hồi hộp. Tôi không nhớ rõ ngày khai trường đầu tiên của đời tôi, nhưng mỗi năm vào cuối thu, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm buổi tựu trường.
Buổi sáng hôm ấy, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dắt đi trên con đường làng. Trên con đường ấy, tôi thấy mình như lớn thêm lên. Tôi cảm thấy mình đã thật sự trở thành một cậu học trò. Những chiếc áo trắng tinh khôi, tiếng cười nói rộn ràng vang trong sân trường…”
(Theo Thanh Tịnh – “Tôi đi học”)
Câu 1 (0,5 điểm): Xác định ngôi kể của đoạn văn trên.
Câu 2 (0,5 điểm): Tìm một hình ảnh thiên nhiên được miêu tả trong đoạn.
Câu 3 (1,0 điểm): Theo em, cảm xúc chủ đạo của nhân vật “tôi” trong ngày đầu đi học là gì?
Câu 4 (1,0 điểm): Qua đoạn trích, em học được điều gì về tình cảm gia đình và mái trường?
Phần II: Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Viết đoạn văn (8–10 câu) nêu cảm nghĩ của em về mái trường thân yêu.
Câu 2 (5,0 điểm): Hãy kể lại một kỷ niệm về ngày đầu tiên em đi học lớp 6.
>>>Khám phá thêm: Đề số 3 và lời giải
Tham khảo cách làm đề số 2
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1 (0,5 điểm):
Ngôi kể: Ngôi thứ nhất (nhân vật “tôi” kể lại câu chuyện của chính mình).
Câu 2 (0,5 điểm):
Một hình ảnh thiên nhiên được miêu tả: “lá vàng rơi đầy”, hoặc “lá rụng nhiều”.
Câu 3 (1,0 điểm):
Cảm xúc chủ đạo của nhân vật “tôi” là: bâng khuâng, hồi hộp, nao nức – thể hiện sự xúc động và háo hức trong ngày đầu tiên đi học.
Câu 4 (1,0 điểm):
Qua đoạn trích, em học được:
Tình cảm gia đình: Mẹ luôn yêu thương, đồng hành, là chỗ dựa tinh thần cho con trong những bước đi đầu đời.
Tình cảm với mái trường: Mái trường là nơi lưu giữ những ký ức đẹp đẽ, là nơi gắn bó với tuổi thơ và sự trưởng thành của mỗi học sinh.
PHẦN II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Đoạn văn nêu cảm nghĩ về mái trường thân yêu
Dàn ý gợi ý:
Mở đoạn: Giới thiệu chung về mái trường – nơi gắn bó với tuổi thơ.
Thân đoạn:
- Mái trường là nơi em học tập, vui chơi và trưởng thành.
- Kỷ niệm đáng nhớ: thầy cô ân cần dạy dỗ, bạn bè thân thiết, các buổi lễ khai giảng, văn nghệ...
- Mái trường đem lại nhiều cảm xúc: ấm áp, thân thương, gần gũi như ngôi nhà thứ hai.
Kết đoạn: Tình cảm của em đối với mái trường: yêu quý, biết ơn và sẽ mãi ghi nhớ.
Câu 2 (5,0 điểm): Kể lại kỷ niệm ngày đầu tiên đi học lớp 6
Dàn ý gợi ý:
Mở bài:
Giới thiệu hoàn cảnh: Ngày đầu tiên bước vào lớp 6, chuyển cấp từ tiểu học lên THCS – cảm xúc háo hức, lo lắng.
Thân bài:
- Buổi sáng hôm đó: Thời tiết, trang phục, ba mẹ đưa đi học...
- Ấn tượng đầu tiên: ngôi trường mới lớn hơn, nhiều học sinh hơn, lớp học mới...
- Gặp gỡ thầy cô, bạn bè mới: thầy cô chào đón, bạn bè còn xa lạ...
- Tình huống đặc biệt: ví dụ: nhầm lớp, quên đồ dùng học tập, được bạn giúp đỡ...
- Cảm xúc trong suốt buổi học: từ lo lắng chuyển sang vui vẻ, hào hứng...
Kết bài:
- Suy nghĩ, cảm nhận sau buổi học: thấy trưởng thành hơn, mong muốn học tập tốt.
- Kỷ niệm ấy sẽ mãi in sâu trong tâm trí em.
Để làm tốt đề thi khảo sát đầu năm môn Văn lớp 9, việc luyện tập và nắm vững phương pháp làm bài là vô cùng quan trọng. Ngoài kiến thức vững chắc, học sinh cũng cần phải có sự sáng tạo trong cách viết, biết cách làm nổi bật cảm xúc, suy nghĩ của mình qua từng câu chữ. Chúc các bạn sẽ thành công trong kỳ thi và đạt được kết quả cao khi áp dụng các phương pháp đã học.