Hướng dẫn soạn bài Tri thức Ngữ văn trang 81 Ngữ văn 12 tập 1 Cánh diều chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.

1. Nhật kí, phóng sự và hồi kí

Nhật ký, phóng sự, hồi ký là ba thể loại viết lách thuộc dòng ký, nhưng mỗi thể loại lại mang những nét đặc trưng riêng:

• Nhật ký: Là ghi chép hằng ngày về các sự kiện mà người viết trực tiếp trải qua hoặc chứng kiến. Nhật ký không chỉ ghi lại những gì xảy ra, mà còn bộc lộ rõ ràng suy nghĩ, cảm xúc và nhận xét của người viết về những con người, sự kiện, và cuộc sống xung quanh, thậm chí cả về chính bản thân mình.
• Phóng sự: Là thể loại ghi chép lại một cách chi tiết, nhanh chóng về các sự việc với mục tiêu làm rõ một vấn đề đang được công chúng quan tâm. Phóng sự thường liên quan đến đời sống, hoạt động, hoặc số phận của một hoặc nhiều người, mang tính thời sự và có tác động xã hội mạnh mẽ. Đặc biệt, phóng sự thường đan xen với những suy nghĩ, bình luận của tác giả, tạo nên sự kết hợp giữa câu chuyện và góc nhìn cá nhân.
• Hồi ký: Là ghi chép về những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ mà người viết đã trực tiếp tham gia hoặc chứng kiến. Khác với nhật ký, hồi ký không ghi chép chi tiết hằng ngày mà dựa vào những ấn tượng, ký ức sâu đậm của tác giả. Tuy vậy, hồi ký vẫn cần đảm bảo tính chính xác và khách quan về các sự kiện, nhân vật, thời gian, và địa điểm đã diễn ra.

2. Tính phi hư cấu và một số thủ pháp nghệ thuật trong nhật kí, phóng sự, hồi kí

Tính phi hư cấu được kết hợp một cách tinh tế với các thủ pháp nghệ thuật như miêu tả và trần thuật, mang đến cho người đọc những trải nghiệm chân thực và sống động.

• Tính phi hư cấu thể hiện ở việc ghi chép những sự kiện có thật, bao gồm thời gian, địa điểm, con số… mà tác giả đã trực tiếp trải qua hoặc chứng kiến.
• Thủ pháp nghệ thuật như miêu tả chi tiết và trần thuật giúp làm nổi bật sự kiện và nhân vật, khiến chúng trở nên sống động và gần gũi hơn với người đọc.

Sự kết hợp giữa chi tiết thực tế và cảm xúc cá nhân: Sự hòa quyện giữa những sự kiện có thật và những cảm nhận, suy nghĩ của người viết không chỉ cung cấp thông tin mà còn mang đến những thông điệp sâu sắc về cuộc sống. Từ đó, tác phẩm không chỉ đơn thuần là một bản ghi chép mà còn là một bài học, một thông điệp về xã hội, giúp người đọc hiểu rõ hơn về bối cảnh, tính cách và số phận của các nhân vật.

Trong nhật ký: Người viết thường sử dụng ngôi kể thứ nhất, tạo ra một dòng độc thoại nội tâm, nhưng bên trong đó là những cuộc đối thoại ngầm với chính bản thân hoặc với một người đọc tưởng tượng, xoay quanh những suy nghĩ, cảm xúc về cuộc đời và con người.

Trong phóng sự: Tác giả tập trung vào việc khám phá và phản ánh những sự kiện, vấn đề nổi bật, có giá trị thời sự. Phóng sự sử dụng kỹ thuật điều tra, phỏng vấn và ghi chép để cung cấp cho công chúng những bằng chứng cụ thể, giúp họ hiểu rõ và đánh giá chính xác các vấn đề đang được quan tâm.

Trong hồi ký: Tác giả kể lại những sự kiện dựa trên những ký ức và ấn tượng cá nhân. Những cảm xúc và suy nghĩ này không chỉ tạo nên giá trị thực tiễn mà còn làm cho hồi ký trở thành một tài liệu đáng tin cậy, phản ánh chân thực và sâu sắc về quá khứ.

Với những hướng dẫn soạn bài Tri thức Ngữ văn trang 81 Ngữ văn 12 tập 1 Cánh diều chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.