Hướng dẫn soạn bài Ôn tập trang 138 – Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1 (trang 138 SGK Ngữ văn 9 Tập 2): Nêu và giải thích một trong những biểu hiện cho thấy sự hòa hợp giữa hình thức và nội dung của một trong các văn bản Nhớ rừng, Mùa xuân chín, Sông Đáy.

Trả lời:

Văn bản Nhớ rừng:

• Sử dụng thể thơ tám chữ, cách gieo vần đôi liên tục tạo nhịp điệu mạnh mẽ, thể hiện sự phẫn uất, nghẹn ngào của con hổ trong cảnh tù túng.
• Hình ảnh trong bài thơ phong phú, ngôn từ sắc sảo giúp khắc họa cảnh núi rừng hùng vĩ, bao la, nơi con hổ từng tung hoành và coi là giang sơn của mình.
• Các biện pháp như điệp ngữ, câu hỏi tu từ, ẩn dụ, nhân hóa,… giúp biểu đạt cảm xúc tiếc nuối, đau đớn của hổ khi nhớ về thời kỳ huy hoàng đã qua.
• Nhịp thơ du dương kết hợp với vần liền, vần bằng và vần trắc giúp thể hiện thái độ chán nản, khinh miệt đối với hiện tại.

Văn bản Mùa xuân chín:

• Sự kết hợp tinh tế giữa các từ láy với tính từ và danh từ, tạo nên những hình ảnh đầy gợi cảm.
• Nhịp thơ biến đổi linh hoạt qua từng khổ thơ.
• Ngôn từ trong bài thơ giản dị nhưng gần gũi, mang đậm chất thơ mộc mạc.
• Sử dụng các biện pháp nghệ thuật như nhân hóa, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, và từ láy để tạo nên những hình ảnh sống động về mùa xuân.

Văn bản Sông Đáy:

• Thể thơ tự do với cách ngắt nhịp linh hoạt, thể hiện sự thoải mái trong cách biểu đạt cảm xúc.
• Hình ảnh dòng sông Đáy hiện lên qua những thời khắc quan trọng trong cuộc đời nhân vật trữ tình, tạo nên sự kết nối giữa thời gian và không gian.
• Hình tượng người mẹ xuất hiện nhiều lần, trở thành biểu tượng cho tình yêu thương và sự gắn bó.
• Biện pháp so sánh và điệp ngữ được sử dụng hiệu quả, làm nổi bật những cảm xúc sâu lắng của nhân vật.

Câu 2 (trang 138 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Kẻ bảng sau vào vở và điền nội dung phù hợp vào bảng:

Trả lời:

Câu 3 (trang 138 SGK Ngữ văn 9 Tập 2): Qua việc đọc hiểu các văn bản trong bài học, em rút ra được điều gì về ý nghĩa/ vai trò của kí ức trong đời sống tinh thần của bản thân?

Trả lời:

Kí ức giữ một vai trò thiết yếu trong đời sống tinh thần của chúng ta:

• Kí ức là kho tàng quý giá lưu giữ những dấu ấn của quá khứ, cung cấp cho chúng ta những bài học, kinh nghiệm và cảm xúc sâu sắc.
• Chúng giúp chúng ta hồi tưởng về những khoảnh khắc đáng nhớ, những thành công và thất bại, những mối quan hệ thân thiết và các sự kiện quan trọng.
• Kí ức góp phần xây dựng nhận thức về bản thân và xác định giá trị sống của mỗi người.
• Chúng còn có khả năng truyền cảm hứng, động viên và giúp chúng ta vượt qua những thử thách trong cuộc sống.

Câu 4 (trang 138 SGK Ngữ văn 9 Tập 2): Nêu một số ví dụ về từ ngữ mới và nghĩa mới.

Trả lời:

“Xúi quẩy”: diễn tả tình trạng gặp xui xẻo, mệt mỏi và thất vọng đến mức chua chát.

“Kích thích”: chỉ những hành động gây bất ngờ hoặc khiến người khác cảm thấy sốc, ngạc nhiên.

“Hảo hạng”: từ này được sử dụng để chỉ những người có khả năng, kỹ năng vượt trội hơn so với những người khác.

“Sốc văn hóa”: dùng để miêu tả những tình huống hài hước hoặc khó tin đến mức người ta cảm thấy bất ngờ và không thể tin nổi.

Câu 5 (trang 138 SGK Ngữ văn 9 Tập 2): Làm thế nào để bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử hấp dẫn, thu hút người đọc?

Trả lời: Để viết một bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử một  cách hấp dẫn và thu hút, bạn có thể thực hiện những bước sau:

Lựa chọn một địa điểm danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử mà bạn yêu thích và có đủ thông tin về nó.

Nghiên cứu kỹ lưỡng để thu thập thông tin chi tiết về địa điểm, bao gồm lịch sử, kiến trúc, văn hóa, và các đặc điểm nổi bật cũng như những câu chuyện thú vị liên quan.

Sử dụng ngôn ngữ mô tả sinh động để tái hiện cảnh quan, kiến trúc và các đặc điểm nổi bật của địa điểm. Chọn từ ngữ mạnh mẽ để tạo hình ảnh rõ nét trong tâm trí người đọc.

Trình bày lịch sử và giá trị văn hóa của địa điểm một cách cuốn hút. Kể những câu chuyện, sự kiện hoặc truyền thuyết liên quan để làm cho bài viết thêm phần hấp dẫn.

Chia sẻ những trải nghiệm cá nhân của bạn khi thăm địa điểm, bao gồm cảm xúc, ấn tượng và những điều bạn học được từ chuyến thăm.

Câu 6 (trang 138 SGK Ngữ văn 9 Tập 2): Chỉ ra ít nhất một điểm tiến bộ của em so với những bài học trước về một trong số những kĩ năng sau: trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự; nghe và nhận biết được tính thuyết phục của một ý kiến.

Trả lời:

So với các bài học trước, em đã có những tiến bộ rõ rệt trong kỹ năng trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự:

• Em đã cải thiện khả năng phân tích sự việc từ nhiều khía cạnh khác nhau, đưa ra những quan điểm sâu sắc và đa chiều.
• Em đã biết cách trình bày ý kiến một cách rõ ràng, mạch lạc và dễ hiểu, giúp người nghe dễ dàng tiếp nhận thông tin.
• Em đã sử dụng hiệu quả các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ, như cử chỉ và biểu cảm, để hỗ trợ cho phần trình bày và làm cho bài nói thêm phần thuyết phục.

Câu 7 (trang 138 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Viết đoạn văn nói về vai trò của kí ức trong sáng tác thơ ca. 

Trả lời:

Kí ức có một vai trò thiết yếu trong sáng tác thơ ca. Khi nhà thơ hồi tưởng lại những kỷ niệm và trải nghiệm trong quá khứ, kí ức trở thành nguồn cảm hứng phong phú và nguyên liệu quý giá cho việc sáng tạo những tác phẩm thơ ca tinh tế và độc đáo. Kí ức có khả năng gợi lên những cảm xúc sâu lắng như niềm vui, nỗi buồn, tình yêu, hay sự mất mát. Thông qua kí ức, nhà thơ có thể tái hiện những hình ảnh, âm thanh và cảm giác một cách sống động và chân thực, mang đến cho độc giả một trải nghiệm cảm xúc phong phú. Đồng thời, kí ức giúp tác giả tạo ra những kết nối mạnh mẽ với người đọc khi chia sẻ những cảm xúc và trải nghiệm chung, làm cho bài thơ trở nên gần gũi và dễ cảm nhận hơn.

Với những hướng dẫn soạn bài Ôn tập trang 138 – Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo (Tập 2) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.