Đề thi học sinh giỏi Văn 9 cấp thành phố luôn là một thử thách lớn đối với học sinh. Đặc biệt, đề số 5 thường yêu cầu thí sinh phải thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về tác phẩm văn học và khả năng phân tích, cảm nhận văn học một cách tinh tế. Để làm tốt bài thi này, các em cần có phương pháp tiếp cận bài làm hợp lý và luyện tập kỹ càng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tham khảo những gợi ý để giải quyết hiệu quả đề số 5 trong kỳ thi học sinh giỏi Văn 9 cấp thành phố.
Đề số 5
Câu 1 (8 điểm):
Trong bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu, có đoạn:
“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới…”
Hãy phân tích vẻ đẹp hình tượng người lính trong đoạn thơ trên. Liên hệ với hình ảnh người chiến sĩ trong thời đại hôm nay.
Câu 2 (12 điểm):
Viết bài văn nghị luận xã hội về tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
>>>Tham khảo ngay: Giải đề văn số 1
Tham khảo cách làm đề số 5
Câu 1 (8 điểm):
Mở bài
- Giới thiệu về bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu và hình tượng người lính trong chiến tranh.
- Đặt vấn đề: Phân tích vẻ đẹp hình tượng người lính trong đoạn thơ và liên hệ với hình ảnh người chiến sĩ trong thời đại hôm nay.
Thân bài
Phân tích vẻ đẹp hình tượng người lính trong đoạn thơ:
- "Đêm nay rừng hoang sương muối": Hình ảnh "rừng hoang sương muối" gợi lên một không gian khắc nghiệt, vắng lặng và lạnh lẽo. Điều này cho thấy sự gian khổ, vất vả mà người lính phải trải qua trong cuộc chiến. Rừng hoang và sương muối tạo nên một bối cảnh lạnh lẽo, tăm tối, nhưng cũng phản ánh sức mạnh và ý chí kiên cường của người lính trong hoàn cảnh khó khăn.
- "Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới": Tình đồng chí, sự gắn bó giữa những người lính được thể hiện rõ qua hình ảnh họ "đứng cạnh bên nhau". Sự đoàn kết, cùng chia sẻ gian khổ, chịu đựng hy sinh vì mục tiêu chung là điều quan trọng và nổi bật. Hình ảnh này thể hiện tình đồng đội, sự quyết tâm chiến đấu bảo vệ đất nước, dù trong hoàn cảnh nào.
Liên hệ với hình ảnh người chiến sĩ trong thời đại hôm nay:
- Tinh thần đoàn kết, kỷ luật: Trong thời đại hôm nay, người chiến sĩ vẫn tiếp tục giữ gìn những phẩm chất cao đẹp của người lính như tinh thần đoàn kết, kỷ luật và sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc. Dù không còn phải đối mặt với chiến tranh như trước, nhưng họ vẫn là những người bảo vệ đất nước, giữ gìn trật tự an ninh, và đối diện với những thử thách trong công việc.
- Tinh thần sẵn sàng chiến đấu: Mặc dù không phải chiến đấu với kẻ thù trực tiếp như trong chiến tranh, người lính ngày nay vẫn luôn sẵn sàng đối mặt với các tình huống khẩn cấp, như phòng chống thiên tai, bảo vệ biên giới, đảm bảo an ninh quốc gia.
- Những hy sinh thầm lặng: Người lính hôm nay vẫn tiếp tục những hy sinh thầm lặng trong công việc và cuộc sống, giống như những người lính trong quá khứ. Họ có thể không phải đứng "chờ giặc", nhưng họ luôn bảo vệ đất nước bằng những nỗ lực âm thầm và kiên cường.
Kết bài
- Khẳng định vẻ đẹp của hình tượng người lính trong bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu là sự hy sinh, kiên cường và tinh thần đồng đội.
- Liên hệ với người lính trong thời đại hôm nay: Dù có sự khác biệt về bối cảnh, nhưng hình tượng người chiến sĩ vẫn luôn mang trong mình những phẩm chất cao đẹp như lòng yêu nước, tinh thần hy sinh vì cộng đồng và tổ quốc.
- Từ đó, mỗi thế hệ cần kế thừa và phát huy những giá trị ấy trong cuộc sống hiện đại.
Câu 2 (12 điểm):
Mở bài:
- Giới thiệu về hiện tượng hội nhập quốc tế trong thời đại toàn cầu hóa.
- Đặt vấn đề: Trong bối cảnh hội nhập quốc tế mạnh mẽ như hiện nay, việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trở thành một nhiệm vụ quan trọng đối với mỗi quốc gia.
Thân bài
Bản sắc văn hóa dân tộc là gì?:
- Khái niệm bản sắc văn hóa dân tộc: Là những đặc trưng, giá trị tinh thần, phong tục, tập quán, ngôn ngữ, nghệ thuật và lối sống của một dân tộc. Bản sắc văn hóa này là yếu tố quan trọng để nhận diện và phân biệt các dân tộc với nhau.
- Tầm quan trọng của bản sắc văn hóa: Bản sắc văn hóa là niềm tự hào dân tộc, là cái "hồn" của mỗi quốc gia, giúp con người kết nối với quá khứ, bảo vệ truyền thống, và xây dựng tương lai.
Tại sao cần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập quốc tế?:
- Đảm bảo sự phát triển bền vững và bảo vệ giá trị truyền thống: Hội nhập quốc tế mang lại nhiều cơ hội phát triển, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ làm mai một những giá trị truyền thống, thay vào đó là sự đồng hóa văn hóa. Việc giữ gìn bản sắc văn hóa sẽ giúp chúng ta duy trì những giá trị cốt lõi của dân tộc, không bị hòa tan trong dòng chảy toàn cầu.
- Tạo dựng hình ảnh quốc gia độc đáo: Trong thế giới hội nhập, mỗi quốc gia cần có một bản sắc văn hóa rõ ràng để khẳng định sự độc đáo, khác biệt. Văn hóa là yếu tố quan trọng để xây dựng hình ảnh quốc gia trong mắt bạn bè quốc tế.
- Tăng cường sự đoàn kết dân tộc: Việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa giúp kết nối mọi thế hệ trong cộng đồng, tạo ra một sự đoàn kết và lòng tự hào dân tộc. Nó giúp mỗi người dân ý thức được vai trò của mình trong việc bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa.
Làm thế nào để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc?:
- Giáo dục và truyền bá giá trị văn hóa: Cần phải nâng cao nhận thức về văn hóa dân tộc trong cộng đồng, đặc biệt là trong thế hệ trẻ. Việc giảng dạy và bảo tồn các giá trị văn hóa qua các hình thức như trường học, bảo tàng, các sự kiện văn hóa sẽ giúp thế hệ mai sau tiếp tục giữ gìn và phát huy.
- Ứng dụng công nghệ để bảo tồn văn hóa: Việc sử dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là internet và các phương tiện truyền thông xã hội, sẽ giúp lan tỏa và bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc một cách hiệu quả và rộng rãi.
- Khuyến khích sáng tạo văn hóa trong bối cảnh mới: Giữ gìn bản sắc không có nghĩa là cứng nhắc, mà cần phải sáng tạo và đổi mới để bản sắc văn hóa dân tộc không chỉ được bảo tồn mà còn được phát triển và thích nghi với thời đại mới.
Kết bài:
Khẳng định lại tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
Kêu gọi mỗi cá nhân, cộng đồng và quốc gia cùng chung tay bảo vệ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, vì đó là một phần không thể thiếu trong sự phát triển bền vững của đất nước.
Như vậy, để làm tốt đề số 5 trong kỳ thi học sinh giỏi Văn 9 cấp thành phố, các em cần không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phải rèn luyện kỹ năng phân tích và viết văn một cách mạch lạc, sâu sắc. Việc tham khảo các phương pháp làm bài và luyện tập thường xuyên sẽ giúp các em tự tin hơn khi đối mặt với đề thi. Chúc các bạn học sinh chuẩn bị tốt và đạt kết quả xuất sắc trong kỳ thi!