Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo – Sách Chân trời sáng tạo

Hướng dẫn soạn bài Những tình huống hiểm nghèo – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 1: Theo em, một người bạn tốt cần có những đức tính gì?

Theo em, một người bạn tốt cần có những đức tính như: Khiêm tốn, không tự cao, tự đại, luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bè trong lúc khó khăn, hoạn nạn, trung thực, thẳng thắn

Câu 2: Trong trường hợp nào thì một người được xem là “kẻ mạnh”?

Một người cũng có thể được xem là “kẻ mạnh” khi họ có những phẩm chất như: một người có ý chí, nghị lực mạnh mẽ có thể vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống, có lòng kiên nhẫn, nhẫn nại có thể đạt được mục tiêu của mình một cách bền vững.

Câu 3: Sự kiện nào trong truyện làm cho em bất ngờ?

Sự kiện làm em bất ngờ nhất trong truyện “Hai người bạn đồng hành và con gấu” là sự kiện người bạn thứ hai ở lại giả chết để cứu bạn mình

Sự kiện người bạn thứ hai ở lại giả chết để cứu bạn mình làm em bất ngờ vì nó thể hiện tình bạn chân thành, cao đẹp của hai người bạn. Người bạn thứ hai đã sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình để cứu bạn mình. Tình bạn của hai người bạn thật đáng trân trọng.

Câu 4: Lời lẽ của chó sói trong truyện có thuyết phục không? Vì sao?

Lời lẽ của chó sói trong truyện “Chó sói và chiên con” không thuyết phục.

Lời lẽ của chó sói trong truyện là những lời lẽ cưỡng ép, áp đặt. Chó sói bắt đầu bằng những lời lẽ giả vờ thiện chí, nhưng sau đó lại dần dần trở nên hung dữ, đe dọa chiên con. Chó sói nói rằng chiên con đã làm vẩn đục dòng suối, khiến nước suối không thể uống được. Những lời lẽ này là vô căn cứ, vì chiên con không có khả năng làm vẩn đục dòng suối.

Câu 5: Trong đoạn kết, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách chiên con nhằm mục đích gì?

Trong đoạn kết truyện “Chó sói và chiên con”, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách chiên con nhằm mục đích bắt nạt, ăn thịt chiên con.

Việc chó sói vặn vẹo, hạch sách chiên con cũng thể hiện sự ngang ngược, hung dữ của kẻ mạnh. Chó sói lợi dụng sức mạnh của mình để bắt nạt, ăn thịt chiên con.

Câu 6: Liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian được miêu tả trong hai văn bản.

Tên văn bản Từ ngữ chỉ không gian Từ ngữ chỉ thời gian
Hai người bạn đồng hành và con gấu “rừng sâu”

“bên bờ suối”

“cây cao”

“đất”

“một hôm”
Chó sói và chiên con “bên bờ suối”

“bên trên suối”

“dưới suối”

“một hôm”

Nhận xét về không gian được miêu tả trong hai văn bản:

  • Không gian trong hai văn bản đều là không gian tự nhiên, hoang dã, với những đặc trưng của rừng sâu, suối nước.
  • Không gian trong hai văn bản đều có sự xuất hiện của các loài vật, thể hiện mối quan hệ giữa các loài vật trong tự nhiên.
  • Không gian trong hai văn bản được miêu tả khá đơn giản, nhưng vẫn đủ để gợi lên những hình ảnh, cảm xúc nhất định cho người đọc.

Câu 7: Xác định tình huống truyện trong hai văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu và Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật?

Hai người bạn đồng hành và con gấu

Tình huống truyện: Hai người bạn đồng hành gặp con gấu trong rừng sâu.

Tác dụng: Tình huống truyện này đã làm nổi bật tính cách của hai nhân vật chính trong truyện

Chó sói và chiên con

Tình huống truyện: Chó sói gặp chiên con bên bờ suối.

Tác dụng: tình huống truyện này đã làm nổi bật tính cách của hai nhân vật chính trong truyện: Chó sói là một kẻ mạnh mẽ, hung dữ, thích bắt nạt kẻ yếu. Khi gặp chiên con, chó sói đã tìm cách để bắt nạt, ăn thịt chiên con

Chiên con là một kẻ yếu ớt, nhút nhát, không biết cách tự bảo vệ mình. Khi gặp chó sói, chiên con đã cố gắng giải thích, cầu xin, nhưng không thể làm thay đổi ý định của chó sói. 

Câu 8: Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu

Có hai người bạn đồng hành đang đi trong rừng thì gặp một con gấu. Người bạn đi trước nhanh trí trèo lên cây, còn người bạn đi sau không biết làm thế nào đành nằm im dưới đất. Người bạn đi trước khuyên người bạn đi sau giả chết để lừa con gấu. Người bạn đi sau nghe theo lời khuyên và nằm im dưới đất, giả chết.

Con gấu đi đến gần, ngửi ngửi người bạn đi sau, nhưng thấy người bạn này nằm im, không động đậy nên nó nghĩ rằng người bạn này đã chết thật. Con gấu bèn quay lưng bỏ đi.

Khi con gấu đi khỏi, người bạn đi sau mới đứng dậy, chạy theo người bạn của mình. Hai người bạn tiếp tục lên đường và trở về nhà an toàn.

Câu 9: Trong văn bản ngụ ngôn cũng như trong các văn bản truyện nói chung, lời thoại của mỗi nhân vật thường góp phần thể hiện đặc điểm của nhân vật ấy. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã góp phần thể thiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?

Lời thoại của chó sói trong cuộc đối thoại có thể chia thành hai giai đoạn:

  • Giai đoạn đầu: Chó sói giả vờ thiện chí, hỏi han chiên con một cách lịch sự, nhưng lại có những lời lẽ đe dọa, ép buộc.
  • Giai đoạn sau: Chó sói lộ rõ bản chất hung dữ, hống hách, tìm đủ mọi lý do để bắt nạt, ăn thịt chiên con
  • Lời thoại của chó sói thể hiện rõ tính cách của một kẻ mạnh mẽ, hung dữ, thích bắt nạt kẻ yếu. Chó sói lợi dụng sức mạnh của mình để bắt nạt, ăn thịt chiên con, một con vật nhỏ bé, yếu ớt.

Lời thoại của chiên con:

  • Lời thoại của chiên con trong cuộc đối thoại thể hiện rõ tính cách nhút nhát, tội nghiệp. Chiên con không biết cách tự bảo vệ mình trước lời lẽ đe dọa của chó sói.
  • Lời thoại của chiên con cũng thể hiện sự ngây thơ, tin tưởng vào thiện chí của chó sói. Chiên con đã cố gắng giải thích, cầu xin để thoát khỏi sự đe dọa của chó sói, nhưng không thể làm thay đổi ý định của chó sói.

Câu 10: Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi văn bản

Đề tài:

Hai người bạn đồng hành và con gấu: Tình bạn, sự giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn.

Chó sói và chiên con: Kẻ mạnh thường bắt nạt kẻ yếu, cần biết cách tự bảo vệ mình.

Bài học:

Hai người bạn đồng hành và con gấu:

Những người bạn tốt sẽ luôn bên cạnh nhau, giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn.

Những người bạn ích kỉ, chỉ biết lo cho bản thân sẽ không được mọi người yêu quý.

Sự thông minh, sáng tạo sẽ giúp ta vượt qua khó khăn.

Chó sói và chiên con:

Kẻ mạnh thường bắt nạt kẻ yếu.

Cần biết cách tự bảo vệ mình trước những kẻ mạnh mẽ, hung dữ.

Không nên tin tưởng kẻ xấu, kẻ gian.

Câu 11: Trong hai văn bản Chó sói và chiên con, Chó sói và cừu non, em thích văn bản nào hơn? Vì sao? Viết một một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản ấy.

Em thích văn bản “Chó sói và chiên con” hơn.

Em thích văn bản này vì nó mang tính thực tế cao.Văn bản này ngắn gọn, súc tích, nhưng lại mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Câu chuyện cho chúng ta thấy rằng kẻ mạnh thường bắt nạt kẻ yếu, cần biết cách tự bảo vệ mình trước những kẻ mạnh mẽ, hung dữ. Trong cuộc sống, không ít kẻ mạnh lợi dụng sức mạnh của mình để bắt nạt, áp bức kẻ yếu. Vì vậy, chúng ta cần phải biết cách tự bảo vệ mình, không nên tin tưởng kẻ xấu, kẻ gian.

Ngoài ra, văn bản này còn mang tính nhân văn. Nó nhắc nhở chúng ta cần phải biết yêu thương, giúp đỡ nhau, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau. Chúng ta cần phải biết đứng lên bảo vệ những người yếu thế, không để kẻ mạnh bắt nạt, áp bức.

Với những hướng dẫn soạn bài Những tình huống hiểm nghèo – Sách Chân trời sáng tạo Ngữ Văn 7 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.