Soạn văn bài Một chuyện đùa nho nhỏ – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2
Hướng dẫn soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
- Câu chuyện trong Một chuyện đùa nho nhỏ được kể bằng lời người kể chuyện ngôi thứ mấy? Người kể chuyện là nhân vật phụ chứng kiến, người được nghe kể lại hay nhân vật tham gia hành động chính?
Câu chuyện trong văn bản Một chuyện đùa nho nhỏ được kể bằng lời người kể chuyện ngôi thứ nhất. Người kể chuyện xưng là “tôi”, là nhân vật tham gia hành động chính trong câu chuyện. Người kể chuyện trong văn bản Một chuyện đùa nho nhỏ là nhân vật chính trong câu chuyện, là người trực tiếp tham gia vào các hành động và trải nghiệm những cảm xúc trong câu chuyện.
- Dựa vào sự thay đổi thời gian, địa điểm, thành phần nhân vật trong mạch truyện kề, có thể xác định truyện ngắn gồm mấy phần? Tóm lược nội dung từng phần.
Dựa vào sự thay đổi thời gian, địa điểm, thành phần nhân vật trong mạch truyện kể, có thể xác định truyện ngắn Một chuyện đùa nho nhỏ gồm hai phần chính như sau:
Phần 1 (từ đầu đến “Còn tôi trở vào nhà thu xếp đồ đạc”): Kể lại câu chuyện của “lúc đó”, kỷ niệm trượt tuyết giữa “tôi” và Na-đi-a cùng bí ẩn trong lời đùa “Na-đi-a, anh yêu em!”.
Phần 2 (còn lại): Kể lại câu chuyện của “bây giờ”, khi Na-đi-a đã lấy chồng, còn “tôi” vẫn độc thân.
Nội dung phần 2:
- “Tôi” gặp lại Na-đi-a sau nhiều năm xa cách.
- “Tôi” biết được Na-đi-a đã lấy chồng và có một gia đình hạnh phúc.
- “Tôi” cảm thấy tiếc nuối vì đã không thể thổ lộ tình cảm của mình với Na-đi-a.
- Căn cứ vào những gì được biểu hiện trong lời tả và kể của nhân vật “tôi” về lần trượt tuyết đầu tiên, hãy đoán định tình cảm thực sự của nhân vật với Na-đi-a.
Căn cứ vào những gì được biểu hiện trong lời tả và kể của nhân vật “tôi” về lần trượt tuyết đầu tiên, có thể đoán định tình cảm thực sự của nhân vật với Na-đi-a là một thứ tình cảm thầm mến, yêu quý.
Trước tiên, nhân vật “tôi” đã dành cho Na-đi-a sự quan tâm, lo lắng. Khi Na-đi-a sợ hãi trượt tuyết, “tôi” đã nắm tay cô để động viên, giúp đỡ. Điều này cho thấy “tôi” quan tâm đến Na-đi-a, muốn giúp đỡ cô vượt qua nỗi sợ hãi. Thứ hai, nhân vật “tôi” đã dành cho Na-đi-a những cử chỉ ân cần, trìu mến. Khi trượt tuyết, “tôi” đã nắm tay Na-đi-a, cùng cô vượt qua những khúc cua nguy hiểm. Điều này cho thấy “tôi” có tình cảm đặc biệt với Na-đi-a, muốn được gần gũi, gắn bó với cô. Cuối cùng, nhân vật “tôi” đã nói đùa với Na-đi-a rằng “anh yêu em”. Đây là một câu nói mang tính chất đùa cợt, nhưng nó cũng là một lời thổ lộ tình cảm của “tôi” với Na-đi-a.
- Sau lần trượt tuyết đầu tiên, từ khi nảy sinh ý đùa với Na-đi-a, những hành động, cử chỉ, lời nói nào của nhân vật “tôi” cho thấy anh không còn khả năng đồng cảm với Na-đi-a nữa? Vì sao có thể nói nhân vật “tôi” cũng chính là người mất mát sau “một chuyện đùa nho nhỏ” của mình?
– Sau lần trượt tuyết đầu tiên, từ khi nảy sinh ý đùa với Na-đi-a, những hành động, cử chỉ, lời nói của nhân vật “tôi” cho thấy anh không còn khả năng đồng cảm với Na-đi-a nữa là:
+ Lần thứ hai, “tôi” thấy Na-đi-a tái nhợt mặt, toàn thân run run, nhưng anh không vòng tay giữ lấy nàng như lần đầu nữa.
+ Những lần sau, “tôi” không còn quan sát khuôn mặt sợ hãi của Na-đi-a, mà chỉ chú tâm đến tiếng gió và quá trình trượt tuyết để nắm chắc thời gian nói ra câu đùa.
– Nhân vật “tôi” đã đánh mất khả năng đồng cảm sau những câu nói đùa. Và nhiều năm sau khi nhớ lại, nhân vật “tôi” đã đánh mất một tình yêu trong sáng.
- Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” có ý nghĩa thế nào đối với Na-đi-a? Vì sao bất chấp nỗi sợ, cô quyết định ngồi vào xe trượt xuống “một mình” đề “thử xem có còn nghe thấy những lời ngọt ngào say đắm ấy nữa không?
– Với Na-đi-a, đó là một câu tỏ tình mà bất kỳ người con gái nào cũng muốn được lắng nghe. Đồng thời, đó còn là câu nàng được nghe trong khoảnh khắc sợ hãi tột cùng, khi tưởng rằng “chỉ một giây lát nữa thôi có lẽ chúng tôi sẽ chết!”.
– Na-đi-a vẫn muốn trượt tuyết một mình, để kiểm nghiệm xem nàng còn nghe thấy những lời nói đó không, để được say mê những điều ngọt ngào dù cái giá của nó là một hành động khiến nàng cực kỳ sợ hãi.
- Cảnh chia tay của hai nhân vật lúc xuân sang gợi lên cho bạn những cảm nghĩ gì về các nhân vật và cuộc đời? Nếu rơi vào hoàn cảnh tương tự, bạn ứng xử ra sao?
– Cảnh chia tay gợi liên tưởng về một tương lai tươi sáng của các nhân vật. Hai nhân vật không hề gặp nhau trong lần sau cuối đó, nhưng một người đã được lắng nghe điều mình mong muốn, một người đã hoàn thành trọn vẹn câu chuyện đùa của mình để thành toàn mong muốn của người khác. Có lẽ, cả hai sẽ bước tiếp trong cuộc đời với niềm vui, cùng một ký ức đẹp được lưu lại.
– Nếu tôi là Na-đi-a, có lẽ tôi cũng sẽ bất chấp nỗi sợ hãi để được lắng nghe những điều ngọt ngào. Nhưng nếu tôi là nhân vật “tôi” trong câu chuyện đó, tôi sẽ không đùa giỡn bất kỳ ai.
- Trong phần kết, khi kể về tình trạng cuộc sống của Na-đi-a và của mình nhiều năm sau, người kể chuyện có tâm trạng thế nào? Hãy nêu nhận xét về cảm hứng chủ đạo của truyện ngắn.
– Người kể chuyện mang theo tâm trạng hoài niệm, bâng khuâng khi kể về Na-đi-a và về mình. Câu chuyện đó có lẽ đã đi theo “tôi” hơn nửa đời người.
– Cảm hứng chủ đạo của truyện ngắn là sự hồi tưởng bâng khuâng về một kỷ niệm đẹp trong quá khứ, trong dòng hồi tưởng đó còn thấp thoáng nụ cười ý nhị về một chuyện đùa.
KẾT NỐI ĐỌC – VIẾT
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh “hàng rào” trong truyện ngắn Một chuyện đùa nho nhỏ.
Hình ảnh hàng rào xuất hiện trong cảnh chia tay giữa nhân vật “tôi” và Na-đi-a. Đó là hàng rào ngăn cách khu vườn nhỏ của nhà “tôi” và sân nhà Na-đia, ngăn cách thế giới của “tôi” và thế giới của nàng. Sê-khốp miêu tả đó là một “hàng rào cao có đinh nhọn”, biểu tượng cho một sự ngăn cách tuyệt đối, như một lời cảnh báo cho những kẻ dám xâm phạm đến. Nhưng giữa những “hàng rào” đó vẫn có những khe hở, và “tôi” đã trông thấy Na-đi-a, trông thấy nỗi buồn và khát khao của nàng qua khe hở đó. Chỉ hai lần hiện lên trong tác phẩm, hình ảnh “hàng rào” như một vạch chia giữa hai con người, đến phút cuối cùng họ vẫn không hề vượt qua hàng rào đó, nhân vật “tôi” chỉ “đứng bên hàng rào” và thì thào trong gió lời Na-đi-a muốn nghe. Hình ảnh “hàng rào” đã gợi nhắc đến tính “đùa” của lời tỏ tình, hé mở kết cục chia đôi ngả của hai nhân vật.
Với những hướng dẫn soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ – Sách kết nối tri thức lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.
